آرایش سپاه دو طرف در روز عاشورا: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(منابع)
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند ویرایش فنی}}
+
==آرایش سپاه امام حسین علیه السلام==
  
==آرایش سپاه امام حسین علیه السلام==
+
بيشتر منابع معتبر، شمار سپاهيان امام عليه السلام را ۷۲ نفر گزارش كرده اند.  
بيشتر منابع معتبر ، شمار سپاهيان امام عليه السلام را ۷۲ نفر ، گزارش كرده اند . شيخ مفيد رحمه اللهمى نويسد : حسين بن على عليه السلام ، هنگام صبحگاه و بعد از نماز صبح ، يارانش را [ براى نبرد ، ]آماده كرد . آنان ، سى و دو سوار و چهل پياده بودند . ليكن با ملاحظه نام و مشخّصات شهداى كربلا ، مى توان گفت كه شمار سپاهان امام عليه السلام بيش از اين تعداد بوده است، چنان كه پاره اى از منابع ، عدد ياران امام عليه السلام را ۸۲ نفر ،  برخى ۱۱۴ نفر ، برخى ۱۴۵ نفر ، برخى صد و هفتاد نفر
 
  
در منابع مشخّصات ۱۵۴ نفر به عنوان یاران امام آمده است.
+
[[شيخ مفيد]] رحمه الله مى نويسد: حسين بن على عليه السلام، هنگام صبحگاه و بعد از نماز صبح يارانش را [براى نبرد] آماده كرد. آنان  سى و دو سوار و چهل پياده بودند. ليكن با ملاحظه نام و مشخصات شهداى كربلا مى توان گفت كه شمار سپاهان امام عليه السلام بيش از اين تعداد بوده است، چنان كه پاره اى از منابع عدد ياران امام عليه السلام را ۸۲ نفر، برخى ۱۱۴ نفر، برخى ۱۴۵ نفر، برخى صد و هفتاد نفر در منابع مشخصات ۱۵۴ نفر به عنوان یاران امام آمده است.
  
 
امام سپاه خود را به سه دسته تقسیم نمود:
 
امام سپاه خود را به سه دسته تقسیم نمود:
  
بخش میمنه (ستون راست): 20 نفر تحت فرماندهى زهیر بن قیس
+
* بخش میمنه (ستون راست): 20 نفر تحت فرماندهى زهیر بن قیس
 
+
* بخش میسره (ستون چپ): 20 نفر تحت فرماندهى حبیب بن مظاهر
بخش میسره (ستون چپ): 20 نفر تحت فرماندهى حبیب بن مظاهر
+
* قلب سپاه: مابقى در قلب سپاه تحت فرماندهى حضرت ابوالفضل العباس.  
 
 
قلب سپاه: مابقى در قلب سپاه تحت فرماندهى حضرت ابوالفضل العباس.  
 
  
خیمه ها در پشت سر سپاه قرار داشت . امام علیه السلام شب قبل دستور دادند خندقی در پشا خیمه ها حفر کنند و در آن نی و هیزم بریزند و گفتند: صبح كه شود و با ما جنگ آغاز كنند، در آنها آتش می‌افكنیم تا از پشت سر به ما حمله نكنند و چنان كردند.
+
خیمه ها در پشت سر سپاه قرار داشت. امام علیه السلام شب قبل دستور دادند خندقی در پشا خیمه ها حفر کنند و در آن نی و هیزم بریزند و گفتند: صبح كه شود و با ما جنگ آغاز كنند، در آنها آتش می‌افكنیم تا از پشت سر به ما حمله نكنند و چنان كردند.
  
 
==آرایش سپاه عمر سعد==
 
==آرایش سپاه عمر سعد==
اظهار نظر در باره شمار واقعى و حتّى شمار تقريبى سپاه ابن سعد ، بسيار دشوار است . گفتنى است كه رقم سى هزار نفر ، در دو روايت از امام حسن عليه السلام و امام زين العابدين عليه السلام ، نقل شده است . هر چند كه سند اين روايات ، از اعتبار لازم برخوردار نيست ؛ ليكن با توجّه به كوچ دادن عمومى مردم كوفه به سوى كربلا توسّط ابن زياد و نيز با توجّه به اين كه اين تعداد ، كمتر از نيمى از جنگجويانِ كوفه است ـ كه حدود صد هزار نفر تخمين زده شده اند ـ ، رقمى قابل قبول است .
 
