الهدایة الکبری (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | [[ | + | '''«الهداية الكبرى»''' تألیف [[حسین بن حمدان خصیبی|حسين بن حمدان خصيبى]] (م، 334 ق)، كتابی است درباره زندگى و [[معجزات]] و كرامات [[اهل البیت|چهارده معصوم]] (عليهم‌السلام). |
| − | + | {{مشخصات کتاب | |
| − | = | + | |عنوان= |
| − | |||
| − | + | |تصویر= [[پرونده:Ketab151.jpg|240px|وسط]] | |
| − | + | |نویسنده= حسین بن حمدان خصیبی | |
| − | + | |موضوع= زندگینامه چهارده معصوم | |
| − | == | + | |زبان= عربی |
| − | ویکی نور | + | |
| − | [[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]] | + | |تعداد جلد= ۱ |
| + | |||
| + | |عنوان افزوده1= | ||
| + | |||
| + | |افزوده1= | ||
| + | |||
| + | |عنوان افزوده2= | ||
| + | |||
| + | |افزوده2= | ||
| + | |||
| + | |لینک= | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | ==مؤلف== | ||
| + | [[حسین بن حمدان خصیبی|حسین بن حمدان خصیبى]] (متوفای ۳۳۴ یا ۳۵۸ ق) از راویان و محدثان [[شیعه]] در قرن ۴ هجری است. [[هارون بن موسى تلعکبری]] را از راویان او شمرده اند. | ||
| + | |||
| + | اقوال رجالیون درباره خصیبی مختلف است. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] به تبع [[ابن غضائری|ابن غضائری]] او را فاسد المذهب می داند و کتبی را برای او برمی شمرد. اما [[سید محسن امین]] در [[اعیان الشیعه (کتاب)|اعیان الشیعه]]، ضمن مدح و ثنای خصیبی، سخن مخالفان او را رد کرده است. | ||
| + | |||
| + | برخی از تألیفات وی عبارتند از: کتاب الإخوان، کتاب المسائل، تاریخ الأئمة، الرسالة، أسماء النبی، أسماء الأئمة، المائدة، الروضة، أقوال أصحاب الرسول و أخبارهم، الهدایة الکبرى. | ||
| + | |||
| + | ==معرفی کتاب== | ||
| + | در خصوص کتاب «الهدایة الکبرى» از قدیم اظهار نظرهاى شدیدى نسبت به محتواى آن وجود داشته، آن را غیر معتبر و غلو آمیز دانسته و برخى آن را از کتب فرقه [[نصیریه|نصیریه]] مى‌دانند. در سال‌هاى اخیر مقاله اى در نقد این اثر منتشر شده (مجله طلوع، ش ۱۶) که آن را از آثار مؤثر در [[شیعه]] امامیه و برگرفته از روایات غالیان دانسته و مى‌نویسد: به نظر مى‌رسد انتشار این روایات می‌تواند بیشترین اثر را در معرفی چهره‌اى مشوّه از تاریخ تشیع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از این مکتب تابناک داشته باشد. نقد این مقاله نیز در شماره‌هاى بعدى این مجله وجود دارد و نویسنده مى‌گوید: فهرست نویسان، کتاب الهدایه الکبرى را در ردیف آثار حسین خصیبى نیاورده‌اند، بلکه وى کتاب الهدایه داشته و احتمالاً مطالبى بر آن افزوده شده است. | ||
| + | |||
| + | با این وجود، کتاب «الهدایة» جایگاه مناسبى در میان آثار بعدى [[امامیه]] یافته است، چنانکه [[محمدتقی مجلسی]]، [[علامه مجلسی]]، [[شیخ حر عاملی]]، [[فیض کاشانی|فیض کاشانی]] و [[سید هاشم بحرانی|سید هاشم بحرانی]] به این کتاب اعتماد نموده و از آن نقل کرده‌اند. | ||
| + | |||
| + | ==محتوای کتاب== | ||
| + | مطالب تاریخى کتاب «الهدایة الکبرى» به شیوه [[حدیث|حدیثى]] بیان شده و مؤلف سلسله [[سند حدیث|اسناد]] خود را بیان کرده است. ابواب چهارده‌گانه کتاب به اعتبار [[اهل البیت|چهارده معصوم]] (علیهم‌السلام) تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر [[معصوم]] از احوال شخصى است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص می‌پردازد که غالب اسناد به [[ائمه اطهار|ائمه]] منتهى مى‌شود و در آنها [[معجزات]] و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق [[علم غیب امامان|علم غیب]] او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و [[طی الأرض|طی‌ّ الارض]] و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات و... ذکر می‌شود. | ||
| + | |||
| + | حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است، چنانکه درباره [[امام زمان]] (علیه‌السلام) حجم بیشتری اختصاص داده شده است. همچنین ذکر روایاتی درباره [[رجعت]]، به ویژه روایت مفصل [[مفضل بن عمر جعفی|مفضّل بن عمر]] از [[امام صادق]] (علیه‌السلام) است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازده‌گانه [[ائمه اطهار|ائمه]] (علیهم‌السلام) می‌باشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب [[رجال|رجالی]] و تاریخی [[شیعه]] یافت می‌شود، وضعیت جامعه شیعی بعد از شهادت [[امام حسن عسکری علیه السلام|امام عسکری]] (علیه‌السلام) و فعالیتهای [[جعفر کذاب|جعفر کذاب]] است. | ||
| + | |||
| + | ==منابع== | ||
| + | |||
| + | * "الهدایة الکبرى"، ویکی نور. | ||
| + | * کتاب الهدایة الکبرى، حسین بن حمدان الخصیبی، مؤسسة البلاغ. | ||
| + | |||
| + | [[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:منابع تاریخ زندگی ائمه (ع)]][[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتابهای فضایل اهل البیت (ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۰۸
«الهداية الكبرى» تألیف حسين بن حمدان خصيبى (م، 334 ق)، كتابی است درباره زندگى و معجزات و كرامات چهارده معصوم (عليهم‌السلام).
