جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

ابن سماک (ابوعمرو): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (درج الگوی رتبه بندی)
جز (مهدی موسوی صفحهٔ ابن سماک (ابوعمر) را به ابن سماک (ابوعمرو) منتقل کرد)
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
ابوعمرو عثمان‌ معروف به ابن سماک از محدثان قرن چهارم هجری به شمار می رود. از آثار وی می توان به الامالی اشاره کرد.
+
'''«ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد»''' معروف به '''«ابن سمّاک»''' (م، ۳۴۴ ق)، از محدثان [[بغداد]] در قرن چهارم هجری به شمار می‌رود. از آثار وی می‌توان به «الامالی» و «الفوائد المنتقاة» اشاره کرد.
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
|نام کامل =  ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ يزيد دَقّاق‌
+
|نام کامل =  ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد
 
|تصویر=[[پرونده:Ibn-samak.jpg]]
 
|تصویر=[[پرونده:Ibn-samak.jpg]]
 
|زادروز =  
 
|زادروز =  
|زادگاه =
+
|زادگاه =بغداد
|وفات =  26 ربيع‌الاول‌ 344 قمری
+
|وفات =  ۳۴۴ قمری
|مدفن = باب‌الدير بغداد
+
|مدفن = بغداد
|اساتید = محمد بن‌ عبيدالله‌ بن‌ منادي‌، حسن‌ بن‌ مكرم‌، محمد ابن‌ حسين‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالك‌، ابوقلابه‌ رقاشى‌
+
|اساتید = محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ منادی‌، حسن‌ بن‌ مکرم‌، محمد بن‌ حسین‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالک‌،...
|شاگردان = ابوالحسن‌ دارقطنى‌، حاكم‌ نيشابوري‌، ابن‌ شاهين‌
+
|شاگردان = ابوالحسن‌ دارقطنى‌، [[حاکم نیشابوری|حاکم‌ نیشابوری‌]]، ابن‌ شاهین‌، [[شیخ مفید]]، [[ابن منده|ابن‌ منده‌]]،...
|آثار = الامالى‌، الفوائد المنتقاة، وفيات‌ شيوخه‌
+
|آثار = الامالى‌، الفوائد المنتقاة، وفیات‌ شیوخه‌، فضائل‌ اهل البیت،...
 
}}
 
}}
==ولادت==
+
==استادان==
ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ يزيد دَقّاق‌ معروف به ابن سماک،  از محدِثان بغداد است که در قرن چهارم هجری می زیسته است. از جزئيات‌ زندگى‌ و حتى‌ مذهب‌ فقهى‌ وي‌ اطلاعى‌ در دست‌ نيست‌. همين‌ مقدار مى‌دانيم‌ كه‌ او در بغداد مى‌زيسته‌ است‌.
+
ابن‌ سماک‌ از [[مشایخ|مشایخ‌]] بسیاری‌ بهره‌ برده‌ که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ به محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ منادی‌، حسن‌ بن‌ مکرم‌، محمد بن‌ حسین‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالک‌، ابوقلابه‌ رقاشى‌ و یحیى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ اشاره کرد.  
  
==اساتید==
+
وی‌ همچنین‌ قرائت‌ را نزد اسماعیل‌ بن‌ اسحاق‌ قاضى‌ و محمد بن‌ احمد براء فراگرفت‌.
ابن‌ سماك‌ از مشايخ‌ بسياري‌ بهره‌ برده‌ كه‌ از آن‌ ميان‌ مى‌توان‌ از محمد بن‌ عبيدالله‌ بن‌ منادي‌، حسن‌ بن‌ مكرم‌، محمد ابن‌ حسين‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالك‌، ابوقلابه‌ رقاشى‌ و يحيى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ نام‌ برد. وي‌ همچنين‌ قرائت‌ را نزد اسماعيل‌ بن‌ اسحاق‌ قاضى‌ و محمد بن‌ احمد براء فراگرفت‌.
 
  
 
==شاگردان==
 
==شاگردان==
از میان راويان‌ و شاگردان‌ وي‌ ابوالحسن‌ دارقطنى‌است که علاوه‌ بر [[حديث‌]] در قرائت‌ نيز از وي‌ بهره‌ برده‌ است. همچنین‌ حاكم‌ نيشابوري‌، ابن‌ شاهين‌، [[شيخ‌ مفيد]]، ابوعلى‌ بن‌ شاذان‌، محمد بن‌ عثمان‌ نصيبى‌، هلال‌ بن‌ محمد حفّار، ابن‌ منده‌ و ابن‌ فضل‌ قطان‌ را مى‌توان‌ نام‌ برد.
+
از جمله راویان‌ و شاگردان‌ وی‌ ابوالحسن‌ دارقطنى است که علاوه‌ بر [[حدیث]]، در قرائت‌ نیز از وی‌ بهره‌ برده‌ است. همچنین‌ [[حاکم نیشابوری|حاکم‌ نیشابوری‌]]، ابن‌ شاهین‌، [[شیخ مفید]]، ابوعلى‌ بن‌ شاذان‌، محمد بن‌ عثمان‌ نصیبى‌، هلال‌ بن‌ محمد حفّار، [[ابن منده|ابن‌ منده‌]] و ابن‌ فضل‌ قطان‌ را مى‌توان‌ نام‌ برد.
  
==تالیفات==
+
==تألیفات==
# الامالى‌، احتمال‌ دارد استفاده‌هاي‌ طوسى‌ در امالى‌ خود (جم) از ابن‌ سماك‌ به‌ نقل‌ از اين‌ كتاب‌ باشد.
 
# الفوائد المنتقاة
 
# وفيات‌ شيوخه‌
 
# چند جزء حديثى‌ كه‌ در كتابخانه ظاهريه‌ موجود است‌.
 
# همچنين‌ ابن‌ سماك‌ تأليفى‌ در فضائل‌ اهل‌ بيت‌ علیهم السلام داشته‌ كه‌ نسخه‌اي‌ از آن‌ با تاريخ‌ 340ق‌ در اختيار ابن‌ طاووس‌ بوده‌ است‌.
 
  
ظاهراً رواياتى‌ كه‌ از ابن‌ سماك‌ در زمينة فضائل‌ اهل‌ بيت‌ علیهم السلام در آثار ديگر مؤلفان‌ نقل‌ شده‌، از همين‌ كتاب‌ است‌. ابن‌ شهر آشوب‌ كه‌ از وي‌ با عنوان‌ قاضى‌ نام‌ برده‌، روايتى‌ درباره مولد [[امام‌ على‌]] علیه السلام به‌ نقل‌ از ابن‌ سماك‌ مى‌آورد كه‌ با ديگر روايات‌ در اين‌ موضوع‌ قابل‌ مقايسه‌ است‌.
+
#الامالى‌، احتمال‌ دارد استفاده‌های‌ [[شیخ طوسی|شیخ طوسى‌]] در «[[الأمالی شیخ طوسی (کتاب)|امالى‌]]» خود از ابن‌ سماک،‌ به‌ نقل‌ از این‌ کتاب‌ باشد.
 +
#الفوائد المنتقاة
 +
#وفیات‌ شیوخه‌
 +
#چند [[جزء (حدیث)|جزء حدیثى‌]] که‌ در کتابخانه ظاهریه‌ موجود است‌.
 +
#کتابى‌ در فضائل‌ [[اهل البیت|اهل‌ بیت‌]] علیهم السلام، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ با تاریخ‌ ۳۴۰ق‌. در اختیار [[سید بن طاووس|ابن‌ طاووس‌]] بوده‌ است‌. ظاهراً روایاتى‌ که‌ از ابن‌ سماک‌ در زمینه فضائل‌ اهل‌ بیت‌ علیهم السلام در آثار دیگر مؤلفان‌ نقل‌ شده‌، از همین‌ کتاب‌ است‌. [[ابن شهر آشوب|ابن‌ شهر آشوب‌]] که‌ از وی‌ با عنوان‌ قاضى‌ نام‌ برده‌، روایتى‌ درباره مولد [[امام‌ على‌]] علیه السلام به‌ نقل‌ از ابن‌ سماک‌ مى‌آورد که‌ با دیگر روایات‌ در این‌ موضوع‌ قابل‌ مقایسه‌ است‌.
  
 
==وفات==
 
==وفات==
ابن سماک در 26 ربيع‌الاول‌  سال 344 قمری در بغداد درگذشت و پسرش ابوالحسین محمد بر او نماز گذارد و در باب الدیر بغداد به خاک سپرده شد.
+
ابن سماک در ۲۶ [[ماه ربیع الاول|ربیع‌الاول‌]] سال ۳۴۴ قمری در [[بغداد]] درگذشت و پسرش ابوالحسین محمد بر او [[نماز میت|نماز]] گذارد و در باب الدیر بغداد به خاک سپرده شد.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
  
* [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1837 دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج3. مدخل "ابن سماک، ابوعمرو" از بخش‌ علوم‌ قرآنى‌ و حديث‌.]
+
*[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1837 "ابن سماک، ابوعمرو"، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۳].
 
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده=دارد
 +
}}
 
[[رده:علمای قرن چهارم]]
 
[[رده:علمای قرن چهارم]]
 
[[رده:محدثان]]
 
[[رده:محدثان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۰

«ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد» معروف به «ابن سمّاک» (م، ۳۴۴ ق)، از محدثان بغداد در قرن چهارم هجری به شمار می‌رود. از آثار وی می‌توان به «الامالی» و «الفوائد المنتقاة» اشاره کرد.

Ibn-samak.jpg
نام کامل ابوعمرو عثمان‌ بن‌ احمد
زادگاه بغداد
وفات ۳۴۴ قمری
مدفن بغداد

Line.png

اساتید

محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ منادی‌، حسن‌ بن‌ مکرم‌، محمد بن‌ حسین‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالک‌،...

شاگردان

ابوالحسن‌ دارقطنى‌، حاکم‌ نیشابوری‌، ابن‌ شاهین‌، شیخ مفید، ابن‌ منده‌،...

آثار

الامالى‌، الفوائد المنتقاة، وفیات‌ شیوخه‌، فضائل‌ اهل البیت،...

استادان

ابن‌ سماک‌ از مشایخ‌ بسیاری‌ بهره‌ برده‌ که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ به محمد بن‌ عبیدالله‌ بن‌ منادی‌، حسن‌ بن‌ مکرم‌، محمد بن‌ حسین‌ خثعمى‌، جعفر بن‌ محمد بن‌ مالک‌، ابوقلابه‌ رقاشى‌ و یحیى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ اشاره کرد.

وی‌ همچنین‌ قرائت‌ را نزد اسماعیل‌ بن‌ اسحاق‌ قاضى‌ و محمد بن‌ احمد براء فراگرفت‌.

شاگردان

از جمله راویان‌ و شاگردان‌ وی‌ ابوالحسن‌ دارقطنى است که علاوه‌ بر حدیث، در قرائت‌ نیز از وی‌ بهره‌ برده‌ است. همچنین‌ حاکم‌ نیشابوری‌، ابن‌ شاهین‌، شیخ مفید، ابوعلى‌ بن‌ شاذان‌، محمد بن‌ عثمان‌ نصیبى‌، هلال‌ بن‌ محمد حفّار، ابن‌ منده‌ و ابن‌ فضل‌ قطان‌ را مى‌توان‌ نام‌ برد.

تألیفات

  1. الامالى‌، احتمال‌ دارد استفاده‌های‌ شیخ طوسى‌ در «امالى‌» خود از ابن‌ سماک،‌ به‌ نقل‌ از این‌ کتاب‌ باشد.
  2. الفوائد المنتقاة
  3. وفیات‌ شیوخه‌
  4. چند جزء حدیثى‌ که‌ در کتابخانه ظاهریه‌ موجود است‌.
  5. کتابى‌ در فضائل‌ اهل‌ بیت‌ علیهم السلام، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ با تاریخ‌ ۳۴۰ق‌. در اختیار ابن‌ طاووس‌ بوده‌ است‌. ظاهراً روایاتى‌ که‌ از ابن‌ سماک‌ در زمینه فضائل‌ اهل‌ بیت‌ علیهم السلام در آثار دیگر مؤلفان‌ نقل‌ شده‌، از همین‌ کتاب‌ است‌. ابن‌ شهر آشوب‌ که‌ از وی‌ با عنوان‌ قاضى‌ نام‌ برده‌، روایتى‌ درباره مولد امام‌ على‌ علیه السلام به‌ نقل‌ از ابن‌ سماک‌ مى‌آورد که‌ با دیگر روایات‌ در این‌ موضوع‌ قابل‌ مقایسه‌ است‌.

وفات

ابن سماک در ۲۶ ربیع‌الاول‌ سال ۳۴۴ قمری در بغداد درگذشت و پسرش ابوالحسین محمد بر او نماز گذارد و در باب الدیر بغداد به خاک سپرده شد.

منابع