کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء (کتاب)
 | |
| نویسنده | شیخ جعفر کاشف الغطاء |
| موضوع | فقه و اصول و عقاید شیعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۲ |
|
| |
کتاب «کشف الغِطاء عن مبهمات شریعة الغَرّاء» اثر معروف شیخ جعفر کاشف الغطاء (م، ۱۲۲۷ ق) است، که در سه بخش اصول اعتقادى، اصول فقه و فروعات فقهی تدوین شده است.
محتویات
مؤلف
شیخ جعفر بن خضر، معروف به کاشف الغطاء، عالم امامى، مجتهد، فقیه، اصولى، متکلم است. او متولد و متوفى نجف است و نزد وحید بهبهانى و سید مهدى بحرالعلوم کسب دانش نمود. عالمان بزرگی همچون سید جواد عاملی و شیخ محمد حسن نجفی (صاحب جواهر الکلام) از شاگردان او هستند.
کاشف الغطاء در فقه و کلام استاد بود و در احکام شرعى مهارتى به کمال داشت. دروس شرایع الاسلام را با کمال آراستگى تدریس مى کرد و فروع مسائل حلال و حرام را از مدارک مربوط به سادگى استنباط مى نمود و مشکلات را با دقت منحصر به فردى، کشف مى نمود. او با کمال علاقه مندى به امر به معروف و نهى از منکر مى پرداخت و در کلیه گرفتاریها آرامش را از دست نمى داد. وى چنان به فقه جعفرى احاطه داشت که گفته است: «اگر تمام کتب فقهى را بشویند، قادرم از اول طهارت تا آخر دیات را از نو بنویسم».
برخی از آثار او عبارتند از: کشف الغطاء، الحق المبین، العقائد الجعفریه فی اصولالدین، غایة المامول فی علم الاصول و بغیة الطالب.
معرفى کتاب
کتاب «کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء» از مهمترین آثار کاشف الغطاء است؛ کتابى است عمیق و سنگین؛ تا جایى که فهم آن براى بعضى از علما دشوار بوده است. صاحب جواهر فرموده: «کتاب استادم بسیار عمیق است و قادر به شرح آن نیستم». این کتاب فقهى را شیخ در سفر تألیف نموده و به جز «قواعد الأحکام» علامه حلى کتابى با خود نداشته است.
همانگونه كه خود مصنف درباره كتابش مىگويد: بعد از تألیف يك رساله مختصر در احكام دين براى مراجعه استفاده عموم مكلّفين و مقلّدين، تصميم به نوشتن كتابى حاوى فروع فقهى كه مورد مراجعه علماى بزرگ و فضلا و محصلين باشد گرفته و اين كتاب را در سه بخش اعتقادى، اصولی و فقهی تدوين نموده است.
محتوای کتاب
كتاب «کشف الغطاء» در چهار جزء تدوين شده است. جزء اول با مقدمه تحقيقى نسبتاً مفصلى درباره شرح حال، اساتيد، شاگردان و آثار و تأليفات نویسنده آغاز شده است.
متن کتاب نیز در سه بخش -یا به گفته مؤل در سه فنّ- تنظیم شده است:
- فن اول مربوط به اصول اعتقادى مثل توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد است. نویسنده در این بخش، بیشتر با مبحث ولايت و امامت آغاز كرده و به حدود بيست آيه از قرآن كريم و متجاوز از پنجاه روايت متواتر نزد عامه و خاصه استدلال نموده است.
- فن دوم مربوط به اصول فقه است. مؤلف در این بخش هم با استدلالهاى محكم و متقن خود پايههاى مسلک اخبارىگرى را كاملاً تضعيف نموده است. در اين بخش، پنجاه و شش مبحث از مباحث دقيق اصولى و قواعد مشترک بين فقه و اصول فقه مطرح شده است.
- فن سوم نیز مربوط به فروع فقهى مشتمل بر عبادات، عقود، ايقاعات و احكام آنهاست، که از کتاب طهارت شروع مى شود و به کتاب جهاد پایان مى پذیرد.
منابع
- نرم افزار جامع فقه اهلبیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
