آیه 109 سوره بقره: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{قرآن در قاب|وَدَّ كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ...» ایجاد کرد)
 
(نزول)
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۴۱: سطر ۴۱:
 
</tabber>
 
</tabber>
 
==معانی کلمات آیه==
 
==معانی کلمات آیه==
«وَدَّ»: دوست داشت. آرزو کرد. «کُفَّاراً»: حال ضمیر مفعولی (کُمْ) در (یَرُدُّونَکُم) یا مفعول دوم است. «حَسَداً»: مفعولٌ‌له است. «تَبَیَّنَ»: روشن گردید. «أُعْفُوا»: عفو کنید و عقوبت نکنید. «إصْفَحُوا»: ببخشید و سرزنش نکنید.
+
فاعفوا: عفو: گذشت و بخشودن. معناى ديگرى نيز دارد كه بعدها خواهد آمد.
 +
 
 +
اصفحوا: صفح به معنى اغماض و ناديده گرفتن است، به نظر راغب اصفهانى:
 +
آن از عفو ابلغ است، به قول طبرسى عفو و صفح هر دو به يك معنى مى باشند (قاموس قرآن).<ref>تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی</ref>
 +
 
 
==نزول==
 
==نزول==
  
سطر ۴۸: سطر ۵۲:
 
این آیه در [[مدینه]] بر [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌1، ص 111.</ref>
 
این آیه در [[مدینه]] بر [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌1، ص 111.</ref>
  
'''شأن نزول:'''<ref> محمدباقر محقق،‌ [[نمونه بينات در شأن نزول آيات]] از نظر [[شیخ طوسی]] و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 28.</ref>
+
'''شأن نزول:'''
  
 
«[[شیخ طوسی]]» گوید: حسن بصرى<ref> ابوسعيد حسن بن ابى‌الحسن يسارالبصرى از شاگردان عبدالله بن مسعود در [[عراق]] بود دو سال به آخر خلافت عمر بن الخطاب متولد شد و از تابعين مشهور و در فصاحت و زهد نيز شهرت فراوانى داشته است و در سال 110 هجرى پس از 88 سال زندگى وفات يافت شيخ بزرگوار ما وى را در رديف مفسرينى كه مورد ستايش است قرار داده است.</ref> گويد: اين آيه براى يهود و نصارى نازل گرديده است، قتاده و زهرى معتقدند كه درباره كعب بن الاشرف بوده است.
 
«[[شیخ طوسی]]» گوید: حسن بصرى<ref> ابوسعيد حسن بن ابى‌الحسن يسارالبصرى از شاگردان عبدالله بن مسعود در [[عراق]] بود دو سال به آخر خلافت عمر بن الخطاب متولد شد و از تابعين مشهور و در فصاحت و زهد نيز شهرت فراوانى داشته است و در سال 110 هجرى پس از 88 سال زندگى وفات يافت شيخ بزرگوار ما وى را در رديف مفسرينى كه مورد ستايش است قرار داده است.</ref> گويد: اين آيه براى يهود و نصارى نازل گرديده است، قتاده و زهرى معتقدند كه درباره كعب بن الاشرف بوده است.
  
ابن عباس گويد: كه منظور آيه حيّى بن اخطب و برادرش ابوياسر بن اخطب بوده اند.<ref> صاحبان كشف الاسرار از عامه و روض الجنان از خاصه گويند: درباره فنحاص بن عازورا و زيد بن قيس نازل گرديد وقتى كه اين دو نفر به [[عمار یاسر]] و حذيفه يمانى پس از واقعه [[غزوه احد]] ملاقات كردند و گفتند: چرا از محمد برنمى گرديد اگر او حق مى بود شما در جنگ احد شكست نمى خورديد بنابراين به آئين ما برگرديد، عمار و حذيفه پايدارى خود را در دين [[اسلام]] و استوارى و وفادارى خويش را به [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله و سلم و مقدسات دينى به آنان گوشزد كردند و اين خبر وقتى به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد آنان را تحسين فرمود و اين آيه نازل گرديد.</ref>
+
ابن عباس گويد: كه منظور آيه حيّى بن اخطب و برادرش ابوياسر بن اخطب بوده اند<ref> صاحبان كشف الاسرار از عامه و روض الجنان از خاصه گويند: درباره فنحاص بن عازورا و زيد بن قيس نازل گرديد وقتى كه اين دو نفر به [[عمار یاسر]] و حذيفه يمانى پس از واقعه [[غزوه احد]] ملاقات كردند و گفتند: چرا از محمد برنمى گرديد اگر او حق مى بود شما در جنگ احد شكست نمى خورديد بنابراين به آئين ما برگرديد، عمار و حذيفه پايدارى خود را در دين [[اسلام]] و استوارى و وفادارى خويش را به [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله و سلم و مقدسات دينى به آنان گوشزد كردند و اين خبر وقتى به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد آنان را تحسين فرمود و اين آيه نازل گرديد.</ref>.<ref> محمدباقر محقق،‌ [[نمونه بينات در شأن نزول آيات]] از نظر [[شیخ طوسی]] و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 28.</ref>
 +
 
 
== تفسیر آیه ==
 
== تفسیر آیه ==
 
<tabber>
 
<tabber>
سطر ۷۱: سطر ۷۶:
  
 
دشمن كه در دل آرزوى كفر شما را دارد، در عمل از هيچ توطئه و نقشه‌اى خوددارى نخواهد كرد. روشهاى اقدام آنها همان طرح سؤالات بى‌جا، وسوسه‌ها، القاى شبهات و ...
 
دشمن كه در دل آرزوى كفر شما را دارد، در عمل از هيچ توطئه و نقشه‌اى خوددارى نخواهد كرد. روشهاى اقدام آنها همان طرح سؤالات بى‌جا، وسوسه‌ها، القاى شبهات و ...
 
 
مى‌باشد كه بايد نسبت به آنها هشيار بود.
 
مى‌باشد كه بايد نسبت به آنها هشيار بود.
  
سطر ۷۹: سطر ۸۳:
  
 
2- در برخورد با دشمن نيز بايد انصاف داشت. «وَدَّ كَثِيرٌ» (آيه مى‌فرمايد:
 
2- در برخورد با دشمن نيز بايد انصاف داشت. «وَدَّ كَثِيرٌ» (آيه مى‌فرمايد:
 
 
بسيارى از اهل كتاب چنين هستند، نه همه‌ى آنان.)
 
بسيارى از اهل كتاب چنين هستند، نه همه‌ى آنان.)
  
سطر ۲۰۶: سطر ۲۰۹:
 
==={{تفسیر الکاشف|سوره=2 |آیه=109}}===
 
==={{تفسیر الکاشف|سوره=2 |آیه=109}}===
 
</tabber>
 
</tabber>
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۳۶

مشاهده آیه در سوره

وَدَّ كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ ۖ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّىٰ يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

مشاهده آیه در سوره


<<108 آیه 109 سوره بقره 110>>
سوره : سوره بقره (2)
جزء : 1
نزول : مدینه

ترجمه های فارسی

بسیاری از اهل کتاب آرزو دارند که شما را از ایمان به کفر برگردانند به سبب رشک و حسدی که در نفس خود بر ایمان شما برند بعد از آنکه حق بر آنها آشکار گردید، پس (اگر ستمی از آنها به شما رسید) در گذرید (و مدارا کنید) تا هنگامی که فرمان خدا برسد، که البته خدا بر هر چیز قادر و تواناست.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Many of the People of the Book are eager to turn you into unbelievers after your faith, out of their inner envy, [and] after the truth had become manifest to them. Yet excuse [them] and forbear until Allah issues His edict. Indeed Allah has power over all things.

معانی کلمات آیه

فاعفوا: عفو: گذشت و بخشودن. معناى ديگرى نيز دارد كه بعدها خواهد آمد.

اصفحوا: صفح به معنى اغماض و ناديده گرفتن است، به نظر راغب اصفهانى: آن از عفو ابلغ است، به قول طبرسى عفو و صفح هر دو به يك معنى مى باشند (قاموس قرآن).[۱]

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۲]

شأن نزول:

«شیخ طوسی» گوید: حسن بصرى[۳] گويد: اين آيه براى يهود و نصارى نازل گرديده است، قتاده و زهرى معتقدند كه درباره كعب بن الاشرف بوده است.

ابن عباس گويد: كه منظور آيه حيّى بن اخطب و برادرش ابوياسر بن اخطب بوده اند[۴].[۵]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«109» وَدَّ كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِيمانِكُمْ كُفَّاراً حَسَداً مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ

بسيارى از اهل كتاب (نه تنها خودشان ايمان نمى‌آورند، بلكه) از روى حسدى كه در درونشان هست، دوست دارند شما را بعد از ايمانتان به كفر بازگردانند، با اينكه حقّ (بودن اسلام و قرآن،) براى آنان روشن شده است، ولى شما (در برابر حسادتى كه مى‌ورزند، آنها را) عفو كنيد و درگذريد تا خداوند فرمان خويش بفرستد، همانا خداوند بر هر كارى تواناست.

جلد 1 - صفحه 180

نکته ها

«عفو» بخشيدنِ خلاف و «صَفح» ناديده گرفتنِ خلاف است.

دشمن كه در دل آرزوى كفر شما را دارد، در عمل از هيچ توطئه و نقشه‌اى خوددارى نخواهد كرد. روشهاى اقدام آنها همان طرح سؤالات بى‌جا، وسوسه‌ها، القاى شبهات و ... مى‌باشد كه بايد نسبت به آنها هشيار بود.

پیام ها

1- نسبت به روحيّات وبرنامه‌هاى دشمنان خود، مراقب و مواظب باشيد. «وَدَّ ... يَرُدُّونَكُمْ»

2- در برخورد با دشمن نيز بايد انصاف داشت. «وَدَّ كَثِيرٌ» (آيه مى‌فرمايد: بسيارى از اهل كتاب چنين هستند، نه همه‌ى آنان.)

3- شعله‌ى حسادت، چنان خطرناك است كه بعد از علم و آگاهى نيز فرو نمى‌نشيند. «حَسَداً ... مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ»

4- شما با ايمان آوردن به اسلام، عظمت و عزّتى مى‌يابيد كه دشمنان به شما رشك و حسد مى‌ورزند و مى‌خواهند شما به جهل، شرك و تفرقه‌ى زمان جاهليّت برگرديد. «وَدَّ كَثِيرٌ ... لَوْ يَرُدُّونَكُمْ»

5- با مخالفان نبايد فوراً به خشونت برخورد كرد، گاهى لازم است حتّى با علم به كينه و حسادت آنها، با ايشان مدارا نمود. «فَاعْفُوا»

6- فرمان عفو دشمن، به صورت موقّت و تا زمانى است كه مسلمانان دلسرد و دشمنان جسور نشوند. «فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا حَتَّى»

7- عفو، نشان ضعف نيست. خداوند بر انجام هر كارى تواناست و امروز نيز مى‌تواند شما را بر دشمنان غالب گرداند. «إِنَّ اللَّهَ ... قَدِيرٌ»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. پرش به بالا طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌1، ص 111.
  3. پرش به بالا ابوسعيد حسن بن ابى‌الحسن يسارالبصرى از شاگردان عبدالله بن مسعود در عراق بود دو سال به آخر خلافت عمر بن الخطاب متولد شد و از تابعين مشهور و در فصاحت و زهد نيز شهرت فراوانى داشته است و در سال 110 هجرى پس از 88 سال زندگى وفات يافت شيخ بزرگوار ما وى را در رديف مفسرينى كه مورد ستايش است قرار داده است.
  4. پرش به بالا صاحبان كشف الاسرار از عامه و روض الجنان از خاصه گويند: درباره فنحاص بن عازورا و زيد بن قيس نازل گرديد وقتى كه اين دو نفر به عمار یاسر و حذيفه يمانى پس از واقعه غزوه احد ملاقات كردند و گفتند: چرا از محمد برنمى گرديد اگر او حق مى بود شما در جنگ احد شكست نمى خورديد بنابراين به آئين ما برگرديد، عمار و حذيفه پايدارى خود را در دين اسلام و استوارى و وفادارى خويش را به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و مقدسات دينى به آنان گوشزد كردند و اين خبر وقتى به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد آنان را تحسين فرمود و اين آيه نازل گرديد.
  5. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 28.

منابع