 
طبق تحقیق سیدمجید پورطباطبایی به کمک منابع مختلف، ترکیب سپاهی که در هنگام اردو زدن «ابن زیاد» در «نخیله» گرد آمده و از مقابل وی در این مکان رژه می‌رفت  به شرح زیر بود:
 
 
۱ـ لشگرعمر سعد / اختلاف نام فرمانده در منابع: عمر بن سعد / تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 
 
۲ـ لشگرشَمِر بن ذی الجوشن / اختلاف نام فرمانده در منابع: شِمِر بن ذی الجوشن (۳۵) / تعداد نفرات: ۴۰۰۰
 
 
۳ـ لشگرحربن یزید ریاحی / تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 
 
۴ـ لشگریزید بن رکاب کلبی (۳۶) / تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
 
 
۵ـ لشگرحصین تمیم (۳۷) / اختلاف نام فرمانده در منابع: حصین بن نمیر تمیمی / تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 
 
۶ـ لشگرمغایر بن رهینه مازنی / اختلاف نام فرمانده در منابع: مغایر بن رهینة المازنی (۳۸) / تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
 
 
۷ـ لشگرنصر بن حرشه (۳۹) / تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
 
 
۸ـ لشگرکعب بن طلعه / اختلاف نام فرمانده در منابع: کعب بن طلحه / تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
 
 
۹ـ لشگرشبث بن ربعی / اختلاف نام فرمانده در منابع: شبث بن ربعی ریاحی (۴۰) / تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 
 
۱۰ـ لشگرحجّار بن ابجر / اختلاف نام فرمانده در منابع: حجار بن ابجر / تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 
 
۱۱ـ لشگرعمر و بن حجاج زبیدی / تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 
  
۱۲ـ لشگریزید بن الحرث بن رویم (۴۱) / تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
+
اظهارنظر درباره شمار واقعى و حتى شمار تقريبى سپاه ابن سعد بسيار دشوار است. گفتنى است كه رقم سى هزار نفر در دو روايت از [[امام حسن]] عليه السلام و [[امام زين العابدين]] عليه السلام نقل شده است. هر چند كه سند اين روايات از اعتبار لازم برخوردار نيست؛ ليكن با توجه به كوچ دادن عمومى مردم [[كوفه]] به سوى [[كربلا]] توسط ابن زياد و نيز با توجه به اين كه اين تعداد كمتر از نيمى از جنگجويانِ كوفه است ـ كه حدود صد هزار نفر تخمين زده شده اند ـ، رقمى قابل قبول است.
  
۱۳ـ لشگرتیراندازان همراه حصین (۴۲) / تعداد نفرات: ۵۰۰
+
طبق تحقیق سید مجید پورطباطبایی به کمک منابع مختلف، ترکیب سپاهی که در هنگام اردو زدن «ابن زیاد» در «نخیله» گرد آمده و از مقابل وی در این مکان رژه می‌رفت به شرح زیر بود:
  
۱۴ـ لشگرعزرة بن قیس (۴۳) / تعداد نفرات: ۵۰۰  
+
# لشگر عمر سعد/اختلاف نام فرمانده در منابع: عمر بن سعد/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 +
# لشگر شَمِر بن ذی الجوشن/اختلاف نام فرمانده در منابع: شِمِر بن ذی الجوشن (۳۵)/تعداد نفرات: ۴۰۰۰
 +
# لشگر حر بن یزید ریاحی/ تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 +
# لشگر یزید بن رکاب کلبی (۳۶)/تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
 +
# لشگر حصین تمیم (۳۷)/اختلاف نام فرمانده در منابع: حصین بن نمیر تمیمی/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 +
# لشگر مغایر بن رهینه مازنی/اختلاف نام فرمانده در منابع: مغایر بن رهینة المازنی (۳۸)/تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
 +
# لشگر نصر بن حرشه (۳۹)/تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
 +
# لشگر کعب بن طلعه/اختلاف نام فرمانده در منابع: کعب بن طلحه/تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
 +
# لشگر شبث بن ربعی/اختلاف نام فرمانده در منابع: شبث بن ربعی ریاحی (۴۰)/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 +
# لشگر حجّار بن ابجر/اختلاف نام فرمانده در منابع: حجار بن ابجر/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 +
# لشگر عمر و بن حجاج زبیدی/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
 +
# لشگر یزید بن الحرث بن رویم (۴۱)/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
 +
# لشگر تیراندازان همراه حصین (۴۲)/تعداد نفرات: ۵۰۰
 +
# لشگر عزرة بن قیس (۴۳)/تعداد نفرات: ۵۰۰  
  
