فخرالدین طریحی: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | فخرالدین فرزند محمد بن علی معروف به شیخ طریحی یکی از بزرگان علمای [[امامیه|امامیه]] در قرن یازدهم هجری و مولف کتاب معروف [[مجمع البحرین (کتاب)|مجمع البحرین]] است.<ref> [http://www.shaaer.com/articles/viewarticle-26868.aspx فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر]، بازیابی: ۹ اسفند ۱۳۹۱. </ref> | |
==ولادت و خاندان== | ==ولادت و خاندان== | ||
| − | وی در محله «آل طریح» [[نجف]] اشرف که امروزه به «محله براق» معروف است به دنیا آمد. مادر وی از شهر [[مشهد]] مقدس رضوی و پدرش اهل نجف بود.<ref>گلشن ابرار، جلد | + | وی در محله «آل طریح» [[نجف]] اشرف که امروزه به «محله براق» معروف است به دنیا آمد. مادر وی از شهر [[مشهد]] مقدس رضوی و پدرش اهل نجف بود.<ref>گلشن ابرار، جلد ۴، صفحه ۱۶۰، زندگی فخرالدین طریحی از نورالدین علی‌لو.</ref> |
| − | خانواده طریحی از خاندان های کهن و مشهور نجف بودند که بنابر نام جدّ اعلایشان، طُریح به طُریحی شهرت یافتند. نسب این خاندان به | + | خانواده طریحی از خاندان های کهن و مشهور نجف بودند که بنابر نام جدّ اعلایشان، طُریح به طُریحی شهرت یافتند. نسب این خاندان به [[حبیب بن مظاهر اسدی|حبیب بن مُظاهر اسدی]]، صحابی مشهور [[امام علی]] و [[امام حسین]] علیهماالسلام، می‌رسد. ظاهراً این خاندان پس از تخریب [[کوفه]] و در قرن ششم به نجف اشرف رفته اند. |
| − | + | ==تحصیلات و استادان== | |
| − | + | طریحی اوان جوانی را در نجف نزد پدرش و عمویش، محمدحسین طریحی گذراند. در ۱۰۶۲ از [[عراق]] به [[مکه]] رفت و شماری از آثار خود را در اثنای این سفر نگاشت. پس از آن به [[ایران]] سفر کرد. وی بنابر زمان تألیف آثارش در ۱۰۷۹ به [[مشهد]] رفته است. وی تألیف ایضاح الحساب را در ۱۰۸۳ در [[اصفهان]] به پایان رسانده است که نشان می دهد مدتی نیز در اصفهان اقامت داشته است. او پس از سفر به چند شهردیگر، به نجف بازگشت.<ref>دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی.</ref> | |
| − | |||
| − | |||
علامه طریحی همانند دیگر دانشوران در محضر استوانه‌های علمی زمان خود زانوی ادب زد و با فراگیری علوم در رشته‌های مختلف، اندیشه و قلب خود را بارور ساخت. در اینجا به نام چند تن از آن‌ها اشاره می‌‌کنیم: | علامه طریحی همانند دیگر دانشوران در محضر استوانه‌های علمی زمان خود زانوی ادب زد و با فراگیری علوم در رشته‌های مختلف، اندیشه و قلب خود را بارور ساخت. در اینجا به نام چند تن از آن‌ها اشاره می‌‌کنیم: | ||
| − | # شیخ محمدعلی طریحی | + | #شیخ محمدعلی طریحی |
| − | # شیخ محمدحسین طریحی | + | #شیخ محمدحسین طریحی |
| − | # شیخ محمود بن حسام مشرفی جزائری | + | #شیخ محمود بن حسام مشرفی جزائری |
| − | # سید امین الدین علی بن حجه الله شولستانی | + | #سید امین الدین علی بن حجه الله شولستانی |
| − | # شیخ محمد بن جابر نجفی | + | #شیخ محمد بن جابر نجفی |
| − | == | + | ==تدریس و شاگردان== |
| − | طریحی در کنار تحصیل بی‌وقفه بر کرسی تدریس نشست. شاگردان بسیاری از ملت‌های مختلف به دور خود جمع نموده و از خود نامداران عالی مقداری را به یادگار گذارد. درس وی در [[حوزه علمیه]] | + | طریحی در کنار تحصیل بی‌وقفه بر کرسی تدریس نشست. شاگردان بسیاری از ملت‌های مختلف به دور خود جمع نموده و از خود نامداران عالی مقداری را به یادگار گذارد. درس وی در [[حوزه علمیه]] نجف یکی از درس‌های پرجمعیت بود. |
| − | درس و بحث او فقط در شهر نجف محدود نبود بلکه از شهرهای نجف و [[کربلا]] فراتر رفته، در شهرهایی همچون [[ | + | درس و بحث او فقط در شهر نجف محدود نبود بلکه از شهرهای نجف و [[کربلا]] فراتر رفته، در شهرهایی همچون مشهد مقدس، اصفهان، [[شیراز]]، رماحیه نیز ادامه داشت و در آن شهرها به تدریس می‌‌پرداخت و به عده‌ای که شایسته بودند، اجازه تدریس و نقل [[حدیث]] می‌‌داد. |
| − | + | علامه طریحی در طول زندگی پربار خود علاوه بر خدمات بسیار ارزنده فرهنگی و اجتماعی به جهان [[اسلام]]، دانشمندان و محققان بسیاری را تربیت کرد که هر کدام در جایگاه خود از افتخارات عالم [[تشیع]] می‌‌باشند و نامشان در دفتر شاگردان مکتب جعفری نورافشانی می‌‌کند. ما در اینجا به نام عده‌ای از شاگردان و یا کسانی که از وی روایت کرده‌اند، اشاره می‌‌کنیم: | |
| − | + | #[[علامه مجلسی]] رحمه الله علیه | |
| + | #[[سید هاشم بحرانی|سید هاشم بن سلیمان بحرانی]] | ||
| + | #شیخ صفی‌الدین | ||
| + | #شیخ حسام‌الدین بن جمال‌الدین طریحی | ||
| + | #[[شیخ حر عاملی]] محمد بن حسن | ||
| + | #شیخ محمدامین بن محمدعلی کاظمی | ||
| + | #مولی محمدطاهر بن محمدحسن نجفی | ||
| + | #شیخ محمد بن عبدالرحمن بن حلی | ||
| + | #شیخ عنایت‌الله بن محمدحسین مشهدی | ||
| + | #[[سید نعمت الله جزائری|سید نعمه‌الله جزائری]] | ||
| + | #سید محمد بن اسماعیل نجفی | ||
| + | #سید محمود بن فتح الله نجفی کاظمی | ||
| + | #شیخ عبدالواحد بن محمد بورانی نجفی | ||
| + | #جمال‌الدین بن محمدعلی طریحی | ||
| + | #شیخ شمس‌الدین بن فخرالدین طریحی | ||
| + | #شیخ محمد بحرانی.<ref>مطلع البدرین، ص د؛ ماضی النجف و حاضرها، ج ۲، ص ۴۵۵؛ مقدمه مجمع البحرین، ص ۱۰؛ مقدمه جامع المقال، ص یج؛ ریحانه الادب، ج ۴، ص ۵۵ـ۵۳.</ref> | ||
| − | == | + | ==ویژگی‌های اخلاقی== |
| − | + | بسیاری طریحی را ستوده‌اند، تا آنجا که [[میرزا عبدالله افندی|عبدالله افندی]] (ج۴، ص۳۳۲) وی را از عابدترین افراد زمان خود برشمرده است.<ref>دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی.</ref> | |
| − | + | «وی عابدترین و باتقواترین اهل زمان خود بود و در [[تقوا|تقوای]] وی همین بس که لباسی را که با نخ ابریشم دوخته شده بود، به تن نمی‌‌کرد. بلکه لباس‌های او را با نخ پنبه‌ای می‌‌دوختند».<ref>ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج ۴، ص ۳۳؛ اعیان الشیعه، ج ۸، ص ۳۹۵.</ref> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | == | + | ==آثار و تألیفات== |
