لواعج الأشجان فی مقتل الحسین علیه‌السلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
کتاب '''«لواعج الأشجان فی مقتل الحسین(علیه‌السلام)»'''، اثر [[سید محسن امین|سید محسن امین]]، با تحقیق سید حسن امین، کتابی است توصیفی درباره قیام [[امام حسین]] (علیه‌السلام) و بیان‌کننده نظر رایج [[شیعه]] درباره آن حضرت.<ref>اسفندیاری، محمد، ص۱۳۸</ref> تاریخ پایان تألیف کتاب، ماه [[ماه ذی القعده|ذی‌القعده]] ۱۳۲۹ قمری است.
+
'''«لواعج الأشجان فی مقتل الحسین (علیه‌السلام)»'''، تألیف [[سید محسن امین|سید محسن امین]]، کتابی در توصیف قیام [[امام حسین]] (علیه‌السلام) و بیان‌کننده نظر رایج [[شیعه]] درباره [[مقتل]] آن حضرت و واقعه [[عاشورا]] است.
 
{{مشخصات کتاب
 
{{مشخصات کتاب
  
سطر ۱۴: سطر ۱۴:
 
|تعداد جلد= ۱
 
|تعداد جلد= ۱
  
|عنوان افزوده1=
+
|عنوان افزوده1=تحقیق
  
|افزوده1=
+
|افزوده1= سید حسن امین
  
 
|عنوان افزوده2=
 
|عنوان افزوده2=
سطر ۲۵: سطر ۲۵:
  
 
}}
 
}}
 +
==مؤلف==
  
==محتوای کتاب==
+
[[سید محسن امین حسینی عاملی]] در سال ۱۲۸۴ ق. در روستایی از جبل عامل [[لبنان]] متولد و در سال ۱۳۷۲ ق. در [[دمشق]] درگذشت. او از علما و فقهای نامدار [[شیعه]] در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان [[سید احمد کربلایی]]، [[آخوند خراسانی]]، [[آقا رضا همدانی]] و [[شیخ محمدطه نجف]] بود.
کتاب با مقدمه ناشر آغاز و مطالب در یک مقدمه، سه مقصد و یک خاتمه گنجانده شده است. در مقدمه ناشر، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره شده است.<ref>مقدمه نخست، ص۵-‌۶</ref>
 
  
اثر حاضر بر پایه کتاب‌ها و روایات قابل اعتماد نوشته شده، اما نویسنده منابع خود را نقل نکرده است.
+
امین عاملی فعالیتهای مهمی در روشنگری اسلامی و ایجاد وحدت بین مسلمانان انجام داده است. آثار قلمی او به خصوص در [[تاریخ]]، [[فقه]]، تراجم و [[رجال]]، از جایگاه شایسته ای بین علماء و بزرگان برخوردار است.  
  
مقدمه کتاب درباره فضایل [[امام حسین]](ع)، پیشگویی [[پیامبر]](ص) درباره [[شهادت در راه خدا|شهادت]] آن حضرت(ع)، پاداش گریستن بر او و نیز شامل [[خطبه]] و چند [[شعر]] از آن حضرت(ع) است.<ref>اسفندیاری، محمد، ص۱۳۸-‌۱۳۹</ref>
+
از جمله آثار او عبارتند از: [[اعیان الشیعه]]، لواعج الأشجان فی مقتل الحسین، المجالس السنیه فی مناقب و مصائب العترة النبویه، فى رحاب ائمه اهل‌البيت، حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقی]].
  
مقصد اول، مشتمل بر گزارشی از قیام آن حضرت(ع) تا ورود به [[کربلا]] است. مقصد دوم درباره رخدادهای در کربلا تا شهادت آن حضرت(ع) و یارانش است و سرانجام مقصد سوم، درباره وقایع بعد از شهادت آن حضرت(ع) می‌باشد؛ از بروز سرخی در آسمان و باریدن خون، تا روانه کردن [[اسرای اهل بیت علیهم السلام|اسیران اهل‌بیت]](ع) به [[کوفه]] و [[شام]] و بازگشت آن‌ها به [[مدینه]] و خطبه‌های [[امام سجاد]](ع) و [[حضرت زینب]](س) و دیگران.<ref>ر.ک: همان، ص۱۳۹</ref>
+
==معرفی کتاب==
 +
[[سید محسن امین]] کتاب «لواعج الأشجان» (مصیبت‌های سوزان) را در [[ماه ذی القعده|ذی‌القعده]] سال ۱۳۲۹ قمری به زبان عربی نگاشته و در سال ۱۳۳۱ قمری در صیدا به چاپ رسانده است. مؤلف، این کتاب را بر اساس منابع مورد اطمینان و روایات درخور اعتماد نزد علما نوشته، اما منابع خود را بیان نکرده است.  
  
خاتمه کتاب شامل دو فصل است: در فصل اول از محل دفن [[سر امام حسین علیه السلام|سر امام حسین]](ع) سخن رفته و هفت قول ارائه شده است. فصل دوم که تنها فصل تحلیلی کتاب است، در پاسخ به سه پرسش می‌باشد:
+
این کتاب در موضوع [[مقتل]]، کتاب معتبر و خوبی می باشد. بنا بر ادعای مؤلف، این کتاب مانندی ندارد و هر منصفی، امتیاز آن را نسبت به سایر کتاب‌ها می‌داند. شیوه نگارش کتاب، به جز یک فصل از خاتمه، کاملا توصیفی و عاری از تحلیل و تفسیر است.
  
#چرا آن حضرت(ع) با خانواده‌اش به کوفه رفت، بااینکه خیرخواهان او را نهی کرده بودند؟
+
کتاب «لواعج الأشجان» با عنوان «امام حسین و حماسه کربلا» به قلم ناصر پاک‌پرور، به فارسی ترجمه شده است. همچنین این کتاب با عنوان «اشک و ماتم در سوگ سبط خاتم» به قلم عباس جلالی و تصحیح سید منذر حکیم به فارسی برگردانده شده است.
#آیا قیام آن حضرت(ع)، مصداق خود را به هلاکت افکندن نیست؟
 
#چگونه می‌شود کار [[امام حسین]](ع) و [[امام حسن]](ع) را با هم جمع کرد؟<ref>همان</ref>
 
  
در پاسخ به پرسش سوم گفته شده که آن حضرت مأمور به قیام بود، همان گونه که امام حسن(ع) مأمور به [[صلح امام حسن|صلح]] بود و لازم نیست که تکلیف هر دو، یک چیز باشد. در پاسخ به پرسش دوم، اشاره شده که قیام آن حضرت(ع)، نه‌تنها مصداق هلاکت نیست، بلکه بذل جان در راه خداست. در پاسخ به پرسش نخست نظر [[سید مرتضی]] در کتاب «[[تنزیه الانبیاء (کتاب)|تنزیه الأنبیاء]]» نقل شده است که وضع کوفه در آغاز چنان بود که امام در آنجا به هدف خود می‌رسید، اما سپس وضع دگرگون شد. نویسنده پس از نقل نظر سید مرتضی، آن را نادرست دانسته و گفته است که آن حضرت(ع) از فرجام حرکت خود به‌سوی کوفه آگاه بود و می‌دانست که به شهادت می‌رسد و تکلیف او، استقبال از شهادت بود. آنگاه گفته نظر [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] در کتاب «[[اللهوف|لهوف]]» نیز همین است.<ref>همان</ref>
+
==محتوای کتاب==
 +
مطالب کتاب در یک مقدمه، سه مقصد و یک خاتمه گنجانده شده است. مقدمه کتاب درباره فضایل [[امام حسین]](ع)، پیشگویی [[پیامبر]](ص) درباره [[شهادت در راه خدا|شهادت]] آن حضرت(ع)، پاداش [[گریه|گریستن]] بر او و نیز شامل [[خطبه]] و چند [[شعر]] از آن حضرت(ع) است.
  
==وضعیت کتاب==
+
*مقصد اول، مشتمل بر گزارشی از قیام امام حسین(ع) تا ورود به [[کربلا]] است.
این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۳۱ق، در صیدا چاپ شده است. چاپ دیگری از کتاب، افست از آن چاپ است و دو کتاب دیگر، که شماره صفحه‌های آن مستقل است، ضمیمه آن شده است: «أصدق الأخبار فی قصة الأخذ بالثار» از همین نویسنده؛ «نصاریات» که شامل [[مرثیه|مرثیه‌های]] محمد نصار عراقی است.
+
*مقصد دوم، درباره رخدادهای در کربلا تا شهادت آن حضرت(ع) و یارانش است.
در صفحه عنوان کتاب در چاپ صیدا آمده است: «لواعج الأشجان فی مقتل الإمام أبی‌عبدالله الحسین بن علی بن أبی‌طالب(ع)». اما در صفحه عنوان و روی جلد چاپ مکتبه بصیرتی، آمده است: «لواعج الأشجان فی مقتل الحسین». حال آنکه عنوان کتاب، چنان‌که نویسنده در آغاز آن گفته، فقط «لواعج الأشجان» است.<ref>ر.ک: همان، ص۱۳۸</ref>
+
*مقصد سوم، درباره وقایع بعد از شهادت آن حضرت(ع) می‌باشد؛ از جمله بروز سرخی در آسمان، تا روانه کردن [[اسرای اهل بیت علیهم السلام|اسیران اهل‌بیت]](ع) به [[کوفه]] و [[شام]] و بازگشت آن‌ها به [[مدینه]] و خطبه‌های [[امام سجاد]](ع) و [[حضرت زینب]](س) و دیگران.
  
کتاب «لواعج الأشجان» با عنوان «امام حسین(ع) و حماسه کربلا» به قلم ناصر پاک‌پرور، به فارسی ترجمه و منتشر شده است.<ref>همان، ص۱۳۹</ref>
+
خاتمه کتاب شامل دو فصل است: در فصل اول از محل دفن [[سر امام حسین علیه السلام|سر مبارک امام حسین]](ع) سخن رفته و هفت قول ارائه شده است. فصل دوم که تنها فصل تحلیلی کتاب است، در پاسخ به سه پرسش می‌باشد:
  
==پانویس==
+
*الف. چرا آن حضرت(ع) با خانواده‌اش به کوفه رفت، بااینکه خیرخواهان او را نهی کرده بودند؟
<references />
+
*ب. آیا قیام آن حضرت(ع)، مصداق خود را به هلاکت افکندن نیست؟
 +
*ج. چگونه می‌شود کار [[امام حسین]](ع) و [[امام حسن]](ع) را با هم جمع کرد؟
 +
 
 +
در پاسخ به پرسش نخست، نظر [[سید مرتضی]] در کتاب «[[تنزیه الانبیاء (کتاب)|تنزیه الأنبیاء]]» نقل شده است که وضع کوفه در آغاز چنان بود که امام در آنجا به هدف خود می‌رسید، اما سپس وضع دگرگون شد. نویسنده پس از نقل نظر سید مرتضی، آن را نادرست دانسته و گفته است که آن حضرت(ع) از فرجام حرکت خود به‌سوی کوفه آگاه بود و می‌دانست که به شهادت می‌رسد و تکلیف او، استقبال از شهادت بود. آنگاه گفته نظر [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] در کتاب «[[اللهوف|لهوف]]» نیز همین است. همچنین در پاسخ به پرسش دوم، اشاره شده که قیام آن حضرت(ع)، نه‌تنها مصداق هلاکت نیست، بلکه بذل جان در راه خداست. در پاسخ به پرسش سوم نیز گفته شده که آن حضرت مأمور به قیام بود، همان گونه که امام حسن(ع) مأمور به [[صلح امام حسن|صلح]] بود و لازم نیست که تکلیف هر دو، یک چیز باشد.
 +
 
 +
[[سید محسن امین]] در آخر این کتاب، کتاب «اصدق الأخبار فی قصه الأخذ بالثار» را که تألیف خودش است و در ذکر قیام توابین و قیام مختار، می باشد آورده است و در انتها، شعر ها و مراثی خوبی از شعرای معاصر را در خصوص شهادت و فضیلت امام حسین ـ علیه السّلام ـ را ذکر می کند.
 
==منابع==
 
==منابع==
* ویکی نور.
+
* "کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین، به ضمیمه امام حسین در الذریعة"، محمد اسفندیاری، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.
* اسفندیاری، محمد، «کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)، به ضمیمه امام حسین(ع) در الذریعة»، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.
+
* [[نرم افزار سیره معصومان (علیهم السلام)|نرم افزار سیره معصومان]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 
+
*مقتل جامع سیدالشهداء، مهدی پیشوایی، ج۱، ص۱۴۵-۱۴۷.
== متن کتاب ==
+
* "لواعج الأشجان فی مقتل الحسین"، سایت اندیشه قم.   
'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/37216/%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D9%85%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%81-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%8A-%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%87-%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A3%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D9%8A-%D9%82%D8%B5%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%B0-%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%8A--%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA/&from=search&&query=%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AC%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D9%86%20%D9%81%D9%8A%20%D9%85%D9%82%D8%AA%D9%84%20%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86&count=20&execute=true#!resource لواعج الأشجان فی مقتل الحسین(علیه السلام)]'''
+
[[رده:امام حسین علیه السلام]][[رده:منابع تاریخ زندگی امام حسین(ع)]][[رده:مقاتل]][[رده:امام حسین علیه السلام]][[رده:کتابهای با موضوع امام حسین علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۰۸

«لواعج الأشجان فی مقتل الحسین (علیه‌السلام)»، تألیف سید محسن امین، کتابی در توصیف قیام امام حسین (علیه‌السلام) و بیان‌کننده نظر رایج شیعه درباره مقتل آن حضرت و واقعه عاشورا است.

Ketab382.jpg
نویسنده سید محسن امین
موضوع واقعه کربلا
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق سید حسن امین

لواعج الأشجان فی مقتل الحسین

مؤلف

سید محسن امین حسینی عاملی در سال ۱۲۸۴ ق. در روستایی از جبل عامل لبنان متولد و در سال ۱۳۷۲ ق. در دمشق درگذشت. او از علما و فقهای نامدار شیعه در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان سید احمد کربلایی، آخوند خراسانی، آقا رضا همدانی و شیخ محمدطه نجف بود.

امین عاملی فعالیتهای مهمی در روشنگری اسلامی و ایجاد وحدت بین مسلمانان انجام داده است. آثار قلمی او به خصوص در تاریخ، فقه، تراجم و رجال، از جایگاه شایسته ای بین علماء و بزرگان برخوردار است.

از جمله آثار او عبارتند از: اعیان الشیعه، لواعج الأشجان فی مقتل الحسین، المجالس السنیه فی مناقب و مصائب العترة النبویه، فى رحاب ائمه اهل‌البيت، حاشیه بر عروة الوثقی.

معرفی کتاب

سید محسن امین کتاب «لواعج الأشجان» (مصیبت‌های سوزان) را در ذی‌القعده سال ۱۳۲۹ قمری به زبان عربی نگاشته و در سال ۱۳۳۱ قمری در صیدا به چاپ رسانده است. مؤلف، این کتاب را بر اساس منابع مورد اطمینان و روایات درخور اعتماد نزد علما نوشته، اما منابع خود را بیان نکرده است.

این کتاب در موضوع مقتل، کتاب معتبر و خوبی می باشد. بنا بر ادعای مؤلف، این کتاب مانندی ندارد و هر منصفی، امتیاز آن را نسبت به سایر کتاب‌ها می‌داند. شیوه نگارش کتاب، به جز یک فصل از خاتمه، کاملا توصیفی و عاری از تحلیل و تفسیر است.

کتاب «لواعج الأشجان» با عنوان «امام حسین و حماسه کربلا» به قلم ناصر پاک‌پرور، به فارسی ترجمه شده است. همچنین این کتاب با عنوان «اشک و ماتم در سوگ سبط خاتم» به قلم عباس جلالی و تصحیح سید منذر حکیم به فارسی برگردانده شده است.

محتوای کتاب

مطالب کتاب در یک مقدمه، سه مقصد و یک خاتمه گنجانده شده است. مقدمه کتاب درباره فضایل امام حسین(ع)، پیشگویی پیامبر(ص) درباره شهادت آن حضرت(ع)، پاداش گریستن بر او و نیز شامل خطبه و چند شعر از آن حضرت(ع) است.

  • مقصد اول، مشتمل بر گزارشی از قیام امام حسین(ع) تا ورود به کربلا است.
  • مقصد دوم، درباره رخدادهای در کربلا تا شهادت آن حضرت(ع) و یارانش است.
  • مقصد سوم، درباره وقایع بعد از شهادت آن حضرت(ع) می‌باشد؛ از جمله بروز سرخی در آسمان، تا روانه کردن اسیران اهل‌بیت(ع) به کوفه و شام و بازگشت آن‌ها به مدینه و خطبه‌های امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) و دیگران.

خاتمه کتاب شامل دو فصل است: در فصل اول از محل دفن سر مبارک امام حسین(ع) سخن رفته و هفت قول ارائه شده است. فصل دوم که تنها فصل تحلیلی کتاب است، در پاسخ به سه پرسش می‌باشد:

  • الف. چرا آن حضرت(ع) با خانواده‌اش به کوفه رفت، بااینکه خیرخواهان او را نهی کرده بودند؟
  • ب. آیا قیام آن حضرت(ع)، مصداق خود را به هلاکت افکندن نیست؟
  • ج. چگونه می‌شود کار امام حسین(ع) و امام حسن(ع) را با هم جمع کرد؟

در پاسخ به پرسش نخست، نظر سید مرتضی در کتاب «تنزیه الأنبیاء» نقل شده است که وضع کوفه در آغاز چنان بود که امام در آنجا به هدف خود می‌رسید، اما سپس وضع دگرگون شد. نویسنده پس از نقل نظر سید مرتضی، آن را نادرست دانسته و گفته است که آن حضرت(ع) از فرجام حرکت خود به‌سوی کوفه آگاه بود و می‌دانست که به شهادت می‌رسد و تکلیف او، استقبال از شهادت بود. آنگاه گفته نظر سید بن طاووس در کتاب «لهوف» نیز همین است. همچنین در پاسخ به پرسش دوم، اشاره شده که قیام آن حضرت(ع)، نه‌تنها مصداق هلاکت نیست، بلکه بذل جان در راه خداست. در پاسخ به پرسش سوم نیز گفته شده که آن حضرت مأمور به قیام بود، همان گونه که امام حسن(ع) مأمور به صلح بود و لازم نیست که تکلیف هر دو، یک چیز باشد.

سید محسن امین در آخر این کتاب، کتاب «اصدق الأخبار فی قصه الأخذ بالثار» را که تألیف خودش است و در ذکر قیام توابین و قیام مختار، می باشد آورده است و در انتها، شعر ها و مراثی خوبی از شعرای معاصر را در خصوص شهادت و فضیلت امام حسین ـ علیه السّلام ـ را ذکر می کند.

منابع

  • "کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین، به ضمیمه امام حسین در الذریعة"، محمد اسفندیاری، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.
  • نرم افزار سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
  • مقتل جامع سیدالشهداء، مهدی پیشوایی، ج۱، ص۱۴۵-۱۴۷.
  • "لواعج الأشجان فی مقتل الحسین"، سایت اندیشه قم.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه