لباس: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(مطالب همه متعلق به فرهنگ معارف و معاریف است)
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
چیز پوشيدنى ، پوشاك ، پوشش ، جامه ، كِسوة، را گویند و جمع آن البسةاست .
+
{{خوب}}
 +
چیز پوشیدنى، پوشاک، پوشش، جامه، کسوة، را «لباس» گویند و جمع آن البسه است.
  
== لباس در قرآن ==
+
==لباس در قرآن==
  
{{ متن قرآن | وهو الذى سخّر البحر لتأكلوا منه لحما طريّا و تستخرجوا منه حلية تلبسونها}}؛<ref> [[سوره نحل]]:14 </ref> . {{ متن قرآن | وعلّمناه صنعة لبوس لكم لتحصنكم من باسكم}}؛ <ref>[[سوره انبياء]]:80 </ref> {{ متن قرآن | يا بنى آدم قد انزلنا عليكم لباسا يوارى سوآتكم وريشا و لباس التقوى ذلك خير ذلك من آيات الله لعلّهم يذّكّرون }} ؛ اى فرزندان آدم ما لباسى را كه زشتيهاتان را بپوشاند وجامه هاى زيبا و نرم براى شما فرستاديم (نياز به پوشاك را در نهاد شما قرار داديم) و پوشش تقوى بهترين پوشش است اين امر (احساس نياز به پوشش و وجود امكانات آن در زندگى بشر) خود آيتى است از آيات خداوند ، باشد كه مردم به خود آيند .<ref> [[سوره اعراف]]:26 </ref>
+
* {{متن قرآن|«وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا»}}؛<ref> [[سوره نحل]]:۱۴ </ref>  
 +
* {{متن قرآن|«وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ»}}؛<ref>[[سوره انبیاء]]:۸۰ </ref>  
 +
* {{متن قرآن|«يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»}}؛ اى فرزندان آدم ما لباسى را که زشتیهاتان را بپوشاند وجامه هاى زیبا و نرم براى شما فرستادیم (نیاز به پوشاک را در نهاد شما قرار دادیم) و پوشش تقوى بهترین پوشش است این امر (احساس نیاز به پوشش و وجود امکانات آن در زندگى بشر) خود آیتى است از آیات خداوند ، باشد که مردم به خود آیند.<ref> [[سوره اعراف]]:۲۶ </ref>
  
== لباس در احادیث ==
+
==لباس در احادیث==
  
[[اميرالمؤمنين]] (ع) فرمود : آن طرز لباس بهتر است كه ترا با مردم بياميزد و از ميان مردم آراسته ات سازد و زبان بد آنها را از تو باز دارد .
+
[[امیرالمؤمنین]] (ع) فرمود: آن طرز لباس بهتر است که ترا با مردم بیامیزد و از میان مردم آراسته ات سازد و زبان بد آنها را از تو باز دارد.
  
و فرمود : لباسى بپوش كه نه موجب شهرت تو گردد ونه ترا مايه ننگ و عار بود . <ref> عبدالواحد تمیمی آمدی ، [[غررالحكم]] و دررالکلم </ref>
+
و فرمود: لباسى بپوش که نه موجب شهرت تو گردد و نه ترا مایه ننگ و عار بود.<ref> عبدالواحد تمیمی آمدی ، غررالحکم و دررالکلم </ref>
  
نيز از آن حضرت رسيده كه چون كسى را خداوند لباسى نو روزى كند وضو بسازد و دو ركعت نماز بخواند در هر ركعت پس از حمد آية الكرسى وقل هو الله احد و انا انزلناه بخواند وسپس خداى را سپاس گويد كه عورت او را پوشانيده و او را در ميان مردم زينت داده است و اين ذكر را بسيار بگويد : «'''لا حول ولا قوة الاّ بالله العلىّ العظيم» .
+
نیز از آن حضرت رسیده که چون کسى را خداوند لباسى نو روزى کند [[وضو]] بسازد و دو رکعت [[نماز]] بخواند، در هر [[رکعت|رکعت]] پس از [[سوره حمد|حمد]] [[آیة الکرسی|آیة الکرسى]] و قل هو الله احد و انا انزلناه بخواند و سپس خداى را سپاس گوید که عورت او را پوشانیده و او را در میان مردم زینت داده است و این ذکر را بسیار بگوید: «'''لا حول ولا قوة الاّ بالله العلىّ العظیم».'''
'''
 
نيز از دستورات آن حضرت است كه لباس پنبه اى بپوشيد كه آن لباس پيغمبر(ص) بوده و نيز لباس ما مي باشد وپيغمبر هرگز لباس پشمين وموئين نپوشيد جز به علتى .
 
