سوره حجر
| <<ابراهیم | حجر | نحل>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره حجر پانزدهمین سوره قرآن است و دارای 99 آیه است.
محتویات
نزول
قتاده و مجاهد گويند: اين سوره مکی است. حسن گويد: تنها آيه: «وَلَقَدْ آتَيْناكَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» و آية «كَما أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمِينَ الَّذِينَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِينَ» مدنى است. اين سوره به اجماع، 99 آيه است.
این سوره در ترتیب مصحف پانزدهمین سوره و در ترتیب نزول پنجاه و چهارمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره یوسف و پس از آنسوره انعام نازل شده است.
فضيلت سوره
ابى بن كعب، از پيامبر گرامى اسلام روايت كرده است كه: «هر كس اين سوره را قرائت كند به عدد تمام مهاجرين و انصار و آنهايى كه محمد صلی الله علیه و آله را استهزاء كرده‌اند، خداوند به او ده حسنه خواهد داد.
هدف سوره
اين سوره پيرامون استهزاء كفار به رسول خدا (ص) سخن مى‌گويد كه نسبت جنون به آن جناب داده و قرآن كريم را هذيان ديوانگان خوانده بودند. پس در حقيقت در اين سوره رسول خدا (ص) را تسلاى خاطر داده، و وى را به صبر و ثبات و گذشت از آنان سفارش مى‌كند و نفس شريفش را خوشحال و مردم را بشارت و انذار می‌دهد.
در اين سوره آيه" فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ ..." قرار دارد كه با يك مساله تاريخى در باره شروع دعوت اسلامى قابل انطباق است، و آن مساله اين است كه رسول خدا (ص) در اول بعثت، دعوت خود را علنى نكرد و تا مدت سه و يا چهار و يا پنج سال پنهانى دعوت مى‌نمود، زيرا اوضاع آن قدر نامساعد بود كه اجازه چنين اقدامى نمى‌داد، لذا در اين مدت آحادى از مردم را كه احتمال مى‌داد دعوتش را قبول كنند ملاقات مى‌كرد، و دعوت خود را پنهانى با آنان در ميان مى‌گذاشت تا آنكه خداى تعالى با آيه مذكور اجازه‌اش داد تا دعوتش را علنى كند.
و اين مطلب تاريخى را روايات وارده از طريق شيعه و سنى نيز تاييد می‌كند كه رسول خدا (ص) در اول بعثت تا چند سال دعوت خود را براى عموم مردم علنى نكرد تا آنكه خداى تعالى آيه" فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ إِنَّا كَفَيْناكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ" را فرستاد. آن جناب به ميان مردم آمد و دعوت خود را عمومى و علنى كرد.
و از جمله آيات برجسته‌اى كه در اين سوره واقع شده و حقايق بسيار مهمى از معارف الهى را در بر دارد آيه" وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ" و آيه" إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ" است [۱]
پانویس
- ↑ ترجمه تفسیر المیزان،ج12، ص: 139
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج13، ص160.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج12، ص: 139، قم 1374
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه
پیوست
