آیه 18 سوره حجرات
| <<17 | آیه 18 سوره حجرات | 18>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
خدا اسرار غیب آسمانها و زمین را می‌داند و به آنچه شما بندگان می‌کنید بیناست.
یقیناً خدا نهان آسمان ها و زمین را می داند و خدا به آنچه انجام می دهید، بیناست.
خداست كه نهفته آسمانها و زمين را مى‌داند و خدا[ست كه] به آنچه مى‌كنيد بيناست.»
هر آينه خدا نهان آسمانها و زمين را مى‌داند و به هر كارى كه مى‌كنيد بيناست.
خداوند غیبت آسمانها و زمین را می‌داند و نسبت به آنچه انجام می‌دهید بیناست!»
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«غَیْبَ»: (نگا: انعام / ، اعراف / هود / ، نمل / ).
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ «18»
همانا خداوند نهان آسمانها و زمين را مى‌داند و خداوند به آنچه عمل مى‌كنيد بيناست.
پیام ها
1- در آسمانها و زمين، اسرار نهفته و نامكشوف بسيارى است. «إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»
2- انگيزه‌هاى پنهان بشر، گاهى به مراتب پيچيده‌تر از غيب آسمانها و زمين است. (در مورد آسمانها، واژه «يَعْلَمُ» به كار رفته و در مورد عمل انسان‌ها، واژه «بَصِيرٌ» آمده است.)
3- در مدار توحيد، ارزشها بر اساس تظاهر، منّت وشعار نيست، بلكه بر اساس اخلاص قلبى است كه آگاهى بر آن مخصوص خداست. «إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» (خداوندى كه غيب و پنهان هستى را مى‌داند، چگونه ايمان درونى ما را نمى‌داند؟)
4- اگر انسان به علم وبصيرت خداوند ايمان داشته باشد، در رفتار و گفتار خود دقّت مى‌كند. «وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ» (اگر بدانيم از روزنه‌اى فيلم ما را مى‌گيرند و يا صداى ما را ضبط مى‌كنند، در كلمات وحركات خود دقّت بيشترى مى‌كنيم.)
5- علم خداوند همراه با بصيرت او است. علم او، اجمالى، سطحى، يك جانبه، قابل ترديد و موقّت نيست. إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ... وَ اللَّهُ بَصِيرٌ ...
«والحمد للّه ربّ العالمين»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ «18»
بعد از آن در بيان علم ازلى خود فرمايد:
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ: بدرستى كه خداى تعالى مى‌داند به علم ازلى، غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ: آنچه پوشيده است در آسمانها و زمينها، وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ: و خداى تعالى بيناست به آنچه مى‌كنيد از اظهار ايمان و ابطان كفر و ساير سراير و اعلان شما را از طاعت و معصيت، و هيچ چيز بر ذات يگانه او مخفى نيست.
جلد 12 - صفحه 210
ج12، ص211
سوره پنجاهم (ق)
سوره ق: اين سوره مباركه مكى است الا آيه (وَ لَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ .....) كه مدنى است به قول ابن عباس.
عدد آيات آن: چهل و پنج است به اجماع.
حروف آن: سيصد و هفتاد.
كلمات آن: هزار و چهار صد و هفتاد و هفت.
ثواب تلاوت: ثواب الاعمال- ابن بابويه (رحمه اللّه) از حضرت باقر عليه السّلام: من ادمن فى فرائضه و نوافله قرائة سورة ق وسع اللّه عليه رزقه و اعطاه كتابه بيمينه و حاسبه حسابا يسيرا «1». فرمود: هر كه مداومت نمايد در نماز واجبه و مستحبه قرائت سوره ق را، وسعت فرمايد بر او خداى تعالى روزى او را و عطا فرمايد كتاب او را به دست راست او و محاسبه فرمايد او را حساب آسان. (با مراعات تقوى و تدبر در آيات آن)
«1» ثواب الاعمال (چ بيروت 1403 ق) ص 145- 144.
جلد 12 - صفحه 212
بسم اللّه الرّحمن الرّحيم
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتابُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ «15» قُلْ أَ تُعَلِّمُونَ اللَّهَ بِدِينِكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ «16» يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلْإِيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «17» إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ «18»
ترجمه
جز اين نيست كه مؤمنان آنانند كه گرويدند بخدا و پيغمبر او پس شك نكردند و مجاهده كردند بمالهاشان و جانهاشان در راه خدا آنگروه ايشانند راستگويان
بگو آيا خبر ميدهيد خدا را بدين خود با آنكه خدا ميداند آنچه را در آسمانها و آنچه در زمين است و خدا بهمه چيز دانا است
منّت مينهند بر تو كه اسلام آوردند بگو منّت ننهيد بر من اسلامتان را بلكه خدا منّت مينهد بر شما كه هدايت نمودتان به ايمان اگر هستيد راستگويان
همانا خدا ميداند آنچه پوشيده و پنهان است در آسمانها و زمين و خدا بينا است بآنچه ميكنيد.
تفسير
خداوند متعال بعد از نفى ايمان از مسلمانان ظاهرى در آيات سابقه منحصر فرموده است ايمانرا بكسانيكه اعتقاد قلبى پيدا كردند بخدا و پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم و آنكه آنچه آورده حق است و بعدا شك و ترديد و ارتدادى براى آنها حاصل نشده و جهاد نمودند در راه خدا بمال و جان و آنكه ايشان راست گويانند در ادّعاء ايمان نه آنانكه اسلام را بطمع غنيمت و رياست يا از خوف قتل و غارت قبول نموده و بعدا مرتدّ شدند لذا قمّى ره فرموده نازل شده در شأن امير المؤمنين عليه السّلام و ظاهرا مراد آن حضرت و پيروان او از قبيل سلمان و أبو ذر و مقداد باشند كه مرتدّ نشدند بعد از رحلت پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم و شك و ريبى براى ايشان روى نداد و گفته‌اند اعراب سابق الذّكر بعد از نزول آيه سابقه آمدند و قسم ياد نمودند كه ما ايمان قلبى داريم و با اعتقاد
جلد 5 صفحه 48
اسلام آورديم لذا خداوند دستور فرموده به پيغمبر خود كه بآنها بفرمايد آيا شما خدا را دانا ميكنيد باعتقاد قلبى خودتان با آنكه خداوند بتمام جزئيات آسمانها و زمين عالم و از هر امرى باخبر است و هيچ چيز بر او مخفى نيست و استفهام براى توبيخ و ملامت آنها است بر آنكه بعد از بيان خداوند از ما في الضّمير آنها قسم ياد نمودند برخلاف آن و براى آنكه آنها منّت گذارده بودند بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم باسلامشان بدون جنگ دستور فرمود كه بگو باسلامتان بر من منّت نگذاريد چون اسلام ظاهرى بأغراض دنيوى قابل منّت گذارى بآن نيست و ايمان واقعى كه قابل است در صورت وجود خدا بشما عطا فرموده و بايد منّت بر شما بگذارد كه هدايت فرموده است شما را بآن بنصب ادلّه و نازل نمودن آيات دالّه بر نبوّت و راه وصول بجنّت اگر راست ميگوئيد كه داراى ايمانيد ولى خدا ميداند كه دروغ ميگوئيد چون خدا آنچه را كه در آسمانها و زمين از انظار غائب و پوشيده است ميداند و آنچه را شما بجا ميآوريد ميبيند و از دروغ و راست شما آگاه است و بر طبق آن با شما معامله خواهد فرمود در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كه بخواند سوره حجرات را در هر شب يا در هر روز از زوّار محمد صلى اللّه عليه و آله و سلّم بوده و خواهد بود و الحمد للّه رب العالمين و صلّى اللّه على محمد و آله الطاهرين.
جلد 5 صفحه 49
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِنَّ اللّه‌َ يَعلَم‌ُ غَيب‌َ السَّماواتِ وَ الأَرض‌ِ وَ اللّه‌ُ بَصِيرٌ بِما تَعمَلُون‌َ «18»
محققا خداوند ميداند آنچه بر شما غيب است چه در آسمانها و چه در زمين و خداوند بينا است بآنچه عمل ميكنيد. در مسأله علم غيب مكرر در اينکه تفسير متعرض شده‌ايم که آنچه بر تمام موجودات امكاني چه انبياء و ائمه و ملائكه غيب است بر خدا غيب نيست مثل علم ذات بذات، و آنچه بر جن‌ّ و انس غيب است از ما کان و ما يکون بر مثل پيغمبر اكرم و اوصياء او غيب نيست که داراي علم ما کان و ما يکون الي انقضاء خلق هستند که در لوح محفوظ ثبت شده، اما در لوح محو و اثبات مختص بخدا است، و آنچه بر كفار و مشركين و اهل ضلالت مستور است مثل ظهور حضرت بقية اللّه و دوره رجعت و خصوصيات معاد بر مؤمنين غيب نيست لذا ميفرمايد:
إِنَّ اللّه‌َ يَعلَم‌ُ غَيب‌َ السَّماواتِ وَ الأَرض‌ِ از عالم مجردات، و عالم ارواح، و عالم انوار و ملائكه و جن و انس و غير اينها خدا ميداند.
وَ اللّه‌ُ بَصِيرٌ بِما تَعمَلُون‌َ حتي از خطورات قلبي شما و خيالات فاسده و مقاصد باطله با خبر و بينا است.
تم بحمد اللّه تفسير سورة الحجرات و يتلوها بتوفيقه سورة ق و بقية السور.
و الحمد للّه اولا و آخرا، و الصلاة علي نبيه و آله آل اللّه و اللعن علي اعدائهم اعداء اللّه.
جلد 16 - صفحه 236
سورة ق
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 18)- در این آیه که آخرین آیه سوره حجرات است باز هم آنچه را در آیه قبل آمده تأکید کرده، می‌فرماید: «خداوند غیب آسمانها و زمین را می‌داند، و نسبت به آنچه انجام می‌دهید بیناست» (إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ).
اصرار نداشته باشید که حتما مؤمن هستید، و نیازی به سوگند نیست، او در زوایای قلب شما حضور دارد، و از آنچه در آن می‌گذرد کاملا با خبر است. او از تمام اسرار اعماق زمین و غیب آسمانها آگاه است، بنابر این چگونه ممکن است از درون دل شما بی‌خبر باشد؟
«پایان سوره حجرات»
ج4، ص515
سوره ق [50]
اشاره
این سوره در «مکّه» نازل شده، و دارای 45 آیه است
محتوای سوره:]
محور بحثهای این سوره مسأله «معاد» است و در مسائل مربوط به معاد انگشت روی امور زیر می‌گذارد.
1- انکار و تعجب کافران از مسأله معاد (معاد جسمانی).
2- استدلال بر مسأله معاد از طریق توجه به نظام آفرینش، و مخصوصا احیای زمینهای مرده به وسیله نزول باران.
3- استدلال بر مسأله معاد از طریق توجه به خلقت نخستین.
4- اشاره به مسأله ثبت اعمال و اقوال برای «یوم الحساب».
5- مسائل مربوط به مرگ و انتقال از این جهان به سرای دیگر.
6- گوشه‌ای از حوادث روز قیامت و اوصاف بهشت و دوزخ.
7- اشاره به حوادث تکان دهنده پایان جهان.
در این میان اشاراتی کوتاه و مؤثر به وضع اقوام طغیانگر پیشین و سرنوشت دردناک و شوم آنها- مانند قوم فرعون، عاد، لوط، شعیب، و تبع- نیز دستوراتی برای توجه به خدا و ذکر او به پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و اله داده شده است. و اشاره کوتاهی به عظمت قرآن در آغاز و پایان سوره به چشم می‌خورد.
فضیلت تلاوت سوره:]
از روایات اسلامی استفاده می‌شود که پیامبر صلّی اللّه علیه و اله اهمیت فراوانی برای این سوره قائل بود، تا آنجا که هر روز جمعه آن را در خطبه
ج4، ص516
نماز جمعه قرائت می‌فرمود.
و نیز در حدیثی از امام باقر علیه السّلام آمده است: «کسی که پیوسته در نمازهای فریضه و نافله سوره «ق» را بخواند خداوند روزی او را گسترده می‌کند، و نامه اعمالش را به دست راستش می‌دهد، و حساب او را در قیامت آسان می‌سازد».
نیاز به یاد آوری ندارد که این همه افتخار و فضیلت تنها با خواندن الفاظ حاصل نمی‌شود، بلکه خواندن الفاظ سر آغازی است برای بیداری اندیشه‌ها و آن نیز وسیله‌ای است برای عمل صالح و هماهنگی با محتوای سوره.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