  
نيز از آن بزرگوار رسيده كه شستن لباس غم واندوه را ميزدايد ونماز را طهارت ونظافت مي بخشد .
+
نیز از دستورات آن حضرت است که لباس پنبه اى بپوشید که آن لباس [[پیامبر اسلام|پیغمبر]](ص) بوده و نیز لباس ما می باشد و پیغمبر هرگز لباس پشمین و موئین نپوشید جز به علتى.
  
از [[حضرت رضا]] (ع) نقل شده كه [[امام سجاد]] (ع) در زمستان قبا وعباى خز مي پوشيد وكلاه خز به سر مي نهاد وچون تابستان مي شد قباى خز را مي فروخت وبهاى آن را صدقه ميداد ومي گفت: '''(قل من حرم زينة الله التى اخرج لعباده)''' .
+
نیز از آن بزرگوار رسیده که شستن لباس غم و اندوه را می زداید و نماز را طهارت و نظافت می بخشد.
  
اميرالمؤمنين (ع) فرمود : بر شما باد به لباس ستبر( ضخیم) كه هر كه لباسش نازك بود دينش نيز نازك خواهد بود .
+
از [[امام رضا علیه السلام|حضرت رضا]] (ع) نقل شده که [[امام سجاد]] (ع) در زمستان قبا و عباى خز می پوشید و کلاه خز به سر می نهاد و چون تابستان می شد قباى خز را می فروخت و بهاى آن را [[صدقه]] می داد و می گفت: '''(قل من حرم زینة الله التى اخرج لعباده)'''.
  
از [[امام موسى بن جعفر]] (ع) روايت شده كه چون آيه{{ متن قرآن | وثيابك فطهّر}}؛ بر پيغمبر(ص) نازل شد آن حضرت لباسش طاهر بود ولى خداوند به وى امر فرمود كه لباست را كوتاه كن .
+
امیرالمؤمنین (ع) فرمود: بر شما باد به لباس ستبر (ضخیم) که هر که لباسش نازک بود دینش نیز نازک خواهد بود.
  
[[پيغمبر اكرم]] (صلی الله علیه و آله وسلم) و اميرالمؤمنين على(علیه السلام) كه علاوه بر مقام ولايت معنويه ولايت و زعامت ظاهرى را نيز حائز بوده اند همواره به نازل بهاترين وخشن ترين لباس ملبس بوده اند، تا ضعفاى رعيت از دست نيافتن به لباس زيبا رنج نبرند ، ولى دگر معصومين كه به ظاهر در ميان مردم به گونه فردى عادى زندگى ميكرده اند از لباس هاى فاخر استفاده مي كرده اند .
+
از [[امام موسی کاظم علیه السلام|امام موسى بن جعفر]] (ع) روایت شده که چون آیه «{{متن قرآن|«وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ»}}»؛ بر پیغمبر(ص) نازل شد آن حضرت لباسش طاهر بود ولى خداوند به وى امر فرمود که لباست را کوتاه کن.
  
در حالات رسول اكرم (ص) آمده كه آن حضرت پيوسته لباس خشن به تن مي كرد آنچنان كه گاه اثر خشونت لباس بر گردن آن حضرت نمايان بود .
+
پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) و امیرالمؤمنین على(علیه السلام) که علاوه بر مقام ولایت معنویه ولایت و زعامت ظاهرى را نیز حائز بوده اند همواره به نازل بهاترین و خشن ترین لباس ملبس بوده اند، تا ضعفاى رعیت از دست نیافتن به لباس زیبا رنج نبرند، ولى دگر [[معصوم|معصومین]] که به ظاهر در میان مردم به گونه فردى عادى زندگى میکرده اند از لباس هاى فاخر استفاده می کرده اند.
  
