قاضی عضدالدین ایجی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|اثر آفرینان}} '''ایجی، قاضی عضدالدین''' قرن: 8 (708/701-ح 756 ق) م...' ایجاد کرد)
 
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[اثر آفرینان]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[اثر آفرینان]]}}
  
'''ایجی، قاضی عضدالدین'''
+
'''«قاضی عضدالدین ایجی»''' (۷۰۱-۷۵۶ ق)، متکلم، ادیب، نحوى، اصولى و فقیه [[شافعی|شافعى]] مذهب در قرن هشتم هجری است. کتاب «المواقف» در [[علم کلام]] از آثار او و [[مسعود بن عمر تفتازانی]] از شاگردان معروف اوست.
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = قاضی عضدالدین ایجی
 +
||تصویر=
 +
||زادروز =  ۷۰۱ قمری
 +
|زادگاه = ایج، اصطهبان
 +
|وفات =  ۷۵۶ قمری
 +
|مدفن = کرمان
 +
|اساتید =  شيخ زين‌الدين هنکی، فخرالدين ابوالمكارم احمد جاربردی،... 
 +
|شاگردان = [[مسعود بن عمر تفتازانی]]، شمس‌الدین کرمانى، سیف‌الدین ابهرى،...
 +
|آثار = المواقف، شرح مختصر الأصول، الفوائد الغياثية، تحقيق التفسير فی تكثير التنوير، المدخل فى علم المعانى والبیان والبدیع، العقائد العضدية،...
 +
}}
 +
==زندگی‌نامه==
 +
عضدالدین عبدالرحمن بن رکن‌الدین احمد بن عبدالغفار ایجی در سال ۷۰۱ یا ۷۰۸ قمری در «ایج» از توابع اصطهبانات فارس متولد شد.
  
قرن: 8
+
عضدالدین ایجی در زمان سلطنت آل‌مظفر در [[شیراز]] به [[قضاوت]] اشتغال داشت. آنگاه که از سوى شیخ ابواسحاق نزد امیر مبارزالدین براى انصراف وى از حمله به شیراز رفت مورد احترام فوق‌العاده وى قرار گرفت و امیر از او درخواست کرد که کتاب «المفصل» [[جارالله زمخشری|زمخشرى]] را که در [[علم نحو|نحو]] است به فرزندش شاه شجاع تعلیم دهد.
  
(708/701-ح 756 ق)
+
از اساتید قاضی ایجی، شيخ زين‌الدين هنکی و فخرالدين أبوالمكارم أحمد بن الحسن جاربردی را نام برده اند.
  
متكلم، اصولى، فقیه شافعى و نحوى. از معاصران حافظ است كه در ایج از توابع اصطهبانات متولد شد. صوفى مشرب بود و شاگردان بسیارى داشت، شمس‌الدین كرمانى و سیف‌الدین ابهرى و سعدالدین تفتازانى از شاگردان وى بودند.
+
او همچنین شاگردان بسیارى داشت، از جمله: [[مسعود بن عمر تفتازانی|سعدالدین تفتازانى]]، شمس‌الدین کرمانى و سیف‌الدین ابهرى.
  
در زمان سلطنت آل‌مظفر در شیراز به قضاوت اشتغال داشت. حافظ او را در زمره‌ى یكى از مفاخر علمى پنجگانه‌ى فارس ستایش كرده است. كتب بسیارى در [[فلسفه]] و [[كلام]] و [[اصول دین]] و اخلاق به زبان عربى دارد. آنگاه كه از سوى شیخ ابواسحاق نزد امیر مبارزالدین براى انصراف وى از حمله به شیراز رفت مورد احترام فوق‌العاده وى قرار گرفت و امیر از او درخواست كرد كه كتاب «المفصل» زمخشرى را كه در نحو است به فرزندش شاه شجاع تعلیم دهد.
+
قاضی ایجی [[تصوف|صوفى]] مشرب بود و [[حافظ شیرازی]] -شاعر معاصرش- او را در زمره‌ى یکى از مفاخر علمى پنجگانه‌ى فارس ستایش کرده است.  
  
در مذهب خود بسیار متعصب و با امامیه شدیداً مخالفت مى‌ورزید. كار او به سختى رسید و توسط والى كرمان زندانى شد و در زندان قلعیه دریمیان كرمان درگذشت. از تألیفات او: «المواقف»، در علم كلام كه به نام خواجه غیاث‌الدین محمد بن رشیدالدین وزیر تألیف كرده و میرشریف جرجانى نیز شرحى بر آن نوشته است؛ شرح «مختصر الاصول» ابن حاجب؛ «الفوائد الغیاثیه» كه اختصارى است از قسمت سوم «مفتاح العلوم»؛ «تحقیق التفسیر فى تكثیر التنویر»؛ «الرسالة العضدیة»، در وضع؛ «المدخل فى علم المعانى والبیان والبدیع»؛ «العقائد العضدیه».
+
گفته شده ایجی در مذهب خود بسیار [[تعصب|متعصب]] بود و با [[امامیه]] مخالفت مى‌ورزید. کار او به سختى رسید و توسط والى کرمان زندانى شد و سرانجام در سال ۷۵۶ قمری در زندان قلعیه دریمیان کرمان درگذشت.  
 +
 
 +
==آثار و تألیفات==
 +
قاضی عضدالدین کتب بسیارى در [[فلسفه]] و [[كلام|کلام]] و [[اصول دین]] و [[اخلاق]] به زبان عربى دارد. برخی از تألیفات او عبارتند از:  
 +
*المواقف (در علم کلام که به نام خواجه غیاث‌الدین محمد بن رشیدالدین وزیر تألیف کرده و میرشریف جرجانی نیز شرحی بر آن نوشته است)؛
 +
*شرح «مختصر الأصول» ابن حاجب؛
 +
*الفوائد الغياثية (که اختصاری است از قسمت سوم «[[مفتاح العلوم (کتاب)|مفتاح العلوم]]» [[سکاکی خوارزمی]])؛
 +
*تحقيق التفسير فی تكثير التنوير؛
 +
*الرسالة العضدية (در علم وضع)؛
 +
*المدخل فى علم المعانى والبیان والبدیع؛
 +
*العقائد العضدية.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، ج1، ص321.
 
  
[[رده:متکلمان]]
+
*[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، محمدرضا نصیری، ج۱، ص۳۲۱.
[[رده:فقیهان]]
+
[[رده:علمای قرن هشتم]][[رده:اصولیون]][[رده:متکلمان]][[رده:ادیبان]][[رده:نحویون]]
[[رده:نحویون]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۳۷

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


«قاضی عضدالدین ایجی» (۷۰۱-۷۵۶ ق)، متکلم، ادیب، نحوى، اصولى و فقیه شافعى مذهب در قرن هشتم هجری است. کتاب «المواقف» در علم کلام از آثار او و مسعود بن عمر تفتازانی از شاگردان معروف اوست.

نام کامل قاضی عضدالدین ایجی
زادروز ۷۰۱ قمری
زادگاه ایج، اصطهبان
وفات ۷۵۶ قمری
مدفن کرمان

Line.png

اساتید

شيخ زين‌الدين هنکی، فخرالدين ابوالمكارم احمد جاربردی،...

شاگردان

مسعود بن عمر تفتازانی، شمس‌الدین کرمانى، سیف‌الدین ابهرى،...

آثار

المواقف، شرح مختصر الأصول، الفوائد الغياثية، تحقيق التفسير فی تكثير التنوير، المدخل فى علم المعانى والبیان والبدیع، العقائد العضدية،...

زندگی‌نامه

عضدالدین عبدالرحمن بن رکن‌الدین احمد بن عبدالغفار ایجی در سال ۷۰۱ یا ۷۰۸ قمری در «ایج» از توابع اصطهبانات فارس متولد شد.

عضدالدین ایجی در زمان سلطنت آل‌مظفر در شیراز به قضاوت اشتغال داشت. آنگاه که از سوى شیخ ابواسحاق نزد امیر مبارزالدین براى انصراف وى از حمله به شیراز رفت مورد احترام فوق‌العاده وى قرار گرفت و امیر از او درخواست کرد که کتاب «المفصل» زمخشرى را که در نحو است به فرزندش شاه شجاع تعلیم دهد.

از اساتید قاضی ایجی، شيخ زين‌الدين هنکی و فخرالدين أبوالمكارم أحمد بن الحسن جاربردی را نام برده اند.

او همچنین شاگردان بسیارى داشت، از جمله: سعدالدین تفتازانى، شمس‌الدین کرمانى و سیف‌الدین ابهرى.

قاضی ایجی صوفى مشرب بود و حافظ شیرازی -شاعر معاصرش- او را در زمره‌ى یکى از مفاخر علمى پنجگانه‌ى فارس ستایش کرده است.

گفته شده ایجی در مذهب خود بسیار متعصب بود و با امامیه مخالفت مى‌ورزید. کار او به سختى رسید و توسط والى کرمان زندانى شد و سرانجام در سال ۷۵۶ قمری در زندان قلعیه دریمیان کرمان درگذشت.

آثار و تألیفات

قاضی عضدالدین کتب بسیارى در فلسفه و کلام و اصول دین و اخلاق به زبان عربى دارد. برخی از تألیفات او عبارتند از:

  • المواقف (در علم کلام که به نام خواجه غیاث‌الدین محمد بن رشیدالدین وزیر تألیف کرده و میرشریف جرجانی نیز شرحی بر آن نوشته است)؛
  • شرح «مختصر الأصول» ابن حاجب؛
  • الفوائد الغياثية (که اختصاری است از قسمت سوم «مفتاح العلوم» سکاکی خوارزمی
  • تحقيق التفسير فی تكثير التنوير؛
  • الرسالة العضدية (در علم وضع)؛
  • المدخل فى علم المعانى والبیان والبدیع؛
  • العقائد العضدية.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه