الذریة الطاهرة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ الذرية الطاهرة (کتاب) را به الذریة الطاهرة (کتاب) منتقل کرد)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab88.jpg|بندانگشتی|الذرية الطاهرة]]
+
'''«الذُرّیة الطاهرة النبویة»'''، تألیف ابوبِشر محمد بن احمد دولابى (م، ٣١٠ ق) از علماى [[اهل سنت]] در قرن چهارم هجری، کتابی است در موضوع شرح زندگى و نسب [[خدیجه کبری|حضرت خدیجه]] همسر [[پیامبر اسلام|پیامبر]] (صلی الله علیه وآله) و فرزندان آن حضرت از جمله [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]]، [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] (علیهم‌السلام) و [[مسند|مسانید]] روایی ایشان.
 +
{{مشخصات کتاب
  
== معرفى اجمالى ==
+
|عنوان=
'''الذرية الطاهرة'''، به زبان عربى، تأليف يكى از علماى قرن چهارم به نام [[دولابی، محمد بن احمد|ابوبشر دولابى]] و در موضوع اهل بيت پيامبر(ص) است.
 
  
== ساختار ==
+
|تصویر=[[پرونده:Ketab88.jpg|240px|وسط]]
  
 +
|نویسنده=محمد بن احمد دولابى
  
كتاب، به شيوه حديثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد 229 حديث با سلسله اسناد در آن ذكر شده است.
+
|موضوع=زندگینامه اهل بیت
  
== گزارش محتوا ==
+
|زبان=عربی
  
 +
|تعداد جلد=۱
  
كليات مطالبى كه [[دولابی، محمد بن احمد|دولابى]] در اين كتاب، به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى حضرت خديجه (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى حضرت فاطمه(س)(ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره حسنين(ع) و مسند آنها، فضايل اهل بيت(ع) و...
+
|عنوان افزوده1=تحقیق
  
چنان‌كه پيداست مؤلف چينش تاريخى روايات خود را رعايت كرده و به ترتيب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذيل نام حسنين(ع) و بيان روايات مسند آنها، فاصله‌اى ميان احاديث اهل بيت ايجاد شده است.
+
|افزوده1=سعد المبارک الحسن
  
با وجود قدمت و اهميتى كه اين كتاب دارد و با آنكه مؤلف از اهل سنت است و على القاعده اخبار فضائل اهل بيت كه توسط او نقل شده، بايد در كتب شيعيان رواج داشته باشد، ليكن كتاب، چندان مشهور نيست و مؤلفان بعدى نيز به اندازه كافى از آن نقل نكرده‌اند.
+
|عنوان افزوده2=
  
سيد [[حسینی جلالی، محمدجواد|محمد جواد حسينى جلالى]]، با احياء و تحقيق اين اثر، يكى از عوامل عدم شهرت كتاب را اختلافات فرقه‌اى و وجود كتاب در شام دانسته است. محقق كتاب، در مقدمه نسبتاً مفصلى، علاوه بر معرفى كتاب و مؤلف آن، اسناد و راويان وى را آورده است. وى، هم‌چنين در پاورقى‌ها، به ديگر منابعى كه احاديث اين كتاب در آنها يافت مى‌شود، اشاره كرده است.
+
|افزوده2=
  
== منبع ==
+
|لینک=
ویکی نور
+
}}
 +
==مؤلف==
 +
ابوبِشر محمد بن أحمد بن حماد بن سعید بن مسلم انصاری دولابی رازی (٢٢٤-٣١٠ ق) محدث و مورخ [[اهل سنت]] در قرن چهارم هجری است.
 +
 
 +
وی به [[مصر]] و [[شام]] سفر کرده و مدتی طولانی در طلب [[حدیث]] بوده است. دولابی را آگاه به علم حدیث و [[تاریخ]] دانسته اند هرچند برخی رجالیون اهل سنت او را تضعیف کرده اند.
 +
 
 +
دولابی کتب مفیدی در تاریخ و موالید و وفیات علمای اسلامی تألیف نمود. «الذریة الطاهرة النبویة» و «الکنى و الأسماء»، از جمله تألیفات اوست.
 +
 