[[انس بن مالك]] گويد : بسا پيغمبر (صلی الله علیه و آله) نماز ظهر را به جماعت مي خواند ولباسش همان چادر شبى بود كه دو طرف آن را از پشت گردن گره زده بود .
+
در حالات [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] (ص) آمده که آن حضرت پیوسته لباس خشن به تن می کرد آنچنان که گاه اثر خشونت لباس بر گردن آن حضرت نمایان بود .
  
امام صادق (علیه السلام) فرمود : روزى اميرالمؤمنين (علیه السلام) در بازار كوفه سه پارچه به يك دينار خريد ويكى را پيراهن كرد كه تا بالاى پاشنه ميرسيد ويكى لنگ كرد كه تا نصف ساق ميرسيد وسوم را رداء ساخت كه از جلو پستانها را و از عقب باسن را ميپوشاند ، سپس دست به آسمان برداشت و خدا را سپاس ميگفت تا به خانه رسيد وفرمود : اين لباسى است كه شايسته است مسلمان آن را بپوشد . آنگاه حضرت صادق (علیه السلام) فرمود : ولى امروزه مردم نتوانند چنين لباسى به تن كنند و اگر ما اين كار بكنيم مردم ما را ديوانه بخوانند .
+
[[انس بن مالک]] گوید: بسا پیغمبر (صلی الله علیه و آله) نماز ظهر را به جماعت می خواند و لباسش همان چادر شبى بود که دو طرف آن را از پشت گردن گره زده بود.
  
[[عباد بن كثير]] بصرى كه از صوفيان متظاهر بود روزى در حال طواف در كنار امام صادق (علیه السلام) قرار گرفت وبه حالت اعتراض گفت : تو فرزند على بن ابى طالب باشى وبه چنين لباس ملبس باشى ؟ حضرت فرمود :  
+
[[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] (علیه السلام) فرمود: روزى امیرالمؤمنین (علیه السلام) در بازار [[کوفه|کوفه]] سه پارچه به یک دینار خرید وی کى را پیراهن کرد که تا بالاى پاشنه می رسید و یکى لنگ کرد که تا نصف ساق می رسید و سوم را رداء ساخت که از جلو پستانها را و از عقب باسن را می پوشاند، سپس دست به آسمان برداشت و خدا را سپاس می گفت تا به خانه رسید و فرمود: این لباسى است که شایسته است مسلمان آن را بپوشد. آنگاه حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: ولى امروزه مردم نتوانند چنین لباسى به تن کنند و اگر ما این کار بکنیم مردم ما را دیوانه بخوانند.
  
اين جامه اى است كه آن را به يك دينار خريده ام (آنقدر گرانبها نيست كه تو مي پندارى) و على بن ابى طالب به روزگارى زندگى ميكرد كه مي بايست همان لباس بپوشد ، و اگر من امروز چنان لباسى به تن كنم مردم گويند وى مانند عباد بصرى متظاهر است .
+
عباد بن کثیر بصرى که از [[تصوف|صوفیان]] متظاهر بود. روزى در حال [[طواف کعبه|طواف]] در کنار امام صادق (علیه السلام) قرار گرفت و به حالت اعتراض گفت: تو فرزند [[امام علی علیه السلام|على بن ابى طالب]] باشى و به چنین لباس ملبس باشى؟ حضرت فرمود: این جامه اى است که آن را به یک دینار خریده ام (آنقدر گرانبها نیست که تو می پندارى) و على بن ابى طالب به روزگارى زندگى می کرد که می بایست همان لباس بپوشد، و اگر من امروز چنان لباسى به تن کنم مردم گویند وى مانند عباد بصرى متظاهر است.  
  
== بخشیدن لباس ==
+
==بخشیدن لباس==
 
   
 
   
از امام سجاد (علیه السلام) روايت است كه هر كه لباس زايدى داشته باشد و مؤمنى در كنار او بود كه بدان لباس نيازمند باشد وبه وى ندهد خداوند او را به رو در آتش اندازد .
+
از [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد]] (علیه السلام) روایت است که هر که لباس زایدى داشته باشد و مؤمنى در کنار او بود که بدان لباس نیازمند باشد وبه وى ندهد خداوند او را به رو در آتش اندازد.
  
