علی بن عبدالعالی میسی عاملی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«نورالدین علی بن عبدالعالی مَیسی عاملی» (متوفی ۹۳۸)، از علما و فقهای بزرگ امامیه در قرن دهم قمری است. وی فقیهی توانا، عالمی متواضع و در زهد و تقوی در عصر خویش یکتا بود. شهید ثانی، از شاگردان محقق میسی و داماد اوست.

نام کامل علی بن عبدالعالی مَیسی عاملی
زادگاه میس، لبنان
وفات ۹۳۸ قمری
مدفن میس، جبل عامل لبنان

Line.png

اساتید

محمد بن مؤذن جزینی، محمد بن احمد صهیونی، محقق ثانی،...

شاگردان

شهید ثانی، حسن بن جعفر کرکی، علی بن احمد بن حَجّه جُباعی،...

آثار

شرح رسالۀ جعفریه، شرح صِيَغُ العُقود و الايقاعات، رسائلی در عبادات و فروع،...

تحصیل و استادان

علی بن عبدالعالی میسی نزد محمد بن مؤذن جزینی و محمد بن احمد صهیونی، هر دو از شاگردان ابن عشره در کَرَک، تحصیل کرد و در ۸۸۴ ق. از ابن مؤذن و در ۸۷۹ ق. از صهیونی اجازه روایت گرفت.

محقق ثانی نیز در اجازه ای که به علی بن عبدالعالی داده او را این چنین توصیف کرده است: «الشيخ الأجل العالم العامل الفاضل الكامل علامة العلماء ومرجع الفضلاء جامع الكمالات النفسانية حاوي محاسن الصفات الكاملة العلية، مقشم ذروة المعالي بفضائله الباهرة، ممتطيا صهوات المجد بمناقبه السنية الزاهرة، زين الملة والحق والدين أبي القاسم علي بن المرحوم المبرور المقدس المتوج المحبور، الشيخ الأجل العامل الكامل تاج الحق والدين عبدالعالي العاملي الميسي أدام الله تعالى ميامن أنفاسه الزاكية بين الانام، وأعاد على المسلمين من بركات علومه السامية الى يوم القيامة بمحمد وآله الأطهار الأبرار مصابيح الظلام، ومجاريح الانعام وحفظة الشرائع والاحكام».

تدریس و شاگردان

علی بن عبدالعالی پس از اتمام تحصیلات خود، به میس بازگشته و همانجا اقامت گزید و به تدریس پرداخت. محقق میسی، شخصیت محوری در شکل گیری حوزه مَیس (روستایی در جنوب جبل عامل لبنان) است. به طور کلی، او در تحولات فرهنگی جبل عامل سهم بزرگی داشته است. اما حوزه میس که در عمر کوتاه خود خوش درخشیده بود، پس از درگذشت محقق میسی در ۹۳۸ ق. و به ویژه تحت فشارهای حکومت عثمانی، ضعیف شد.

شهید ثانی ـ که از سال ۹۲۵ تا ۹۳۳ ق. در میس شاگرد میسی عاملی بوده ـ از وی با تعابیری چون امام اعظم، شیخ بزرگان عصر و تربیت کننده علما (مربی العلماء) یاد کرده است. از میان این علمای تربیت شده، حسن بن جعفر بن ایوب کرکی و نورالدین علی بن احمد بن حَجّه جُباعی را می توان نام برد. میسی شاگردان دیگری نیز داشته، زیرا عبارت «تربیت کننده علما» که شهید در وصف او به کار برده، نشان دهنده گستردگی حوزه درس و بحث اوست.

آثار و تألیفات

محقق میسی دارای تألیفاتی است، از جمله:

  1. شرح «رسالۀ جعفریه» محقق ثانی؛
  2. شرح «صِيَغُ العُقود و الايقاعات»؛
  3. رسائلی در عبادات و فروع.

وفات

علی بن عبدالعالی میسی در روز ۲۵ جمادی الثانی ۹۳۸ ق. در میس وفات نمود و در کنار کوه صدیق نبی در جبل عامل لبنان مدفون شد. به هنگام وفات و قبل از وفات کراماتی از او مشاهده شده که او را در ردیف بندگان صالح و مؤمنین واقعی قرار می دهد.

شیخ لطف اللّه میسی عاملی، از نوادگان دانشمند علی بن عبدالعالی میسی است که «مسجد شیخ لطف‌اللّه» در اصفهان به نام اوست.

منابع