غزوات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | در زمان رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) ، نبردهای مسلمانان به دو قسمت تقسیم می شد. | |
| + | # جهادهایی که خود رسول خدا (صل الله علیه و آله و سلم) در آنها شرکت می کردند که به آنها ''' غزوه ''' می گفتند و تعداد آنها را 26 یا 27 عدد نوشته اند. | ||
| + | # جهادهایی که رسول خدا (صل الله علیه و آله و سلم) ، یکی از اصحاب خود را فرمانده سپاه می کردند و خود شخصاً در آن ها شرکت نمی کردند، که به آنها''' سریه''' می گویند و تعداد آنها به روایت ابن اسحاق 35 سریه است. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | {| align="center" border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="wikitable" style="text-align: center; font-weight: normal; font-size: 100%; margin: auto;" | |
| − | + | |+ | |
| + | '''غزوات رسول خدا(ص)''' | ||
| − | [[ | + | |- style="width:10%; background:#ccccff" |
| + | |'''نام غزوه''' || '''تاریخ وقوع''' ||''' تعداد نفرات دو سپاه'''|| ''' هدف غزوه'''||'''جبهه مقابل''' || '''نتیجه غزوه''' || '''آیات نازل شده در مورد غزوه''' || '''اتفاقات مهم''' | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه ودان|غزوه ودّان]](غزوه ابوإ || صفر سال دوم هجری || ـــــ|| اطلاع از وضعیت کاروان قریش || نبردی رخ نداد || بستن پیمان دوستی با قبیله بنی ضمره || ــــــ || جانشین رسول خدا(ص) در مدینه سعد بن عباده بود | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه بواط]]|| ربيع الاول سال دوم هجرت || دويست نفر||كاروانى از قريش|| نبردی رخ نداد|| نتیجه ای نداشت || ــــ || جانشين رسول خدا در مدينه «سائب بن عثمان بن مظعون» يا «سعد بن معاذ» بود | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه عشيره]]||جمادى الاولى سال دوم هجرت||صد و پنجاه يا دويست نفر||كاروان قريش كه رهسپار شام بود|| نبردی رخ نداد||صلح با قبيله «بنى مدلج» ||ــــ|| دادن لقب ابوتراب به امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیه اسلام) | ||
| + | |- | ||
| + | |[[ جنگ بدر|غزوه بدر]] کبری|| رمضان سال سوم هجری ||مسلمانان 313 و مشرکان 950 نفر ||جلوگیری از بازگشت کاروان قریشیان به سرپرستی ابوسفیان|| با مشرکان قریشی||پیروزی مسلمانان ||بخش عمده ای از سوره انفال ||یاری فرشتگان به سپاه اسلام و کشته شدن بسیاری از سران مشرکان قریشی مانند :ابوجهل،امیة بن خلف،عتبة بن ربیعة و.... | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه كدر]](قرقرة الکدر)||رمضان دوم هجری||دویست نفر|| سرکوب جمعی از «بنی سلیم» و «غطفان» بر ضد مسلمانان شوریده بودند ||نیردی رخ نداد|| گرفتن غنیمت از دشمن || ـــــــ ||پانصد شتر هم در این غزوه به دست مسلمانان افتاد که پس از اخراج خمس به هر مردی از اصحاب غزوه دو شتر رسید | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه بنى قينقاع]] || شوّال سال دوّم || ــــــــ || سرکوبی بنی قینقاع به دلیل عهد شکنی || يهود بنى قينقاع ||از مدينه اخراج شدند و به «أذرعات» شام رفتند و اموالشان پس از إخراج خمس بر مسلمانان قسمت شد. || آيه 58، سوره انفال- آيه‌هاى 12- 13، سوره آل عمران و آيات 51- 56 سوره مائده||اینان پس از واقعه بدر، از راه نافرمانى و حسد درآمدند و عهد و پيمان خود را نقض كردند. | ||
| + | |- | ||
| + | | [[ غزوه سويق]] || ذى الحجّه سال دوّم ||دويست نفر مسلمان و دويست سوار از قريش || مقابله با ابوسفیان که برای انتقام بدر آمده بود ||ابوسفیان و مشرکان قریش || فرار ابوسفیان و سپاهیانش || ــــــــ || أبو سفيان و همراهان در حال گريختن، به منظور سبكبارى قسمتى از باروبنه خود را ريخته بودند و از جمله: مقدار زيادى «سويق» | ||
| + | |- | ||
| + | | [[ غزوه غطفان]] یا غزوه ذى أمر || محرّم سال سوّم || چهارصد و پنجاه نفر از مسلملنان||مقابله با جمعى از بنى ثعلبه و محارب که در ذى أمرّ فراهم گشته بودند تا در پيرامون مدينه دست به چپاول زنند. || قبیله بنی غطفان || فرار یاغیان ||آيه 11 سوره مائده || اسلام دعثور بن حارث که قصد [[ترور رسول خدا(صل الله علیه و آله)]] را داشت | ||
| − | + | |- | |
| + | |[[غزوه بحران]]|| ربيع الآخر سال سوّم ||سيصد مرد از مسلمانان ||مقابله با گروه بسيارى از بنى سليم که در ناحيه بحران برای حمله به مدینه جمع شده بودند ||قبیله بنی سلیم ||فراز بنی سلیم و نیردی رخ نداد || ـــــــ || _________ | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه احد]] || شوّال سال سوّم ||از مسلمانان در اول هزار نفر، و در ميدان جنگ هفتصد نفر و از مشرکان سه هزار مرد جنگى || دفاع از شهر مدینه در برابر تهاجم قریشیان || قریش ||شکست مسلمانان و کشته شدن بیش از هفتاد نفر از صحابه || شصت آیه از سوره آل عمران || دفاع جانانه حضرت علی (ع) از رسول خدا (ص)و اسلام و نزول عبارت لافتی الی علی لا سیف الی ذوالفقار،فرار بسیاری از صحابه و رها کردن رسول خدا(ص) در میدان جنگ،کشته شدن حمزه بن عبدالمطلب سیدالشهدا و مثله کردن بدن او توسط هند جگرخوار مادر معاویه و نافرمانی از دستورات رسول خدا(ص) توسط تیراندازان محافظ دهانه کوه احد | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه حمراء الأسد]] || شوّال سال سوّم|| بازماندگان غزوه احد ||برای دفاع از قریش که قصد بازگشت به مدینه و نابودی کامل اسلام را داشتند || قریش || پشیمان شدن قریش و بازگشت آنها به مکه ||برخی از آیات سوره آل عمران || ترفند زیبای رسول خدا(ص) در روشن کردن آتش های بسیار برای نشان دادن عظمت سپاه و فریب دادن قریش ، ممانعت از یاری کسانی که در احد در میان راه بازگشتند در این نبرد | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه بنى نضير]] || ربيع الأوّل سال چهارم || ــــــــــ ||مقابله با یهودیانی که تصمیم به ترور رسول خدا(ص) داشتند و عهد خود را با ایشان شکستند || یهودیان بنی نضیر || اخراج ایشان از مدینه ||سوره حشر ||رسول خدا اموال يهوديان «بنى نضير» را بر مهاجرين قسمت كرد و با نظر انصار به ایشان به جز سهل بن حنیف و ابودجانه چيزى نداد | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه ذات الرقاع]] || جمادى الأولى سال چهارم ||ـــــــــ ||مقابله با قبيله «غطفان» كه سپاهيانى براى جنگ با مسلمين فراهم ساخته بودن || قبیله بنی غطفان ||نبردی رخ نداد ||آيه هاى 101 تا 103 از سوره نساء || نماز خوف در اين غزوه مقرّر شد، جانشینی أبو ذرّ غفارى» در مدينه | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه بدر الموعد ]] ||شعبان سال چهارم || هزار و پانصد نفر از مسلمانان || وفا به عهدی که سال گذشته با ابوسفیان بر سر جنگ در این منطقه بسته بودند || قریش || قریشیان و ابوسفیان حاضر به آمدن نشدند و عهد خود را شکستند || آيات 84- 100 سوره نساء ||مسلمانان مقدارى كالاى تجارتى به همراه آورده بودند كه در هشت روز اقامت در «بدر» به فروش رسيد | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه دومة الجندل]]|| ربيع الأوّل سال پنجم || هزار مرد مسلمان|| تجمع گروهی عظيم در «دومة الجندل» که قصد حمله مدينه را داشتند || ـــــــ || دشمن به طرف مغرب كوچيد و فرار کرد|| ــــــــــ ||به عقیده مسعودی نخستين جنگ با روميان بود، | ||
| + | |- | ||
| + | |[[ غزوه خندق]] یا احزاب ||شوّال سال پنجم ||از همه قبايل مشرکان ده هزار نفر به فرماندهی ابوسفیان و سپاهيان اسلامى سه هزار مرد جنگی || جمعى از يهوديان رهسپار مكّه شدند و قریش و چند قبیله دیگر را تحریک به حمله به مدینه کردند || قريش، بنى سليم، بنى أسد بن خزيمة،غطفان و یهودیان بنی قریظه ||مشرکان که قادر به عبور از خندق های کنده شده نبودند،پس از مدتی که شهر را محاصره کردند و نفاقی که بین آنها و یهودیان بنی قریظه افتاد بدون کسب نتیجه ای بازگشتند ||آيات 214 سوره بقره، 26- 27 سوره آل عمران، 62- 64 سوره نور و 9- 25 سوره أحزاب || سلمان فارسی پیشنهاد کندن خندق به مسلمانان داد،کشته شدن عمرو بن عبدود دلاور قریش به دست حضرت علی (علیه السلا) و جمله رسول خدا(ص) در این مورد« لضربة علىّ خير- أو أفضل- من عبادة الثقلين،زخمی شدن سعد بن معاذ رییس قبیله اوس و شهادت او پس از آن | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه بنى قريظه]]|| ذى‌قعده و ذى حجّه سال پنجم || سه هزار نفر از مسلمانان|| خیانت بنی قریظه که هم پیمان مسلمانان بودند در غزوه خندق و حمله آنان از پشت سر به مسلمانان ||یهودیان بنی قریظه ||پس از آن که یهودیان از محاصره به تنگ آمدند ،سعد بن معاذ صحابی رسول خدا(ص) را به عنوان حکم برگزیدند و حکم به اعدام مردان آنها و اخراج زنان و فرزندان آنها داد ||آیات 26 و 27 سوره احزاب|| لغزش [[أبولبابه]] و داستان توبه او | ||
| − | + | |- | |
| + | |[[غزوه بنى لحيان]]||جمادى- الأولى سال ششم || ـــــــــــــ || خونخواهى شهداى [[رجيع]] || بنى لحيان || دشمن خبر يافته و به كوهها گريخته بود||ــــــــــــــ || ــــــــــــــــــــــــــــــ | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه ذى قرد]]|| جمادى الأولى سال ششم ||ـــــــــ || مقابله با عيينة بن حصن که با سوارانى از غطفان بر شتران ماده شيرده رسول خدا(ص) غارت بردند و مردى از «بنى غفار» را كشتند || بنی غطفان ||فرار یاغیان و کشته شدن عده ای از دو طرف در درگیری های به وجود آمده || ـــــــــــــ || پسر ابوذر غفاری کشته شد و زنش را به اسارت بردند که سپس او را برگرداندند | ||
| + | |- | ||
| + | |[[غزوه بنى مصطلق]]|| شعبان سال ششم || ـــــــــــــــ||مقابله با قبیله بنی مصطلق که هر که را توانسته بود،برای مقابله با رسول خدا(ص) جمع کرده بود و قصد حمله به مدینه را داشت ||بنى المصطلق ||متفرق شدن قبایل و به اسارت در آمدن مردان و رئیس قبیله بنی المصطلق که با ازدواج رسول خدا(ص) با دختر او همه آنها مسلمان شده و آزاد شدند || سوره منافقون|| نزاع بین مهاجرین و انصار توسط هجاه بن مسعود غفارى مزدور «عمر بن خطّاب» با «سنان بن وبر- جهنى» از انصار، آشکار شدن نفاق عبدلله بن ابی و تلاش های او برای برهم زدن رابطه انصار با رسول خدا(ص) و گزارش زید بن ارقم به رسول خدا(ص) در مورد او | ||
| + | |- | ||
| + | |[[صلح حدیبیه|غزوه حديبيه]]|| ذى‌قعده سال ششم ||هزار ششصد یا چهارصد نفر || رسول خدا(ص) قصد حج داشتند ولی مکیان از ورود ایشان به مکه جلوگیری کردن ||قریش ||بستن صلح حدیبیه با قریش ||سوره فتح || بیعت دوباره انصار با رسول خدا که به [[بیعت رضوان]] یا بیعت شجره معروف شد بر سر دفاع از رسول خدا(ص) | ||
| − | |||
| − | + | |- | |
| + | | [[غزوه خيبر]]|| محرّم سال هفتم ||یک هزار و چهارصد ||به دلیل تحریک ها، آزار و اذیت هایی که یهودیان علیه اسلام انجام می دادند رسول خدا(ص) تصمیم گرفتند تا برای همیشه ریشه آنها را برکنند ||یهودیان خیبر ||فتح خیبر و قلعه های آن || آیه 15 سوره فتح و آیه 94 سوره نساء|| دلاوری های بیشمار امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیه السلام) و کندن در قلعه قموص و کشتن مرحب پهلوان یهودیان، ترور رسول خدا(ص) توسط پیرزن یهودی که ناکام ماند،تسلیم شدن اهالی فدک که به موجب آن فدک خالصه رسول خدا(ص) شد و ایشان آن را به حضرت زهرا(س) بخشید | ||
| + | |- | ||
| + | | غزوه[[ فتح مكه ]]||رمضان سال هشتم||ده هزار مسلمان ||شکستن یکی از مفاد صلح حدیبیه توسط قریشیان || قریش ||فتح مکه و تسلیم شدن قریشیان ||آیات 1 تا 3 سوره نصر || اسلام آوردن ظاهری بسیاری از مشرکان مانند ابوسفیان،دادن امان نامه به تمام مردم مکه مگر چند نفر،شکستن بت های مکه و کعبه توسط رسول خدا(ص) و امام علی (ع)، | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه حنين]]|| شوّال سال هشتم|| دوازده هزار سپاهى از مسلمانان ||تصمیم به حمله به رسول خدا(ص) توسط قبیله هوازن و ثقیف برای جلوگیری از نشر اسلام بعد از فتح مکه || قبيله هوازن و ثقيف و نصر و جشم ||شکست خوردن سپاه کفر و فرار آنها و به اسارت درآمدن خانواده و اموال ایشان ||آیات 25 تا 28 سوره توبه || در ابتدا امر به دلیل هجوم ناگهانی هوازن مسلمانان ترسیده و فرار کرده و رسول خدا(ص) را تنها گذاشته و جز حضرت علی(علیه السلام) و عده ای از بنی هاشم سایرین فرار کردند و در ادامه بازگشتند، مسئله مؤلفة القلوبهم و بخشیدن مقدار قابل توجهی غنیمت در این غزوه رخ داد. به تصریح قرآن در این غزوه فرشتگان به سپاه اسلام کمک کردند. | ||
| + | |- | ||
| + | | [[غزوه طائف]]||شوّال سال هشتم ||دوازده هزار نفر مسلمان ||پس از غلبه در نبرد حنین به و تسلیم شدن هوازن رسول خدا(ص) به دنبال هم پیمانان آنها یعنی قبیله ثقیف به طرف طائف حرکت کردند || قبیله ثقیف ||به دلیل استحکامات قوی شهر طائف موفق به گشودن این شهر نشدند و با دادن تلفاتی که به دلیل تیراندازی بر سپاه اسلام وارد شده بود به مکه بازگشتند || ـــــــــــــــــ || ــــــــــــــــــــــ | ||
| + | |- | ||
| + | | [[ غزوه تبوك ]] || رجب سال نهم ||سی هزار مرد مسلمان || شایع شدن خبری مبنی بر این كه دولت روم سپاه عظيمى فراهم كرده و هرقل جيره يك سال سپاهيان خود را پرداخته و قبائل: «لخم» و «جذام» و «عامله» و «غسّان» را نيز آماده جنگ با مسلمانان ساخته ||رومیان و قبایل «لخم» ، «جذام» ، «عامله» و «غسّان» ||به دلیل کذب بودن خبر سپاهی در کار نبود و مسلمانان تنها به بستن پیمان نامه هایی با قبایل یاد شده بازشگتند ||بخش اعظمی از سوره توبه || نفاق بسیاری در این غزوه مشخص شد از جمله کسانی که با بهانه های غیر موجه به همراه سپاه نیامدند، تخریب مسجد ضرار،جانشینی حضرت علی (علیه اسلام) در مدینه و بیان [[حدیث منزلت ]]توسط رسول خدا(ص) در مورد حضرت علی(علیه اسلام)،سؤقصد به جان رسول خدا(ص) در عقبه و برملا شدن نقشه منافقان توسط ایشان | ||
| − | + | |} | |
| − | + | ||
| − | + | {| align="center" border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="wikitable" style="text-align: center; font-weight: normal; font-size: 100%; margin: auto;" | |
| − | + | |+ | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
نسخهٔ ۲۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۲۸
در زمان رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) ، نبردهای مسلمانان به دو قسمت تقسیم می شد.
- جهادهایی که خود رسول خدا (صل الله علیه و آله و سلم) در آنها شرکت می کردند که به آنها غزوه می گفتند و تعداد آنها را 26 یا 27 عدد نوشته اند.
- جهادهایی که رسول خدا (صل الله علیه و آله و سلم) ، یکی از اصحاب خود را فرمانده سپاه می کردند و خود شخصاً در آن ها شرکت نمی کردند، که به آنها سریه می گویند و تعداد آنها به روایت ابن اسحاق 35 سریه است.
| نام غزوه | تاریخ وقوع | تعداد نفرات دو سپاه | هدف غزوه | جبهه مقابل | نتیجه غزوه | آیات نازل شده در مورد غزوه | اتفاقات مهم |
| غزوه ودّان(غزوه ابوإ | صفر سال دوم هجری | ـــــ | اطلاع از وضعیت کاروان قریش | نبردی رخ نداد | بستن پیمان دوستی با قبیله بنی ضمره | ــــــ | جانشین رسول خدا(ص) در مدینه سعد بن عباده بود |
| غزوه بواط | ربيع الاول سال دوم هجرت | دويست نفر | كاروانى از قريش | نبردی رخ نداد | نتیجه ای نداشت | ــــ | جانشين رسول خدا در مدينه «سائب بن عثمان بن مظعون» يا «سعد بن معاذ» بود |
| غزوه عشيره | جمادى الاولى سال دوم هجرت | صد و پنجاه يا دويست نفر | كاروان قريش كه رهسپار شام بود | نبردی رخ نداد | صلح با قبيله «بنى مدلج» | ــــ | دادن لقب ابوتراب به امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیه اسلام) |
| غزوه بدر کبری | رمضان سال سوم هجری | مسلمانان 313 و مشرکان 950 نفر | جلوگیری از بازگشت کاروان قریشیان به سرپرستی ابوسفیان | با مشرکان قریشی | پیروزی مسلمانان | بخش عمده ای از سوره انفال | یاری فرشتگان به سپاه اسلام و کشته شدن بسیاری از سران مشرکان قریشی مانند :ابوجهل،امیة بن خلف،عتبة بن ربیعة و.... |
| غزوه كدر(قرقرة الکدر) | رمضان دوم هجری | دویست نفر | سرکوب جمعی از «بنی سلیم» و «غطفان» بر ضد مسلمانان شوریده بودند | نیردی رخ نداد | گرفتن غنیمت از دشمن | ـــــــ | پانصد شتر هم در این غزوه به دست مسلمانان افتاد که پس از اخراج خمس به هر مردی از اصحاب غزوه دو شتر رسید |
| غزوه بنى قينقاع | شوّال سال دوّم | ــــــــ | سرکوبی بنی قینقاع به دلیل عهد شکنی | يهود بنى قينقاع | از مدينه اخراج شدند و به «أذرعات» شام رفتند و اموالشان پس از إخراج خمس بر مسلمانان قسمت شد. | آيه 58، سوره انفال- آيه‌هاى 12- 13، سوره آل عمران و آيات 51- 56 سوره مائده | اینان پس از واقعه بدر، از راه نافرمانى و حسد درآمدند و عهد و پيمان خود را نقض كردند. |
| غزوه سويق | ذى الحجّه سال دوّم | دويست نفر مسلمان و دويست سوار از قريش | مقابله با ابوسفیان که برای انتقام بدر آمده بود | ابوسفیان و مشرکان قریش | فرار ابوسفیان و سپاهیانش | ــــــــ | أبو سفيان و همراهان در حال گريختن، به منظور سبكبارى قسمتى از باروبنه خود را ريخته بودند و از جمله: مقدار زيادى «سويق» |
| غزوه غطفان یا غزوه ذى أمر | محرّم سال سوّم | چهارصد و پنجاه نفر از مسلملنان | مقابله با جمعى از بنى ثعلبه و محارب که در ذى أمرّ فراهم گشته بودند تا در پيرامون مدينه دست به چپاول زنند. | قبیله بنی غطفان | فرار یاغیان | آيه 11 سوره مائده | اسلام دعثور بن حارث که قصد ترور رسول خدا(صل الله علیه و آله) را داشت |
