نصرالله شبستری: تفاوت بین نسخه‌ها
(←استاد از منظر دیگران) |
(←آثار) |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| + | '''آیت الله نصرالله زرگر شبستری''' (1333 - 1424 ق) (1293 - 1382 ش) از علمای اعلام و فقهای عالی مقام برخاسته از شهر [[تبریز]] است. حضرتش عالمی ربانی، فقیهی صمدانی، زاهد و پارسا، صاحب فضائل اخلاقی و خوش گفتار بوده و انس عمیق با قرآن و الفتی با دعا و مناجات داشت. از جمله آثار ایشان می توان به "اللؤلؤ النضید فی شرح زیاره مولانا ابی عبدالله الشهید علیه السلام" اشاره کرد | ||
| + | |||
{{شناسنامه عالم | {{شناسنامه عالم | ||
|نام کامل = نصرالله زرگر شبسترى | |نام کامل = نصرالله زرگر شبسترى | ||
| سطر ۶: | سطر ۸: | ||
|وفات = 1382 شمسی | |وفات = 1382 شمسی | ||
|مدفن = تبریز، قبرستان وادى رحمت | |مدفن = تبریز، قبرستان وادى رحمت | ||
| − | |اساتید = آیت الله سید ابوالحسن | + | |اساتید = آیت‌اللَّه [[سید محمد حجت کوه کمره ای|حجت کوه کمرى]]، آیت الله [[سید ابوالحسن اصفهانى]]، آیت الله [[ضیاء عراقى|آقا ضیاء الدین عراقى]] و آیت الله میرزا باقر زنجانى |
|شاگردان = آیة الله شیخ محمد غروی، احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى و سید مهدى مرعشى نجفى | |شاگردان = آیة الله شیخ محمد غروی، احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى و سید مهدى مرعشى نجفى | ||
|آثار = دُّر یتیم یا زندگانى لقمان حکیم، هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم، مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة (علاّمه مجلسى) و اللؤلؤ النضید فی شرح زیاره مولانا ابی عبدالله الشهید علیه السلام | |آثار = دُّر یتیم یا زندگانى لقمان حکیم، هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم، مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة (علاّمه مجلسى) و اللؤلؤ النضید فی شرح زیاره مولانا ابی عبدالله الشهید علیه السلام | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| − | در روز چهارشنبه نهم ربیع الآخر سال 1333 قمری برابر با چهارم اسفند 1293 شمسی، در كوى لیل آباد تبریز، در خانه صنعتگر متقی، جناب استاد میرزا عبدالله | + | در روز چهارشنبه نهم [[ربیع الثانی|ربیع الآخر]] سال 1333 قمری برابر با چهارم اسفند 1293 شمسی، در كوى لیل آباد تبریز، در خانه صنعتگر متقی، جناب استاد میرزا عبدالله زرگر، فرزندی به دنیا آمد که او را نصرالله نامیدند.<ref>نامداران تاریخ : ج2، ص374.</ref> |
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
==هجرت برای رشد== | ==هجرت برای رشد== | ||
| − | ایشان ابتدا به مشهد و سپس به [[قم]] مهاجرت کرد و در [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] شاگردى آیت‌اللَّه [[سید محمد حجت کوه کمره ای|حجت کوه کمرى]] را نمود. بعد از شش ماه در سال 1360 هجری قمری به [[نجف]] رفت و از محضر آیت‌اللَّه [[آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی]] و آیت‌اللَّه [[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمدحسین غروى]] و آیت‌اللَّه [[آقا ضیاءالدین عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]] و پس از آنان از آیت‌اللَّه [[سید محسن حکیم|حکیم]] و [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|آیت‌اللَّه خویى]] و آیت‌اللَّه میرزا باقر زنجانى استفاده‌ى کامل نمود. | + | ایشان ابتدا به [[مشهد]] و سپس به [[قم]] مهاجرت کرد و در [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] شاگردى آیت‌اللَّه [[سید محمد حجت کوه کمره ای|حجت کوه کمرى]] را نمود. بعد از شش ماه در سال 1360 هجری قمری به [[نجف]] رفت و از محضر آیت‌اللَّه [[آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی]] و آیت‌اللَّه [[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمدحسین غروى]] و آیت‌اللَّه [[آقا ضیاءالدین عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]] و پس از آنان از آیت‌اللَّه [[سید محسن حکیم|حکیم]] و [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|آیت‌اللَّه خویى]] و آیت‌اللَّه میرزا باقر زنجانى استفاده‌ى کامل نمود. |
دوره‌ى [[فلسفه]] و [[حكمت|حکمت]] را از آقا شیخ صدرا بادکوبه‌اى فراگرفت و بعد از هشت سال با اجازات عدیده [[اجتهاد]] و روایت، به تبریز بازگشت.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 209 ـ 210.</ref> | دوره‌ى [[فلسفه]] و [[حكمت|حکمت]] را از آقا شیخ صدرا بادکوبه‌اى فراگرفت و بعد از هشت سال با اجازات عدیده [[اجتهاد]] و روایت، به تبریز بازگشت.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 209 ـ 210.</ref> | ||
| سطر ۳۶: | سطر ۳۶: | ||
2 . سید ابوالحسن اصفهانى . | 2 . سید ابوالحسن اصفهانى . | ||
| − | 3 . شیخ آقا بزرگ تهرانى . | + | 3 . [[آقا بزرگ تهرانى|شیخ آقا بزرگ تهرانى]] . |
4 . سید محسن حکیم . | 4 . سید محسن حکیم . | ||
| سطر ۴۸: | سطر ۴۸: | ||
8 . شیخ محمّد باقر ساعدى خراسانى . | 8 . شیخ محمّد باقر ساعدى خراسانى . | ||
| − | 9 . سید محمّد رضا گلپایگانى . | + | 9 . [[سید محمدرضا گلپایگانی|سید محمّد رضا گلپایگانى]] . |
| − | 10 . سید شهاب الدین مرعشى نجفى . | + | 10 . [[مرعشی، شهاب‌الدین|سید شهاب الدین مرعشى نجفى]] . |
| − | 11 . سید مصطفى خوانسارى .<ref>زندگینامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت آیت الله شبسترى : ص 8.</ref> | + | 11 . [[سید مصطفی صفایی خوانساری|سید مصطفى خوانسارى]] .<ref>زندگینامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت آیت الله شبسترى : ص 8.</ref> |
| − | خود نیز به افرادى همچون , آیت الله سید ابوالحسن مولانا (سال 1411هـ. ق) و آیت الله سید عبداللطیف قرشى خویى اجازه روایى داد.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 166.</ref> | + | خود نیز به افرادى همچون , آیت الله [[سید ابوالحسن مولانا]] (سال 1411هـ. ق) و آیت الله سید عبداللطیف قرشى خویى اجازه روایى داد.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 166.</ref> |
==تدریس و تربیت== | ==تدریس و تربیت== | ||
| − | آيت‌الله «شبستری»، ساليان متوالی در سنگر تدريس، تبليغ و ارشاد مردم حضور داشت. او از نظر مقامات علمی در سطح والا و ارجمندی قرار دارد كه مرحوم استاد مطهری در كتاب «خدمات متقابل اسلام و ايران» از تحقيقات او بهره برده و با ذكر خير از وی ياد كرده است. | + | آيت‌الله «شبستری»، ساليان متوالی در سنگر تدريس، تبليغ و ارشاد مردم حضور داشت. او از نظر مقامات علمی در سطح والا و ارجمندی قرار دارد كه مرحوم استاد [[مطهری]] در كتاب «خدمات متقابل اسلام و ايران» از تحقيقات او بهره برده و با ذكر خير از وی ياد كرده است. |