از امام صادق (علیه السلام ) رسيده كه هر آنكس برادر دينى خود را لباسى دهد خواه زمستانى وخواه تابستانى بر خدا است كه او را از لباس هاى بهشت بپوشاند وسختى جان كندن را بر او آسان سازد وقبرش را وسعت دهد وچون از قبر بيرون آيد ملائكه به وى مژده دهند .
+
از امام صادق (علیه السلام) رسیده که هر آنکس برادر دینى خود را لباسى دهد خواه زمستانى و خواه تابستانى، بر خدا است که او را از لباس هاى [[بهشت]] بپوشاند و سختى جان کندن را بر او آسان سازد و قبرش را وسعت دهد و چون از قبر بیرون آید [[ملائکه]] به وى مژده دهند.
  
در حديث ديگر فرمود : هر كه مؤمن برهنه اى را بپوشاند خداوند از استبرق بهشت او را بپوشاند وهر كه مؤمن بى نيازى را لباسى دهد تا گاهى كه پاره اى از آن بر تن آن مؤمن بود خداوند او را در ستر خويش بدارد . <ref> [[محمد باقر مجلسی]] ، [[بحارالانوار]]، ج 74، ص 379 </ref>
+
در [[حدیث|حدیث]] دیگر فرمود: هر که مؤمن برهنه اى را بپوشاند خداوند از استبرق بهشت او را بپوشاند وهر که مؤمن بى نیازى را لباسى دهد تا گاهى که پاره اى از آن بر تن آن مؤمن بود خداوند او را در ستر خویش بدارد.<ref> [[محمد باقر مجلسی]] ، [[بحارالانوار]]، ج ۷۴، ص ۳۷۹ </ref>
==پانویس ==  
+
==پانویس==  
 
<references />
 
<references />
 +
==منبع==
  
 
== منبع ==
 
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.  
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.  
  

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۲۹

چیز پوشیدنى، پوشاک، پوشش، جامه، کسوة، را «لباس» گویند و جمع آن البسه است.

لباس در قرآن

  • «وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا»؛[۱]
  • «وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ»؛[۲]
  • «يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»؛ اى فرزندان آدم ما لباسى را که زشتیهاتان را بپوشاند وجامه هاى زیبا و نرم براى شما فرستادیم (نیاز به پوشاک را در نهاد شما قرار دادیم) و پوشش تقوى بهترین پوشش است این امر (احساس نیاز به پوشش و وجود امکانات آن در زندگى بشر) خود آیتى است از آیات خداوند ، باشد که مردم به خود آیند.[۳]

لباس در احادیث

امیرالمؤمنین (ع) فرمود: آن طرز لباس بهتر است که ترا با مردم بیامیزد و از میان مردم آراسته ات سازد و زبان بد آنها را از تو باز دارد.

و فرمود: لباسى بپوش که نه موجب شهرت تو گردد و نه ترا مایه ننگ و عار بود.[۴]

نیز از آن حضرت رسیده که چون کسى را خداوند لباسى نو روزى کند وضو بسازد و دو رکعت نماز بخواند، در هر رکعت پس از حمد آیة الکرسى و قل هو الله احد و انا انزلناه بخواند و سپس خداى را سپاس گوید که عورت او را پوشانیده و او را در میان مردم زینت داده است و این ذکر را بسیار بگوید: «لا حول ولا قوة الاّ بالله العلىّ العظیم».

نیز از دستورات آن حضرت است که لباس پنبه اى بپوشید که آن لباس پیغمبر(ص) بوده و نیز لباس ما می باشد و پیغمبر هرگز لباس پشمین و موئین نپوشید جز به علتى.

نیز از آن بزرگوار رسیده که شستن لباس غم و اندوه را می زداید و نماز را طهارت و نظافت می بخشد.

از حضرت رضا (ع) نقل شده که امام سجاد (ع) در زمستان قبا و عباى خز می پوشید و کلاه خز به سر می نهاد و چون تابستان می شد قباى خز را می فروخت و بهاى آن را صدقه می داد و می گفت: (قل من حرم زینة الله التى اخرج لعباده).

