رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
مختصر نویسی متوسط است
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

محمدآصف محسنی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 +
{{خوب}}
 +
'''«آیت‌الله محمدآصف محسنی»''' (۱۳۱۴-۱۳۹۸ ش)، از علمای مجاهد و مراجع تقلید [[شیعه]] در [[افغانستان]] و از شاگردان [[سید محسن حکیم]] و [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم خوئی]] بود. وی حزب حرکت اسلامی ‌‌افغانستان و مجتمع علمی ‌‌فرهنگی «خاتم النبیین» را تأسیس کرد و از مدافعان تقریب مذاهب اسلامی بود. آیت‌الله محسنی آثار متعددی در [[فقه]]، [[حدیث]] و [[رجال]] از جمله «[[بحوث فی علم الرجال]]» تألیف نمود.
 +
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
 
|نام کامل = محمد آصف محسنی
 
|نام کامل = محمد آصف محسنی
|تصویر=[[پرونده:Mohseni.jpg|220px|center]]
+
|تصویر=[[پرونده:Mohseni.jpg|۲۲۰px|center]]
|زادروز =  1314 شمسی
+
|زادروز =  ۱۳۱۴ شمسی
|زادگاه =  قندهار
+
|زادگاه =  قندهار- [[افغانستان]]
|وفات =   
+
|وفات =  ۱۳۹۸ شمسی
|مدفن =   
+
|مدفن =  کابل
|اساتید =   
+
|اساتید =  [[سید محسن حکیم]]، [[سید عبدالاعلی سبزواری]]، [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم خوئی]]، شیخ حسین حلی،...
 
|شاگردان =  
 
|شاگردان =  
|آثار = رسائل فقهی، متافیزیک، قرآن یا سند اسلام، فوائد دین در زندگانی، اقتصاد معتدل
+
|آثار = [[بحوث فی علم الرجال]]، صراط الحق، الفقه و مسائل طبیه، حکومت اسلامی، قرآن یا سند اسلام، فوائد دین در زندگانی، اقتصاد معتدل، عقاید اسلامی،...
 
}}
 
}}
  
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
+
==ولادت==
{{خوب}}
 
 
 
==زندگی نامه==
 
 
 
حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی مدظله العالی فرزند محمد میرزا محسنی در یک خانواده مذهبی و مومن شب جمعه پنجم ثور (اردیبهشت) سال 1314 خورشیدی مطابق با 22 [[محرم]] الحرام سال 1354 قمری مساوی با 26 آپریل 1936 میلادی در شهر قندهار به دنیا آمد. در سال 1949 میلادی با پدر بزرگوارش به پاکستان رفت و در پاکستان زبان اردو را آموخت.
 
 
 
در سال 1331 خورشیدی کارمند اطاق‌های تجارت شهر قندهار شد اما عشق و علاقه شدید که به تحصیل علوم دینی داشت، این شغل را رها کرد و به تحصیل پرداخت و سپس به ولسوالی جاغوری رفت و به مدت هشت ماه ادبیات و [[منطق]] را در آنجا فراگرفت. در سال 1332 خورشیدی به [[نجف]] اشرف رفت و در طول دو سال و نیم دروس سطوح را به پایان رساند. سپس به دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] پرداخت و پیش آیت الله العظمی‌‌ [[سید محسن حکیم]] و آیت الله شیخ حسین حلی و آیت الله سید عبدالاعلی سبزواری و آیت الله العظمی‌‌ [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خوئی]] به شاگردی پرداخت.
 
 
 
او پس از دوازده سال تحصیل در نجف به زادگاهش قندهار بازگشت و حسینیه بزرگ قندهار و مدرسه علمیه آن شهر را تأسیس کرد. در سال 1357 خورشیدی حضرت آیت الله العظمی‌‌ محسنی دام ظله به [[حج]] رفت و بعد از حج، به [[سوریه]] رفت و چند ماهی در شهر دمشق مشغول تدریس علوم حوزه‌ای شد. او سپس به [[ایران]] رفت و در فروردین (حمل) سال 1357 خورشیدی با جمعی از روحانیون افغانستان مقیم [[حوزه علميه قم|حوزه علمیه مقدس قم]]، حزب حرکت اسلامی ‌‌افغانستان را تأسیس نمودند. حزب حرکت اسلامی ‌‌به رهبری حضرت آیت الله محسنی دام ظله در بُعد نظامی ‌‌بیش از صد پایگاه نظامی‌‌ در نوزده ولایت افغانستان ایجاد نموده و هزاران نیروی مسلح را بر علیه متجاوزین اسلام و وطن (شوروی سابق) سازماندهی و رهبری کرد.
 
