ابن جحام: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(پروژه2: سنجش کیفی) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | {{خوب}} | + | {{خوب}}{{شناسنامه عالم |
| − | |||
| − | {{شناسنامه عالم | ||
|نام شخصیت = | |نام شخصیت = | ||
|نام کامل = ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار | |نام کامل = ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار | ||
| سطر ۱۳: | سطر ۱۱: | ||
|آثار = المقنع ، الاصول، الاوائل، التفسیر الكبیر | |آثار = المقنع ، الاصول، الاوائل، التفسیر الكبیر | ||
}} | }} | ||
| + | «محمد بن عباس» مشهور به «ابن جُحام»، مفسر و محدث و فقیه [[امامیه|امامى]] در قرن چهارم هجری است. وی آثار فراوانی در فقه و حدیث از خود به یادگار گذاشته است. ابن جحام، كثير الحديث بود و در شمار معدود محدّثان شيعه اى شناخته مى شود كه [[نجاشى]] دو بار، او را توثيق كرده است. | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| − | ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن | + | ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار، ملقب به «بزّاز» و مشهور به «ابن جُحام» است. [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] از وی به صورت «ابن حجام» نام برده، لیكن با توجه به اینكه [[احمد بن علی نجاشی|نجاشى]] نام وی را «ابن جحام» ذكر كرده و [[علامه حلی|علامه حلى]] بر این ضبط تأكید نموده است، احتمالاً در متن [[رجال شیخ طوسی (کتاب)|رجال]] و [[فهرست شیخ طوسی (کتاب)|فهرست]] شیخ طوسی، [[تصحیف و تحریف|تصحیفى]] رخ داده است. |
| − | از زندگى ابن جحام چیزی دانسته نیست و حتى تاریخ ولادت و درگذشت و همچنین خاستگاه وی نیز نامعلوم است. از آنجا كه در مآخذ از میان شاگردان ابن جحام تنها به هارون بن موسى تلعكبری اشاره شده است و او در | + | از زندگى ابن جحام چیزی دانسته نیست و حتى تاریخ ولادت و درگذشت و همچنین خاستگاه وی نیز نامعلوم است. از آنجا كه در مآخذ از میان شاگردان ابن جحام تنها به [[هارون بن موسی تلعکبری|هارون بن موسى تلعكبری]] اشاره شده است و او در 328 قمری از ابن جحام [[سماع (علم الحدیث)|سماع]] حدیث كرده و به دریافت [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] نائل شده است، مى‌توان دریافت كه درگذشت ابن جحام پس از این تاریخ بوده است. |
| − | + | ابن جحام، اهل باب الطاق [[بغداد]] بود و به قرينه [[مشايخ]] قمى و بغدادى وى، او به [[قم]] نيز رفته است. | |
| − | + | ==اساتید== | |
| − | + | وی نزد كسانى چون [[ابن عقده|ابن عُقده]]، محمد بن جعفر رزّاز، حسن بن محمد بن جمهور عمّى، [[احمد ابن ادریس|احمد بن ادریس قمى]]، على بن سلیمان زُراری، [[محمد بن همام اسکافی|محمد بن هُمام اسكافى]]، [[محمد بن جریر طبری|محمد بن جریر طبری]]، محمد بن عثمان بن ابى شیبه و محمد بن قاسم بن سلام و دیگر بزرگان آن عصر تحصیل و استماع [[حدیث|حدیث]] كرده است. | |
| − | ابن | ||
| − | + | از میان شاگردان ابن جحام تنها به هارون بن موسى تلعكبری اشاره شده است و او در 328 ق. از ابن جحام سماع حدیث كرده و به دریافت اجازه نائل شده است. | |
| − | + | ==آثار و تألیفات== | |
| + | ابن جحام در فقه، حدیث، تفسیر و قرائت، دارای آثاری بوده كه مى‌توان از بین آنها به موارد زیر اشاره كرد: | ||
| − | + | * تأویل ما نزّل فى النبى و آله؛ كه [[احمد بن علی نجاشی|نجاشى]] از آن به نام «ما نزّل من القرآن فى اهل البیت» یاد كرده، بى‌آن كه آن را دیده باشد و به نقل از دیگران، حجم كتاب را هزار برگ ذكر كرده است. بنابر گفته [[سید بن طاووس|سید بن طاووس]] (م، ۶۶۴ ق) كه خود نسخه‌ای از آن كتاب را در اختیار داشته، این كتاب در دو مجلد بزرگ و شامل 10 جزء بوده است. ابن طاووس و نیز حسن بن سلیمان حلى كه نسخه ابن طاووس بدست وی رسیده در آثار خود، از این كتاب نقل مى‌كنند. همچنین نسخه ناقصى از آن نزد [[سید شرف الدین على حسینی استرآبادی|سید شرف‌الدین استرآبادى]] بوده كه وی بیشتر آن را در [[تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة (کتاب)|تأویل الایات]] آورده است. | |
| − | + | * المقنع فی فقه، | |
| − | + | * كتاب الاصول، | |
| + | * كتاب الاوائل، | ||
| + | * التفسیر الكبیر، | ||
| + | * كتاب قرائه امیرالمؤمنین، | ||
| + | * كتاب قرائه اهل البیت، | ||
| + | * كتاب الناسخ و المنسوخ. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1484 | + | *[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1484 "ابن جحام"، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج3، حسن انصاری]. |
| + | *تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري، محمدکاظم رحمتی، ص83. | ||
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
نسخهٔ ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۱
| |
| نام کامل | ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار |
| زادگاه | اردبیل |
|
| |
| اساتید |
ابن عُقده، محمد بن جعفر رزّاز، حسن بن محمد بن جمهور عمّى |
|
| |
| آثار |
المقنع ، الاصول، الاوائل، التفسیر الكبیر |
«محمد بن عباس» مشهور به «ابن جُحام»، مفسر و محدث و فقیه امامى در قرن چهارم هجری است. وی آثار فراوانی در فقه و حدیث از خود به یادگار گذاشته است. ابن جحام، كثير الحديث بود و در شمار معدود محدّثان شيعه اى شناخته مى شود كه نجاشى دو بار، او را توثيق كرده است.
محتویات
ولادت
ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار، ملقب به «بزّاز» و مشهور به «ابن جُحام» است. شیخ طوسى از وی به صورت «ابن حجام» نام برده، لیكن با توجه به اینكه نجاشى نام وی را «ابن جحام» ذكر كرده و علامه حلى بر این ضبط تأكید نموده است، احتمالاً در متن رجال و فهرست شیخ طوسی، تصحیفى رخ داده است.
از زندگى ابن جحام چیزی دانسته نیست و حتى تاریخ ولادت و درگذشت و همچنین خاستگاه وی نیز نامعلوم است. از آنجا كه در مآخذ از میان شاگردان ابن جحام تنها به هارون بن موسى تلعكبری اشاره شده است و او در 328 قمری از ابن جحام سماع حدیث كرده و به دریافت اجازه نائل شده است، مى‌توان دریافت كه درگذشت ابن جحام پس از این تاریخ بوده است.
ابن جحام، اهل باب الطاق بغداد بود و به قرينه مشايخ قمى و بغدادى وى، او به قم نيز رفته است.
اساتید
وی نزد كسانى چون ابن عُقده، محمد بن جعفر رزّاز، حسن بن محمد بن جمهور عمّى، احمد بن ادریس قمى، على بن سلیمان زُراری، محمد بن هُمام اسكافى، محمد بن جریر طبری، محمد بن عثمان بن ابى شیبه و محمد بن قاسم بن سلام و دیگر بزرگان آن عصر تحصیل و استماع حدیث كرده است.
از میان شاگردان ابن جحام تنها به هارون بن موسى تلعكبری اشاره شده است و او در 328 ق. از ابن جحام سماع حدیث كرده و به دریافت اجازه نائل شده است.
آثار و تألیفات
ابن جحام در فقه، حدیث، تفسیر و قرائت، دارای آثاری بوده كه مى‌توان از بین آنها به موارد زیر اشاره كرد:
- تأویل ما نزّل فى النبى و آله؛ كه نجاشى از آن به نام «ما نزّل من القرآن فى اهل البیت» یاد كرده، بى‌آن كه آن را دیده باشد و به نقل از دیگران، حجم كتاب را هزار برگ ذكر كرده است. بنابر گفته سید بن طاووس (م، ۶۶۴ ق) كه خود نسخه‌ای از آن كتاب را در اختیار داشته، این كتاب در دو مجلد بزرگ و شامل 10 جزء بوده است. ابن طاووس و نیز حسن بن سلیمان حلى كه نسخه ابن طاووس بدست وی رسیده در آثار خود، از این كتاب نقل مى‌كنند. همچنین نسخه ناقصى از آن نزد سید شرف‌الدین استرآبادى بوده كه وی بیشتر آن را در تأویل الایات آورده است.
- المقنع فی فقه،
- كتاب الاصول،
- كتاب الاوائل،
- التفسیر الكبیر،
- كتاب قرائه امیرالمؤمنین،
- كتاب قرائه اهل البیت،
- كتاب الناسخ و المنسوخ.
منابع
- "ابن جحام"، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج3، حسن انصاری.
- تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري، محمدکاظم رحمتی، ص83.
