عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(علیه السلام) (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «==معرفی اجمالی== '''عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر ال...» ایجاد کرد)
 
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
==معرفی اجمالی==
+
'''«عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاریخیة الإسلامیة»'''، تألیف شیخ محمدباقر محمودی، کتابی است درباره مقام و قیام [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) که مطالب آن از کتاب‌های کهن [[اهل سنت]] گردآوری شده است.<ref>ر.ک: اسفندیاری، محمد، ص۲۵۸</ref> اهمیت کتاب در این است که اولا مطالب آن از منابع کهن است، ثانیا این منابع از اهل سنت است و ثالثا در هر موضوع غالبا از چند منبع مطلبی نقل شده است.<ref>ر.ک: همان، ص۲۵۹</ref>
'''عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية'''، تألیف [[محمودی، محمدباقر|شیخ محمدباقر محمودی]]، کتابی است درباره مقام و قیام امام حسین(ع) که مطالب آن از کتاب‌های کهن اهل سنت گردآوری شده است<ref>ر.ک: اسفندیاری، محمد، ص258</ref>
+
[[پرونده:عبرات المصطفین.jpg|بندانگشتی|عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(علیه السلام)]]
  
اهمیت کتاب در این است که اولا مطالب آن از منابع کهن است، ثانیا این منابع از اهل سنت است و ثالثا در هر موضوع غالبا از چند منبع مطلبی نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص259</ref>
+
==ساختار کتاب==
 +
کتاب با سه مقدمه آغاز و مطالب در ذیل عناوین مختلف و متعددی، عرضه شده است.
  
==ساختار==
+
در آغاز کتاب گفته شده که اغلب مطالب آن، برگرفته از چهار کتاب است: «[[وقعة الطف|مقتل ابومخنف]]» (م، ۱۷۵ق)، به روایت طبری، که او هم به روایت [[هشام بن محمد سائب کلبی|هشام بن محمد کلبی]]، مطالب مقتل ابومخنف را نقل کرده است؛ «[[انساب الاشراف|أنساب الأشراف]]» تألیف [[بلاذری، احمد بن یحیی|احمد بن یحیی بلاذری]] (م. ۲۵۰ق)؛ «[[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]» تألیف [[محمد بن سعد]] (م، ۲۳۵ق) و «[[اخبار الطوال|الأخبار الطوال]]» تألیف دینوری (م، ۲۸۵ق).  
کتاب با سه مقدمه آغاز و مطالب در ذیل عناوین مختلف و متعددی، عرضه شده است.
 
  
در آغاز کتاب گفته شده که اغلب مطالب آن، برگرفته از چهار کتاب است: «[[وقعة الطف|مقتل ابومخنف]]» (م 175ق)، به روایت طبری، که او هم به روایت هشام بن محمد کلبی، مطالب [[وقعة الطف|مقتل ابومخنف]] را نقل کرده است؛ «[[أنساب الأشراف (5 جلدی)|أنساب الأشراف]]» تألیف [[بلاذری، احمد بن یحیی|احمد بن یحیی بلاذری]] (م.ح 250ق)؛ «[[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|الطبقات الكبری]]» تألیف [[ابن سعد، محمد بن سعد|محمد بن سعد]] (م 235ق یا در حدود آن) و «[[الأخبار الطوال]]» تألیف [[دینوری، احمد بن داود|دینوری]] (م 285ق). آنگاه گفته شده که گاه از کتاب‌های دیگری نیز مطالبی نقل شده است؛ از جمله: «مقتل الحسين(ع)» تألیف اخطب خوارزم؛ «بغية الطلب» تألیف ابن عدیم و «[[تاریخ مدینة دمشق|تاریخ دمشق]]» تألیف [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]]<ref>ر.ک: همان، ص258</ref>
+
آنگاه گفته شده که گاه از کتاب‌های دیگری نیز مطالبی نقل شده است؛ از جمله: «[[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی) (کتاب)|مقتل الحسین]](ع)» تألیف اخطب خوارزم؛ «بغیة الطلب» تألیف ابن عدیم و «[[تاریخ مدینه دمشق|تاریخ دمشق]]» تألیف [[ابن عساکر]].<ref>ر.ک: همان، ص۲۵۸</ref>
  
