صبوری خراسانی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


صبوری خراسانی، محمدکاظم

  • ملیت: ایرانی
  • قرن: 13

(1322-1270/1259 ق)، شاعر متخلص به صبورى. ملقب به ملك‌الشعرا در مشهد به دنیا آمد. نسب وى به میرزا احمد صبور كاشانى، برادرزاده‌ى فتحعلى‌خان صبا مى‌رسد كه دبیر عباس میرزا نایب‌السلطنه بود و در یكى از جنگهاى ایران و روس شهید شد و به همین سبب میراز محمدكاظم صبورى تخلص مى‌كرده است.

وى پس از تحصیل علوم ادبى و عربى و فقه و فلسفه كه معمول زمان بود در پى شغل پدر كه حریربافى بود، نرفت و به سخن‌سرایى پرداخت و از بزرگان عصر خود گردید.

وى قصایدى در مناقب پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام سروده است. غلامحسین‌خان افضل‌الملك كه با صبورى دوست و معاشر بوده، درباره‌ى وى چنین مى‌نویسند: «اصل ترقى شعر جناب ملك‌الشعراء، تشویق و تربیت مرحوم ابونصر فتح‌الله‌خان شیبانى مؤلف كتابهاى «گنج گهر» و «درج درر» بوده است.

روزى شیبانى كتاب معزى را در دست صبورى مى‌بیند، مى‌گوید: جز «شاهنامه» و «دیوان» مسعود سعد و فرخى و عنصرى مخوان تا طبعت ترقى كند و ملك‌الشعراء صبورى چنان كرد. هر چند «پزشك نامه» و «بحران نامه» وى به سبك عراقى است لیكن سبك ملك در شعر تركستانى است.

وى قصایدى در مدح سلطان وقت و حكام و رجال خراسان دارد و در قبال این امر صلات و جوایز مى‌گرفته است. صبورى در مدح ناصرالدین شاه قصیده‌ اى سرود و با خلعت به تهران فرستاد و تقاضاى لقب كرد و از دربار به وى لقب ملك‌ الشعرایى آستان قدس با فرمان و حقوق دادند. وى شاعرى استاد بود و «دیوان» او كه به همت فرزندش محمد ملك‌زاده برادر كهتر استاد ملك‌ الشعرا بهار چاپ شده در حدود دوازده هزار بیت مى‌ باشد. وى بر اثر بیمارى وبا در مشهد درگذشت.

منابع

شعر فارسی
Poetry1.jpg
شعرشناسی * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری
قالب‌های شعر *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی
سبک‌های شعر فارسی * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو
شاعران پارسی گو: همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14