علی بن هلال جزائری: تفاوت بین نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«علی بن هلال جزائری»''' (م، ۹۳۷ ق)، [[محدث]]، متکلم و [[فقیه]] بزرگ [[شیعه]] در قرن دهم قمری و از شاگردان [[ابن فهد حلی]] است. این عالم وارسته در معارف معقول و منقول متبحر بوده و در روزگار خویش مقام [[شیخ الاسلام|شیخ الاسلامی]] و ریاست مذهبی و فقهی [[امامیه]] به او منتهی گردیده است. [[محقق ثانی]] و [[ابن ابی جمهور احسائی]] از شاگردان او هستند. | |
| − | == | + | {{شناسنامه عالم |
| − | + | ||نام کامل = '''علی بن محمد بن هلال جزائری''' | |
| + | ||تصویر= | ||
| + | ||زادروز = | ||
| + | |زادگاه = جزائر، [[بصره]] | ||
| + | |وفات = ۹۳۷ قمری | ||
| + | |مدفن = [[نجف]] | ||
| + | |اساتید = [[ابن فهد حلی]]،... | ||
| + | |شاگردان = [[محقق ثانی]]، [[ابن ابی جمهور احسائی]]، [[علی بن عبدالعالی میسی عاملی]]، ابراهیم بن حسن وراق،... | ||
| + | |آثار = الدرّ الفرید فی التوحید،... | ||
| + | }} | ||
| − | او | + | == جایگاه علمی == |
| + | علی بن محمد بن هلال جزائری<ref>نام پدر او محمد بوده است و این که "علی بن هلال" گفته میشود، به علت اشتهار جدش یا امتیاز تشخصی است که در لفظ هلال وجود دارد و میتواند او را مشخصتر از علی بن محمد نشان دهد. ریاض العلماء، افندی، ج۴، ص۲۸۱.</ref> متولد «جزائر» نام ناحیهای در کنار رود شوشتر نزدیک [[بصره]] است. | ||
| − | + | جزائری یکی از معروفترین [[مشایخ]] روایتی فقها و بزرگان دین میباشد که نام او در سلسله [[اجازه (علم الحدیث)|اجازات]] اغلب بزرگان فقاهت و روایت دیده میشود. فقیه ناموری مانند [[محقق ثانی]] (محقق کرکی) (متوفی ۹۴۰ هـ.ق) و [[ابن ابی جمهور احسائی]] (زنده در ۹۰۴ ق) و جمعی از اکابر و بزرگان، از مکتب فقهی او برخاستهاند. | |
| − | + | ابن ابی جمهور -که [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]] و [[منطق]] و بالخصوص «تهذیب القواعد» و قسمتی از «[[مختلف الشيعة (کتاب)|المختلف]]» [[علامه حلی]] را از وی کسب فیض نموده-، معترف است که با کثرت اساتید و [[مشایخ]] خویش، به پاس عظمت و جلالت قدر استادش ابن هلال، دیگر اساتید خویش را یاد نمیکند.<ref> ریحانة الادب، مدرس تبریزی، ج ۱، ص ۴۰۷.</ref> | |
| − | اما عنوان و لقب [[شیخ الاسلام]] نخستین بار در زندگی این [[فقیه]] بزرگوار به چشم میخورد و | + | اما عنوان و لقب [[شیخ الاسلام]] ظاهرا نخستین بار در زندگی این [[فقیه]] بزرگوار به چشم میخورد و این عنوان بعدها توسعه پیدا کرده است و رجال علمی و فقهی مانند: [[شیخ بهایی]] و [[علامه مجلسی]] و تنی چند از فقها و علما صاحب این عنوان بودهاند. به نظر میرسد این لقب از القاب تفویضی حکومت [[صفویه]] بوده باشد و این عالم بزرگوار در دوران حکومت شاه اسماعیل صفوی زندگی میکرده است، آن چنان که [[محقق کرکی]] در دوران شاه طهماسب حائز چنین مرتبت و عنوان گردیده است. |
| − | + | ==در نظر عالمان== | |
| − | + | *صاحب «[[روضات الجنات (کتاب)|روضات الجنات]]» درباره او گوید: «او یکی از [[مشایخ]] [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] [[امامیه]] و یکی از بزرگان مورد احترام و تجلیل ما میباشد. جماعت کثیری از او روایت کردهاند، مانند: [[ابن ابی جمهور احسائی]]، شیخ عزالدین آملی، شیخ بزرگوار ابراهیم بن حسن وراق، محقق نامدار محمد بن سلطان حسین اصفهانی و [[محقق ثانی]]».<ref> روضات الجنات، خوانساری، ج ۴، ص ۳۵۶.</ref> | |
| − | صاحب [[ | + | *صاحب «[[امل الآمل فی علماء جبل عامل (کتاب)|امل الآمل]]» گوید: «شیخ زینالدین علی بن هلال جزائری، فاضل متکلم و عالم بزرگواری است و کتابی به نام «الدرّ الفرید فی التوحید» در [[علم کلام|علم کلام]] دارد و از شیخ [[ابن فهد حلی|احمد بن فهد]] روایت میکند و از او هم شیخ [[علی بن عبدالعالی میسی عاملی]] روایت میکند. او در برخی از اجازات خویش مدح و ثنای کامل در مورد او بکار برده است، از آن جمله میگوید: او [[شیخ الاسلام]] و فقیه [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهمالسلام در عصر خویش بوده است».<ref> امل الامل، ج ۲، ص ۲۱۰.</ref> |
| − | + | *[[میرزا عبدالله افندی|ملا عبدالله افندی اصفهانی]] نیز پس از نقل گفتار صاحب «امل الآمل» او را ستوده و اضافه کرده است: «او تألیفات دیگری نیز دارد و من در سجستان (سیستان) با خط برخی از علماء تالیف او را دیدهام و کتاب فوق (الدرّ الفرید) بسیار پرفایده است و آن از تألیفات علی بن محمد بن هلال جزائری است».<ref> ریاض العلماء، افندی، ج۴، ص۲۸۱.</ref> | |
| − | |||
| − | [[میرزا عبدالله افندی|ملا عبدالله افندی اصفهانی]] نیز پس از نقل گفتار صاحب | ||
| − | |||
| − | |||
==وفات== | ==وفات== | ||
| − | وفات | + | وفات علی بن محمد بن هلال جزائری در سال ۹۳۷ هجری در [[نجف]] رخ داد و عمر او نزدیک به ۷۰ سال بوده است.<ref> ریحانة الادب، ج ۱، ص ۴۰۷.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۳۳: | سطر ۳۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * | + | *"علی بن هلال جزائری"، تلخیص از کتاب فقهای نامدار شیعه، عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، صفحه ۱۲۷. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[رده:علمای قرن دهم]] | + | [[رده:علمای قرن دهم]][[رده:علماء شیعه]] |
| − | [[رده:فقیهان]] | + | [[رده:فقیهان]] |
| + | [[رده:محدثان]] | ||
| + | [[رده:متکلمان]] | ||
| + | [[رده:مدفونین در نجف]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۳۷
«علی بن هلال جزائری» (م، ۹۳۷ ق)، محدث، متکلم و فقیه بزرگ شیعه در قرن دهم قمری و از شاگردان ابن فهد حلی است. این عالم وارسته در معارف معقول و منقول متبحر بوده و در روزگار خویش مقام شیخ الاسلامی و ریاست مذهبی و فقهی امامیه به او منتهی گردیده است. محقق ثانی و ابن ابی جمهور احسائی از شاگردان او هستند.
| نام کامل | علی بن محمد بن هلال جزائری |
| زادگاه | جزائر، بصره |
| وفات | ۹۳۷ قمری |
| مدفن | نجف |
|
| |
| اساتید |
ابن فهد حلی،... |
| شاگردان |
محقق ثانی، ابن ابی جمهور احسائی، علی بن عبدالعالی میسی عاملی، ابراهیم بن حسن وراق،... |
| آثار |
الدرّ الفرید فی التوحید،... |
جایگاه علمی
علی بن محمد بن هلال جزائری[۱] متولد «جزائر» نام ناحیهای در کنار رود شوشتر نزدیک بصره است.
جزائری یکی از معروفترین مشایخ روایتی فقها و بزرگان دین میباشد که نام او در سلسله اجازات اغلب بزرگان فقاهت و روایت دیده میشود. فقیه ناموری مانند محقق ثانی (محقق کرکی) (متوفی ۹۴۰ هـ.ق) و ابن ابی جمهور احسائی (زنده در ۹۰۴ ق) و جمعی از اکابر و بزرگان، از مکتب فقهی او برخاستهاند.
ابن ابی جمهور -که فقه، اصول و منطق و بالخصوص «تهذیب القواعد» و قسمتی از «المختلف» علامه حلی را از وی کسب فیض نموده-، معترف است که با کثرت اساتید و مشایخ خویش، به پاس عظمت و جلالت قدر استادش ابن هلال، دیگر اساتید خویش را یاد نمیکند.[۲]
اما عنوان و لقب شیخ الاسلام ظاهرا نخستین بار در زندگی این فقیه بزرگوار به چشم میخورد و این عنوان بعدها توسعه پیدا کرده است و رجال علمی و فقهی مانند: شیخ بهایی و علامه مجلسی و تنی چند از فقها و علما صاحب این عنوان بودهاند. به نظر میرسد این لقب از القاب تفویضی حکومت صفویه بوده باشد و این عالم بزرگوار در دوران حکومت شاه اسماعیل صفوی زندگی میکرده است، آن چنان که محقق کرکی در دوران شاه طهماسب حائز چنین مرتبت و عنوان گردیده است.
در نظر عالمان
- صاحب «روضات الجنات» درباره او گوید: «او یکی از مشایخ اجازه امامیه و یکی از بزرگان مورد احترام و تجلیل ما میباشد. جماعت کثیری از او روایت کردهاند، مانند: ابن ابی جمهور احسائی، شیخ عزالدین آملی، شیخ بزرگوار ابراهیم بن حسن وراق، محقق نامدار محمد بن سلطان حسین اصفهانی و محقق ثانی».[۳]
- صاحب «امل الآمل» گوید: «شیخ زینالدین علی بن هلال جزائری، فاضل متکلم و عالم بزرگواری است و کتابی به نام «الدرّ الفرید فی التوحید» در علم کلام دارد و از شیخ احمد بن فهد روایت میکند و از او هم شیخ علی بن عبدالعالی میسی عاملی روایت میکند. او در برخی از اجازات خویش مدح و ثنای کامل در مورد او بکار برده است، از آن جمله میگوید: او شیخ الاسلام و فقیه اهل بیت علیهمالسلام در عصر خویش بوده است».[۴]
- ملا عبدالله افندی اصفهانی نیز پس از نقل گفتار صاحب «امل الآمل» او را ستوده و اضافه کرده است: «او تألیفات دیگری نیز دارد و من در سجستان (سیستان) با خط برخی از علماء تالیف او را دیدهام و کتاب فوق (الدرّ الفرید) بسیار پرفایده است و آن از تألیفات علی بن محمد بن هلال جزائری است».[۵]
وفات
وفات علی بن محمد بن هلال جزائری در سال ۹۳۷ هجری در نجف رخ داد و عمر او نزدیک به ۷۰ سال بوده است.[۶]
پانویس
- ↑ نام پدر او محمد بوده است و این که "علی بن هلال" گفته میشود، به علت اشتهار جدش یا امتیاز تشخصی است که در لفظ هلال وجود دارد و میتواند او را مشخصتر از علی بن محمد نشان دهد. ریاض العلماء، افندی، ج۴، ص۲۸۱.
- ↑ ریحانة الادب، مدرس تبریزی، ج ۱، ص ۴۰۷.
- ↑ روضات الجنات، خوانساری، ج ۴، ص ۳۵۶.
- ↑ امل الامل، ج ۲، ص ۲۱۰.
- ↑ ریاض العلماء، افندی، ج۴، ص۲۸۱.
- ↑ ریحانة الادب، ج ۱، ص ۴۰۷.
منابع
- "علی بن هلال جزائری"، تلخیص از کتاب فقهای نامدار شیعه، عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، صفحه ۱۲۷.