«عبدالرحيم عقيقی‌بخشايشی»، صاحب كتاب «مفاخر آذربايجان»، كتاب «شرح لمعه» را در تبريز، مسجد «راسته كوچه» در محضر وی تلمذ كرده است و بيش از علمی، از روش اخلاقی و معنوی و تهجد و صفای باطن آن عالم بزرگوار و فقيه وارسته بهره جسته است.<br> | «عبدالرحيم عقيقی‌بخشايشی»، صاحب كتاب «مفاخر آذربايجان»، كتاب «شرح لمعه» را در تبريز، مسجد «راسته كوچه» در محضر وی تلمذ كرده است و بيش از علمی، از روش اخلاقی و معنوی و تهجد و صفای باطن آن عالم بزرگوار و فقيه وارسته بهره جسته است.<br> | ||
از شاگردان وى مى توان به شیخ احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى، سید مهدى مرعشى نجفى و شاگرد رجالی ایشان، آیة الله شیخ محمد غروی اشاره کرد. | از شاگردان وى مى توان به شیخ احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى، سید مهدى مرعشى نجفى و شاگرد رجالی ایشان، آیة الله شیخ محمد غروی اشاره کرد. | ||
| سطر ۶۳: | سطر ۶۳: | ||
==جلسات تفسیرى== | ==جلسات تفسیرى== | ||
| − | آیت الله شبسترى بعد از بازگشت به تبریز ابتدا در مسجد سید على حکیم واقع در محلّه راسته کوچه ، و سپس با کسب اجازه از آیت الله | + | آیت الله شبسترى بعد از بازگشت به تبریز ابتدا در مسجد سید على حکیم واقع در محلّه راسته کوچه ، و سپس با کسب اجازه از آیت الله [[سيد محمدعلى حسینی انگجى|سید محمّد على انگجى]] در مسجد آیت الله انگجى به اقامه نماز پرداخت. وى با تشکیل جلسات [[تفسیر قرآن]] کریم جان تازه اى به فعالیت هاى تفسیرى شهر بخشید. روش تفسیر وى بیشتر کلامى، تاریخى، ادبى و روایى بود و بنا به اظهار خود از 28 تفسیر [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنى]] سود مى جست و بیشتر از همه به [[تفسیر على بن ابراهیم قمى]] نظر داشت.<ref>نامداران تاریخ : ج 2، ص 373.</ref> |
==آثار== | ==آثار== | ||
| + | [[پرونده:Nazid.jpg|thumb|left|اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى عبد الله الشهید علیه السّلام - یکی از آثار آیت الله شبستری]] | ||
| + | |||
آیت الله شبسترى آثار علمى، اجتماعى و تفسیرى متنوعى داشت که تعداد انگشت شمارى از آنها به چاپ رسیده است. موارد ذیل نمی از یم علوم معظم له می باشد.<ref>زندگى نامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت معظم له : ص 2.</ref><br> | آیت الله شبسترى آثار علمى، اجتماعى و تفسیرى متنوعى داشت که تعداد انگشت شمارى از آنها به چاپ رسیده است. موارد ذیل نمی از یم علوم معظم له می باشد.<ref>زندگى نامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت معظم له : ص 2.</ref><br> | ||
| − | 1 ـ وفادار باشید : در سال 1350 و 1362 ش در تهران منتشر شد. | + | 1 ـ وفادار باشید : در سال 1350 و 1362 ش در [[تهران]] منتشر شد. |
2 ـ اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى عبد الله الشهید علیه السّلام : از مهمترین و جامع ترین شروح زیارت عاشوراى معروف به زبان عربى است. مؤلف در 8 شعبان 1359 هـ.ق از شرح آن فارغ شده و دو بار ـ 1359 و 1405 هـ.ق ـ در 258 صفحه در تهران به چاپ رسیده است و آقا بزرگ بارها از این کتاب تجلیل کرده است . | 2 ـ اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى عبد الله الشهید علیه السّلام : از مهمترین و جامع ترین شروح زیارت عاشوراى معروف به زبان عربى است. مؤلف در 8 شعبان 1359 هـ.ق از شرح آن فارغ شده و دو بار ـ 1359 و 1405 هـ.ق ـ در 258 صفحه در تهران به چاپ رسیده است و آقا بزرگ بارها از این کتاب تجلیل کرده است . | ||
| − | 3 ـ دُّر یتیم یا زندگانى لقمان حکیم: کتابى جامع در حالات حضرت لقمان حکیم است. چاپ پنجم آن در سال 1362 هـ.ش توسط دارالکتب الاسلامیه در 258 صفحه در تهران انجام شد. | + | 3 ـ دُّر یتیم یا زندگانى [[لقمان|لقمان حکیم]]: کتابى جامع در حالات حضرت لقمان حکیم است. چاپ پنجم آن در سال 1362 هـ.ش توسط دارالکتب الاسلامیه در 258 صفحه در تهران انجام شد. |
4 ـ هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم : به زبان عربى در خصوص مواعظ و حالات حضرت لقمان حکیم است . چاپ اوّل آن در سال 1323 ق و چاپ دوّم آن در 1403 ق در 145 صفحه و در تهران صورت پذیرفت . | 4 ـ هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم : به زبان عربى در خصوص مواعظ و حالات حضرت لقمان حکیم است . چاپ اوّل آن در سال 1323 ق و چاپ دوّم آن در 1403 ق در 145 صفحه و در تهران صورت پذیرفت . | ||
| − | 5 ـ مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة | + | 5 ـ مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة [[علاّمه مجلسى]] : این کتاب با تعلیق و تحشیه آیت الله شبسترى در 105 صفحه به چاپ رسید. |
6 ـ چه کنیم تا وفادار باشیم : رساله اى مختصر به قطع جیبى و 45 صفحه که در سال 1353 ش در تبریز چاپ شد . | 6 ـ چه کنیم تا وفادار باشیم : رساله اى مختصر به قطع جیبى و 45 صفحه که در سال 1353 ش در تبریز چاپ شد . | ||
| سطر ۸۳: | سطر ۸۵: | ||
8 . طرق الإجازات . | 8 . طرق الإجازات . | ||
| + | |||
| + | ==کتابخانه شخصى== | ||
| + | |||
| + | کتابخانه شخصى آیت الله شبسترى حاصل سالها صرف عمر گرانمایه وى براى تهیه کتب در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، اخلاق، [[تاریخ]] و [[حکمت]] بود. [[آقا بزرگ تهرانی|آقا بزرگ]] دو نسخه منحصر فرد به نام هاى زبدة الأنوار لتحفة الأخیار<ref>الذریعه : ج 12، ص 20.</ref> تألیف [[علی بن حسن شبستری|ملاّ على بن حسین شبسترى]] و الزیارة الرجبیة فی المشاهد<ref>همان : ج 12، ص 79.</ref> تألیف میرزا محمّد بن محمّد رضا مشهدى را در کتابخانه آیت الله شبسترى دیده و معرفى کرده است. کتابخانه وى در زمان حایتش به کتابخانه مدرسه طالبیه تبریز اهدا گردید. | ||
==استاد از منظر دیگران== | ==استاد از منظر دیگران== | ||
| سطر ۹۲: | سطر ۹۸: | ||
آیت الله شهید مرتضى مطهرى از ایشان به عنوان «دوست عالیقدر و دانشمند محترم» یاد کرده است.<ref>خدمات متقابل اسلام و مسلمین : ص 420.</ref> | آیت الله شهید مرتضى مطهرى از ایشان به عنوان «دوست عالیقدر و دانشمند محترم» یاد کرده است.<ref>خدمات متقابل اسلام و مسلمین : ص 420.</ref> | ||
| − | علاّمه جعفرى ـ ضمن بازگویى خاطرات سفر به نجف اشرف و کمک آیت الله شبسترى به وى در آن زمان ـ از ایشان با عنوان «روحانى بسیار خوب و وارسته» یاد کرده است.<ref> کیهان فرهنگى : ش 7.</ref> | + | [[علامه شیخ محمد تقی جعفری|علاّمه جعفرى]] ـ ضمن بازگویى خاطرات سفر به نجف اشرف و کمک آیت الله شبسترى به وى در آن زمان ـ از ایشان با عنوان «روحانى بسیار خوب و وارسته» یاد کرده است.<ref> کیهان فرهنگى : ش 7.</ref> |
استاد عمران علیزاده که از نزدیک ایشان را مى شناخت ، مى نویسد: | استاد عمران علیزاده که از نزدیک ایشان را مى شناخت ، مى نویسد: | ||
| سطر ۱۰۰: | سطر ۱۰۶: | ||
==رحلت== | ==رحلت== | ||
| − | آیت الله نصرالله زرگر شبستری در روز چهارشنبه اوّل بهمن 1382 شمسی مطابق با 28 ذى قعده 1424 قمری، هنگام اذان صبح در خطه زادگاهش به دیدار حق رفت و به ملکوت اعلی پرکشید. | + | آیت الله نصرالله زرگر شبستری در روز چهارشنبه اوّل بهمن 1382 شمسی مطابق با 28 [[ذى قعده]] 1424 قمری، هنگام اذان صبح در خطه زادگاهش به دیدار حق رفت و به ملکوت اعلی پرکشید. |
