شیخ حسین آل عصفور

حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم (م، ۱۲۱۶ ق) معروف به «شهید آل عصفور» یکی از علمای بزرگ قرن دوازدهم و سیزدهم هجری بود. شیخ حسین، فقیهی متبحر، محدثی ثقه و دانشمندی متفکر، با استعداد و پر حافظه بود.

معرفی اجمالی

خاندان این شهید به «آل عصفور» در بحرین و بلاد آنجا معروف بودند و همگان از جد و پدر و اولاد و احفاد (اعمام و بنی اعمام)، در ردیف اعلام بزرگ بحرین به شمار می روند. معظم له برادر زادۀ شیخ یوسف بحرینی و دخترزادۀ شیخ سلیمان ماحوزی است.

شیخ حسین از شاگردان پدر بزرگوارش شیخ محمد و عمویش شیخ یوسف و عموی دیگرش شیخ عبد العلی بود که به علت استعداد و حافظه قوی خود، در سایه مطالعه و تحقیق به زودی در ردیف اعلام بحرین در آمد و عده ای از فضلا از محضرش به مقام اجتهاد رسیدند.

مرحوم علامه امینی در شهداء الفضیله شرح مفصلی از مراتب علمی و اخلاقی او بیان می دارد و نام یکایک تمام خاندان آل عصفور (جد اعلای شیخ یوسف) را متذکر است. علامه اضافه می کند: «سالی در مسافرت به قطیف در منزل عالم جلیل سید محمد قطیفی، کتاب ارزنده ای در علم حدیث خیلی مورد توجه این شهید بزرگوار قرار می گیرد، از سید محمد خواست چند هفته ای به او امانت دهد، چون نسخه آن منحصر به فرد بود و خودش بدان احتیاج داشت، نپذیرفت. مدتی را که در قطیف اقامت داشت، کتاب مذکور را مطالعه نمود و عازم سفر حج شد و سپس مطالعات خود را در سفر به روی کاغذ برد. در مراجعت از مکه معظمه وارد قطیف شد و کتاب را مقابل دوستش سید محمد قرار داد، او گمان کرد نسخه ای از این کتاب کمیاب را به دست آورده است و با کتاب خویش آن را مطابق یافت. شهید اظهار داشت این کتاب را خودم در سفر تدوین نمودم. علمای قطیف از هوش و استعداد و حافظه او انگشت تعجب به دندان گزیدند و آیه «فتبارک الله احسن الخالقین» را به مصداقش رسیدند».

صاحب «الانوار» نیز درباره ایشان می نویسد: «شیخ حسین بن عصفور از علمای خدا ترس و از فضلای محقق و حدیث دانان زبردست و از رجال بزرگ دوره اخیر بود. در قدرت حافظه ضرب المثل بود و همواره به تدریس و تألیف و مطالعه اشتغال داشت».

آثار و تألیفات

شیخ حسین شهید، تألیفات متعددی دارد که دلالت بر احاطه دانش های فراوان اوست از آن جمله:

• رواشح پنج مجلد در اصول،
• سوائح دو مجلد در شرح بدایه،
• حقایق فاخره در فقه،
• براهین در فقه،
• انوار لامع در شرح شرایع،
• تبیان در تفسیر،
• محاسن اعتقاد،
• احکام تقیه،
• نفخه قدسیه،
• منظومه ای در اصول،
• منظومه ای در فقه،
• منظومه ای در نحو،
• منظومه ای در مراثی ائمه علیهم السلام،
• مفاتیح و شرح دعای کمیل و چند جلد کتاب دیگر.

شهادت

علامه امینی نحوه شهادت آن عالم جلیل القدر را این گونه می نویسد: شیخ حسین در جریان حوادثی که در شوال ۱۲۱۶ قمری در بحرین اتفاق افتاد کشته شد. شنیدم که تبهکاری از دشمنان دین ضربه ای بر پشت پایش وارد ساخت که بر اثر آن شهید گشت. آرامگاهش در دهکده محل سکونتش شاخوره و مزاری معروف است.

منابع

• پایگاه شعائر