منجی موعود از منظر نهج البلاغه (کتاب)
 | |
| نویسنده | حسین ایرانى |
| موضوع | ویژگىهاى امام زمان علیهالسلام |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
«مُنجى موعود از منظر نهجالبلاغه»، تألیف حسین ایرانى، کتابى مشتمل بر ویژگىهاى امام مهدى (عجّل الله تعالی فرجه) از دیدگاه امام علی (علیهالسلام) در «نهجالبلاغه» است.
معرفی کتاب
بیانات و خطبههاى متعددى از امام علی علیه السلام در حوادث و فتنههاى آخرالزمان و آینده در این اثر نقل شده است، که این پیشگویىها، گاه نسبت به شهر و مکان خاص بوده (مانند جنگها و حوادث سختى که در شام، کوفه، بصره و عراق رخ خواهد داد)، گاه مربوط به فتنه فرقهها، احزاب و افراد مشخصى مىباشد؛ (مانند فتنه خوارج و بنىامیه) و گاه به صورت کلى و مطلق از تحولات سیاسى اسلام و حوادث جامعه جهانى و آزمونهاى امت در آیندههاى دور و نزدیک خبر داده است.
این پیشگویىها، به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّى بر مصادیق گوناگون مىباشند؛ از فتنه معاویه، بنىامیه و بنى عباس گرفته، تا حکام ستمگر و توطئههاى رژیم صهیونیستى و استکبار جهانى آمریکا، دجال، سفیانى و آشوبهاى عظیم آخرالزمان در هنگام ظهور و قیام حضرت مهدى(عج).
شماره خطبهها، نامهها و حکمتها، بر اساس «نهجالبلاغه» با ترجمه فیض الاسلام مىباشد.
محتوای کتاب
مباحث کتاب در ده گفتار (فصل) به شرح زیر تشریح شده است:
- فصل اول، به بررسى خطبه ۱۳۸: «(وقتى مصلح موعود قیام کند) خواستهها و هواهاى نفسانى را به هدایت برمىگرداند...»، پرداخته است. نویسنده این فراز را به دو بخش تقسیم کرده است: ۱- شرایط و وضعیت جامعه جهانى قبل از ظهور ولى عصر(عج) که همان منزوى گشتن حقایق قرآنى و فراگیر شدن فساد و فتنهها در همه زمینههاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سیاسى، اقتصادى، بدعت و تحریف در اندیشه، عمل و ادیان مىباشد. ۲- برنامههاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه که هدایت همگان به سوى حق، عدل و قوانین قرآن و رهایى انسانها از بند اسارت هواهاى حیوانى، فساد، فسق و فریبکارىها است.
- در فصل دوم، حکمت ۲۰۹: «قطعا دنیا بعد از سرکشى و دشمنىهایش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسیر شده است. در این حکمت، امام علی(ع) ضمن تحقیر دنیا، با تشبیهى زیبا و رسا، حقیقتى را به استناد آیه قرآنى بیان فرموده است؛ بدخویى دنیا نسبت به عترت پیامبر(ص) را تشبیه نموده به شترى ماده که از دادن شیر به دوشندهاش خوددارى مىکند و براى بچهاش نگه مىدارد و سرانجام آن را در اختیار او قرار مىدهد. همان فرزندى که دوشندگان غاصب، او را به استضعاف کشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.
- در فصل سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه ۱۸۱: «به راستى که او سپر و زره حکمت را به بر کرده و حکمت را با تمام آدابش داراست...» بیان شده است. برخى از نکاتى که امام علی(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بیان فرموده، عبارتند از این که: ۱- ایشان حکمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقایق هستى و علوم حقه را یافته و مطیع محض خدا مىباشد. ۲- از نظرها غائب بوده؛ زیرا اسلام غریب و در غربت مانده است. ۳- آخرین و باقیمانده حجتهاى الهى و از جانشینان پیامبران(ع) است.
- در فصل چهارم، حکمت ۱۳۹: «هیچ گاه زمین خالى نمىماند از کسى که به دلیل و حجت دین خدا را برپا دارد...»، توضیح داده شده است. کمیل بن زیاد مىگوید: روزى امیرالمؤمنین(ع) دست مرا گرفته و به بیرون از کوفه برد. وقتى به صحرا رسید، آهى عمیق، سرد و پر درد کشید و این کلام را بیان فرمود.
- در فصل پنجم، ویژگىهاى عصر ظهور، به نقل از خطبه ۱۰۵: «راههاى چپ و راست را برگزیدند...»، بیان شده است. امام علی(ع) در این گفتار، ناظر به آینده بشریت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قیام حضرت مهدى(عج) مىباشد و این که انسانها، راهى دو مسیر انحرافى و باطل راست و چپ مىشوند و به جاى پیمودن راه روشن دین حق، راههاى افراط و تفریط را به خاطر تمایلات نفسانى و مادى مىروند.
- در فصل ششم، خطبه ۱۰۰: «پس از او مدتى که خدا خواهد زندگى و درنگ خواهید داشت...»، توضیح و تفسیر شده است. در این خطبه که حضرت آن را در سومین جمعه از خلافت ظاهرى خود در سال ۳۵ قمری ایراد فرموده، ضمن اخبار غیبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور امام زمان(عج)، حاکمیت دین حق و تحقق امید و آرزوى منتظران نوید مىدهد.
- در فصل هفتم، فتنهاى هنگام ظهور در خطبه ۹۲: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شکافتم و برکندم...» بیان شده است. این خطبه، یکى از خطبههاى مشهور آن حضرت مىباشد که بعد از پایان جنگ نهروان ایراد فرمود. ایشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پیامبر(ص)، به فضایل بلند و موقعیت عظیم علمى، سیاسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مىفرماید: سؤال کنید از هر مسأله... قبل از آن که مرا نیابید.
- فصل هشتم، موقعیت امام مهدى(عج) و یارانش را به تصویر کشیده است: «آن گاه که وقتش فرا رسد... پیشواى دین قیام کند...». این سخن در بخش کلام غریب (بیگانه و دور از نظر ابتدایى و ظاهرى) آمده است و گویا مفهومى پوشیده و پنهان داشته که نیازمند به تبیین و تفسیر مىباشد. نویسنده معتقد است این کلام، یکى از کرامات و خبرهاى غیبى آن حضرت از آینده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.
- فصل نهم، اختصاص دارد به توضیح خطبه ۲۲۹: «پدر و مادرم فداى آنان باد که در آسمانها معروف و در زمین گمنامند...». این پیشگویى بعد از جنگ نهروان بوده است.
- در آخرین فصل، فرازى از حکمت ۱۶۹: «سوگند به خداوندى که با قدرت او باقیمانده شب را به سر بردیم...» بیان شده و نویسنده معتقد است این کلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مىدهد.
منابع
- "امام مهدى در آینه قلم؛ کارنامه منابع پیرامون امام مهدى و مهدویت"، مؤسسه اطلاعرسانى اسلامى مرجع، ج۲ ص۷۲۳.
- نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