پیكر پاكش با حضور مردم و علماى تبریز تشییع و بعد از اقامه نماز توسط آیت الله رضا توحیدى در قبرستان وادى رحمت تدفین گشت.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 211.</ref> | پیكر پاكش با حضور مردم و علماى تبریز تشییع و بعد از اقامه نماز توسط آیت الله رضا توحیدى در قبرستان وادى رحمت تدفین گشت.<ref>عرشیان خاک نشین : ص 211.</ref> | ||
| سطر ۱۰۹: | سطر ۱۱۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام : محمّد الوانساز | + | * پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام : پارساى فروتن، محمّد الوانساز خویى. |
| + | * فرهیختگان تمدن شیعه | ||
| + | * گلشن ابرار : ج7. | ||
| + | |||
| + | ==آرشیو عکس و تصویر== | ||
| + | <gallery mode="packed" heights="170"> | ||
| + | پرونده:زرگر.jpg|نصرالله زرگر شبسترى | ||
| + | پرونده:زرگر0.jpg|قبر نصرالله زرگر شبسترى | ||
| + | |||
| + | </gallery> | ||
[[رده:علمای معاصر|شبستری،نصرالله]] | [[رده:علمای معاصر|شبستری،نصرالله]] | ||
[[رده:فقیهان]] | [[رده:فقیهان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۲
آیت الله نصرالله زرگر شبستری (1333 - 1424 ق) (1293 - 1382 ش) از علمای اعلام و فقهای عالی مقام برخاسته از شهر تبریز است. حضرتش عالمی ربانی، فقیهی صمدانی، زاهد و پارسا، صاحب فضائل اخلاقی و خوش گفتار بوده و انس عمیق با قرآن و الفتی با دعا و مناجات داشت. از جمله آثار ایشان می توان به "اللؤلؤ النضید فی شرح زیاره مولانا ابی عبدالله الشهید علیه السلام" اشاره کرد
 | |
| نام کامل | نصرالله زرگر شبسترى |
| زادروز | 1293 شمسی |
| زادگاه | تبریز |
| وفات | 1382 شمسی |
| مدفن | تبریز، قبرستان وادى رحمت |
|
| |
| اساتید |
آیت‌اللَّه حجت کوه کمرى، آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى، آیت الله آقا ضیاء الدین عراقى و آیت الله میرزا باقر زنجانى |
| شاگردان |
آیة الله شیخ محمد غروی، احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى و سید مهدى مرعشى نجفى |
| آثار |
دُّر یتیم یا زندگانى لقمان حکیم، هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم، مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة (علاّمه مجلسى) و اللؤلؤ النضید فی شرح زیاره مولانا ابی عبدالله الشهید علیه السلام |
محتویات
ولادت
در روز چهارشنبه نهم ربیع الآخر سال 1333 قمری برابر با چهارم اسفند 1293 شمسی، در كوى لیل آباد تبریز، در خانه صنعتگر متقی، جناب استاد میرزا عبدالله زرگر، فرزندی به دنیا آمد که او را نصرالله نامیدند.[۱]
تحصیلات
نصرالله کودکی بود که دست در دست پدر راهی شبستر شد و به اشارت و هدایت آیت الله حاج میرزا كاظم شبسترى به حوزه علمیه رفت.
در سن بیست سالگى بود که برای ارتقای تحصیل و طی مراتب کمال به مدرسه علمیه طالبیه تبریز رفت. علوم مقدماتى و نیز بخشی از سطوح را در محضر برجستگان خطه تبریز آموخت و با بزرگان و فضلایی نظیر شیخ ابراهیم وحدت تبریزى همراه و ملازم بود.[۲]
هجرت برای رشد
ایشان ابتدا به مشهد و سپس به قم مهاجرت کرد و در فقه و اصول شاگردى آیت‌اللَّه حجت کوه کمرى را نمود. بعد از شش ماه در سال 1360 هجری قمری به نجف رفت و از محضر آیت‌اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی و آیت‌اللَّه شیخ محمدحسین غروى و آیت‌اللَّه آقا ضیاءالدین عراقى و پس از آنان از آیت‌اللَّه حکیم و آیت‌اللَّه خویى و آیت‌اللَّه میرزا باقر زنجانى استفاده‌ى کامل نمود.
دوره‌ى فلسفه و حکمت را از آقا شیخ صدرا بادکوبه‌اى فراگرفت و بعد از هشت سال با اجازات عدیده اجتهاد و روایت، به تبریز بازگشت.[۳]
اجازات
جمعى از بزرگان علم و نام آوران میدان فکر و معاریف اندیشه دینی به ایشان اجازه نقل حدیث و اجتهاد دادند که از آن جمله اند:
1 . حاج ملاّ على واعظ خیابانى تبریزى .
2 . سید ابوالحسن اصفهانى .
3 . شیخ آقا بزرگ تهرانى .
4 . سید محسن حکیم .
5 . حاج میرزا على شیخ الاسلامى .
6 . شیخ محمّد صالح مازندرانى سمنانى .
7 . حاج میرزا محمّد تهرانى .
8 . شیخ محمّد باقر ساعدى خراسانى .
9 . سید محمّد رضا گلپایگانى .
10 . سید شهاب الدین مرعشى نجفى .
11 . سید مصطفى خوانسارى .[۴]
خود نیز به افرادى همچون , آیت الله سید ابوالحسن مولانا (سال 1411هـ. ق) و آیت الله سید عبداللطیف قرشى خویى اجازه روایى داد.[۵]
تدریس و تربیت
آيت‌الله «شبستری»، ساليان متوالی در سنگر تدريس، تبليغ و ارشاد مردم حضور داشت. او از نظر مقامات علمی در سطح والا و ارجمندی قرار دارد كه مرحوم استاد مطهری در كتاب «خدمات متقابل اسلام و ايران» از تحقيقات او بهره برده و با ذكر خير از وی ياد كرده است.
«عبدالرحيم عقيقی‌بخشايشی»، صاحب كتاب «مفاخر آذربايجان»، كتاب «شرح لمعه» را در تبريز، مسجد «راسته كوچه» در محضر وی تلمذ كرده است و بيش از علمی، از روش اخلاقی و معنوی و تهجد و صفای باطن آن عالم بزرگوار و فقيه وارسته بهره جسته است.
از شاگردان وى مى توان به شیخ احمد کریمى اصل هشترودى ، سید شمس الدین مرعشى نجفى، سید مهدى مرعشى نجفى و شاگرد رجالی ایشان، آیة الله شیخ محمد غروی اشاره کرد.
جلسات تفسیرى
آیت الله شبسترى بعد از بازگشت به تبریز ابتدا در مسجد سید على حکیم واقع در محلّه راسته کوچه ، و سپس با کسب اجازه از آیت الله سید محمّد على انگجى در مسجد آیت الله انگجى به اقامه نماز پرداخت. وى با تشکیل جلسات تفسیر قرآن کریم جان تازه اى به فعالیت هاى تفسیرى شهر بخشید. روش تفسیر وى بیشتر کلامى، تاریخى، ادبى و روایى بود و بنا به اظهار خود از 28 تفسیر شیعه و سنى سود مى جست و بیشتر از همه به تفسیر على بن ابراهیم قمى نظر داشت.[۶]
آثار
آیت الله شبسترى آثار علمى، اجتماعى و تفسیرى متنوعى داشت که تعداد انگشت شمارى از آنها به چاپ رسیده است. موارد ذیل نمی از یم علوم معظم له می باشد.[۷]
1 ـ وفادار باشید : در سال 1350 و 1362 ش در تهران منتشر شد.
2 ـ اللولؤ النضید فى شرح زیارة مولانا ابى عبد الله الشهید علیه السّلام : از مهمترین و جامع ترین شروح زیارت عاشوراى معروف به زبان عربى است. مؤلف در 8 شعبان 1359 هـ.ق از شرح آن فارغ شده و دو بار ـ 1359 و 1405 هـ.ق ـ در 258 صفحه در تهران به چاپ رسیده است و آقا بزرگ بارها از این کتاب تجلیل کرده است .
3 ـ دُّر یتیم یا زندگانى لقمان حکیم: کتابى جامع در حالات حضرت لقمان حکیم است. چاپ پنجم آن در سال 1362 هـ.ش توسط دارالکتب الاسلامیه در 258 صفحه در تهران انجام شد.
4 ـ هدیة الأقران الى اخبار لقمان الحکیم : به زبان عربى در خصوص مواعظ و حالات حضرت لقمان حکیم است . چاپ اوّل آن در سال 1323 ق و چاپ دوّم آن در 1403 ق در 145 صفحه و در تهران صورت پذیرفت .
5 ـ مقدمه و تعلیقه بر آداب الصلاة علاّمه مجلسى : این کتاب با تعلیق و تحشیه آیت الله شبسترى در 105 صفحه به چاپ رسید.
6 ـ چه کنیم تا وفادار باشیم : رساله اى مختصر به قطع جیبى و 45 صفحه که در سال 1353 ش در تبریز چاپ شد .
7 ـ صد پند لقمان حکیم : رساله کوچکى است که به ضمیمه آداب الصلاة چاپ شد .
8 . طرق الإجازات .
کتابخانه شخصى
کتابخانه شخصى آیت الله شبسترى حاصل سالها صرف عمر گرانمایه وى براى تهیه کتب در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، اخلاق، تاریخ و حکمت بود. آقا بزرگ دو نسخه منحصر فرد به نام هاى زبدة الأنوار لتحفة الأخیار[۸] تألیف ملاّ على بن حسین شبسترى و الزیارة الرجبیة فی المشاهد[۹] تألیف میرزا محمّد بن محمّد رضا مشهدى را در کتابخانه آیت الله شبسترى دیده و معرفى کرده است. کتابخانه وى در زمان حایتش به کتابخانه مدرسه طالبیه تبریز اهدا گردید.
استاد از منظر دیگران
آقا بزرگ تهرانى در اوّل اجازه روایى ده صفحه اى اش به آیت الله شبسترى داده است، مى نویسد:
«... الاخ الشّفیق الذّى هو بکلّ مکرمة حقیق . ذواللّسان المنطیق ، و النّظر الدّقیق ، و صاحب القلم و البیان و التّحقیق ، مولانا الفاضل الکامل و العالم العامل الورع التّقى الاواه المدعو بالشّیخ نصرالله بن عبدالله التبریزى الشبسترى مؤلف اللؤلؤ النضید ....»[۱۰]
آیت الله شهید مرتضى مطهرى از ایشان به عنوان «دوست عالیقدر و دانشمند محترم» یاد کرده است.[۱۱]
علاّمه جعفرى ـ ضمن بازگویى خاطرات سفر به نجف اشرف و کمک آیت الله شبسترى به وى در آن زمان ـ از ایشان با عنوان «روحانى بسیار خوب و وارسته» یاد کرده است.[۱۲]
استاد عمران علیزاده که از نزدیک ایشان را مى شناخت ، مى نویسد:
«عالم متتبع ، فقیه محقق ، حاج شیخ نصرالله بن عبدالله شبسترى از علماء فاضل و فقهاء متبحر ، شخص زاهد متقى ، داراى تحقیقات عالیه و تألیفات نفیسه ، محضرش منبع فیض و استفاده مى باشد.»[۱۳]
رحلت
آیت الله نصرالله زرگر شبستری در روز چهارشنبه اوّل بهمن 1382 شمسی مطابق با 28 ذى قعده 1424 قمری، هنگام اذان صبح در خطه زادگاهش به دیدار حق رفت و به ملکوت اعلی پرکشید.
پیكر پاكش با حضور مردم و علماى تبریز تشییع و بعد از اقامه نماز توسط آیت الله رضا توحیدى در قبرستان وادى رحمت تدفین گشت.[۱۴]
پانویس
- ↑ نامداران تاریخ : ج2، ص374.
- ↑ تربت پاکان : ج 1، 208.
- ↑ عرشیان خاک نشین : ص 209 ـ 210.
- ↑ زندگینامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت آیت الله شبسترى : ص 8.
- ↑ عرشیان خاک نشین : ص 166.
- ↑ نامداران تاریخ : ج 2، ص 373.
- ↑ زندگى نامه به مناسبت چهلمین روز درگذشت معظم له : ص 2.
- ↑ الذریعه : ج 12، ص 20.
- ↑ همان : ج 12، ص 79.
- ↑ اللؤلؤ النضید : ص 218.
- ↑ خدمات متقابل اسلام و مسلمین : ص 420.
- ↑ کیهان فرهنگى : ش 7.
- ↑ نامداران تاریخ : ج 2، ص 372.
- ↑ عرشیان خاک نشین : ص 211.
منابع
- پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام : پارساى فروتن، محمّد الوانساز خویى.
- فرهیختگان تمدن شیعه
- گلشن ابرار : ج7.
آرشیو عکس و تصویر
نصرالله زرگر شبسترى
قبر نصرالله زرگر شبسترى
