خبر متواتر: تفاوت بین نسخه‌ها
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) (تعیین رده) |
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) ({{الگو:اصطلاحات حدیثی}}) |
||
| سطر ۲۸: | سطر ۲۸: | ||
* تواتر اجمالى آن است كه چند حديث در يك جهت با هم يكسان باشند و يك مطلب را افاده كنند، اگر چه از جهت لفظ و معناى مجموع روايت با يكديگر تفاوت داشته باشند. | * تواتر اجمالى آن است كه چند حديث در يك جهت با هم يكسان باشند و يك مطلب را افاده كنند، اگر چه از جهت لفظ و معناى مجموع روايت با يكديگر تفاوت داشته باشند. | ||
| + | |||
| + | {{الگو:اصطلاحات حدیثی}} | ||
[[رده:اصطلاحات اصول فقه]] | [[رده:اصطلاحات اصول فقه]] | ||
[[رده:اصطلاحات حدیثی]] | [[رده:اصطلاحات حدیثی]] | ||
نسخهٔ ۳۰ اوت ۲۰۱۲، ساعت ۰۸:۱۴
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
منبع: منابع اجتهاد از ديدگاه مذاهب اسلامى؛ ص 103
نویسنده: شاهرودى، محمدابراهيم جناتى
خبر متواتر
خبر متواتر به آن روايتى گفته مى‌شود كه راويان آن در همه طبقات داراى تعدد باشد و تبانى و همدستى آنان بر جعل و دروغ‌پردازى عادتاً محال است.
خبرى كه از ناحيه گروهى مورد اعتماد با خصوصيت ياد شده نقل شود، موجب علم و قطع به صدور مضمون آن از معصوم علیه‌السلام است و حجيت و اعتبار علم و قطع ذاتى است و نيازى به اثبات ندارد.
پس با آمدن علم و يقين، حجيت معلوم و متيقن قطعى است و جاى بحث ندارد، ولى در اين كه آيا چه مقدار از تواتر و تعداد راويان مى‌تواند براى انسان علم‌آور و اطمينان بخش باشد، موضوعى مورد اختلاف نظر است.
بنا به نقل علامه مقدسى در روضة الناظر (ص 50) و نيز ديگران: برخى دو نفر و عده‌اى چهار نفر و جمعى پنج نفر را كافى دانسته‌اند، و گروهى بيست نفر و گروه ديگرى چهل نفر و دسته‌اى عدد سيصد و سيزده نفر و يا كمتر و زيادتر را در تحقق تواتر شرط دانسته‌اند. ولى اصولا تعيين عدد براى تواترى كه بتواند علم‌آور و يقين بخش باشد صحيح نيست، خواه تعداد كم باشد يا زياد.
زيرا ملاك در حجيت خبر متواتر اين است كه علم‌آور باشد. و در برخى شرايط راى پنج نفر مى‌تواند يقين را به دنبال داشته باشد، در حالى كه در شرايط ديگر رأى صد نفر و دويست نفر و حتى پانصد نفر هم ممكن است يقين‌آور نباشد.
علامه بزرگ زين‌الدين عاملى معروف به شهيد ثانى در كتاب گرانقدرش «الدراية» (ص 12) مى‌فرمايد: خبر متواتر را همه فقهاى مذاهب اسلام - از امامى و حنفى و شافعى و مالكى و حنبلى و ظاهرى و اوزاعى و جريرى و بصرى و نخعى و تميمى و... براى استنباط احكام پذيرفته‌اند، بدان جهت كه موجب قطع است و حجيت قطع ذاتى است. از جمله اخبار متواتر، حديث غدير و نيز خبر ثقلين است.
اقسام تواتر
- تواتر بر سه قسم است: لفظى، معنوى و اجمالى.
- تواتر لفظى آن است كه همه راويان حديث، عبارات حديث را با يك لفظ نقل كرده باشند.
- تواتر معنوى آن است كه الفاظ نقل شده در احاديث متفاوت باشد ولى همه آن‌ها از جهت معنا و مفهوم يك حقيقت را افاده كنند.
- تواتر اجمالى آن است كه چند حديث در يك جهت با هم يكسان باشند و يك مطلب را افاده كنند، اگر چه از جهت لفظ و معناى مجموع روايت با يكديگر تفاوت داشته باشند.