 
==گزارش محتوا==
 
==گزارش محتوا==
مقدمه اول، شامل روایاتی درباره مقام بلند امام حسین(ع) و مقدمه دوم، مشتمل بر روایاتی درباره گریستن بر آن حضرت و مقدمه سوم شامل روایاتی است که درباره پیشگویی شهادت آن حضرت است<ref>ر.ک: همان، ص258-259</ref>
+
مقدمه اول، شامل روایاتی درباره مقام بلند [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) و مقدمه دوم، مشتمل بر روایاتی درباره گریستن بر آن حضرت و مقدمه سوم شامل روایاتی است که درباره پیشگویی [[شهادت در راه خدا|شهادت]] آن حضرت است.<ref>ر.ک: همان، ص۲۵۸-۲۵۹</ref>
  
گردآورنده ضمن نقل روایات و گزارش‌های تاریخی، راویان آن‌ها را نیز ذکر کرده و گاه به شرح حالشان پرداخته است<ref>همان، ص258</ref>
+
گردآورنده ضمن نقل روایات و گزارش‌های تاریخی، راویان آن‌ها را نیز ذکر کرده و گاه به شرح حالشان پرداخته است.<ref>همان، ص۲۵۸</ref>
  
نویسنده، مطالب را با ذکر اسباب و انگیزه‌هایی که باعث خروج امام حسین(ع) از مدینه به‌سوی مکه گردید، آغاز نموده و با خطبه‌های آن حضرت در روز عاشورا، به انجام رسانده است.
+
نویسنده، مطالب را با ذکر اسباب و انگیزه‌هایی که باعث خروج امام حسین(ع) از [[مدینه]] به‌سوی [[مکه|مکه]] گردید، آغاز نموده و با خطبه‌های آن حضرت در [[روز عاشورا]]، به انجام رسانده است.
  
بقیه مطالب درباره قیام و شهادت امام حسین(ع) و رخدادهای پس از شهادت است که برخی از آن‌ها عبارتند از: هجرت امام از مکه به کوفه؛ ورود امام به نینوا و ناخشنودی از اینکه بر جنگ پیشی بگیرد؛ شدت یافتن تشنگی در لشکر امام(ع) و روانه کردن حضرت عباس(ع) برای تهیه آب؛ خطبه امام(ع) در شب عاشورا؛ شهادت حضرت علی‌اکبر(ع) و دیگر یاران امام(ع)؛ تعداد زخم‌های امام(ع)؛ تعداد شهیدان با امام(ع)؛ تغییراتی که در نظام آفرینش پس از شهادت امام(ع) رخ داد؛ فرستادن سر امام(ع) به کوفه؛ فرستادن اسیران به کوفه و خطبه‌های آنان؛ سخن گفتن سر امام حسین(ع)؛ انتقام خداوند از قاتلان امام(ع) در دنیا و...<ref>ر.ک: همان</ref>
+
بقیه مطالب درباره قیام و شهادت امام حسین(ع) و رخدادهای پس از شهادت است که برخی از آن‌ها عبارتند از: هجرت امام از مکه به [[کوفه]]؛ ورود امام به [[نینوا]] و ناخشنودی از اینکه بر جنگ پیشی بگیرد؛ شدت یافتن تشنگی در لشکر امام(ع) و روانه کردن [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس]](ع) برای تهیه آب؛ خطبه امام(ع) در [[شب عاشورا]]؛ شهادت [[حضرت علی اکبر علیه السلام|حضرت علی‌اکبر]](ع) و دیگر یاران امام(ع)؛ تعداد زخم‌های امام(ع)؛ تعداد شهیدان با امام(ع)؛ تغییراتی که در نظام آفرینش پس از شهادت امام(ع) رخ داد؛ فرستادن سر امام(ع) به کوفه؛ فرستادن اسیران به کوفه و خطبه‌های آنان؛ سخن گفتن [[سر امام حسین علیه السلام|سر امام حسین]](ع)؛ انتقام خداوند از قاتلان امام(ع) و... .<ref>ر.ک: همان</ref>
  
==وضعیت کتاب==
+
==پانویس==
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
 
 
 
در پاورقی‌های کتاب که فراوان است، سندهای دیگر یک گزارش، اختلاف آن با دیگر گزارش‌ها، شرح برخی از واژه‌ها و مطالب دیگری آمده است‌<ref>ر.ک: همان</ref>
 
 
 
==پانویس ==
 
 
<references />
 
<references />
  
 
==منابع مقاله==
 
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
 
# اسفندیاری، محمد، «کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)؛ به ضمیمه امام حسین(ع) در الذريعة»، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380.
 
  
== منبع ==
+
#مقدمه و متن کتاب.
 +
#اسفندیاری، محمد، «کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)؛ به ضمیمه امام حسین(ع) در الذریعة»، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.
 +
 
 +
==منبع==
 
ویکی نور
 
ویکی نور

نسخهٔ ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۲۰

«عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاریخیة الإسلامیة»، تألیف شیخ محمدباقر محمودی، کتابی است درباره مقام و قیام امام حسین(ع) که مطالب آن از کتاب‌های کهن اهل سنت گردآوری شده است.[۱] اهمیت کتاب در این است که اولا مطالب آن از منابع کهن است، ثانیا این منابع از اهل سنت است و ثالثا در هر موضوع غالبا از چند منبع مطلبی نقل شده است.[۲]

عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(علیه السلام)

ساختار کتاب

کتاب با سه مقدمه آغاز و مطالب در ذیل عناوین مختلف و متعددی، عرضه شده است.

در آغاز کتاب گفته شده که اغلب مطالب آن، برگرفته از چهار کتاب است: «مقتل ابومخنف» (م، ۱۷۵ق)، به روایت طبری، که او هم به روایت هشام بن محمد کلبی، مطالب مقتل ابومخنف را نقل کرده است؛ «أنساب الأشراف» تألیف احمد بن یحیی بلاذری (م. ۲۵۰ق)؛ «الطبقات الکبری» تألیف محمد بن سعد (م، ۲۳۵ق) و «الأخبار الطوال» تألیف دینوری (م، ۲۸۵ق).

آنگاه گفته شده که گاه از کتاب‌های دیگری نیز مطالبی نقل شده است؛ از جمله: «مقتل الحسین(ع)» تألیف اخطب خوارزم؛ «بغیة الطلب» تألیف ابن عدیم و «تاریخ دمشق» تألیف ابن عساکر.[۳]

گزارش محتوا

مقدمه اول، شامل روایاتی درباره مقام بلند امام حسین(ع) و مقدمه دوم، مشتمل بر روایاتی درباره گریستن بر آن حضرت و مقدمه سوم شامل روایاتی است که درباره پیشگویی شهادت آن حضرت است.[۴]

گردآورنده ضمن نقل روایات و گزارش‌های تاریخی، راویان آن‌ها را نیز ذکر کرده و گاه به شرح حالشان پرداخته است.[۵]

نویسنده، مطالب را با ذکر اسباب و انگیزه‌هایی که باعث خروج امام حسین(ع) از مدینه به‌سوی مکه گردید، آغاز نموده و با خطبه‌های آن حضرت در روز عاشورا، به انجام رسانده است.

بقیه مطالب درباره قیام و شهادت امام حسین(ع) و رخدادهای پس از شهادت است که برخی از آن‌ها عبارتند از: هجرت امام از مکه به کوفه؛ ورود امام به نینوا و ناخشنودی از اینکه بر جنگ پیشی بگیرد؛ شدت یافتن تشنگی در لشکر امام(ع) و روانه کردن حضرت عباس(ع) برای تهیه آب؛ خطبه امام(ع) در شب عاشورا؛ شهادت حضرت علی‌اکبر(ع) و دیگر یاران امام(ع)؛ تعداد زخم‌های امام(ع)؛ تعداد شهیدان با امام(ع)؛ تغییراتی که در نظام آفرینش پس از شهادت امام(ع) رخ داد؛ فرستادن سر امام(ع) به کوفه؛ فرستادن اسیران به کوفه و خطبه‌های آنان؛ سخن گفتن سر امام حسین(ع)؛ انتقام خداوند از قاتلان امام(ع) و... .[۶]

پانویس

  1. ر.ک: اسفندیاری، محمد، ص۲۵۸
  2. ر.ک: همان، ص۲۵۹
  3. ر.ک: همان، ص۲۵۸
  4. ر.ک: همان، ص۲۵۸-۲۵۹
  5. همان، ص۲۵۸
  6. ر.ک: همان

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. اسفندیاری، محمد، «کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)؛ به ضمیمه امام حسین(ع) در الذریعة»، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.

منبع

ویکی نور