نصرالله شبستری

«آیت‌الله نصرالله زرگر شبستری» (1293-1382 ش)، عالم ربانی و فقیه پارسای شیعه معاصر و از شاگردان محمدحسین غروی اصفهانی بود. آیت‌الله شبسترى آثار علمى متنوعى داشت، که از جمله می‌توان به «اللؤلؤ النضید فی شرح زیارة مولانا ابی‌عبدالله الشهید» اشاره کرد.

نام کامل	نصرالله زرگر شبسترى
زادروز	1293 شمسی
زادگاه	تبریز
وفات	1382 شمسی
مدفن	تبریز
اساتید	سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای، سید ابوالحسن اصفهانى، آقا ضیاءالدین عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی،...
شاگردان	شیخ محمد غروی، عبدالرحيم عقيقی‌ بخشايشی، احمد کریمى اصل هشترودى، سید شمس‌الدین مرعشى نجفى، سید مهدى مرعشى نجفى،...
آثار	درّ یتیم یا زندگانى لقمان حکیم، هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم، اللؤلؤ النضید فی شرح زیارة مولانا ابی‌عبدالله الشهید، تعلیقه بر آداب الصلاة،...

ولادت

نصرالله زرگر شبستری فرزند میرزا عبدالله زرگر، در روز چهارشنبه نهم ربیع الآخر سال 1333 قمری، برابر با چهارم اسفند 1293 شمسی، در كوى لیل آباد تبریز به دنیا آمد.

تحصیلات و استادان

نصرالله شبستری به همراه پدرش راهی شبستر شد و به اشارت و هدایت آیت الله حاج میرزا كاظم شبسترى به حوزه علمیه رفت. در سن بیست سالگى بود که برای ارتقای تحصیل و طی مراتب کمال به مدرسه علمیه طالبیه تبریز رفت. علوم مقدماتى و نیز بخشی از سطوح را در محضر برجستگان خطه تبریز آموخت و با بزرگان و فضلایی نظیر شیخ ابراهیم وحدت تبریزى همراه و ملازم بود.

ایشان به منظور تکامل و رشد علمی بیشتر، بعد از مدتی به مشهد و سپس به قم مهاجرت کرد و در فقه و اصول شاگردى آیت‌اللَّه سید محمد حجت کوه کمره ای را نمود. بعد از شش ماه در سال 1360 هجری قمری به نجف رفت و از محضر آیت‌اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی و آیت‌اللَّه محمدحسین غروی اصفهانی و آیت‌اللَّه آقا ضیاءالدین عراقی و پس از آنان از آیت‌اللَّه سید محسن حکیم و آیت الله سید ابوالقاسم خویی و آیت‌اللَّه میرزا باقر زنجانى استفاده‌ى کامل نمود.

دوره‌ى فلسفه و حکمت را نیز از آقا شیخ صدرا بادکوبه‌اى فراگرفت و بعد از هشت سال، به تبریز بازگشت.

اجازات علمی:

جمعى از بزرگان علمی و دینی به آیت الله نصرالله شبستری اجازه نقل حدیث و اجتهاد دادند، از جمله:

• سید ابوالحسن اصفهانى.

• شیخ آقا بزرگ تهرانى.

• سید محسن حکیم.

• سید محمدرضا گلپایگانی.

• سید شهاب الدین مرعشی نجفی.

• سید مصطفى خوانسارى.

خود ایشان نیز به افرادى همچون آیت الله سید ابوالحسن مولانا (سال 1411هـ. ق) و آیت الله سید عبداللطیف قرشى خویى اجازه روایى داده است.

تدریس و شاگردان

آيت‌الله شبستری، ساليان متوالی در حوزه تدريس، تبليغ و ارشاد مردم حضور داشت. او از نظر مقامات علمی در سطح والا و ارجمندی قرار داشت كه شهید مرتضی مطهری در كتاب «خدمات متقابل اسلام و ايران» از تحقيقات او بهره برده و با ذكر خير از وی ياد كرده ‌است.

آیت الله شبسترى بعد از بازگشت به تبریز ابتدا در مسجد سید على حکیم واقع در محلّه راسته کوچه، و سپس با کسب اجازه از آیت الله سيد محمدعلى حسینی انگجى در مسجد ایشان به اقامه نماز جماعت پرداخت. وى با تشکیل جلسات تفسیر قرآن جان تازه اى به فعالیت هاى تفسیرى شهر بخشید. روش تفسیر وى بیشتر کلامى، تاریخى، ادبى و روایى بود و بنا به اظهار خود از 28 تفسیر شیعه و سنى سود مى جست و بیشتر از همه به تفسیر على بن ابراهیم قمى نظر داشت.

از شاگردان وى مى توان به علمای زیر اشاره کرد:

• عبدالرحيم عقيقی‌ بخشايشی،
• شیخ احمد کریمى اصل هشترودى،
• سید شمس الدین مرعشى نجفى،
• سید مهدى مرعشى نجفى،
• شیخ محمد غروی، شاگرد رجالی ایشان.

آثار و تألیفات

اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى‌عبدالله الشهید؛ از آثار آیت‌الله شبستری

آیت الله شبسترى آثار علمى و تفسیرى متنوعى داشت که تعداد انگشت شمارى از آنها به چاپ رسیده است. موارد ذیل برخی از این آثار می باشد:

• اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى عبدالله الشهید علیه‌السلام، از مهمترین و جامع ترین شروح زیارت عاشورا به زبان عربى است. مؤلف در 8 شعبان 1359 هـ.ق از شرح آن فارغ شده و شیخ آقا بزرگ تهرانی بارها از این کتاب تجلیل کرده است .

• دُرّ یتیم یا زندگانى لقمان حکیم: کتابى جامع در حالات لقمان حکیم است.

• هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم، به زبان عربى در خصوص مواعظ و حالات لقمان حکیم است.

• مقدمه و تعلیقه و تحشیه بر کتاب آداب الصلاة علامه مجلسى.

• چه کنیم تا وفادار باشیم، رساله اى مختصر به قطع جیبى در 45 صفحه.

• صد پند لقمان حکیم، رساله کوچکى است که به ضمیمه آداب الصلاة چاپ شد.

• طرق الإجازات.

کتابخانه شخصى:

کتابخانه شخصى آیت الله شبسترى، حاصل سالها صرف عمر گرانمایه وى براى تهیه کتب در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، اخلاق، تاریخ و حکمت بود. آقا بزرگ تهرانی دو نسخه منحصر فرد به نام هاى زبدة الأنوار لتحفة الأخیار تألیف علی بن حسن شبستری و «الزیارة الرجبیة فی المشاهد» تألیف میرزا محمد بن محمدرضا مشهدى را در کتابخانه آیت الله شبسترى دیده و معرفى کرده است. کتابخانه وى در زمان حیاتش به کتابخانه مدرسه طالبیه تبریز اهدا گردید.

وفات

آیت الله نصرالله زرگر شبستری سرانجام در روز چهارشنبه 28 ذى قعده 1424 قمری، مطابق با اوّل بهمن 1382 شمسی، هنگام اذان صبح در زادگاهش دیده از جهان فرو بست. پیكر پاكش با حضور مردم و علماى تبریز تشییع و بعد از اقامه نماز میت توسط آیت الله رضا توحیدى در قبرستان وادى رحمت به خاک سپرده شد.

منابع

• "پارساى فروتن"، پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام، محمد الوانساز خویى.
• "نصرالله زرگر شبستری"، سایت فرهیختگان تمدن شیعی.
• گلشن ابرار، ج7.

آرشیو عکس و تصویر

• 

  نصرالله زرگر شبسترى

• 

  قبر نصرالله زرگر شبسترى