 | |
| نویسنده | حسین بن حمدان خصیبی |
| موضوع | زندگینامه چهارده معصوم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
محتویات
مؤلف
حسین بن حمدان خصیبى (متوفای ۳۳۴ یا ۳۵۸ ق) از راویان و محدثان شیعه در قرن ۴ هجری است. هارون بن موسى تلعکبری را از راویان او شمرده اند.
اقوال رجالیون درباره خصیبی مختلف است. نجاشی به تبع ابن غضائری او را فاسد المذهب می داند و کتبی را برای او برمی شمرد. اما سید محسن امین در اعیان الشیعه، ضمن مدح و ثنای خصیبی، سخن مخالفان او را رد کرده است.
برخی از تألیفات وی عبارتند از: کتاب الإخوان، کتاب المسائل، تاریخ الأئمة، الرسالة، أسماء النبی، أسماء الأئمة، المائدة، الروضة، أقوال أصحاب الرسول و أخبارهم، الهدایة الکبرى.
معرفی کتاب
در خصوص کتاب «الهدایة الکبرى» از قدیم اظهار نظرهاى شدیدى نسبت به محتواى آن وجود داشته، آن را غیر معتبر و غلو آمیز دانسته و برخى آن را از کتب فرقه نصیریه مى‌دانند. در سال‌هاى اخیر مقاله اى در نقد این اثر منتشر شده (مجله طلوع، ش ۱۶) که آن را از آثار مؤثر در شیعه امامیه و برگرفته از روایات غالیان دانسته و مى‌نویسد: به نظر مى‌رسد انتشار این روایات می‌تواند بیشترین اثر را در معرفی چهره‌اى مشوّه از تاریخ تشیع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از این مکتب تابناک داشته باشد. نقد این مقاله نیز در شماره‌هاى بعدى این مجله وجود دارد و نویسنده مى‌گوید: فهرست نویسان، کتاب الهدایه الکبرى را در ردیف آثار حسین خصیبى نیاورده‌اند، بلکه وى کتاب الهدایه داشته و احتمالاً مطالبى بر آن افزوده شده است.
با این وجود، کتاب «الهدایة» جایگاه مناسبى در میان آثار بعدى امامیه یافته است، چنانکه محمدتقی مجلسی، علامه مجلسی، شیخ حر عاملی، فیض کاشانی و سید هاشم بحرانی به این کتاب اعتماد نموده و از آن نقل کرده‌اند.
محتوای کتاب
مطالب تاریخى کتاب «الهدایة الکبرى» به شیوه حدیثى بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب چهارده‌گانه کتاب به اعتبار چهارده معصوم (علیهم‌السلام) تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر معصوم از احوال شخصى است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص می‌پردازد که غالب اسناد به ائمه منتهى مى‌شود و در آنها معجزات و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طی‌ّ الارض و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات و... ذکر می‌شود.
حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است، چنانکه درباره امام زمان (علیه‌السلام) حجم بیشتری اختصاص داده شده است. همچنین ذکر روایاتی درباره رجعت، به ویژه روایت مفصل مفضّل بن عمر از امام صادق (علیه‌السلام) است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازده‌گانه ائمه (علیهم‌السلام) می‌باشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب رجالی و تاریخی شیعه یافت می‌شود، وضعیت جامعه شیعی بعد از شهادت امام عسکری (علیه‌السلام) و فعالیتهای جعفر کذاب است.
منابع
- "الهدایة الکبرى"، ویکی نور.
- کتاب الهدایة الکبرى، حسین بن حمدان الخصیبی، مؤسسة البلاغ.
