شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «بندانگشتی|شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار كتاب شرح الأ...» ایجاد کرد)
 
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab303.jpg|بندانگشتی|شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار]]
+
[[پرونده:Ketab303.jpg|240px|بندانگشتی|شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار]]
  
كتاب شرح الأخبار فى فضائل الأئمة الأطهار(عليهم‌السلام) بر خلاف نامش منحصر به فضائل و مناقب ائمه نيست؛ بلكه يك دوره تاريخ ائمه از اميرالمؤمنين علی‌ عليه‌السلام تا پايان زندگى [[امام صادق]] عليه‌السلام است.  
+
کتاب «شرح الأخبار فى فضائل الأئمة الأطهار (علیهم‌السلام)»، تألیف [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضى نعمان مغربى]] (م، ۳۶۳) بر خلاف نامش منحصر به فضائل و مناقب [[ائمه اطهار|ائمه]] نیست؛ بلکه یک دوره تاریخ ائمه از [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین علی‌]] علیه‌السلام تا پایان زندگى [[امام صادق]] علیه‌السلام است.  
  
مؤلف اين كتاب [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضى نعمان مغربى]] (م 363) كه بر مذهب اسماعيليه است پس از شرح زندگى و مناقب [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، به مهدى مغربى و مطالبى در باره اسماعيليه و فاطميان پرداخته و شرح حال بقيه ائمه را ذكر نكرده است. در عين حال اين كتاب از آثار كهن در زندگى امامان شيعه بخصوص اميرمؤمنان‌ عليه‌السلام به شمار مى رود كه با توجه به اشتراك عقيده مؤلف تا امام ششم، مباحثى كه در آن آمده كاملاً با روايات شيعه اماميه مطابق است.  
+
==اهمیت کتاب==
 +
کتاب شرح الأخبار از منابع اصلى حدیث و تاریخ [[شیعه|شیعه]] به شمار مى رود که عالمان و نویسندگان قدیم و جدید از آن نقل کرده و به آن اهتمام ورزیده‌اند. نقل اخبار [[واقعه غدیر|غدیر]] از کتاب الولایة طبرى که اکنون در دست نیست، بر اهمیت این اثر مى افزاید.
 +
==روش تألیف==
 +
روش قاضى نعمان در این کتاب، [[حدیث|حدیثى]] است و سلسله [[سند حدیث|اسناد]] خود را کامل آورده است. این کتاب از شانزده جزء تشکیل شده است. در ترتیب این اجزاء قدرى آشفتگى وجود دارد و مؤلف یک مطلب را در اجزاى مختلف پراکنده است. مثلاً در جزء نخست احادیثى از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] (صلی الله علیه وآله) در فضیلت [[امام علی علیه السلام|علی‌]] (علیه‌السلام) آورده ولى حدیث سد الابواب را در جزء هفتم نقل کرده است.
  
جلد اول و دوم كتاب، اختصاص به زندگى و فضائل امام اول دارد و در جلد سوم به بقيه اهل بيت و مباحث خاص ديگر پرداخته است.
+
البته مؤلف روایات را پیوسته و بدون عنوان دهى و تبویب در کنار هم آورده و محقق کتاب عناوینى را جهت تنظیم ابواب و اجزاء قرار داده است.
  
روش قاضى نعمان در اين كتاب، حديثى است و سلسله اسناد خود را كامل آورده است. راويان وى همانند كتب شيعى امامى، راويان ائمه هستند چنانكه اصل روايات و مطالب اين كتاب در باره اهل بيت و فضائل آنان، همانند روايات اماميه است حتى در بخش آخر اين كتاب كه به موضوع مهدى پرداخته شده روايات اماميه در باره مهدى نقل شده است ليكن مؤلف با هدف برداشت خاص از اين روايات، آنها را نقل مى‌كند به‌گونه اى كه تا مدتها پيش، كسى به اسماعيلى بودن قاضى نعمان اطمينان نداشت.
+
راویان مؤلف همانند کتب شیعى [[امامیه|امامى]]، راویان ائمه هستند چنانکه اصل روایات و مطالب این کتاب در باره [[اهل البیت|اهل بیت]] و فضائل آنان، همانند روایات امامیه است. حتى در بخش آخر این کتاب که به موضوع «مهدى» پرداخته شده روایات امامیه در باره [[امام مهدی علیه السلام|مهدى]] نقل شده است، لیکن مؤلف با هدف برداشت خاص از این روایات، آنها را نقل مى‌کند به‌گونه اى که تا مدتها پیش، کسى به اسماعیلى بودن قاضى نعمان اطمینان نداشت.
  