| غزوه بحران | ربيع الآخر سال سوّم | سيصد مرد از مسلمانان | مقابله با گروه بسيارى از بنى سليم که در ناحيه بحران برای حمله به مدینه جمع شده بودند | قبیله بنی سلیم | فراز بنی سلیم و نیردی رخ نداد | ـــــــ | _________ |
| غزوه احد | شوّال سال سوّم | از مسلمانان در اول هزار نفر، و در ميدان جنگ هفتصد نفر و از مشرکان سه هزار مرد جنگى | دفاع از شهر مدینه در برابر تهاجم قریشیان | قریش | شکست مسلمانان و کشته شدن بیش از هفتاد نفر از صحابه | شصت آیه از سوره آل عمران | دفاع جانانه حضرت علی (ع) از رسول خدا (ص)و اسلام و نزول عبارت لافتی الی علی لا سیف الی ذوالفقار،فرار بسیاری از صحابه و رها کردن رسول خدا(ص) در میدان جنگ،کشته شدن حمزه بن عبدالمطلب سیدالشهدا و مثله کردن بدن او توسط هند جگرخوار مادر معاویه و نافرمانی از دستورات رسول خدا(ص) توسط تیراندازان محافظ دهانه کوه احد |
| غزوه حمراء الأسد | شوّال سال سوّم | بازماندگان غزوه احد | برای دفاع از قریش که قصد بازگشت به مدینه و نابودی کامل اسلام را داشتند | قریش | پشیمان شدن قریش و بازگشت آنها به مکه | برخی از آیات سوره آل عمران | ترفند زیبای رسول خدا(ص) در روشن کردن آتش های بسیار برای نشان دادن عظمت سپاه و فریب دادن قریش ، ممانعت از یاری کسانی که در احد در میان راه بازگشتند در این نبرد |
| غزوه بنى نضير | ربيع الأوّل سال چهارم | ــــــــــ | مقابله با یهودیانی که تصمیم به ترور رسول خدا(ص) داشتند و عهد خود را با ایشان شکستند | یهودیان بنی نضیر | اخراج ایشان از مدینه | سوره حشر | رسول خدا اموال يهوديان «بنى نضير» را بر مهاجرين قسمت كرد و با نظر انصار به ایشان به جز سهل بن حنیف و ابودجانه چيزى نداد |
| غزوه ذات الرقاع | جمادى الأولى سال چهارم | ـــــــــ | مقابله با قبيله «غطفان» كه سپاهيانى براى جنگ با مسلمين فراهم ساخته بودن | قبیله بنی غطفان | نبردی رخ نداد | آيه هاى 101 تا 103 از سوره نساء | نماز خوف در اين غزوه مقرّر شد، جانشینی أبو ذرّ غفارى» در مدينه |
| غزوه بدر الموعد | شعبان سال چهارم | هزار و پانصد نفر از مسلمانان | وفا به عهدی که سال گذشته با ابوسفیان بر سر جنگ در این منطقه بسته بودند | قریش | قریشیان و ابوسفیان حاضر به آمدن نشدند و عهد خود را شکستند | آيات 84- 100 سوره نساء | مسلمانان مقدارى كالاى تجارتى به همراه آورده بودند كه در هشت روز اقامت در «بدر» به فروش رسيد |
| غزوه دومة الجندل | ربيع الأوّل سال پنجم | هزار مرد مسلمان | تجمع گروهی عظيم در «دومة الجندل» که قصد حمله مدينه را داشتند | ـــــــ | دشمن به طرف مغرب كوچيد و فرار کرد | ــــــــــ | به عقیده مسعودی نخستين جنگ با روميان بود، |
| غزوه خندق یا احزاب | شوّال سال پنجم | از همه قبايل مشرکان ده هزار نفر به فرماندهی ابوسفیان و سپاهيان اسلامى سه هزار مرد جنگی | جمعى از يهوديان رهسپار مكّه شدند و قریش و چند قبیله دیگر را تحریک به حمله به مدینه کردند | قريش، بنى سليم، بنى أسد بن خزيمة،غطفان و یهودیان بنی قریظه | مشرکان که قادر به عبور از خندق های کنده شده نبودند،پس از مدتی که شهر را محاصره کردند و نفاقی که بین آنها و یهودیان بنی قریظه افتاد بدون کسب نتیجه ای بازگشتند | آيات 214 سوره بقره، 26- 27 سوره آل عمران، 62- 64 سوره نور و 9- 25 سوره أحزاب | سلمان فارسی پیشنهاد کندن خندق به مسلمانان داد،کشته شدن عمرو بن عبدود دلاور قریش به دست حضرت علی (علیه السلا) و جمله رسول خدا(ص) در این مورد« لضربة علىّ خير- أو أفضل- من عبادة الثقلين،زخمی شدن سعد بن معاذ رییس قبیله اوس و شهادت او پس از آن |
| غزوه بنى قريظه | ذى‌قعده و ذى حجّه سال پنجم | سه هزار نفر از مسلمانان | خیانت بنی قریظه که هم پیمان مسلمانان بودند در غزوه خندق و حمله آنان از پشت سر به مسلمانان | یهودیان بنی قریظه | پس از آن که یهودیان از محاصره به تنگ آمدند ،سعد بن معاذ صحابی رسول خدا(ص) را به عنوان حکم برگزیدند و حکم به اعدام مردان آنها و اخراج زنان و فرزندان آنها داد | آیات 26 و 27 سوره احزاب | لغزش أبولبابه و داستان توبه او |
| غزوه بنى لحيان | جمادى- الأولى سال ششم | ـــــــــــــ | خونخواهى شهداى رجيع | بنى لحيان | دشمن خبر يافته و به كوهها گريخته بود | ــــــــــــــ | ــــــــــــــــــــــــــــــ |
| غزوه ذى قرد | جمادى الأولى سال ششم | ـــــــــ | مقابله با عيينة بن حصن که با سوارانى از غطفان بر شتران ماده شيرده رسول خدا(ص) غارت بردند و مردى از «بنى غفار» را كشتند | بنی غطفان | فرار یاغیان و کشته شدن عده ای از دو طرف در درگیری های به وجود آمده | ـــــــــــــ | پسر ابوذر غفاری کشته شد و زنش را به اسارت بردند که سپس او را برگرداندند |
| غزوه بنى مصطلق | شعبان سال ششم | ـــــــــــــــ | مقابله با قبیله بنی مصطلق که هر که را توانسته بود،برای مقابله با رسول خدا(ص) جمع کرده بود و قصد حمله به مدینه را داشت | بنى المصطلق | متفرق شدن قبایل و به اسارت در آمدن مردان و رئیس قبیله بنی المصطلق که با ازدواج رسول خدا(ص) با دختر او همه آنها مسلمان شده و آزاد شدند | سوره منافقون | نزاع بین مهاجرین و انصار توسط هجاه بن مسعود غفارى مزدور «عمر بن خطّاب» با «سنان بن وبر- جهنى» از انصار، آشکار شدن نفاق عبدلله بن ابی و تلاش های او برای برهم زدن رابطه انصار با رسول خدا(ص) و گزارش زید بن ارقم به رسول خدا(ص) در مورد او |
| غزوه حديبيه | ذى‌قعده سال ششم | هزار ششصد یا چهارصد نفر | رسول خدا(ص) قصد حج داشتند ولی مکیان از ورود ایشان به مکه جلوگیری کردن | قریش | بستن صلح حدیبیه با قریش | سوره فتح | بیعت دوباره انصار با رسول خدا که به بیعت رضوان یا بیعت شجره معروف شد بر سر دفاع از رسول خدا(ص)
|
| غزوه خيبر | محرّم سال هفتم | یک هزار و چهارصد | به دلیل تحریک ها، آزار و اذیت هایی که یهودیان علیه اسلام انجام می دادند رسول خدا(ص) تصمیم گرفتند تا برای همیشه ریشه آنها را برکنند | یهودیان خیبر | فتح خیبر و قلعه های آن | آیه 15 سوره فتح و آیه 94 سوره نساء | دلاوری های بیشمار امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیه السلام) و کندن در قلعه قموص و کشتن مرحب پهلوان یهودیان، ترور رسول خدا(ص) توسط پیرزن یهودی که ناکام ماند،تسلیم شدن اهالی فدک که به موجب آن فدک خالصه رسول خدا(ص) شد و ایشان آن را به حضرت زهرا(س) بخشید |
| غزوهفتح مكه | رمضان سال هشتم | ده هزار مسلمان | شکستن یکی از مفاد صلح حدیبیه توسط قریشیان | قریش | فتح مکه و تسلیم شدن قریشیان | آیات 1 تا 3 سوره نصر | اسلام آوردن ظاهری بسیاری از مشرکان مانند ابوسفیان،دادن امان نامه به تمام مردم مکه مگر چند نفر،شکستن بت های مکه و کعبه توسط رسول خدا(ص) و امام علی (ع)، |
| غزوه حنين | شوّال سال هشتم | دوازده هزار سپاهى از مسلمانان | تصمیم به حمله به رسول خدا(ص) توسط قبیله هوازن و ثقیف برای جلوگیری از نشر اسلام بعد از فتح مکه | قبيله هوازن و ثقيف و نصر و جشم | شکست خوردن سپاه کفر و فرار آنها و به اسارت درآمدن خانواده و اموال ایشان | آیات 25 تا 28 سوره توبه | در ابتدا امر به دلیل هجوم ناگهانی هوازن مسلمانان ترسیده و فرار کرده و رسول خدا(ص) را تنها گذاشته و جز حضرت علی(علیه السلام) و عده ای از بنی هاشم سایرین فرار کردند و در ادامه بازگشتند، مسئله مؤلفة القلوبهم و بخشیدن مقدار قابل توجهی غنیمت در این غزوه رخ داد. به تصریح قرآن در این غزوه فرشتگان به سپاه اسلام کمک کردند. |
| غزوه طائف | شوّال سال هشتم | دوازده هزار نفر مسلمان | پس از غلبه در نبرد حنین به و تسلیم شدن هوازن رسول خدا(ص) به دنبال هم پیمانان آنها یعنی قبیله ثقیف به طرف طائف حرکت کردند | قبیله ثقیف | به دلیل استحکامات قوی شهر طائف موفق به گشودن این شهر نشدند و با دادن تلفاتی که به دلیل تیراندازی بر سپاه اسلام وارد شده بود به مکه بازگشتند | ـــــــــــــــــ | ــــــــــــــــــــــ |
| غزوه تبوك | رجب سال نهم | سی هزار مرد مسلمان | شایع شدن خبری مبنی بر این كه دولت روم سپاه عظيمى فراهم كرده و هرقل جيره يك سال سپاهيان خود را پرداخته و قبائل: «لخم» و «جذام» و «عامله» و «غسّان» را نيز آماده جنگ با مسلمانان ساخته | رومیان و قبایل «لخم» ، «جذام» ، «عامله» و «غسّان» | به دلیل کذب بودن خبر سپاهی در کار نبود و مسلمانان تنها به بستن پیمان نامه هایی با قبایل یاد شده بازشگتند | بخش اعظمی از سوره توبه | نفاق بسیاری در این غزوه مشخص شد از جمله کسانی که با بهانه های غیر موجه به همراه سپاه نیامدند، تخریب مسجد ضرار،جانشینی حضرت علی (علیه اسلام) در مدینه و بیان حدیث منزلت توسط رسول خدا(ص) در مورد حضرت علی(علیه اسلام)،سؤقصد به جان رسول خدا(ص) در عقبه و برملا شدن نقشه منافقان توسط ایشان |
