حدیث غریب

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

از اقسام خبر واحد.

این عنوان از اصطلاحات علم درایه است.

حدیثى را غریب خوانند كه تنها یك راوى - هر چند در یكى از مراتب و طبقات سلسله سند - داشته باشد. از جمله مصادیق آن، حدیثى است كه فراز اضافى در متن یا سند آن را تنها یك راوى نقل كند.

غرابت حدیث یا در متن و سند آن است، مانند حدیثى كه متن آن را تنها یك نفر نقل كرده باشد و یا تنها در سند آن مانند حدیثى كه متن آن را گروهى از ابن ابى عمیر نقل كرده باشند و تنها یك نفر آن را از دیگرى همچون حسین بن سعید نقل كرده باشد.

حدیثى كه غرابت آن در متن باشد - نه در سند - وجود ندارد، مگر آن كه حدیثى یافت شود كه یك نفر آن را روایت كرده باشد و جمع زیادى آن را از وى نقل كرده باشند. چنین حدیثى هم به لحاظ اسناد غریب است و هم مشهور؛ زیرا اسناد آن در طرف نخست آن غرابت دارد و در طرف دیگر شهرت.

از اقسام حدیث غریب، وجود غرابت به لحاظ لفظ یا فقه الحدیث است، هر چند به لحاظ متن و اسناد غریب نباشد مانند حدیثى كه متن آن داراى الفاظ مشكل، نامأنوس و دور از ذهن باشد.

حدیث غریب به اقسام چهار گانه حدیث (صحیح، حسن، موثّق و ضعیف) تقسیم مى‌شود.‌

منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد 3، صفحه 267‌.