 
 
در زمان حاکمیت اولین دولت مجاهدین در کابل وی منشی و سخنگوی شورای رهبری دولت اسلامی ‌‌افغانستان بود. پس از وقوع جنگ‌های داخلی بین گروه‌های مجاهدین کابل را ترک نموده و مدتی مقیم شهر اسلام آباد پاکستان شد. در سال 1376 خورشیدی پاکستان را ترک نمود و مقیم شهر مقدس [[قم]] در ایران شد. و معظم‌له در این شهر به تدریس خارج فقه، [[علم کلام]] و [[علم رجال]] پرداخت.
 
  
بعد از سقوط حکومت طالبان، به کابل بازگشت و تاکنون نیز در این شهر سکونت دارد. از مهم‌ترین اقدامات ایشان در کابل رسمیت مذهب [[شیعه|تشیع]]، تأسیس تلویزیون تمدن و ساخت مجتمع بزرگ علمی ‌‌فرهنگی [[پیامبر اسلام|خاتم النبیین]] صلی الله علیه و آله است که نظیر خود را در افغانستان ندارد.
+
محمدآصف ‌‌محسنی قندهاری فرزند محمدمیرزا در یک خانواده مذهبی در سال ۱۳۱۴ خورشیدی (۲۲ [[ماه محرم|محرم]] سال ۱۳۵۴ ق) در شهر قندهار [[افغانستان]] به دنیا آمد. در نوجوانی با پدر بزرگوارش به [[پاکستان]] رفت و در آنجا زبان اردو را آموخت.
==نبوغ علمی==
 
  
 +
== تحصیل و استادان ==
 +
در سال ۱۳۳۱ خورشیدی کارمند اطاق‌های تجارت شهر قندهار شد، اما عشق و علاقه شدید که به تحصیل علوم دینی داشت، این شغل را رها کرد و به تحصیل پرداخت و سپس به ولسوالی جاغوری رفت و به مدت هشت ماه ادبیات و [[منطق]] را در آنجا فراگرفت. در سال ۱۳۳۲ خورشیدی به [[نجف]] اشرف رفت و در طول دو سال و نیم دروس سطوح را به پایان رساند. سپس به دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] پرداخت و نزد آیت الله [[سید محسن حکیم]]، آیت الله شیخ حسین حلی، آیت الله [[سید عبدالاعلی سبزواری]] و آیت الله [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم خوئی]] به شاگردی پرداخت.
  
حضرت آیت الله الـعظمی ‌‌محسنی دام ظله همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌‌دادند و برجسته‌تر از اکثر هم‌درسانش بود. وی در كثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و رجال و تداوم فعالیت علمی ‌‌و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون، در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند. و همیشه مورد توجه اساتید و هم‌درسانش بوده است. و گواهینامه‌های در علم رجال؛ علم کلام و [[حدیث]] بدست آورده است که حکایت از درایت حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی مدظله العالی در این زمینه دارد.
+
آیت الله محسنی همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌‌دادند و برجسته‌تر از اکثر هم‌درسانش بود. وی در کثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و [[علم رجال|رجال]] و تداوم فعالیت علمی ‌‌و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون، در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند. و همیشه مورد توجه اساتید و هم‌درسانش بوده است. و گواهینامه‌های در علم رجال، علم [[کلام]] و [[حدیث]] بدست آورد که حکایت از درایت وی در این زمینه دارد.
==سفرها==
 
  
حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی دام ظله به کشورهای متعدد سفر نموده است که اکثر این سفرها علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده است. از جمله سفرهای در کشورهای همسایه پاکستان، ایران، شبهه قاره هند و ترکیه داشته‌اند و ایشان مدت‌های مدید برای فراگیری علوم اسلامی ‌‌در کشور [[عراق]] (نجف اشرف) که مهد علوم آن روز بوده است ساکن بودند و سایر کشورهای عربی همچون سوریه که مدت‌ها در آنجا تدریس نموده است، عربستان سعودی، لبنان، کویت، امارات متحده عربی و اردن سفرهای داشته است.
+
== فعالیت‌های علمی و اجتماعی ==
 +
آیت الله محسنی پس از دوازده سال تحصیل در نجف به زادگاهش قندهار بازگشت و [[حسینیه]] بزرگ قندهار و مدرسه علمیه آن شهر را تأسیس کرد.  
  