| − | در | + | شیخ فخرالدین، اولین کسی است که در [[علم رجال]] در باب «تمییز مشترکات رجالی» کار کرده و همچنین در مورد واژه‌های حدیثی کتابی با عظمت نوشته است. آثار زیر در موضوعات [[اصول فقه|اصول]]، [[فقه]] و رجال از او بر جای مانده است: |
| − | + | #الاحتجاج فی مسائل الاحتیاج | |
| + | #الادله الداله علی مشروعیه العمل بالظن المستفاد من الکتاب والسنه؛ دو نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی نجفی]] رحمه الله به شماره ۳۰۲۸ و کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به شماره ۱/۳۸۳ موجود است. | ||
| + | #الاربعون حدیثاً، چهل [[حدیث]]؛ یک نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به شمار ۳/۲۱۱۵ موجود است. | ||
| + | #ایضاح الاحباب فی شرح خلاصه الحساب، در علم حساب | ||
| + | #ترتیب «[[خلاصة الاقوال (کتاب)|خلاصه الاقوال]]» [[علامه حلی]] رحمه الله علیه | ||
| + | #ترتیب مشیخه [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]] للشیخ الصدوق رحمه الله علیه | ||
| + | #تحفه الوارد و عقال الشارد، در علم لغت | ||
| + | #تحفه الاخوان فی تقویه الایمان؛ این کتاب خطی منسوب به وی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۵۵۷ موجود است. | ||
| + | #تقلید المیت؛ رساله‌ای در مسائل تقلید از مجتهد مرده | ||
| + | #التکمله والذیل والصله للصحاح جوهری، در لغت | ||
| + | #جامع المقال فیما یتعلق باحوال الدرایه والرجال (تمییز مشترکات من الرجال)؛ این کتاب در موضوع خود، اولین نوشته می‌‌باشد که در سال ۱۰۵۳ ق. تألیف و در سال ۱۳۵۵ ش در تهران توسط انتشارات جعفری منتشر شده است. | ||
| + | #جامع الفوائد: رد بر [[اخباریان|اخباری‌گری]] و اندیشه‌های میرزا [[محمدامین استرآبادی]]. دو نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه آیت الله مرعشی رحمه الله علیه به شماره ۳۰۲۸ و کتابخانه دانشکده ادبیات تهران به شماره ۳/۳۸۳ موجود است. | ||
| + | #جواهر المطالب فی فضائل الامام [[امام علی علیه السلام|علی بن ابی طالب]] علیه‌السلام به احتمال قوی این کتاب همان «الاربعون حدیثا» است. | ||
| + | #المستطرفات فی شرح نهج الهداه، در شرح «[[نهج البلاغة (کتاب)|نهج البلاغه]]» | ||
| + | #مشارق النور، معروف به «مشارق الطریحیه» تفسیر مختصر در قرآن | ||
| + | #[[مجمع البحرین فی مناقب السبطین علیهما السلام]]: در این کتاب ابتدا [[آیه|آیات قرآنی]] و [[احادیث]] و بعد از آن‌ها مطالب مورد نیاز ـ که اشاره کردن به آن لازم بوده ـ مورد پژوهش قرار گرفته است، مانند اشاره به نام‌های [[انبیاء]]، محدثان، پادشاهان و شخصیت‌های معروف تاریخی و موارد غیرلغوی دیگری همچون [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[عقاید]] و شرح [[حدیث]]. در حقیقت می‌‌توان این کتاب بی‌نظیر را راهی به اقیانوس بیکران [[علوم قرآنی]] و حدیثی دانست. | ||
| + | #المقتل یا المنتخب فی جمع المراثی والخطب. | ||
| − | علامه طریحی در | + | علامه طریحی بعد از خود کتابخانه‌ای به یادگار گذارد که به «خزانه فخریه» معروف گشت. این گنجینه کتب از قدیمی‌‌ترین مخزن‌های کتاب بعد از خزانه غرویه در [[نجف]] و دارای آثار نفیس و گرانبهایی بود که اکثر آن‌ها را علامه در زمان خود وقف طلاب علوم دینی نموده تا شیفتگان علوم [[اهل البیت|آل البیت]] علیهم‌السلام از آن‌ها بهره‌مند شده و برای نشر آرمان‌های مقدس اسلامی دریغ ننمایند. |
| − | + | اما جای بسی تأسف است که بسیاری از کتاب‌های گرانبهای بزرگان ما از دست ما خارج و در موزه‌های کشورهای مختلف نگهداری می‌‌شوند و یا در اثر بی‌توجهی از بین رفته‌اند؛ کتابخانه شیخ فخرالدین طریحی از این جمله است چرا که بعد از وفات وی کتاب‌هایش به ورثه‌اش منتقل شد؛ اما در اثر بی‌توجهی، بسیاری از آن‌ها از بین رفته و تباه شده است!<ref>مقدمه تفسیر غریب القرآن؛ ماضی النجف و حاضرها، ج ۱، ص ۸۵۳.</ref> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | اما جای بسی تأسف است که بسیاری از کتاب‌های گرانبهای بزرگان ما از دست ما خارج و در موزه‌های کشورهای مختلف نگهداری می‌‌شوند و یا در اثر بی‌توجهی از بین رفته‌اند؛ کتابخانه شیخ فخرالدین طریحی از این جمله است چرا که بعد از وفات وی کتاب‌هایش به ورثه‌اش منتقل شد؛ اما در اثر بی‌توجهی، بسیاری از آن‌ها از بین رفته و تباه شده است!<ref>مقدمه تفسیر غریب القرآن؛ ماضی النجف و حاضرها، ج | ||
==طریحی در شهر رماحیه== | ==طریحی در شهر رماحیه== | ||
| سطر ۸۸: | سطر ۸۰: | ||
علامه طریحی مدتی در شهر رماحیه بسر برده و به اقامه جماعت و رسیدگی به امور مردم می‌‌پرداخته است. مدت سکونت وی و تاریخ آن در منابع نیامده است. اما جای بسی افتخار است که بزرگان ما در هر زمان و مکان و در هر سن و سال که در منطقه‌ای به وجود آن‌ها نیاز شده با آغوش باز به آن دیار هجرت کرده و به خدمات علمی، فرهنگی، اجتماعی و دینی پرداخته‌اند. | علامه طریحی مدتی در شهر رماحیه بسر برده و به اقامه جماعت و رسیدگی به امور مردم می‌‌پرداخته است. مدت سکونت وی و تاریخ آن در منابع نیامده است. اما جای بسی افتخار است که بزرگان ما در هر زمان و مکان و در هر سن و سال که در منطقه‌ای به وجود آن‌ها نیاز شده با آغوش باز به آن دیار هجرت کرده و به خدمات علمی، فرهنگی، اجتماعی و دینی پرداخته‌اند. | ||
| − | از جمله آنان این فقیه نامدار است که در اواخر عمر شریف خود در رماحیه رحل اقامت افکند و مرجع تقلید و عالم آن شهر به حساب می‌‌آمد. خانه وی همانند بیوت دیگر بزرگان دین، پناهگاه بیچارگان و محل مراجعه جویندگان علم و ادب بود که از اطراف به آن منزل سرازیر می‌‌شدند و با دستی پر به وطن و منزل خود بازمی‌‌گشتند.<ref>مقدمه مجمع البرحین، ص | + | از جمله آنان این [[فقیه]] نامدار است که در اواخر عمر شریف خود در رماحیه رحل اقامت افکند و مرجع تقلید و عالم آن شهر به حساب می‌‌آمد. خانه وی همانند بیوت دیگر بزرگان دین، پناهگاه بیچارگان و محل مراجعه جویندگان علم و ادب بود که از اطراف به آن منزل سرازیر می‌‌شدند و با دستی پر به وطن و منزل خود بازمی‌‌گشتند.<ref>مقدمه مجمع البرحین، ص ۱۲، مقدمه تفسیر غریب القرآن، ص: کر.</ref> |
==وفات== | ==وفات== | ||
| − | علامه طریحی در سال | + | علامه طریحی در سال ۱۰۸۵ در رماحه وفات نمود و جنازه اش در [[نجف]] اشرف مدفون شد.<ref> [http://www.shaaer.com/articles/viewarticle-26868.aspx فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر]، بازیابی: ۹ اسفند ۱۳۹۱.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * مجموعه گلشن | + | |
| − | * فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر. | + | *مجموعه [[گلشن ابرار (کتاب)|گلشن ابرار]]، جلد ۴، صفحه ۱۶۰، زندگی فخرالدین طریحی از نورالدین علی لو. |
| − | * دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی. | + | *فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر. |
| + | *دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی. | ||
[[رده:لغت شناسان]] | [[رده:لغت شناسان]] | ||
نسخهٔ ۲ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۱۰
فخرالدین فرزند محمد بن علی معروف به شیخ طریحی یکی از بزرگان علمای امامیه در قرن یازدهم هجری و مولف کتاب معروف مجمع البحرین است.[۱]
محتویات
ولادت و خاندان
وی در محله «آل طریح» نجف اشرف که امروزه به «محله براق» معروف است به دنیا آمد. مادر وی از شهر مشهد مقدس رضوی و پدرش اهل نجف بود.[۲]
خانواده طریحی از خاندان های کهن و مشهور نجف بودند که بنابر نام جدّ اعلایشان، طُریح به طُریحی شهرت یافتند. نسب این خاندان به حبیب بن مُظاهر اسدی، صحابی مشهور امام علی و امام حسین علیهماالسلام، می‌رسد. ظاهراً این خاندان پس از تخریب کوفه و در قرن ششم به نجف اشرف رفته اند.
تحصیلات و استادان
طریحی اوان جوانی را در نجف نزد پدرش و عمویش، محمدحسین طریحی گذراند. در ۱۰۶۲ از عراق به مکه رفت و شماری از آثار خود را در اثنای این سفر نگاشت. پس از آن به ایران سفر کرد. وی بنابر زمان تألیف آثارش در ۱۰۷۹ به مشهد رفته است. وی تألیف ایضاح الحساب را در ۱۰۸۳ در اصفهان به پایان رسانده است که نشان می دهد مدتی نیز در اصفهان اقامت داشته است. او پس از سفر به چند شهردیگر، به نجف بازگشت.[۳]
علامه طریحی همانند دیگر دانشوران در محضر استوانه‌های علمی زمان خود زانوی ادب زد و با فراگیری علوم در رشته‌های مختلف، اندیشه و قلب خود را بارور ساخت. در اینجا به نام چند تن از آن‌ها اشاره می‌‌کنیم:
- شیخ محمدعلی طریحی
- شیخ محمدحسین طریحی
- شیخ محمود بن حسام مشرفی جزائری
- سید امین الدین علی بن حجه الله شولستانی
- شیخ محمد بن جابر نجفی
تدریس و شاگردان
طریحی در کنار تحصیل بی‌وقفه بر کرسی تدریس نشست. شاگردان بسیاری از ملت‌های مختلف به دور خود جمع نموده و از خود نامداران عالی مقداری را به یادگار گذارد. درس وی در حوزه علمیه نجف یکی از درس‌های پرجمعیت بود.
درس و بحث او فقط در شهر نجف محدود نبود بلکه از شهرهای نجف و کربلا فراتر رفته، در شهرهایی همچون مشهد مقدس، اصفهان، شیراز، رماحیه نیز ادامه داشت و در آن شهرها به تدریس می‌‌پرداخت و به عده‌ای که شایسته بودند، اجازه تدریس و نقل حدیث می‌‌داد.
علامه طریحی در طول زندگی پربار خود علاوه بر خدمات بسیار ارزنده فرهنگی و اجتماعی به جهان اسلام، دانشمندان و محققان بسیاری را تربیت کرد که هر کدام در جایگاه خود از افتخارات عالم تشیع می‌‌باشند و نامشان در دفتر شاگردان مکتب جعفری نورافشانی می‌‌کند. ما در اینجا به نام عده‌ای از شاگردان و یا کسانی که از وی روایت کرده‌اند، اشاره می‌‌کنیم:
- علامه مجلسی رحمه الله علیه
- سید هاشم بن سلیمان بحرانی
- شیخ صفی‌الدین
- شیخ حسام‌الدین بن جمال‌الدین طریحی
- شیخ حر عاملی محمد بن حسن
- شیخ محمدامین بن محمدعلی کاظمی
- مولی محمدطاهر بن محمدحسن نجفی
- شیخ محمد بن عبدالرحمن بن حلی
- شیخ عنایت‌الله بن محمدحسین مشهدی
- سید نعمه‌الله جزائری
- سید محمد بن اسماعیل نجفی
- سید محمود بن فتح الله نجفی کاظمی
- شیخ عبدالواحد بن محمد بورانی نجفی
- جمال‌الدین بن محمدعلی طریحی
- شیخ شمس‌الدین بن فخرالدین طریحی
- شیخ محمد بحرانی.[۴]
ویژگی‌های اخلاقی
بسیاری طریحی را ستوده‌اند، تا آنجا که عبدالله افندی (ج۴، ص۳۳۲) وی را از عابدترین افراد زمان خود برشمرده است.[۵]
«وی عابدترین و باتقواترین اهل زمان خود بود و در تقوای وی همین بس که لباسی را که با نخ ابریشم دوخته شده بود، به تن نمی‌‌کرد. بلکه لباس‌های او را با نخ پنبه‌ای می‌‌دوختند».[۶]
آثار و تألیفات
شیخ فخرالدین، اولین کسی است که در علم رجال در باب «تمییز مشترکات رجالی» کار کرده و همچنین در مورد واژه‌های حدیثی کتابی با عظمت نوشته است. آثار زیر در موضوعات اصول، فقه و رجال از او بر جای مانده است:
- الاحتجاج فی مسائل الاحتیاج
- الادله الداله علی مشروعیه العمل بالظن المستفاد من الکتاب والسنه؛ دو نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی رحمه الله به شماره ۳۰۲۸ و کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به شماره ۱/۳۸۳ موجود است.
- الاربعون حدیثاً، چهل حدیث؛ یک نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به شمار ۳/۲۱۱۵ موجود است.
- ایضاح الاحباب فی شرح خلاصه الحساب، در علم حساب
- ترتیب «خلاصه الاقوال» علامه حلی رحمه الله علیه
- ترتیب مشیخه من لایحضره الفقیه للشیخ الصدوق رحمه الله علیه
- تحفه الوارد و عقال الشارد، در علم لغت
- تحفه الاخوان فی تقویه الایمان؛ این کتاب خطی منسوب به وی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۵۵۷ موجود است.
- تقلید المیت؛ رساله‌ای در مسائل تقلید از مجتهد مرده
- التکمله والذیل والصله للصحاح جوهری، در لغت
- جامع المقال فیما یتعلق باحوال الدرایه والرجال (تمییز مشترکات من الرجال)؛ این کتاب در موضوع خود، اولین نوشته می‌‌باشد که در سال ۱۰۵۳ ق. تألیف و در سال ۱۳۵۵ ش در تهران توسط انتشارات جعفری منتشر شده است.
- جامع الفوائد: رد بر اخباری‌گری و اندیشه‌های میرزا محمدامین استرآبادی. دو نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه آیت الله مرعشی رحمه الله علیه به شماره ۳۰۲۸ و کتابخانه دانشکده ادبیات تهران به شماره ۳/۳۸۳ موجود است.
- جواهر المطالب فی فضائل الامام علی بن ابی طالب علیه‌السلام به احتمال قوی این کتاب همان «الاربعون حدیثا» است.
- المستطرفات فی شرح نهج الهداه، در شرح «نهج البلاغه»
- مشارق النور، معروف به «مشارق الطریحیه» تفسیر مختصر در قرآن
- مجمع البحرین فی مناقب السبطین علیهما السلام: در این کتاب ابتدا آیات قرآنی و احادیث و بعد از آن‌ها مطالب مورد نیاز ـ که اشاره کردن به آن لازم بوده ـ مورد پژوهش قرار گرفته است، مانند اشاره به نام‌های انبیاء، محدثان، پادشاهان و شخصیت‌های معروف تاریخی و موارد غیرلغوی دیگری همچون تفسیر، عقاید و شرح حدیث. در حقیقت می‌‌توان این کتاب بی‌نظیر را راهی به اقیانوس بیکران علوم قرآنی و حدیثی دانست.
- المقتل یا المنتخب فی جمع المراثی والخطب.
علامه طریحی بعد از خود کتابخانه‌ای به یادگار گذارد که به «خزانه فخریه» معروف گشت. این گنجینه کتب از قدیمی‌‌ترین مخزن‌های کتاب بعد از خزانه غرویه در نجف و دارای آثار نفیس و گرانبهایی بود که اکثر آن‌ها را علامه در زمان خود وقف طلاب علوم دینی نموده تا شیفتگان علوم آل البیت علیهم‌السلام از آن‌ها بهره‌مند شده و برای نشر آرمان‌های مقدس اسلامی دریغ ننمایند.
اما جای بسی تأسف است که بسیاری از کتاب‌های گرانبهای بزرگان ما از دست ما خارج و در موزه‌های کشورهای مختلف نگهداری می‌‌شوند و یا در اثر بی‌توجهی از بین رفته‌اند؛ کتابخانه شیخ فخرالدین طریحی از این جمله است چرا که بعد از وفات وی کتاب‌هایش به ورثه‌اش منتقل شد؛ اما در اثر بی‌توجهی، بسیاری از آن‌ها از بین رفته و تباه شده است![۷]
طریحی در شهر رماحیه
علامه طریحی مدتی در شهر رماحیه بسر برده و به اقامه جماعت و رسیدگی به امور مردم می‌‌پرداخته است. مدت سکونت وی و تاریخ آن در منابع نیامده است. اما جای بسی افتخار است که بزرگان ما در هر زمان و مکان و در هر سن و سال که در منطقه‌ای به وجود آن‌ها نیاز شده با آغوش باز به آن دیار هجرت کرده و به خدمات علمی، فرهنگی، اجتماعی و دینی پرداخته‌اند.
از جمله آنان این فقیه نامدار است که در اواخر عمر شریف خود در رماحیه رحل اقامت افکند و مرجع تقلید و عالم آن شهر به حساب می‌‌آمد. خانه وی همانند بیوت دیگر بزرگان دین، پناهگاه بیچارگان و محل مراجعه جویندگان علم و ادب بود که از اطراف به آن منزل سرازیر می‌‌شدند و با دستی پر به وطن و منزل خود بازمی‌‌گشتند.[۸]
وفات
علامه طریحی در سال ۱۰۸۵ در رماحه وفات نمود و جنازه اش در نجف اشرف مدفون شد.[۹]
پانویس
- ↑ فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر، بازیابی: ۹ اسفند ۱۳۹۱.
- ↑ گلشن ابرار، جلد ۴، صفحه ۱۶۰، زندگی فخرالدین طریحی از نورالدین علی‌لو.
- ↑ دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی.
- ↑ مطلع البدرین، ص د؛ ماضی النجف و حاضرها، ج ۲، ص ۴۵۵؛ مقدمه مجمع البحرین، ص ۱۰؛ مقدمه جامع المقال، ص یج؛ ریحانه الادب، ج ۴، ص ۵۵ـ۵۳.
- ↑ دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی.
- ↑ ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج ۴، ص ۳۳؛ اعیان الشیعه، ج ۸، ص ۳۹۵.
- ↑ مقدمه تفسیر غریب القرآن؛ ماضی النجف و حاضرها، ج ۱، ص ۸۵۳.
- ↑ مقدمه مجمع البرحین، ص ۱۲، مقدمه تفسیر غریب القرآن، ص: کر.
- ↑ فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر، بازیابی: ۹ اسفند ۱۳۹۱.
منابع
- مجموعه گلشن ابرار، جلد ۴، صفحه ۱۶۰، زندگی فخرالدین طریحی از نورالدین علی لو.
- فخرالدین طریحی، پایگاه شعائر.
- دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "طریحی" از قاسم درزی.
