احمد بن محمد بن خالد برقى

شيخ ابو جعفر، احمد بن محمد بن خالد بن عبد الرحمن بن محمد بن على برقى، از راويان حديث و از فقهاى بزرگ شيعه و از ياران ائمه عليهم السلام به شمار مى‌ آيد.

ولادت‌

احمد در روستاى« برق‌رود» از توابع شهر قم به دنيا آمد.او اصالتاً از كوفه است. جد بزرگ او محمد بن على از ياران زيد بن على بن الحسين عليهما السلام بود كه در برابر حكومت ظلم و ستم بنى اميه قيام كرده و در زندان يوسف بن عمر به شهادت رسيد. خالد، پدر بزرگ احمد در حالى كه كودكى خردسال بود همراه پدرش عبد الرحمن بن محمد از كوفه آواره شدند و به شهر قم پناه آوردند. شهر قم در آن زمان پناهگاه شيعيان بود و بسيارى از روات بزرگ شيعه در اين شهر زندگى مى‌ كردند.

دوران جوانى‌

احمد دوران جوانى را در محضر پدر بزرگوارش محمد بن خالد برقى، كه خود از شخصيت‌هاى بزرگ شيعه و از مشايخ روايت و شخصيتى مورد اطمينان نزد امام موسى كاظم و امام رضا عليهما السلام بود به كسب علم پرداخت.

شخصيت‌

وى از شخصيت‌هاى برجسته راويان شيعه در قرن سوم هجرى به شمار مى ‌آيد و بسيارى از احاديث شيخ صدوق و شيخ كلينى به ايشان برمى‌ گردد. همانگونه كه محدث نورى مى‌ فرمايد:« شيخ طوسى و نجاشى احمد را توثيق كرده ‌اند و او را مورد اطمينان دانسته ‌اند». او از ارزشمندترين راويان شيعه به شمار مى‌ آيد و بسيارى از علما و فقهاى بزرگ شيعه كه مجموعه‌ هاى روايتى نگاشته‌ اند از او روايت نقل كرده‌ اند. برخى از بزرگان عناوين كتاب‌هاى خود را نيز از او گرفته‌ اند مانند: ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، علل الشرايع، قرائن و خصال.

اخراج از قم‌

احمد بن محمد بن عيسى اشعرى، رئيس شهر قم و از راويان بزرگ شيعه، احمد بن محمد بن خالد برقى را از شهر قم بيرون كرد، زيرا او در بين روايات خود روايات مرسله و رواياتى كه راويان آن ضعيف بوده ‌اند را نقل مى‌ كرده است. اما او پس از مدتى پشيمان شده و برقى را به شهر بازگردانده و از او معذرت خواهى كرد. بعد از وفات او نيز در تشييع جنازه‌اش با سر و پاى برهنه شركت كرد تا اهانتى را كه به او كرده جبران نمايد.

اساتيد

احمد به غير از پدر خود، در محضر برخى از روات و علماى بزرگ شيعه به كسب علم و فراگيرى دانش پرداخته است مانند:

1. معاوية بن وهب
2. حماد بن عيسى
3. محمد بن ابى عمير
4. هارون بن جهم
5. محمد بن سنان
6. يونس بن عبد الرحمان
7. حسن بن محبوب
8. على بن حكم
9. حسين بن سعيد اهوازى و بسيارى از روات و ياران ائمه عليهم السلام.

شاگردان‌

شخصيت‌هاى بزرگى در محضر درس وى به كسب علم پرداخته‌ اند كه هر كدام ستاره‌اى درخشان در آسمان علم و فقاهت مى ‌باشند، بزرگانى مانند:

1. ابراهيم بن هاشم
2. على بن ابراهيم بن هاشم
3. محمد بن حسن صفار
4. محمد بن يحيى عطار
5. سعد بن عبد الله
6. محمد بن على بن محبوب
7. محمد بن حسن بن وليد
8. محمد بن احمد بن يحيى
9. عبد الله بن جعفر حميرى
10. سهل بن زياد و بسيارى ديگر از روات معتبر شيعه.

تأليفات‌

احمد بن محمد بن خالد برقى تأليفات فراوانى دارد از جمله:

1. المحاسن، كه شامل يكصد باب از ابواب فقه و حكمت و آداب و علل شرعيه و توحيد و ساير مراتب اصول و فروع دين مى ‌باشد كه فقط بخشى از آن به دست ما رسيده است. اين كتاب يك مجموعه بزرگ فقهى به شمار مى‌ رود.
2. العويص
3. التبصرة
4. الرجال
5. البلدان
6. اختلاف الحديث‌

وفات‌

احمد بن محمد برقى پس گذراندن عمرى پر بركت در سال 274 يا 280 هجرى چشم از جهان فرو بست

منابع

• بخش کتابشناسی نرم افزار جامع الحادیث نور3.5