الحقائق فی محاسن الأخلاق (کتاب)
الحقایق فی محاسن الاخلاق (قره العیون فی المعارف والحکم)
مولف
فیض کاشانی
معرفی اجمالی کتاب
کتاب مجموعه ای است فراهم شده از سه کتاب مستقل:
- الحقایق
- قره العیون
- مصباح الانظار
کتاب اول، اخلاقی است که خلاصه گونه ای است از کتاب بسیار مهم و گرانقدر مولف محجه البیضا کتاب به تعبیر مولف در 6 مقاله تدوین شده است.
- مقاله اول در سه باب: علم، عقاید و معرفت نفس را در ضمن فصولی به بحث کشیده است.
- مقاله دوم از مبادی اخلاق و خوبهای ناشایسته و راه پیرایش آنها از صفحه جان سخن گفته است.
- مقاله سوم، عمده در تبیین دیدگاه اسلام درباره دنیا، حب مال و راه مبارزه با فریفتگی های آن دواست و در ضمن آن از زهد، جور، بخل و... بحث شده است.
- در مقاله چهارم، مکارم اخلاق بحث شده
- و در مقاله پنجم عبادات و اسرار آنها و با مقاله ششم که بیانگر دیگر اعمال صالحه است و ضمن آن از توبه، محاسبه و مراقبه، تفکر و تدبر، یاد مرگ و برادری و دوستی سخن به میان آمده است، کتاب پایان یافته است.
کتاب دوم در ضمن 12 مقاله یک دوره عقاید، فشرده، استوار و گویا به بحث گذاشته است و بالاخره کتاب سوم دستورالعمل گونه ای است در قالب گفتگوی عالمی ناصح و صالح که مرحوم فیض در آغاز آن نگاشته اند: این کتاب، مجموعه ای است گفتگویی از عالمی ناصح صالح هر که بدان عمل کند از عذاب جهنم در امان بوده و به رضایت خداوند دست خواهد یافت مجموعه آنچه یاد شد، پیش تر به تصحیح سید ابراهیم میانجی منتشر شده بود. محقق محترم همان تصحیح را با حروفچینی جدید و افزودن حواشی و تعلیقات و ارجاع آیات و احادیث به منابع آنها منتشر ساخته است.
منبع
کتابخانه حوزه، حوزه، شماره 36، بهمن و اسفند 1368، صفحه 173.