==روش تأليف==
+
==محتواى کتاب==
اين كتاب از شانزده جزء تشكيل شده است. در ترتيب اين اجزاء قدرى آشفتگى وجود دارد و مؤلف يك مطلب را در اجزاى مختلف پراكنده است. مثلاً در جزء نخست احاديثى از پيامبر(ص) در فضيلت علی‌ عليه‌السلام آورده ولى حديث سد الابواب را در جزء هفتم نقل كرده است.
+
مؤلف این کتاب [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضى نعمان مغربى]]، که بر مذهب [[اسماعیلیه|اسماعیلیه]] است پس از شرح زندگى و مناقب [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] (علیه‌السلام)، به مهدى مغربى و مطالبى در باره اسماعیلیه و فاطمیان پرداخته و شرح حال بقیه [[ائمه اطهار|ائمه]] را ذکر نکرده است. در عین حال این کتاب از آثار کهن در زندگى [[ائمه اطهار|امامان]] [[شیعه|شیعه]] بخصوص [[امام علی علیه السلام|امیرمؤمنان‌]] علیه‌السلام به شمار مى رود که با توجه به اشتراک عقیده مؤلف تا [[امام صادق علیه السلام|امام ششم]]، مباحثى که در آن آمده کاملاً با روایات شیعه [[امامیه|امامیه]] مطابق است.  
  
البته مؤلف روايات را پيوسته و بدون عنوان دهى و تبويب در كنار هم آورده و محقق كتاب عناوينى را جهت تنظيم ابواب و اجزاء قرار داده است.
+
جلد اول و دوم کتاب، اختصاص به زندگى و فضائل [[امام علی علیه السلام|امام اول]] دارد و در جلد سوم به بقیه [[اهل البیت|اهل بیت]] و مباحث خاص دیگر پرداخته است.
  
==محتواى كتاب==
+
یازده جزء کتاب که دو جلد کنونى را تشکیل مى‌دهد به [[مناقب]] و تاریخ زندگانى [[امیرمؤمنان]] پرداخته و در اجزاى بعدى از فضائل کلى اهل بیت، [[خدیجه کبری|حضرت خدیجه]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]]، [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیهم‌السلام و تاریخ [[کربلا|کربلا]] سخن گفته است. وى همچنین بخشى از جزء سیزدهم را به خاندان [[ابوطالب علیه السلام|ابوطالب]] اختصاص داده و به نام [[شهدای کربلا|شهداى کربلا]] بازگشته است. سپس تا [[امام صادق]] علیه‌السلام مطالبى آورده و فرقه‌هاى شیعه را شرح مى‌دهد که پس از آن حضرت بوجود آمدند.
يازده جزء كتاب كه دو جلد كنونى را تشكيل مى‌دهد به مناقب و تاريخ زندگانى اميرمؤمنان پرداخته و در اجزاى بعدى از فضائل كلى اهل بيت، حضرت خديجه و حضرت زهرا، حسنين عليهم‌السلام و تاريخ كربلا سخن گفته است. وى همچنين بخشى از جزء سيزدهم را به خاندان ابوطالب اختصاص داده و به نام شهداى كربلا بازگشته است. سپس تا [[امام صادق]] عليه‌السلام مطالبى آورده و فرقه‌هاى شيعه را شرح مى‌دهد كه پس از آن حضرت بوجود آمدند.  
 
  
شرح قيام بنى حسن و پس از آن موضوع مهدى و ظهور مهدى فاطمى و دعوت فاطميان در يمن و افريقا از مباحث بعدى است و جزء آخر كتاب يعنى شانزدهم به صفات شيعيان در بيان معصومين اختصاص دارد.
+
شرح قیام بنى حسن و پس از آن موضوع مهدى و ظهور مهدى فاطمى و دعوت فاطمیان در [[یمن|یمن]] و افریقا از مباحث بعدى است و جزء آخر کتاب یعنى شانزدهم به صفات شیعیان در بیان معصومین اختصاص دارد.
 
