حدیث مرسل

از اقسام خبر واحد.

حدیث مرسل - اصطلاحى در علم درایه و - حدیثى است كه راوى، آن را از معصوم نشنیده، لیكن بدون واسطه از وى نقل كرده باشد و یا با واسطه نقل كرده، اما واسطه را فراموش كرده و به فراموشى تصریح نموده و یا از روى عمد یا سهو آن را نیاورده باشد و یا واسطه را با ابهام ذكر كرده باشد، مانند تعبیر «عن رجلٍ» یا «عَن بعض اصحابنا»؛ واسطه حذف شده یكى باشد یا بیشتر.

بنابر تصریح برخى، ارسال و حذف واسطه از سلسله سند حدیث در حال اختیار و بدون عذر مانند فراموشى، مكروه یا حرام است.

آیا حدیث مرسل مطلقاً، معتبر و قابل استناد است یا تنها در صورتى كه مؤید به كتاب یا سنت متواتر یا مطابق عموم آن دو و یا دلیل عقلى باشد یا نزد فقها پذیرفته شده باشد یا ارسال كننده فردى باشد كه جز از ثقه یا عادل روایت نمى‌كند، مانند ابن ابى عمیر، صفوان بن یحیى و احمد بن ابى نصر؟ مسئله اختلافى است.

منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد 3، صفحه 270‌.