 +
==محتوای کتاب==
 +
کتاب «الذریة الطاهرة النبویة»، به شیوه حدیثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد ۲۲۹ [[حدیث]] با سلسله [[سند حدیث|اسناد]] در آن ذکر شده است. کلیات مطالبى که دولابى در این کتاب به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى [[خدیجه کبری|حضرت خدیجه]] (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]](س) (ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]](ع) و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) و [[مسند]] آنها، فضایل [[اهل بیت]](ع) و... .
 +
 
 +
مؤلف چینش تاریخى روایات خود را رعایت کرده و به ترتیب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذیل نام حسنین(ع) و بیان روایات مسند آنها، فاصله‌اى میان احادیث [[اهل بیت]] ایجاد شده است.
 +
 
 +
فهرست برخی موضوعات و ابواب کتاب به این ترتیب است:
 +
 
 +
*-معرفة نسب [[خدیجه کبری|خدیجة بنت خویلد]]
 +
*-تزویج خدیجة قبل تزویج النبی صلى الله علیه وسلم
 +
*-استئجار خدیجة النبی صلى الله علیه وسلم لیخرج لها فی تجارة
 +
*-تزویج [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلى الله علیه وسلم خدیجة رضی الله عنها
 +
*-ذکر إسلام خدیجة رضی الله عنها
 +
*-وفاة خدیجة رضی الله عنها
 +
*-ذکر أولاد رسول الله صلى الله علیه وسلم من خدیجة رضی الله عنها
 +
*-زینب رضی الله عنها
 +
*-رقیة رضی الله عنها
 +
*-أم کلثوم رضی الله عنها
 +
*-[[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمة]] رضوان الله علیها
 +
*-تزویج [[امام علی علیه السلام|علی]] فاطمة رضی الله عنهما
 +
*-مولد [[امام حسن علیه السلام|الحسن]] و [[امام حسین علیه السلام|الحسین]] رحمهما الله
 +
*-ومن مسند الحسن بن علی بن أبی طالب رضی الله عنه
 +
*-[[حسن مثنی|الحسن بن الحسن]] عن أبیه الحسن رضی الله عنهم
 +
*-[[اصبغ بن نباته|الأصبغ بن نباتة]] عن الحسن رضی الله عنه
 +
*-مولد الحسین بن علی بن أبی طالب رضوان الله علیه
 +
*-مسند الحسین بن علی رضی الله عنه
 +
*-[[امام سجاد علیه السلام|علی بن الحسین]] عن أبیه رضی الله عنهما
 +
*-[[فاطمه دختر امام حسین علیه السلام|فاطمة بنت حسین]] بن علی عن أبیها حسین بن علی رضی الله عنهم
 +
*-مسند حدیث فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-الحسین بن علی عن أمه فاطمة رضی الله عنهم
 +
*-[[ابوهریره|أبوهریرة]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-حسن بن حسن بن علی بن أبی طالب عن جدته فاطمة بنت رسول الله
 +
*-[[عایشه|عائشة]] أم المؤمنین عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-[[ام سلمه|أم سلمة]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-[[اسماء بنت عمیس|أسماء بنت عمیس]] عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-فاطمة بنت حسین بن علی بن أبی طالب عن جدتها فاطمة
 +
*-وفاة فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-ذکر [[ام کلثوم دختر علی بن ابی طالب|أم کلثوم]] بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
*-ذکر [[حضرت زینب سلام الله علیها|زینب]] بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
 +
 
 +
==منابع==
 +
 
 +
* "الذریة الطاهرة"، ویکی نور.
 +
* کتاب الذریة الطاهرة للدولابی، المکتبة الشاملة.
 +
* کتابشناسی توصیفی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی اهل بیت، ص ۱۸۲.
 +
[[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
 
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۱

«الذُرّیة الطاهرة النبویة»، تألیف ابوبِشر محمد بن احمد دولابى (م، ٣١٠ ق) از علماى اهل سنت در قرن چهارم هجری، کتابی است در موضوع شرح زندگى و نسب حضرت خدیجه همسر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و فرزندان آن حضرت از جمله حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین (علیهم‌السلام) و مسانید روایی ایشان.