+
==منابع==
==اهميت كتاب==
+
*ویکی نور
كتاب شرح الأخبار از منابع اصلى حديث و تاريخ شيعه به شمار مى رود كه عالمان و نويسندگان قديم و جديد از آن نقل كرده و به آن اهتمام ورزيده‌اند. نقل اخبار غدير از كتاب الولاية طبرى كه اكنون در دست نيست، بر اهميت اين اثر مى افزايد.
 
 
 
 
 
== منبع ==
 
ویکی نور
 

نسخهٔ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۴۴

شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار

کتاب «شرح الأخبار فى فضائل الأئمة الأطهار (علیهم‌السلام)»، تألیف قاضى نعمان مغربى (م، ۳۶۳) بر خلاف نامش منحصر به فضائل و مناقب ائمه نیست؛ بلکه یک دوره تاریخ ائمه از امیرالمؤمنین علی‌ علیه‌السلام تا پایان زندگى امام صادق علیه‌السلام است.

اهمیت کتاب

کتاب شرح الأخبار از منابع اصلى حدیث و تاریخ شیعه به شمار مى رود که عالمان و نویسندگان قدیم و جدید از آن نقل کرده و به آن اهتمام ورزیده‌اند. نقل اخبار غدیر از کتاب الولایة طبرى که اکنون در دست نیست، بر اهمیت این اثر مى افزاید.

روش تألیف

روش قاضى نعمان در این کتاب، حدیثى است و سلسله اسناد خود را کامل آورده است. این کتاب از شانزده جزء تشکیل شده است. در ترتیب این اجزاء قدرى آشفتگى وجود دارد و مؤلف یک مطلب را در اجزاى مختلف پراکنده است. مثلاً در جزء نخست احادیثى از پیامبر (صلی الله علیه وآله) در فضیلت علی‌ (علیه‌السلام) آورده ولى حدیث سد الابواب را در جزء هفتم نقل کرده است.

البته مؤلف روایات را پیوسته و بدون عنوان دهى و تبویب در کنار هم آورده و محقق کتاب عناوینى را جهت تنظیم ابواب و اجزاء قرار داده است.

راویان مؤلف همانند کتب شیعى امامى، راویان ائمه هستند چنانکه اصل روایات و مطالب این کتاب در باره اهل بیت و فضائل آنان، همانند روایات امامیه است. حتى در بخش آخر این کتاب که به موضوع «مهدى» پرداخته شده روایات امامیه در باره مهدى نقل شده است، لیکن مؤلف با هدف برداشت خاص از این روایات، آنها را نقل مى‌کند به‌گونه اى که تا مدتها پیش، کسى به اسماعیلى بودن قاضى نعمان اطمینان نداشت.

محتواى کتاب

مؤلف این کتاب قاضى نعمان مغربى، که بر مذهب اسماعیلیه است پس از شرح زندگى و مناقب امام صادق (علیه‌السلام)، به مهدى مغربى و مطالبى در باره اسماعیلیه و فاطمیان پرداخته و شرح حال بقیه ائمه را ذکر نکرده است. در عین حال این کتاب از آثار کهن در زندگى امامان شیعه بخصوص امیرمؤمنان‌ علیه‌السلام به شمار مى رود که با توجه به اشتراک عقیده مؤلف تا امام ششم، مباحثى که در آن آمده کاملاً با روایات شیعه امامیه مطابق است.

جلد اول و دوم کتاب، اختصاص به زندگى و فضائل امام اول دارد و در جلد سوم به بقیه اهل بیت و مباحث خاص دیگر پرداخته است.

یازده جزء کتاب که دو جلد کنونى را تشکیل مى‌دهد به مناقب و تاریخ زندگانى امیرمؤمنان پرداخته و در اجزاى بعدى از فضائل کلى اهل بیت، حضرت خدیجه و حضرت زهرا، امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام و تاریخ کربلا سخن گفته است. وى همچنین بخشى از جزء سیزدهم را به خاندان ابوطالب اختصاص داده و به نام شهداى کربلا بازگشته است. سپس تا امام صادق علیه‌السلام مطالبى آورده و فرقه‌هاى شیعه را شرح مى‌دهد که پس از آن حضرت بوجود آمدند.

شرح قیام بنى حسن و پس از آن موضوع مهدى و ظهور مهدى فاطمى و دعوت فاطمیان در یمن و افریقا از مباحث بعدى است و جزء آخر کتاب یعنى شانزدهم به صفات شیعیان در بیان معصومین اختصاص دارد.

منابع

  • ویکی نور