امیرالمؤمنین (ع) فرمود: بر شما باد به لباس ستبر (ضخیم) که هر که لباسش نازک بود دینش نیز نازک خواهد بود.

از امام موسى بن جعفر (ع) روایت شده که چون آیه ««وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ»»؛ بر پیغمبر(ص) نازل شد آن حضرت لباسش طاهر بود ولى خداوند به وى امر فرمود که لباست را کوتاه کن.

پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) و امیرالمؤمنین على(علیه السلام) که علاوه بر مقام ولایت معنویه ولایت و زعامت ظاهرى را نیز حائز بوده اند همواره به نازل بهاترین و خشن ترین لباس ملبس بوده اند، تا ضعفاى رعیت از دست نیافتن به لباس زیبا رنج نبرند، ولى دگر معصومین که به ظاهر در میان مردم به گونه فردى عادى زندگى میکرده اند از لباس هاى فاخر استفاده می کرده اند.

در حالات رسول اکرم (ص) آمده که آن حضرت پیوسته لباس خشن به تن می کرد آنچنان که گاه اثر خشونت لباس بر گردن آن حضرت نمایان بود .

انس بن مالک گوید: بسا پیغمبر (صلی الله علیه و آله) نماز ظهر را به جماعت می خواند و لباسش همان چادر شبى بود که دو طرف آن را از پشت گردن گره زده بود.

امام صادق (علیه السلام) فرمود: روزى امیرالمؤمنین (علیه السلام) در بازار کوفه سه پارچه به یک دینار خرید وی کى را پیراهن کرد که تا بالاى پاشنه می رسید و یکى لنگ کرد که تا نصف ساق می رسید و سوم را رداء ساخت که از جلو پستانها را و از عقب باسن را می پوشاند، سپس دست به آسمان برداشت و خدا را سپاس می گفت تا به خانه رسید و فرمود: این لباسى است که شایسته است مسلمان آن را بپوشد. آنگاه حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: ولى امروزه مردم نتوانند چنین لباسى به تن کنند و اگر ما این کار بکنیم مردم ما را دیوانه بخوانند.

عباد بن کثیر بصرى که از صوفیان متظاهر بود. روزى در حال طواف در کنار امام صادق (علیه السلام) قرار گرفت و به حالت اعتراض گفت: تو فرزند على بن ابى طالب باشى و به چنین لباس ملبس باشى؟ حضرت فرمود: این جامه اى است که آن را به یک دینار خریده ام (آنقدر گرانبها نیست که تو می پندارى) و على بن ابى طالب به روزگارى زندگى می کرد که می بایست همان لباس بپوشد، و اگر من امروز چنان لباسى به تن کنم مردم گویند وى مانند عباد بصرى متظاهر است.

بخشیدن لباس

از امام سجاد (علیه السلام) روایت است که هر که لباس زایدى داشته باشد و مؤمنى در کنار او بود که بدان لباس نیازمند باشد وبه وى ندهد خداوند او را به رو در آتش اندازد.

از امام صادق (علیه السلام) رسیده که هر آنکس برادر دینى خود را لباسى دهد خواه زمستانى و خواه تابستانى، بر خدا است که او را از لباس هاى بهشت بپوشاند و سختى جان کندن را بر او آسان سازد و قبرش را وسعت دهد و چون از قبر بیرون آید ملائکه به وى مژده دهند.

در حدیث دیگر فرمود: هر که مؤمن برهنه اى را بپوشاند خداوند از استبرق بهشت او را بپوشاند وهر که مؤمن بى نیازى را لباسى دهد تا گاهى که پاره اى از آن بر تن آن مؤمن بود خداوند او را در ستر خویش بدارد.[۵]

پانویس

  1. سوره نحل:۱۴
  2. سوره انبیاء:۸۰
  3. سوره اعراف:۲۶
  4. عبدالواحد تمیمی آمدی ، غررالحکم و دررالکلم
  5. محمد باقر مجلسی ، بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۳۷۹

منبع

  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.