Ketab88.jpg
نویسنده محمد بن احمد دولابى
موضوع زندگینامه اهل بیت
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق سعد المبارک الحسن

مؤلف

ابوبِشر محمد بن أحمد بن حماد بن سعید بن مسلم انصاری دولابی رازی (٢٢٤-٣١٠ ق) محدث و مورخ اهل سنت در قرن چهارم هجری است.

وی به مصر و شام سفر کرده و مدتی طولانی در طلب حدیث بوده است. دولابی را آگاه به علم حدیث و تاریخ دانسته اند هرچند برخی رجالیون اهل سنت او را تضعیف کرده اند.

دولابی کتب مفیدی در تاریخ و موالید و وفیات علمای اسلامی تألیف نمود. «الذریة الطاهرة النبویة» و «الکنى و الأسماء»، از جمله تألیفات اوست.

محتوای کتاب

کتاب «الذریة الطاهرة النبویة»، به شیوه حدیثى نوشته شده و بر اساس شمارش مصحح، تعداد ۲۲۹ حدیث با سلسله اسناد در آن ذکر شده است. کلیات مطالبى که دولابى در این کتاب به آنها پرداخته، عبارت است از: شرح زندگى حضرت خدیجه (اصل و نسب او، ازدواج‌هاى او، فرزندانش و...)، شرح زندگى حضرت فاطمه(س) (ازدواج او، فرزندانش و...)، درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و مسند آنها، فضایل اهل بیت(ع) و... .

مؤلف چینش تاریخى روایات خود را رعایت کرده و به ترتیب وقوع حوادث به آنها پرداخته است، هر چند ذیل نام حسنین(ع) و بیان روایات مسند آنها، فاصله‌اى میان احادیث اهل بیت ایجاد شده است.

فهرست برخی موضوعات و ابواب کتاب به این ترتیب است:

  • -معرفة نسب خدیجة بنت خویلد
  • -تزویج خدیجة قبل تزویج النبی صلى الله علیه وسلم
  • -استئجار خدیجة النبی صلى الله علیه وسلم لیخرج لها فی تجارة
  • -تزویج رسول الله صلى الله علیه وسلم خدیجة رضی الله عنها
  • -ذکر إسلام خدیجة رضی الله عنها
  • -وفاة خدیجة رضی الله عنها
  • -ذکر أولاد رسول الله صلى الله علیه وسلم من خدیجة رضی الله عنها
  • -زینب رضی الله عنها
  • -رقیة رضی الله عنها
  • -أم کلثوم رضی الله عنها
  • -فاطمة رضوان الله علیها
  • -تزویج علی فاطمة رضی الله عنهما
  • -مولد الحسن و الحسین رحمهما الله
  • -ومن مسند الحسن بن علی بن أبی طالب رضی الله عنه
  • -الحسن بن الحسن عن أبیه الحسن رضی الله عنهم
  • -الأصبغ بن نباتة عن الحسن رضی الله عنه
  • -مولد الحسین بن علی بن أبی طالب رضوان الله علیه
  • -مسند الحسین بن علی رضی الله عنه
  • -علی بن الحسین عن أبیه رضی الله عنهما
  • -فاطمة بنت حسین بن علی عن أبیها حسین بن علی رضی الله عنهم
  • -مسند حدیث فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -الحسین بن علی عن أمه فاطمة رضی الله عنهم
  • -أبوهریرة عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -حسن بن حسن بن علی بن أبی طالب عن جدته فاطمة بنت رسول الله
  • -عائشة أم المؤمنین عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -أم سلمة عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -أسماء بنت عمیس عن فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -فاطمة بنت حسین بن علی بن أبی طالب عن جدتها فاطمة
  • -وفاة فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -ذکر أم کلثوم بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم
  • -ذکر زینب بنت فاطمة بنت رسول الله صلى الله علیه وسلم

منابع

  • "الذریة الطاهرة"، ویکی نور.
  • کتاب الذریة الطاهرة للدولابی، المکتبة الشاملة.
  • کتابشناسی توصیفی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی اهل بیت، ص ۱۸۲.