نجم الدین کاهی کابلی
کاهی کابلی، نجم الدین، ابوالقاسم محمد
قرن: 10
(وفات: 998/988/983 ق)
عالم، نقاش و شاعر، متخلص به كاهى. از ساداتى بود كه در میانكال - میان بخارا و سمرقند - به دنیا آمده است. وى معروف به ملا قاسم، اهل كابل و از شاگردان عبدالرحمان جامى بود كه علوم ظاهرى را نزد او آموخت و بعد از مدتى به آن قانع نشد و به فراگیرى علوم باطن پرداخت.
سپس به بدخشان رفت و در ملازمت میرزا عسكرى برادر همایون پادشاه درآمد. بعد به هند رفت و در آنجا از مریدان سید محمدشاه جهانگیر هاشمى كرمانى صاحب «مظهر آثار» شد و از بزرگان سلسله ى نعمت اللهى گردید و سرانجام به دربار اكبر شاه رفت.
مدتى در بنارس و آگره نیز اقامت داشت. به آورده ى «ریحانة الادب»، از تذكره ى «علماى هند»، وى در علم تفسیر، هیئت، كلام و تصوف دست داشت. كاهى در فن موسیقى و نقاشى نیز ماهر و در قطاعى و تذهیب كم نظیر و استاد بود آنگونه كه قاطعى هروى از شاگردان او به حساب مىآید. مرگ وى در آگره روى داد. از آثارش: مثنوى «گل نشان» یا «گل افشان» در جواب «بوستان» سعدى؛ منظومهاى در معما بر وزن «حدیقه» سنایى؛ دیوان (شعر) به نام «رفیع الدرجات».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج 5، ص 25.
شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
قالبهای شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیعبند * ترکیببند * قطعه * رباعی |
سبکهای شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |