آیه 29 سوره سبأ

وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ

[34–29] (مشاهده آیه در سوره)

<<28	آیه 29 سوره سبأ	30>>
سوره : سوره سبأ (34) جزء : 22 نزول : مکه

ترجمه های فارسی

و (کافران) می‌گویند: پس این وعده قیامتی که شما پیغمبران می‌دهید اگر راست می‌گویید که خواهد بود؟

و [از روی مسخره] می گویند: اگر راستگویید این وعده [قیامت و عذاب] کی خواهد بود؟

و مى‌گويند: «اگر راست مى‌گوييد، اين وعده چه وقت است؟»

و مى‌گويند: اگر راست مى‌گوييد، اين وعده چه وقت فرا رسد؟

می‌گویند: «اگر راست می‌گویید، این وعده (رستاخیز) کی خواهد بود؟!»

ترجمه های انگلیسی(English translations)

They say, ‘When will this promise be fulfilled, if you are truthful?’

And they say: When will this promise be (fulfilled) if you are truthful?

And they say: When is this promise (to be fulfilled) if ye are truthful?

They say: "When will this promise (come to pass) if ye are telling the truth?"

معانی کلمات آیه

• وعد: راغب گويد: وعد در وعده خير و شرّ هر دو به كار مى‌‏رود ولى وعيد فقط در وعده شرّ آيد، قرآن مجيد قول راغب را تأييد مى‏‌كند.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «29»

و آنان (با تمسخر) مى‌گويند: اگر راست مى‌گوييد، اين وعده (قيامت) چه وقت خواهد بود؟

قُلْ لَكُمْ مِيعادُ يَوْمٍ لا تَسْتَأْخِرُونَ عَنْهُ ساعَةً وَ لا تَسْتَقْدِمُونَ «30»

بگو: براى شماست وعده روزى كه نه (مى‌توانيد) ساعتى از آن تأخير كنيد و نه پيشى بگيريد.

نکته ها

در آيات متعدّد مى‌خوانيم: زمان قيامت را جز خداوند، احدى نمى‌داند و اين از حكمت‌هاى الهى است تا انسان هميشه در حال آماده باش به سر برد، علاوه بر اين، ندانستن جزئيات، مانع ايمان به كليات نيست. مثلًا: شما از صداى زنگ خانه علم پيدا مى‌كنيد كه شخصى پشت در است، گرچه جزئيات آن شخص را نمى‌دانيد كه زن است يا مرد، سنّ و سوادش چگونه است، ندانستن اين خصوصيات ضررى به علم و ايمان شما كه شخصى زنگ خانه را زد وارد نمى‌كند. آرى، ما به قيامت علم داريم گرچه زمان آن را ندانيم.

در آيه 15 سوره‌ى طه مى‌خوانيم: «إِنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ أَكادُ أُخْفِيها» قيامت، قطعاً آمدنى است ولى من زمانش را بر شما مخفى كرده‌ام.

پیام ها

1- لازم نيست پاسخ هر سؤالى را بدانيم. سؤال كردند كه قيامت چه زمانى است؟ «مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ» بگو: زمانش را نمى‌دانم. «مِيعادُ يَوْمٍ»

2- قيامت روز بسيار مهمى است. (كلمه‌ «يَوْمٍ» نكره همراه با تنوين، نشانه عظمت و بزرگى است.)

3- زمان وقوع قيامت قابل تغيير نيست. «لا تَسْتَأْخِرُونَ عَنْهُ ساعَةً وَ لا تَسْتَقْدِمُونَ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌7، ص: 446

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «29»

وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ: و مى‌گويند از فرط عناد بر سبيل انكار و سخريه، كى باشد اين وعده ثواب و وعيد عقاب، يا كى باشد قيام قيامت، إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‌: اگر هستيد شما راستگويان. مقول قول منكرين معاد است، يعنى كافران به حضرت پيغمبر و مؤمنان مى‌گفتند اين وعده‌اى كه شما مى‌دهيد كى خواهد بود اگر راستگو هستيد در آن.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

قُلْ يَجْمَعُ بَيْنَنا رَبُّنا ثُمَّ يَفْتَحُ بَيْنَنا بِالْحَقِّ وَ هُوَ الْفَتَّاحُ الْعَلِيمُ «26» قُلْ أَرُونِيَ الَّذِينَ أَلْحَقْتُمْ بِهِ شُرَكاءَ كَلاَّ بَلْ هُوَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «27» وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ «28» وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «29» قُلْ لَكُمْ مِيعادُ يَوْمٍ لا تَسْتَأْخِرُونَ عَنْهُ ساعَةً وَ لا تَسْتَقْدِمُونَ (30)

ترجمه‌

بگو جمع ميكند ميانه ما پروردگار ما پس حكم ميكند ميان ما بحق و او است حكم كننده دانا

بگو ارائه دهيد بمن آنها را كه بستيد باو كه باشند شريكان نه چنين است بلكه او است خداى غالب درست كردار

و نفرستاديم تو را مگر براى تمامى مردمان با آنكه مژده دهنده و بيم دهنده باشى ولى بيشتر مردمان نميدانند

و ميگويند چه زمانى باشد اين وعده اگر هستيد راستگويان‌

بگو براى شما است وعدگاه روزى كه باز پس نميمانيد از آن زمانى و پيشى نميگيريد بر آن.

تفسير

خداوند متعال پس از آنكه دستور فرمود به پيغمبر خود در آيات سابقه كه بمشركين بفرمايد كه يكى از ما و شما بر هدايت و ديگرى در ضلالت است و هيچ يك مسئوليّت عمل ديگرى را نداريم ميفرمايد بگو ولى خداوند روز قيامت جمع ميكند ميان ما موحّدين و شما مشركين پس حكم ميفرمايد بحق ميان ما و شما و محقّ را ببهشت ميبرد و مبطل را بجهنّم و فصل خصومت ميكند ميان ما دو فرقه و او است فاصل خصومات و حاكم در امور و عالم بحقّ و باطل و اهل آن دو و استحقاقشان براى چه جزائى از نيك و بد و نيز براى وضوح بطلان دعوى آنها و بروز حال خدايانشان كه قابليّت پرستش و ستايش ندارند بگو بمن بنمايانيد ببينم اين مجسّمه‌هائى را كه ملحق نموديد شما آنها را بخدا در استحقاق ستايش و پرستش كه شريكهائى براى او باشند بگمان شما كه آنها چه صفت كمالى دارند تا معلوم و واضح شود كه ندارند مانند كسيكه بكسيكه صنعت و كار بدى كرده ميگويد بده به بينم چه كار كردى تا معلوم شود كار خوبى نكرده و بعدا خداوند صريحا نفى فرموده شركت و استحقاق آنها را براى عبادت و بندگى و اثبات فرموده دو صفت موجب استحقاق را براى خود كه عزّت و توانائى و حكمت و درستكارى است با اشاره بآنكه نقطه مقابل آندو كه پستى و عجز و عدم قابليّت براى علم و حكمت است در آنها موجود است و نيز تصريح فرموده بعموم رسالت حضرت ختمى مرتبت يا رسالت آنحضرت براى عموم مردم بنابر آنكه كافّه صفت مفعول مطلق محذوف باشد يا حال از براى ناس يعنى نفرستاديم تو را مگر فرستادنى عام براى مردم يا مگر براى مردم عموما و در هر حال مراد واضح است و جاى ترديد نيست‌

جلد 4 صفحه 363

در حاليكه بشارت دهنده است ببهشت در صورت اطاعت و ترساننده است از جهنّم در صورت مخالفت ولى بيشتر مردم نميدانند رسالت عامّه تامّه آنحضرت را براى تأمّل ننمودن در آيات صدق و معجزات گذشته و باقيه او در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه خداوند عطا فرمود بمحمد صلّى اللّه عليه و اله و سلّم شرائع نوح و ابراهيم و موسى و عيسى عليهم السلام را و مبعوث فرمود او را عموما بر سفيد و سياه و جنّ و انس و به اين معنى روايات متعدّده از ائمه اطهار و پيغمبر صلى اللّه عليه و اله وارد شده است و آنكه آنحضرت هم اداء رسالت خود را بهمه فرموده است و اخيرا نقل فرموده قول منكرين معاد را كه بطور استهزاء ميگفتند به پيغمبر صلى اللّه عليه و اله و اهل ايمان كه آنروز موعود كه خدا جمع ميكند ميان ما و شما چه وقت خواهد بود اگر راست ميگوئيد و فرموده كه پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم بآنها بفرمايد از براى شما ميعاد و وقت موعود آنروز معيّنى است در علم الهى كه هيچ مقدارى از زمان جلو و عقب براى شما نمى‌افتد و آنروز قيامت كبرى است كه بايد منتظر چنين روزى باشيد و استهزاء نكنيد كه در آنروز بجزاء اعمال و اقوالتان خواهيد رسيد و ساعت بمعناى پاره‌ئى از زمان است نه يك بيست و چهارم شبانه روز كه در فارسى معمول شده است بآن ساعت ميگويند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ يَقُولُون‌َ مَتي‌ هذَا الوَعدُ إِن‌ كُنتُم‌ صادِقِين‌َ «29»

و مي‌گويند چه‌ زماني‌ ‌اينکه‌ وعده‌ بشارت‌ و انذار ‌است‌ ‌اگر‌ هستيد ‌شما‌ راستگويان‌.

وَ يَقُولُون‌َ مَتي‌ هذَا الوَعدُ ‌از‌ روي‌ انكار و سخريه‌ و استهزاء مي‌گويند. ‌پس‌ ‌اينکه‌ ‌که‌ مي‌گويي‌

جلد 14 - صفحه 564

مي‌خواهي‌ مردم‌ ‌را‌ اغفال‌ كني‌ و فريب‌ دهي‌ كي‌ عملي‌ مي‌شود!.

إِن‌ كُنتُم‌ صادِقِين‌َ ‌يعني‌ ‌شما‌ مسلمين‌ و گروندگان‌ ‌به‌ ‌اينکه‌ مدعي‌ رسالت‌ ‌اگر‌ راست‌ مي‌ گوئيد ‌پس‌ كو و كجاست‌ و چه‌ وقت‌ ‌است‌!.

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 29)- از آنجا که در آیات قبل به این معنی اشاره شده بود که خداوند همه مردم را در روز رستاخیز جمع کرده و میان آنها داوری می‌کند، در این آیه سؤالی از ناحیه منکران معاد به این صورت نقل می‌کند: «آنها می‌گویند: اگر راست می‌گویید این وعده رستاخیز در چه زمانی است»؟! (وَ یَقُولُونَ مَتی هذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

منابع

• تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
• اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌
• تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
• تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
• برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
• تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