جمع کل: ۳۱,۰۰۰ نفر  
+
جمع کل: ۳۱,۰۰۰ نفر
  
== نقشه چینش سپاه دو طرف و موقعیت آنها<ref> [http://alzahra-shiraz.womenhc.com/?p=37325&more=1&c=1&tb=1&pb=1 حوزه علمیه الزهرای شیراز] </ref>==
+
==نقشه چینش سپاه دو طرف و موقعیت آنها<ref> [http://alzahra-shiraz.womenhc.com/?p=37325&more=1&c=1&tb=1&pb=1 حوزه علمیه الزهرای شیراز]</ref>==
این تابلو قدیمی ترین تابلو واقعه عاشوراست به چند مساله در این تابلو دقت کنید
 
  
1.تعداد سپاهیان دو طرف
+
این تابلو قدیمی ترین تابلو واقعه عاشوراست به چند مساله در این تابلو دقت کنید:
  
2.چینش سپاه امام حسین
+
# تعداد سپاهیان دو طرف
 
+
# چینش سپاه [[امام حسین]] علیه السلام
3.فاصله خیمه گاه تا شریعه
+
# فاصله خیمه گاه تا شریعه
 
+
# تل زینبیه
4.تل زینبیه
+
# تعداد لشکریان پیاده و سواره
 
 
5.تعداد لشکریان پیاده وسواره
 
  
 
[[پرونده:Karbala.png]]
 
[[پرونده:Karbala.png]]
سطر ۷۰: سطر ۵۲:
  
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* [http://www.hadith.net/n446-e5678-p84.html محمد محمدی ری شهری و همکاران، "دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاریخ" ج6، ص85 تا 87].
[http://www.hadith.net/n446-e5678-p84.html محمد محمدی ری شهری و همکاران، "دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاریخ" ج6، ص85 تا 87]
+
* [http://www.bfnews.ir/vdcev78x.jh8oni9bbj.html سید مجید پورطباطبایی، تعداد لشگر یزید در مقابل لشگر امام حسین علیه السلام، سایت آینده روشن].
 
+
* مقتل چهارده معصوم علیه السلام، ترجمه جواد محدثي، ج2، ص122، در دسترس در [http://www.andisheqom.com/Files/islamhistory.php?idVeiw=30667&level=4&subid=30667 سایت اندیشه قم].
[http://www.bfnews.ir/vdcev78x.jh8oni9bbj.html سیدمجید پورطباطبایی، تعداد لشگر یزید در مقابل لشگر امام حسین(ع)، سایت آینده روشن]
+
* بهرام حمیدزاده، الگوى مدیریت و رهبرى در قیام روز عاشورا، پگاه حوزه 1382، شماره 92 در دسترس در [http://www.ensani.ir/fa/content/62685/default.aspx پورتال جامع علوم انسانی].
 
 
مقتل چهارده معصوم(ع)، ترجمه جواد محدثي، ج2، ص122، در دسترس در [http://www.andisheqom.com/Files/islamhistory.php?idVeiw=30667&level=4&subid=30667 سایت اندیشه قم]
 
 
 
بهرام حمیدزاده، الگوى مدیریت و رهبرى در قیام روز عاشورا، پگاه حوزه 1382، شماره 92 در دسترس در [http://www.ensani.ir/fa/content/62685/default.aspx پورتال جامع علوم انسانی]
 
  
 
[[رده:واقعه عاشورا]]
 
[[رده:واقعه عاشورا]]
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ ‏۹ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۶:۴۳

آرایش سپاه امام حسین علیه السلام

بيشتر منابع معتبر، شمار سپاهيان امام عليه السلام را ۷۲ نفر گزارش كرده اند.

شيخ مفيد رحمه الله مى نويسد: حسين بن على عليه السلام، هنگام صبحگاه و بعد از نماز صبح يارانش را [براى نبرد] آماده كرد. آنان سى و دو سوار و چهل پياده بودند. ليكن با ملاحظه نام و مشخصات شهداى كربلا مى توان گفت كه شمار سپاهان امام عليه السلام بيش از اين تعداد بوده است، چنان كه پاره اى از منابع عدد ياران امام عليه السلام را ۸۲ نفر، برخى ۱۱۴ نفر، برخى ۱۴۵ نفر، برخى صد و هفتاد نفر در منابع مشخصات ۱۵۴ نفر به عنوان یاران امام آمده است.

