تباکی
«تباکی» به معنی خود را به گریه زدن، خود را گریان نشان دادن، خود را شبیه گریه‌کننده ساختن و حالت گریه به خود گرفتن آمده است. تباکى، همسویى با داغداران سوگ واقعه عاشورا است و مثل گریستن و گریاندن است.
محتویات
تباکی و فضیلت آن
در راه احیاى عاشورا و سوگوارى بر عزاى امام حسین علیه السلام، هم گریستن، هم گریاندن و هم حالت گریه داشتن ثواب دارد. حتى اگر کسى نگرید یا گریه‌اش نیاید، گرفتن این حالت هم در خود شخص حالت اندوه و تحسّر ایجاد مى‌کند، هم به مجلس عزا، چهره و رنگ غم مى‌بخشد.
در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است: «من أنشد فى الحسین شعرا فتباکى فله الجنة»[۱] هر که درباره حسین شعرى بگوید و تباکى کند، بهشت براى اوست.
در حدیثى هم که سید بن طاووس نقل کرده، چنین است: «من تباکى فله الجنة»[۲] و در حدیث قدسى آمده است: «یا موسى! ما من عبد من عبیدى فى ذلک الزمان بکى أو تباکى و تعزّى على ولد المصطفى الّا و کانت له الجنة ثابتا فیها»[۳] اى موسى، هر یک از بندگانم که در زمان شهادت فرزند مصطفى (ص) گریه کند یا حالت گریه به خود گیرد و بر مصیبت سبط پیامبر تعزیت گوید، همواره در بهشت خواهد بود.
البته غیر از تباکى در مصیبت اباعبدالله الحسین علیه السلام، حالت گریه به خود گرفتن در مناجات و دعا و از خوف خدا نیز مطلوب است و این از نمونه‌هاى روانى تاثیر ظاهر در باطن است. رسول خدا صلی الله علیه و آله در این زمینه به ابوذر غفارى فرمود: «یا اباذر! من استطاع ان یبکى فلیبک، و من لم یستطع فلیشعر قلبه الحزن و لیتباک، ان القلب القاسى بعید من الله».[۴] هر که مى‌تواند گریه کند، پس بگرید و هر که نتواند، پس در دل خویش حزن قرار دهد و تباکى کند، همانا قلب قساوت گرفته، از خداوند دور است.
امام صادق علیه السلام درباره گریه بر گناه خویش و از خوف خدا مى‌فرماید: «ان لم یجئک البکاء فتباک، فان خرج منک مثل رأس الذباب فبَخّ بخ‌ّ»[۵] اگر گریه‌ات نمى‌آید، خود را به حالت گریه درآور، پس اگر به اندازه سر مگسى اشک بیرون آمد، پس مرحبا به تو.
پانویس
منابع
- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
پیوندها
 |
|||
| قبل از واقعه | |||
| شرح واقعه |
| ||
| پس از واقعه | |||
| بازتاب واقعه | |||
| وابسته ها | |||
