دسته های عزاداری: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{مدخل دائره المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}} | {{مدخل دائره المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}} | ||
| − | دسته: گروهى از مردم | + | دسته: گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصى در خیابان ها و کوچه ها حرکت مى کنند و با هم اشعارى خوانند، براى اقامه عزادارى [[سیدالشهداء|سیدالشهدا]] و [[ائمه اطهار|ائمه]] دیگر.<ref>فرهنگ فارسى، معین.</ref> حرکتشان به صورت [[سینه زنی|سینه زنى]] یا [[زنجیر زنی|زنجیر زنى]] است. رواج آن بیشتر در عصر [[صفویه]] شکل گرفت. |
| − | + | این گونه دستجات، براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژه اى داشته اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام [[روز عاشورا|عاشورا]] و روزهاى دیگر به سوگوارى مى پرداختند. این مراسم، به ویژه در [[عراق]] و شهرهایى چون [[نجف]] و [[کربلا]]، ریشه دارتر بوده است. | |
| − | + | مرحوم [[محمد حسین کاشف الغطاء|محمدحسین کاشف الغطاء]] مى نویسد: «آغاز بیرون آمدن دسته هاى عزادارى براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معزالدوله» و «رکن الدوله» بود، که دسته هاى عزاداران در حالى که براى [[امام حسین علیه السلام|حسین]] علیه السلام ندبه مى کردند و شب، مشعل هایى به دست داشتند، [[بغداد]] و راه هایش یکباره پر از شیون شد... این در قرن چهارم بود و اگر بیرون آمدن این موکب ها در راه ها نبود، هدف و غرض از یادآورى حسین بن على علیه السلام از بین مى رفت و ثمره فاسد مى شد و راز شهادت حسین بن على علیه السلام منتفى مى گشت».<ref>المواکب الحسینیه، کاشف الغطاء، ص ۱۵، چاپ ۱۳۴۵ ق، نجف.</ref> | |
| − | + | «موکب» یا «مواکب حسینى» نیز به همین حرکت هاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مى شود که در عراق، به ویژه در ایام [[اربعین]] رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى [[تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] نیز در همه شهرها و روستاهاى [[شیعه|شیعه]] نشین رواج دارد. | |
| − | برخى از | + | برخى از این دسته ها، تاریخچه اى طولانى و گاهى مثلا چند صد ساله دارد؛ مثل دسته «طویرج» در [[کربلا|کربلا]]، که در نسل هاى پیاپى، سنت هاى خویش را حفظ مى کنند.<ref>در زمینه تشکل ها و اهداف دسته هاى عزادارى حسینى، ر.ک: «المواکب الحسینیه، مدارس و معسکرات» از: سامى البدرى، ص ۳۴.</ref> |
| − | دسته هاى عزادارى، نوعى | + | دسته هاى عزادارى، نوعى تشکل و سازماندهى را تمرین مى دهد که بر محور [[امام حسین ]] علیه السلام است. این دسته ها و هیئت ها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیت و اعتماد به نفس را تقویت مى کند و به آنان نظم و نظام مى بخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیت زور و اعمال قدرت. |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | جواد محدثی، فرهنگ | + | * جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، نشر معروف. |
[[رده:سنت های عزاداران ابا عبدالله]] | [[رده:سنت های عزاداران ابا عبدالله]] | ||
{{الگو:واقعه عاشورا}} | {{الگو:واقعه عاشورا}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۴
دسته: گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصى در خیابان ها و کوچه ها حرکت مى کنند و با هم اشعارى خوانند، براى اقامه عزادارى سیدالشهدا و ائمه دیگر.[۱] حرکتشان به صورت سینه زنى یا زنجیر زنى است. رواج آن بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت.
این گونه دستجات، براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژه اى داشته اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام عاشورا و روزهاى دیگر به سوگوارى مى پرداختند. این مراسم، به ویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشه دارتر بوده است.
مرحوم محمدحسین کاشف الغطاء مى نویسد: «آغاز بیرون آمدن دسته هاى عزادارى براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معزالدوله» و «رکن الدوله» بود، که دسته هاى عزاداران در حالى که براى حسین علیه السلام ندبه مى کردند و شب، مشعل هایى به دست داشتند، بغداد و راه هایش یکباره پر از شیون شد... این در قرن چهارم بود و اگر بیرون آمدن این موکب ها در راه ها نبود، هدف و غرض از یادآورى حسین بن على علیه السلام از بین مى رفت و ثمره فاسد مى شد و راز شهادت حسین بن على علیه السلام منتفى مى گشت».[۲]
«موکب» یا «مواکب حسینى» نیز به همین حرکت هاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مى شود که در عراق، به ویژه در ایام اربعین رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى تاسوعا و عاشورا نیز در همه شهرها و روستاهاى شیعه نشین رواج دارد.
برخى از این دسته ها، تاریخچه اى طولانى و گاهى مثلا چند صد ساله دارد؛ مثل دسته «طویرج» در کربلا، که در نسل هاى پیاپى، سنت هاى خویش را حفظ مى کنند.[۳]
دسته هاى عزادارى، نوعى تشکل و سازماندهى را تمرین مى دهد که بر محور امام حسین علیه السلام است. این دسته ها و هیئت ها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیت و اعتماد به نفس را تقویت مى کند و به آنان نظم و نظام مى بخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیت زور و اعمال قدرت.
پانویس
منابع
- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
 |
|||
| قبل از واقعه | |||
| شرح واقعه |
| ||
| پس از واقعه | |||
| بازتاب واقعه | |||
| وابسته ها | |||