امام سپاه خود را به سه دسته تقسیم نمود:

  • بخش میمنه (ستون راست): 20 نفر تحت فرماندهى زهیر بن قیس
  • بخش میسره (ستون چپ): 20 نفر تحت فرماندهى حبیب بن مظاهر
  • قلب سپاه: مابقى در قلب سپاه تحت فرماندهى حضرت ابوالفضل العباس.

خیمه ها در پشت سر سپاه قرار داشت. امام علیه السلام شب قبل دستور دادند خندقی در پشا خیمه ها حفر کنند و در آن نی و هیزم بریزند و گفتند: صبح كه شود و با ما جنگ آغاز كنند، در آنها آتش می‌افكنیم تا از پشت سر به ما حمله نكنند و چنان كردند.

آرایش سپاه عمر سعد

اظهارنظر درباره شمار واقعى و حتى شمار تقريبى سپاه ابن سعد بسيار دشوار است. گفتنى است كه رقم سى هزار نفر در دو روايت از امام حسن عليه السلام و امام زين العابدين عليه السلام نقل شده است. هر چند كه سند اين روايات از اعتبار لازم برخوردار نيست؛ ليكن با توجه به كوچ دادن عمومى مردم كوفه به سوى كربلا توسط ابن زياد و نيز با توجه به اين كه اين تعداد كمتر از نيمى از جنگجويانِ كوفه است ـ كه حدود صد هزار نفر تخمين زده شده اند ـ، رقمى قابل قبول است.

طبق تحقیق سید مجید پورطباطبایی به کمک منابع مختلف، ترکیب سپاهی که در هنگام اردو زدن «ابن زیاد» در «نخیله» گرد آمده و از مقابل وی در این مکان رژه می‌رفت به شرح زیر بود:

  1. لشگر عمر سعد/اختلاف نام فرمانده در منابع: عمر بن سعد/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
  2. لشگر شَمِر بن ذی الجوشن/اختلاف نام فرمانده در منابع: شِمِر بن ذی الجوشن (۳۵)/تعداد نفرات: ۴۰۰۰
  3. لشگر حر بن یزید ریاحی/ تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
  4. لشگر یزید بن رکاب کلبی (۳۶)/تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
  5. لشگر حصین تمیم (۳۷)/اختلاف نام فرمانده در منابع: حصین بن نمیر تمیمی/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
  6. لشگر مغایر بن رهینه مازنی/اختلاف نام فرمانده در منابع: مغایر بن رهینة المازنی (۳۸)/تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
  7. لشگر نصر بن حرشه (۳۹)/تعداد نفرات: ۲,۰۰۰
  8. لشگر کعب بن طلعه/اختلاف نام فرمانده در منابع: کعب بن طلحه/تعداد نفرات: ۳,۰۰۰
  9. لشگر شبث بن ربعی/اختلاف نام فرمانده در منابع: شبث بن ربعی ریاحی (۴۰)/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
  10. لشگر حجّار بن ابجر/اختلاف نام فرمانده در منابع: حجار بن ابجر/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
  11. لشگر عمر و بن حجاج زبیدی/تعداد نفرات: ۴,۰۰۰
  12. لشگر یزید بن الحرث بن رویم (۴۱)/تعداد نفرات: ۱,۰۰۰
  13. لشگر تیراندازان همراه حصین (۴۲)/تعداد نفرات: ۵۰۰
  14. لشگر عزرة بن قیس (۴۳)/تعداد نفرات: ۵۰۰

جمع کل: ۳۱,۰۰۰ نفر

نقشه چینش سپاه دو طرف و موقعیت آنها[۱]

این تابلو قدیمی ترین تابلو واقعه عاشوراست به چند مساله در این تابلو دقت کنید:

  1. تعداد سپاهیان دو طرف
  2. چینش سپاه امام حسین علیه السلام
  3. فاصله خیمه گاه تا شریعه
  4. تل زینبیه
  5. تعداد لشکریان پیاده و سواره

Karbala.png

پانویس


منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها