اسرارنامه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۵: | سطر ۵: | ||
|تصویر=[[پرونده:اسرارنامه.jpg|240px|وسط]] | |تصویر=[[پرونده:اسرارنامه.jpg|240px|وسط]] | ||
| − | |نویسنده= | + | |نویسنده= عطار نیشابوری |
|موضوع=شعر عرفانی | |موضوع=شعر عرفانی | ||
| سطر ۱۱: | سطر ۱۱: | ||
|زبان=فارسی | |زبان=فارسی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد=۱ |
| − | |عنوان افزوده1= | + | |عنوان افزوده1=تصحیح و تعلیق |
| − | |افزوده1= | + | |افزوده1=محمدرضا شفیعی کدکنی |
|عنوان افزوده2= | |عنوان افزوده2= | ||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | + | '''«اَسرارنامه»''' یکی از [[مثنوی (قالب شعر)|مثنوی‌های]] مشهور [[عطار نیشابوری]] (۵۳۷-۶۲۷ ق) شاعر و عارف قرن هفتم قمری در زمینه [[عرفان]] و [[تصوف]] اسلامی است. حکایت‌هاى کتاب، بیشتر از آیات [[قرآن]]، روایات، قصه‌هاى مذهبى و گفتار مشایخ و عرفا گرفته شده است. «اسرارنامه»، از کتاب‌هایى است که شاعران پس از عطار نیز از تمثیلات و مطالب آن، در کارهاى خود بهره گرفتند. | |
| − | + | ==مؤلف== | |
| + | ابوحامد فریدالدین محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق معروف به [[عطار نیشابوری]] (۵۳۷-۶۲۷ ق)، از شعرا و عارفان نام‌آور [[ایران|ایرانی]] در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم و متولد نیشابور است. آثار شیخ به دو دسته‌ى منظوم و منثور تقسیم مى‌شود. | ||
| − | عطار | + | از معروفترین آثار منثور عطّار، «[[تذکرة الاولیاء (کتاب)|تذکرة الاولیاء]]» است که در آن، عطار به معرفى ۷۲ تن از اولیاء، مشایخ و عرفاى صوفیه پرداخته است. همچنین «[[منطق الطیر (کتاب)|منطق الطیر]]» و [[دیوان (شعر)|دیوان]] اشعار او از آثار منظوم معروف اوست. |
| − | عطار نیشابوری | + | ==معرفی کتاب== |
| + | «اسرارنامه» یکی از [[مثنوی (قالب شعر)|مثنوی‌های]] مسلم‌السند فریدالدین عطار نیشابوری و احتمالا از جمله نخستین آثار او بوده است که همچون دیگر مثنوى‌هاى عطار، به تقبیح و تحقیر علایق دنیوى و تحسین امور معنوى و ترغیب آدمى به کوشش‌هاى جان‌فرسا در پیمودن راه وصول یا «فناء فی الله» مى‌پردازد. | ||
| − | + | «اسرارنامه» که در ۳۳۰۵ بیت، ۲۲ مقاله و ۹۸ حکایت سروده شده است، به‌رغم مثنوى‌هاى دیگر عطار، به مثنوى‌هاى عرفانى - اخلاقى پیش از خود، مانند «مخزن الاسرار» [[نظامی گنجوی|نظامى]] مى‌ماند که بر پایه ابواب و فصول خاص تدوین شده‌اند و هر فصل و مقاله حکایت‌هایى را در بر گرفته است. | |
| − | + | سه مقالۀ نخستین آن به ترتیب دربارۀ [[توحید]]، نعت [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] و فضائل [[خلفای نخستین|خلفای راشدین]] است. شاعر، در بخش نعت [[صحابه]]، آنچه را درباره این چهار یار رسول گفته است، بیشتر زمینه‌اى تاریخى دارد و به کتاب‌هاى فضایل صحابه یا [[صحاح سته]] و دیگر کتاب‌هاى معتبر، مستند مى‌شود و در پایان این نعت، تعصب‌هاى رایج در روزگار خود را نکوهش مى‌کند. از مقالۀ چهارم به بعد دربارۀ موضوعات گوناگون [[تصوف]] و شماری از اصطلاحات صوفیه مانند شوق و نکات صوفیانه مانند سر جان و تن و نکوهش [[نفس اماره]] سخن گفته شده است. مقاله پنجم دربارهٔ اهمیت عشق و برتری آن از خرد می‌باشد. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | عطار در این مثنوی [[فلسفه مشاء|فلسفۀ مشایی]] و عقل استدلالی را نکوهش می‌کند و در عین حال در مقالۀ هشتم، نکات [[فلسفه|فلسفی]] متعددی را از دیدگاه [[عرفان|عرفانی]] بیان می‌کند. از مقالۀ نهم به بعد، عطار به خصوص دربارۀ [[معاد]] و احوال [[آخرت]] سخن می‌گوید و تقریباً تا آخر کتاب سعی می‌کند یاد [[مرگ]] و مردن را در خواننده زنده کند و لذا این کتاب به لحاظ القای مرگ‌آگاهی در میان کتاب‌های صوفیانه کم‌نظیر است. | ||
| + | حکایت‌هاى کتاب، بیشتر از آیات [[قرآن]]، روایت‌ها، قصه‌هاى مذهبى و گفتار مشایخ و عرفا گرفته شده است؛ چنان‌که بیشتر آنها را در آثارى مانند «قصص الانبیاء» نیشابورى، «[[کشف الاسرار و عدة الابرار (کتاب)|کشف الاسرار]]» میبدى، «لوایح» [[عین القضات همدانی|عین القضات همدانى]]، «رساله قشیریه» و «حدیقة الحقیقة» [[سنائی|سنایى]] مى‌توان بازیافت، اما عطار در داستان‌پردازى، بیش از هر کس، از سنایى تأثیر پذیرفته است. وی نکات عرفانی را با استفاده از تمثیل و با تحلیل ساده و روان بیان کرده است. | ||
| + | مقدمه‌نویسی، تصحیح و تعلیقات این کتاب توسط محمدرضا شفیعی کدکنی نویسنده و شاعر معاصر [[ایران]] انجام شده است. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *کتاب | + | *کتاب اسرارنامه، عطار نیشابوری، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی کدکنی، انتشارات سخن، تهران ۱۳۸۶. |
| − | + | *[https://bookroom.ir/book/4436/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87 "معرفی کتاب اسرارنامه"، سایت پاتوق کتاب فردا]. | |
| − | + | *[https://fa.wikinoor.ir/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87 "اسرارنامه"، ویکی نور]. | |
| − | + | [[رده:آثار عطار نیشابوری]] | |
[[رده:کتاب‌های عرفانی]] | [[رده:کتاب‌های عرفانی]] | ||
| − | |||
[[رده:منظومه‌های عرفانی]] | [[رده:منظومه‌های عرفانی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۴
 | |
| نویسنده | عطار نیشابوری |
| موضوع | شعر عرفانی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| تصحیح و تعلیق | محمدرضا شفیعی کدکنی |
|
| |
«اَسرارنامه» یکی از مثنوی‌های مشهور عطار نیشابوری (۵۳۷-۶۲۷ ق) شاعر و عارف قرن هفتم قمری در زمینه عرفان و تصوف اسلامی است. حکایت‌هاى کتاب، بیشتر از آیات قرآن، روایات، قصه‌هاى مذهبى و گفتار مشایخ و عرفا گرفته شده است. «اسرارنامه»، از کتاب‌هایى است که شاعران پس از عطار نیز از تمثیلات و مطالب آن، در کارهاى خود بهره گرفتند.
مؤلف
ابوحامد فریدالدین محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق معروف به عطار نیشابوری (۵۳۷-۶۲۷ ق)، از شعرا و عارفان نام‌آور ایرانی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم و متولد نیشابور است. آثار شیخ به دو دسته‌ى منظوم و منثور تقسیم مى‌شود.
از معروفترین آثار منثور عطّار، «تذکرة الاولیاء» است که در آن، عطار به معرفى ۷۲ تن از اولیاء، مشایخ و عرفاى صوفیه پرداخته است. همچنین «منطق الطیر» و دیوان اشعار او از آثار منظوم معروف اوست.
معرفی کتاب
«اسرارنامه» یکی از مثنوی‌های مسلم‌السند فریدالدین عطار نیشابوری و احتمالا از جمله نخستین آثار او بوده است که همچون دیگر مثنوى‌هاى عطار، به تقبیح و تحقیر علایق دنیوى و تحسین امور معنوى و ترغیب آدمى به کوشش‌هاى جان‌فرسا در پیمودن راه وصول یا «فناء فی الله» مى‌پردازد.
«اسرارنامه» که در ۳۳۰۵ بیت، ۲۲ مقاله و ۹۸ حکایت سروده شده است، به‌رغم مثنوى‌هاى دیگر عطار، به مثنوى‌هاى عرفانى - اخلاقى پیش از خود، مانند «مخزن الاسرار» نظامى مى‌ماند که بر پایه ابواب و فصول خاص تدوین شده‌اند و هر فصل و مقاله حکایت‌هایى را در بر گرفته است.
سه مقالۀ نخستین آن به ترتیب دربارۀ توحید، نعت رسول اکرم و فضائل خلفای راشدین است. شاعر، در بخش نعت صحابه، آنچه را درباره این چهار یار رسول گفته است، بیشتر زمینه‌اى تاریخى دارد و به کتاب‌هاى فضایل صحابه یا صحاح سته و دیگر کتاب‌هاى معتبر، مستند مى‌شود و در پایان این نعت، تعصب‌هاى رایج در روزگار خود را نکوهش مى‌کند. از مقالۀ چهارم به بعد دربارۀ موضوعات گوناگون تصوف و شماری از اصطلاحات صوفیه مانند شوق و نکات صوفیانه مانند سر جان و تن و نکوهش نفس اماره سخن گفته شده است. مقاله پنجم دربارهٔ اهمیت عشق و برتری آن از خرد می‌باشد.
عطار در این مثنوی فلسفۀ مشایی و عقل استدلالی را نکوهش می‌کند و در عین حال در مقالۀ هشتم، نکات فلسفی متعددی را از دیدگاه عرفانی بیان می‌کند. از مقالۀ نهم به بعد، عطار به خصوص دربارۀ معاد و احوال آخرت سخن می‌گوید و تقریباً تا آخر کتاب سعی می‌کند یاد مرگ و مردن را در خواننده زنده کند و لذا این کتاب به لحاظ القای مرگ‌آگاهی در میان کتاب‌های صوفیانه کم‌نظیر است.
حکایت‌هاى کتاب، بیشتر از آیات قرآن، روایت‌ها، قصه‌هاى مذهبى و گفتار مشایخ و عرفا گرفته شده است؛ چنان‌که بیشتر آنها را در آثارى مانند «قصص الانبیاء» نیشابورى، «کشف الاسرار» میبدى، «لوایح» عین القضات همدانى، «رساله قشیریه» و «حدیقة الحقیقة» سنایى مى‌توان بازیافت، اما عطار در داستان‌پردازى، بیش از هر کس، از سنایى تأثیر پذیرفته است. وی نکات عرفانی را با استفاده از تمثیل و با تحلیل ساده و روان بیان کرده است.
مقدمه‌نویسی، تصحیح و تعلیقات این کتاب توسط محمدرضا شفیعی کدکنی نویسنده و شاعر معاصر ایران انجام شده است.
منابع
- کتاب اسرارنامه، عطار نیشابوری، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی کدکنی، انتشارات سخن، تهران ۱۳۸۶.
- "معرفی کتاب اسرارنامه"، سایت پاتوق کتاب فردا.
- "اسرارنامه"، ویکی نور.