علاوه بر این ایشان سفرهای فراقاره‌ای نیز داشته‌اند که جهت شرکت در کنفرانس‌های علمی و سیاسی رفته‌اند از جمله انگستان، آلمان، فرانسه، سنگال سودان، مسکو (روسیه) و اتریش.
+
او در سال ۱۳۵۷ خورشیدی به سفر [[حج]] رفت و بعد از حج، به [[سوریه]] رفت و چند ماهی در شهر [[دمشق]] مشغول تدریس علوم حوزوی شد. وی سپس به [[ایران]] رفت و در فروردین سال ۱۳۵۷ خورشیدی با جمعی از روحانیون [[افغانستان]] مقیم [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]]، حزب حرکت اسلامی ‌‌افغانستان را تأسیس نمود. حزب حرکت اسلامی ‌‌به رهبری آیت الله محسنی در بُعد نظامی ‌‌بیش از صد پایگاه نظامی‌‌ در نوزده ولایت افغانستان ایجاد نموده و هزاران نیروی مسلح را بر علیه متجاوزین اسلام و وطن (شوروی سابق) سازماندهی و رهبری کرد.
  
==ملاقات‌ها==
+
در زمان حاکمیت اولین دولت مجاهدین در کابل، وی منشی و سخنگوی شورای رهبری دولت اسلامی ‌‌افغانستان بود. پس از وقوع جنگ‌های داخلی بین گروه‌های مجاهدین، کابل را ترک نموده و مدتی مقیم شهر اسلام آباد [[پاکستان]] شد. در سال ۱۳۷۶ خورشیدی پاکستان را ترک نمود و مقیم شهر مقدس [[قم]] در ایران شد. وی در این شهر به تدریس خارج [[فقه]]، [[علم کلام]] و [[علم رجال]] پرداخت.
  
حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی مدظله العالی یکی از شخصیت‌های ممتاز و برجسته جهانی می‌باشد که خواه‌ناخواه ملاقات‌های فراوان با رهبران و روئسای کشورهای جهان داشته است که ما به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
+
ایشان بعد از سقوط حکومت طالبان، به کابل بازگشت و از مهم‌ترین اقدامات او در کابل، رسمیت مذهب [[شیعه|تشیع]]، تأسیس تلویزیون تمدن و ساخت مجتمع بزرگ علمی ‌‌فرهنگی «خاتم النبیین صلی الله علیه و آله» است که نظیر خود را در افغانستان ندارد.
  
ایشان در ارتباط به مسائل مختلفی با روئسای کنفرانس کشورهای اسلامی، با جنرال ضیاءالحق، غلام اسحاق خان روئسای جمهور و نوازشریف صدراعظم وقت پاکستان، با رئیس پارلمان فرانسه در سال 1989 م با دبیر کل سازمان ملل متحد در سال 1993 م در اسلام‌آباد، با حافظ الاسد رئیس جمهور وقت سوریه در سال 1994 م (دمشق) با رئیس جمهور سودان در سال 1992 م (خارطوم) با فهد شاه عربستان، با شیخ کویت با حجت الاسلام هاشمی‌‌ رفسنجانی و حجت الاسلام سید محمد خاتمی‌‌ روئسای جمهوری سابق جمهوری اسلامی ‌‌ایران و همچنان با محمود احمدی نژاد رئیس جمهور فعلی جمهوری اسلامی ‌‌ایران در سال 1386 هـ.ق مطابق سال 2007 در کابل و با نمایندگان متعدد سازمان ملل متحد در افغانستان ملاقات‌هایی داشته‌اند.
+
چنانکه گفته شد، آیت الله محسنی به کشورهای متعدد سفر نمود که اکثر این سفرها علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده است. از جمله سفرهایی در کشورهای همسایه [[پاکستان]]، [[ایران]]، شبهه قاره هند و [[ترکیه]] داشته‌ و ایشان مدت‌های مدید برای فراگیری علوم اسلامی ‌‌در کشور [[عراق]] (نجف اشرف) که مهد علوم آن روز بوده است ساکن بودند و سایر کشورهای عربی همچون [[سوریه]] که مدت‌ها در آنجا تدریس نموده است، [[عربستان]]، [[لبنان]]، [[کویت]]، [[امارات متحده عربی]] و [[اردن]] سفرهایی داشته است. علاوه بر این ایشان سفرهای فراقاره‌ای نیز داشته‌اند که جهت شرکت در کنفرانس‌های علمی و سیاسی رفته‌اند از جمله انگستان، آلمان، فرانسه، [[سنگال]]، [[سودان]]، مسکو (روسیه) و اتریش.
  
==تالیفات==
+
==آثار و تألیفات==
  
آیت الله العظمی ‌‌محسنی دام ظله العالی دارای بیش از 63 کتاب در امور مذهبی، سیاسی، فقه، علمی‌‌ و... می‌باشد از مهم‌ترین تالیفات مدظله العالی می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:  
+
آیت الله محسنی دارای بیش از ۶۰ کتاب در امور مذهبی، سیاسی، فقهی، علمی‌‌ و... می‌باشد. از مهم‌ترین تألیفات وی می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:  
  
#کتاب صراط الحق، در سه جلد در علم [[کلام]]؛
+
#صراط الحق، در سه جلد در [[علم کلام]]؛
#کتاب حدود الشریعة فی محرمات‌ها و واجبات‌ها، در چهار جلد مربوط به علم فقه؛
+
#حدود الشریعة فی محرمات‌ها و واجبات‌ها، در چهار جلد مربوط به [[علم فقه]]؛
 
#عقاید اسلامی؛
 
#عقاید اسلامی؛
 
#فوائد رجالیة؛
 
#فوائد رجالیة؛
#متافیزیک؛
+
#متافیزیک از نظر رئاليزم؛
#[[قرآن]] یا سند اسلام؛
+
#قرآن یا سند اسلام؛
 
#فوائد دین در زندگانی؛
 
#فوائد دین در زندگانی؛
 
#اقتصاد معتدل؛
 
#اقتصاد معتدل؛
 
#معجم الاحادیث المعتبرة، در شش جلد؛
 
#معجم الاحادیث المعتبرة، در شش جلد؛
#الفقه و مسائل طبیه (در دو جلد)؛
+
#الفقه و مسائل طبیه، در دو جلد؛
 
#حکومت اسلامی؛
 
#حکومت اسلامی؛
 
#مشرعة [[بحارالانوار]]، در دو جلد؛
 
#مشرعة [[بحارالانوار]]، در دو جلد؛
 
#الضمانات الفقهیة و اسباب‌ها؛
 
#الضمانات الفقهیة و اسباب‌ها؛
 
#القواعد الاصولیة والفقهیة؛
 
#القواعد الاصولیة والفقهیة؛
#روح از نظر [[دین]]؛
+
#روح از نظر دین؛
 
#عقل و علم روحی جدید؛
 
#عقل و علم روحی جدید؛
 
#[[بحوث فی علم الرجال]]؛
 
#[[بحوث فی علم الرجال]]؛
سطر ۶۵: سطر ۵۹:
 
#روش جدید اخلاق اسلامی؛
 
#روش جدید اخلاق اسلامی؛
 
#مباحثی درباره حکومت اسلامی؛
 
#مباحثی درباره حکومت اسلامی؛
#فواید دمشقیه؛
+
#فواید دمشقیه؛ [[پرونده:Metafizik.jpg|thumb|left|متافیزیک - یکی از آثار آیت الله محسنی]]
#(قسمتي از تاريخ سياسي حكومت مجاهدين) مصوبات شورای رهبری مجاهدین؛
+
#مصوبات شورای رهبری مجاهدین (قسمتی از تاریخ سیاسی حکومت مجاهدین)؛
 
#دین و زندگی؛
 
#دین و زندگی؛
#عقاید اسلامی ‌‌از نظر علم و [[فلسفه]]؛
+
#عقاید اسلامی ‌‌از نظر علم و فلسفه؛
 
#دین و اقتصاد؛
 
#دین و اقتصاد؛
 
#روابط انسان؛
 
#روابط انسان؛
سطر ۸۲: سطر ۷۶:
 
#توضیح المسائل طبی (پزشکی)؛
 
#توضیح المسائل طبی (پزشکی)؛
 
#عدالت الصحابه؛
 
#عدالت الصحابه؛
#جنگ در تاریکی (شیعه و سنی چه فرقی دارند.
+
#جنگ در تاریکی (شیعه و سنی چه فرقی دارند)؛
 
#مهدی موعد عجل الله تعالی فرجه شریف؛
 
#مهدی موعد عجل الله تعالی فرجه شریف؛
 
#عقاید، فقه و اخلاق؛
 
#عقاید، فقه و اخلاق؛
 
#گوناگون، در دو جلد؛
 
#گوناگون، در دو جلد؛
#حل 66 سئوال دینی؛
+
#حل ۶۶ سئوال دینی؛
 
#تسنیم؛
 
#تسنیم؛
 
#وظیفه علما دینی ما؛
 
#وظیفه علما دینی ما؛
سطر ۱۰۸: سطر ۱۰۲:
 
#مسایل پاراچنار.
 
#مسایل پاراچنار.
  
==منبع==
+
==وفات==
[http://okhovat.org/farsi/index.php?option=com_content&task=view&id=1&Itemid=4 سایت حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی مدظله العالی] (نقل با تلخیص)
+
مرحوم آیت‌الله محمدآصف محسنی سرانجام، شامگاه روز دوشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ ش، در سن ۸۵ سالگی در کابل درگذشت. پیکر ایشان در مجتمع علمی ‌‌فرهنگی و حوزه علمیه خاتم النبیین کابل [[تشییع جنازه|تشییع]] و در مکانی که پیش از این خودش در این حوزه علمیه مشخص کرده بود، به خاک سپرده شد.
 +
==منابع==
 +
 
 +
* [http://okhovat.org/farsi/index.php?option=com_content&task=view&id=1&Itemid=4 پایگاه حضرت آیت الله العظمی ‌‌محسنی]  
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
<gallery style="text-align:center">
+
<gallery mode="packed" heights="170">
پرونده:محمدآصف محسنی (1).jpg|1
+
پرونده:محسنی0.jpg|محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (2).jpg|2
+
پرونده:محمدآصف محسنی (1).jpg|محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (4).jpg|3
+
پرونده:محمدآصف محسنی (2).jpg|محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (5).jpg|4
+
پرونده:محمدآصف محسنی (4).jpg|محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (6).jpg|تصویر آیت الله محمدآصف محسنی و سید عمار حکیم
+
پرونده:محمدآصف محسنی (5).jpg|محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (7).jpg|6
+
پرونده:محمدآصف محسنی (6).jpg|از راست: سید عمار حکیم و محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (8).jpg|7
+
پرونده:محسنی1.jpg|محمدآصف محسنی در منزل شخصی
پرونده:محمدآصف محسنی (9).jpg|8
+
پرونده:محسنی.jpg|مزار محمدآصف محسنی
پرونده:محمدآصف محسنی (10).jpg|9
+
</gallery>
 +
 
  
</gallery>
 
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده
سطر ۱۳۸: سطر ۱۳۵:
  
 
[[رده:علمای معاصر|محسنی، محمدآصف]]
 
[[رده:علمای معاصر|محسنی، محمدآصف]]
 +
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:متکلمان]]
 
[[رده:متکلمان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:رجالیون]]
 
[[رده:رجالیون]]
 
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]
 
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۰۷

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

«آیت‌الله محمدآصف محسنی» (۱۳۱۴-۱۳۹۸ ش)، از علمای مجاهد و مراجع تقلید شیعه در افغانستان و از شاگردان سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خوئی بود. وی حزب حرکت اسلامی ‌‌افغانستان و مجتمع علمی ‌‌فرهنگی «خاتم النبیین» را تأسیس کرد و از مدافعان تقریب مذاهب اسلامی بود. آیت‌الله محسنی آثار متعددی در فقه، حدیث و رجال از جمله «بحوث فی علم الرجال» تألیف نمود.

۲۲۰px
نام کامل محمد آصف محسنی
زادروز ۱۳۱۴ شمسی
زادگاه قندهار- افغانستان
وفات ۱۳۹۸ شمسی
مدفن کابل

Line.png

اساتید

سید محسن حکیم، سید عبدالاعلی سبزواری، سید ابوالقاسم خوئی، شیخ حسین حلی،...


آثار

بحوث فی علم الرجال، صراط الحق، الفقه و مسائل طبیه، حکومت اسلامی، قرآن یا سند اسلام، فوائد دین در زندگانی، اقتصاد معتدل، عقاید اسلامی،...


ولادت

محمدآصف ‌‌محسنی قندهاری فرزند محمدمیرزا در یک خانواده مذهبی در سال ۱۳۱۴ خورشیدی (۲۲ محرم سال ۱۳۵۴ ق) در شهر قندهار افغانستان به دنیا آمد. در نوجوانی با پدر بزرگوارش به پاکستان رفت و در آنجا زبان اردو را آموخت.

تحصیل و استادان

در سال ۱۳۳۱ خورشیدی کارمند اطاق‌های تجارت شهر قندهار شد، اما عشق و علاقه شدید که به تحصیل علوم دینی داشت، این شغل را رها کرد و به تحصیل پرداخت و سپس به ولسوالی جاغوری رفت و به مدت هشت ماه ادبیات و منطق را در آنجا فراگرفت. در سال ۱۳۳۲ خورشیدی به نجف اشرف رفت و در طول دو سال و نیم دروس سطوح را به پایان رساند. سپس به دروس خارج فقه و اصول پرداخت و نزد آیت الله سید محسن حکیم، آیت الله شیخ حسین حلی، آیت الله سید عبدالاعلی سبزواری و آیت الله سید ابوالقاسم خوئی به شاگردی پرداخت.

آیت الله محسنی همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌‌دادند و برجسته‌تر از اکثر هم‌درسانش بود. وی در کثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و رجال و تداوم فعالیت علمی ‌‌و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون، در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند. و همیشه مورد توجه اساتید و هم‌درسانش بوده است. و گواهینامه‌های در علم رجال، علم کلام و حدیث بدست آورد که حکایت از درایت وی در این زمینه دارد.

فعالیت‌های علمی و اجتماعی

آیت الله محسنی پس از دوازده سال تحصیل در نجف به زادگاهش قندهار بازگشت و حسینیه بزرگ قندهار و مدرسه علمیه آن شهر را تأسیس کرد.

او در سال ۱۳۵۷ خورشیدی به سفر حج رفت و بعد از حج، به سوریه رفت و چند ماهی در شهر دمشق مشغول تدریس علوم حوزوی شد. وی سپس به ایران رفت و در فروردین سال ۱۳۵۷ خورشیدی با جمعی از روحانیون افغانستان مقیم حوزه علمیه قم، حزب حرکت اسلامی ‌‌افغانستان را تأسیس نمود. حزب حرکت اسلامی ‌‌به رهبری آیت الله محسنی در بُعد نظامی ‌‌بیش از صد پایگاه نظامی‌‌ در نوزده ولایت افغانستان ایجاد نموده و هزاران نیروی مسلح را بر علیه متجاوزین اسلام و وطن (شوروی سابق) سازماندهی و رهبری کرد.

در زمان حاکمیت اولین دولت مجاهدین در کابل، وی منشی و سخنگوی شورای رهبری دولت اسلامی ‌‌افغانستان بود. پس از وقوع جنگ‌های داخلی بین گروه‌های مجاهدین، کابل را ترک نموده و مدتی مقیم شهر اسلام آباد پاکستان شد. در سال ۱۳۷۶ خورشیدی پاکستان را ترک نمود و مقیم شهر مقدس قم در ایران شد. وی در این شهر به تدریس خارج فقه، علم کلام و علم رجال پرداخت.

ایشان بعد از سقوط حکومت طالبان، به کابل بازگشت و از مهم‌ترین اقدامات او در کابل، رسمیت مذهب تشیع، تأسیس تلویزیون تمدن و ساخت مجتمع بزرگ علمی ‌‌فرهنگی «خاتم النبیین صلی الله علیه و آله» است که نظیر خود را در افغانستان ندارد.

چنانکه گفته شد، آیت الله محسنی به کشورهای متعدد سفر نمود که اکثر این سفرها علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده است. از جمله سفرهایی در کشورهای همسایه پاکستان، ایران، شبهه قاره هند و ترکیه داشته‌ و ایشان مدت‌های مدید برای فراگیری علوم اسلامی ‌‌در کشور عراق (نجف اشرف) که مهد علوم آن روز بوده است ساکن بودند و سایر کشورهای عربی همچون سوریه که مدت‌ها در آنجا تدریس نموده است، عربستان، لبنان، کویت، امارات متحده عربی و اردن سفرهایی داشته است. علاوه بر این ایشان سفرهای فراقاره‌ای نیز داشته‌اند که جهت شرکت در کنفرانس‌های علمی و سیاسی رفته‌اند از جمله انگستان، آلمان، فرانسه، سنگال، سودان، مسکو (روسیه) و اتریش.

آثار و تألیفات

آیت الله محسنی دارای بیش از ۶۰ کتاب در امور مذهبی، سیاسی، فقهی، علمی‌‌ و... می‌باشد. از مهم‌ترین تألیفات وی می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:

  1. صراط الحق، در سه جلد در علم کلام؛
  2. حدود الشریعة فی محرمات‌ها و واجبات‌ها، در چهار جلد مربوط به علم فقه؛
  3. عقاید اسلامی؛
  4. فوائد رجالیة؛
  5. متافیزیک از نظر رئاليزم؛
  6. قرآن یا سند اسلام؛
  7. فوائد دین در زندگانی؛
  8. اقتصاد معتدل؛
  9. معجم الاحادیث المعتبرة، در شش جلد؛
  10. الفقه و مسائل طبیه، در دو جلد؛
  11. حکومت اسلامی؛
  12. مشرعة بحارالانوار، در دو جلد؛
  13. الضمانات الفقهیة و اسباب‌ها؛
  14. القواعد الاصولیة والفقهیة؛
  15. روح از نظر دین؛
  16. عقل و علم روحی جدید؛
  17. بحوث فی علم الرجال؛
  18. تقریب مذاهب از نظر تا عمل؛
  19. روش جدید اخلاق اسلامی؛
  20. مباحثی درباره حکومت اسلامی؛
  21. فواید دمشقیه؛
    متافیزیک - یکی از آثار آیت الله محسنی
  22. مصوبات شورای رهبری مجاهدین (قسمتی از تاریخ سیاسی حکومت مجاهدین)؛
  23. دین و زندگی؛
  24. عقاید اسلامی ‌‌از نظر علم و فلسفه؛
  25. دین و اقتصاد؛
  26. روابط انسان؛
  27. راه ترقی ما؛
  28. خداشناسی منها دین؛
  29. جوان و دوره جوانی؛
  30. عقاید برای همه؛
  31. قضاء و شهادت؛
  32. جهاد اسلامی، در دو جلد؛
  33. تصویب قانون اساسی؛
  34. زن در شریعت اسلامی؛
  35. توضیح المسائل جنگی؛
  36. توضیح المسائل طبی (پزشکی)؛
  37. عدالت الصحابه؛
  38. جنگ در تاریکی (شیعه و سنی چه فرقی دارند)؛
  39. مهدی موعد عجل الله تعالی فرجه شریف؛
  40. عقاید، فقه و اخلاق؛
  41. گوناگون، در دو جلد؛
  42. حل ۶۶ سئوال دینی؛
  43. تسنیم؛
  44. وظیفه علما دینی ما؛
  45. دفاع و حرکت؛
  46. تصویری از حکومت اسلامی؛
  47. خود را بسازیم؛
  48. نظم مفید؛
  49. مسایل لندن؛
  50. مسایل کابل؛
  51. تفسیر سوره شمس؛
  52. حجت؛
  53. وحدت امت؛
  54. الارض فی الفقه؛
  55. نظرة عابرة؛
  56. خواست شیعیان افغانی؛
  57. تحقق اتحاد امت اسلامی؛
  58. مقالات؛
  59. توحید نظری؛
  60. وظایف اعضای بدن؛
  61. همبستگی اسلامی؛
  62. مسایل پاراچنار.

وفات

مرحوم آیت‌الله محمدآصف محسنی سرانجام، شامگاه روز دوشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ ش، در سن ۸۵ سالگی در کابل درگذشت. پیکر ایشان در مجتمع علمی ‌‌فرهنگی و حوزه علمیه خاتم النبیین کابل تشییع و در مکانی که پیش از این خودش در این حوزه علمیه مشخص کرده بود، به خاک سپرده شد.

منابع

آرشیو عکس و تصویر