مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

سید علی حسینی خامنه ای: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏آرشیو عکس و تصویر)
 
(۴۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
'''آیت الله العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای،''' (۱۳۱۸ -  ش) رهبر معظم انقلاب اسلامی [[ایران]]، و از مراجع بزرگ تقلید [[شیعه]] است. ایشان از روحانیون مبارز و مجاهد علیه رژیم پهلوی بود و نقش مؤثری در پیروزی انقلاب اسلامی داشت. آیت الله العظمی خامنه‌اى پس از انقلاب نیز مسؤلیت‌های مهمی چون ریاست جمهوری، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و [[امام جمعه|امامت جمعه]] تهران را برعهده داشته است. آثاری چون: «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»، «روح توحید، نفی عبودیت غیر خدا» و دو ترجمه «صلح امام حسن» و «آینده در قلمرو اسلام» از تألیفات ارزنده ایشان می‌باشد.
 +
 
{{شناسنامه عالم  
 
{{شناسنامه عالم  
−
||نام کامل = آیت‌الله سید على حسینی خامنه‌اى
+
||نام کامل = سید على حسینی خامنه‌ای
−
||تصویر= [[پرونده:Khameneh.jpg|220px]]
+
||تصویر= [[پرونده:Khameneh.jpg|۲۲۰px]]
−
||زادروز =  1318 شمسی
+
||زادروز =  ۱۳۱۸ شمسی
 
|زادگاه = [[مشهد]]
 
|زادگاه = [[مشهد]]
 
|وفات =   
 
|وفات =   
 
|مدفن =  
 
|مدفن =  
−
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی|آیت الله العظمى بروجردى]]، [[امام خمینى]]،...
+
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، [[امام خمینى]]، [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله میلانى]]، [[علامه طباطبائى]]،...
 
|شاگردان =
 
|شاگردان =
−
|آثار = روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا، پیشوای صادق، از ژرفای نماز،...
+
|آثار = طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا، پیشوای صادق، از ژرفای نماز، [[چهار کتاب اصلی علم رجال]]، غناء، انسان ۲۵۰ ساله،...
 
}}
 
}}
−
 
−
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 
  
 
==دوران کودکی==
 
==دوران کودکی==
 +
سید علی حسینی خامنه‌ای فرزند مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین [[سید جواد حسینی خامنه ای|سید جواد حسینی خامنه‌ای]]، در فروردین‌ماه سال ۱۳۱۸ شمسی چشم به جهان گشود. زندگى خانواده او در کودکی اش با [[قناعت]] و سختی همراه بود. ایشان در ضمن بیان نخستین خاطره‌هاى زندگى خود از وضع و حال زندگى خانواده شان چنین مى‌گویند: «پدرم روحانى معروفى بود، اما خیلى پارسا و گوشه‌گیر... زندگى ما به سختى مى‌گذشت. من یادم هست شب‌هایى اتفاق مى‌افتاد که در منزل ما شام نبود!...».
  
−
رهبر عالی‌قدر حضرت آیت الله سید على خامنه‌اى فرزند مرحوم حجت الاسلام حاج سید جواد حسینى خامنه‌اى، در روز ۲۴ تیرماه ۱۳۱۸ برابر با ۲۸ [[صفر]] ۱۳۵۸ قمرى در [[مشهد]] مقدس چشم به دنیا گشود. ایشان دومین پسر خانواده هستند. زندگى سید جواد خامنه‌اى مانند بیشتر روحانیون و مدرسان علوم دینى، بسیار ساده بود. همسر و فرزندانش نیز معناى عمیق [[قناعت]] و ساده‌زیستى را از او یاد گرفته بودند و با آن خو داشتند.
+
==تحصیلات و استادان==
 +
سید علی خامنه‌ای از چهار سالگى به همراه برادر بزرگش سید محمد، به مکتب سپرده شد تا الفبا و [[قرآن]] را یاد بگیرند. سپس، دو برادر در مدرسه تازه تأسیس اسلامى «دارالتعلیم دیانتى» دوران تحصیل ابتدایى را گذراندند.
  
−
رهبر بزرگوار در ضمن بیان نخستین خاطره‌هاى زندگى خود از وضع و حال زندگى خانواده شان چنین مى‌گویند: «پدرم روحانى معروفى بود، اما خیلى پارسا و گوشه‌گیر... زندگى ما به سختى مى‌گذشت. من یادم هست شب‌هایى اتفاق مى‌افتاد که در منزل ما شام نبود! مادرم با زحمت براى ما شام تهیه مى‌کرد و... آن شام هم نان و کشمش بود».
+
وی هم‌زمان با تحصیل در کلاس پنجم دبستان، تحصیلات مقدماتی حوزوی را نیز آغاز کرد. شوق وافر او به تحصیلات حوزوی و تشویق والدین سبب شد که پس از اتمام دوره‌ی دبستان، وارد دنیای طلبگی شود.
  
−
اما خانه‌اى را که خانواده سید جواد در آن زندگى مى‌کردند، رهبر انقلاب چنین توصیف مى‌کنند: «منزل پدرى من که در آن متولد شده‌ام، تا چهار-پنج سالگى من، یک خانه ۶۰-۷۰ مترى در محله فقیرنشین مشهد بود که فقط یک اتاق داشت و یک زیرزمین تاریک و خفه‌اى! هنگامى که براى پدرم میهمان مى‌آمد (و معمولاً پدر بنابراین که روحانى و محل مراجعه مردم بود، میهمان داشت) همه ما باید به زیرزمین مى‌رفتیم تا مهمان برود. بعد عده‌اى که به پدر ارادتى داشتند، زمین کوچکى را کنار این منزل خریده به آن اضافه کردند و ما داراى سه اتاق شدیم».
+
او کتب ادبى از قبیل «[[جامع المقدمات (کتاب)|جامع المقدمات]]»، «سیوطى»، «مغنى» را نزد مدرسان مدرسه «سلیمان خان» و «نواب» خواند و پدرش نیز بر درس فرزندانش نظارت مى‌کرد. کتاب «[[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم]]» را نیز در همان دوره خواند.
  
−
رهبر انقلاب از دوران کودکى در خانواده‌اى فقیر اما روحانى و روحانى‌پرور و پاک و صمیمی، این گونه پرورش یافت و از چهار سالگى به همراه برادر بزرگش سید محمد به مکتب سپرده شد تا الفبا و [[قرآن]] را یاد بگیرند. سپس، دو برادر را در مدرسه تازه تأسیس اسلامى «دارالتعلیم دیانتى» ثبت نام کردند و این دو دوران تحصیل ابتدایى را در آن مدرسه گذراندند.
+
سپس «[[شرایع الاسلام|شرایع الاسلام]]» و «[[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة|شرح لمعه]]» را در محضر پدرش و مقدارى را نزد مرحوم «آقا میرزا مدرس یزدى» و «[[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]» و «[[مکاسب]]» را در حضور مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینى و بقیه دروس سطح [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] را نزد پدرش خواند و دوره مقدمات و سطح را به طور کم‌سابقه و شگفت‌انگیزى در پنچ سال و نیم به اتمام رساند.  
−
 
 
−
==تحصیلات==
 
−
'''دروس مقدماتی:'''
 
−
 
 
−
ایشان از دوره دبیرستان، خواندن «[[جامع المقدمات]]» و [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]] را آغاز کرده بود. سپس از مدرسه جدید وارد [[حوزه علمیه]] شد و نزد پدر و دیگر اساتید وقت ادبیات و مقدمات را خواند. درباره انگیزه ورود به حوزه علمیه و انتخاب راه روحانیت مى‌گویند: «عامل و موجب اصلى در انتخاب این راه نورانى روحانیت پدرم بودند و مادرم نیز علاقه‌مند و مشوق بودند».
 
−
 
 
−
ایشان کتب ادبى از قبیل «جامع المقدمات»، «سیوطى»، «مغنى» را نزد مدرسان مدرسه «سلیمان خان» و «نواب» خواند و پدرش نیز بر درس فرزندانش نظارت مى‌کرد. کتاب «[[معالم الدين و ملاذ المجتهدين (کتاب)|معالم]]» را نیز در همان دوره خواند. سپس «[[شرایع الاسلام|شرایع الاسلام]]» و «[[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة|شرح لمعه]]» را در محضر پدرش و مقدارى را نزد مرحوم «آقا میرزا مدرس یزدى» و «[[رسائل]]» و «[[مکاسب]]» را در حضور مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینى و بقیه دروس سطح [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] را نزد پدرش خواند و دوره مقدمات و سطح را به طور کم‌سابقه و شگفت‌انگیزى در پنچ سال و نیم به اتمام رساند. پدرش مرحوم سید جواد در تمام این مراحل نقش مهمى در پیشرفت این فرزند برومند داشت. رهبر بزرگوار انقلاب، در زمینه [[منطق]] و [[فلسفه]]، کتاب منظومه [[حاج ملاهادی سبزواری|سبزواری]] را ابتدا از «مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا تهرانى» و بعدها نزد مرحوم «شیخ رضا ایسى» خواندند.
 
  
 
'''حوزه علمیه نجف اشرف:'''
 
'''حوزه علمیه نجف اشرف:'''
  
−
آیت الله خامنه‌اى که از هیجده سالگى در مشهد درس خارج فقه و اصول را نزد مرجع بزرگ مرحوم [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله العظمى میلانى]] شروع کرده بودند، در سال ۱۳۳۶ به قصد زیارت [[عتبات عالیات|عتبات عالیات]]، عازم [[نجف]] اشرف شدند و با مشاهده و شرکت در درس‌هاى خارج مجتهدان بزرگ حوزه نجف از جمله مرحوم [[سید محسن حکیم|سید محسن حکیم]]، [[آیت الله سید محمود شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]، میرزا باقر زنجانى، سید یحیى یزدى، و میرزا حسن بجنوردى، اوضاع درس و تدریس و تحقیق آن حوزه علمیه را پسندیدند و پدر را از قصد خود آگاه ساختند، ولى ایشان موافقت نکرد. پس از مدتى ایشان به مشهد بازگشتند.
+
آیت الله خامنه‌اى که از هیجده سالگى در [[مشهد]] درس خارج فقه و اصول را نزد مرجع بزرگ مرحوم [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله العظمى میلانى]] شروع کرده بود، در سال ۱۳۳۶ به قصد زیارت [[عتبات عالیات|عتبات عالیات]]، به همراه خانواده عازم [[نجف]] اشرف شد و در مدت اقامت خود در آنجا درس‌هاى خارج مجتهدان بزرگ حوزه نجف از جمله مرحوم [[سید محسن حکیم|سید محسن حکیم]]، [[آیت الله سید محمود شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]، میرزا باقر زنجانى، [[سید یحیی مدرسی‌زاده یزدی|سید یحیى مدرسی یزدى]]، و میرزا حسن بجنوردى حاضر شد، ولی به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در آن شهر، به مشهد بازگشت و به مدت یک سال دیگر در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد. سپس در سال ۱۳۳۷ شمسی برای ادامه تحصیل عازم [[حوزه علمیه قم|حوزه‌ی علمیه‌ی قم]] شد.
  
 
'''حوزه علمیه قم:'''
 
'''حوزه علمیه قم:'''
  
−
آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ در [[حوزه علمیه قم]] به تحصیلات عالى در فقه و اصول و فلسفه، مشغول شدند و از محضر بزرگان چون مرحوم [[آیت الله بروجردی|آیت الله العظمى بروجردى]]، [[امام خمینى]]، شیخ مرتضى حائرى یزدى و [[علامه طباطبائى]] استفاده کردند. در سال ۱۳۴۳، از مکاتباتى که رهبر انقلاب با پدرشان داشتند، متوجه شدند که یک چشم پدر به علت «آب مروارید» نابینا شده است، بسیار غمگین شدند و بین ماندن در [[قم]] و ادامه تحصیل در حوزه عظیم آن و رفتن به مشهد و مواظبت از پدر در تردید ماندند. آیت الله خامنه‌اى به این نتیجه رسیدند که به خاطر خدا از قم به مشهد هجرت کنند و از پدرشان مواظبت نمایند. ایشان در این مورد مى‌گویند: «به مشهد رفتم و خداى متعال توفیقات زیادى به ما داد. به هر حال به دنبال کار و وظیفه خود رفتم. اگر بنده در زندگى توفیقى داشتم، اعتقادم این است که ناشى از همان برّى است که به پدر، بلکه به پدر و مادر انجام داده‌ام».  
+
آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ در حوزه علمیه قم به تحصیلات عالى در فقه و اصول و [[فلسفه]]، مشغول شدند و از محضر اساتیدی چون [[آیت الله بروجردی|آیت الله العظمى بروجردى]]، [[امام خمینى]]، [[شیخ مرتضى حائرى یزدی|شیخ مرتضى حائرى یزدى]] و [[علامه طباطبائى]] استفاده کرد. در سال ۱۳۴۳، از مکاتباتى که با پدرش داشت، متوجه شد که یک چشم پدر نابینا شده است، در پی این خبر او برای مواظبت از پدر و مادر به مشهد بازگشت که خود در این مورد مى‌گوید: «به مشهد رفتم و خداى متعال توفیقات زیادى به ما داد. به هر حال به دنبال کار و وظیفه خود رفتم. اگر بنده در زندگى توفیقى داشتم، اعتقادم این است که ناشى از همان برّى است که به پدر، بلکه به پدر و مادر انجام داده‌ام».  
  
−
آیت الله خامنه‌اى بر سر این دو راهى، راه درست را انتخاب کردند. بعضى از اساتید و آشنایان افسوس مى‌خوردند که چرا ایشان به این زودى حوزه علمیه قم را ترک کردند، اگر مى‌ماندند در آینده چنین و چنان مى‌شدند!... اما آینده نشان داد که انتخاب ایشان درست بوده و دست تقدیر الهى براى ایشان سرنوشتى دیگر و بهتر و والاتر از محاسبات آنان، رقم زده بود. آیا کسى تصور مى‌کرد که در آن روز جوان عالم پراستعداد ۲۵ ساله، که براى رضاى خداوند و خدمت به پدر و مادرش از قم به مشهد مى رفت، ۲۵ سال بعد، به مقام والاى ولایت امر مسلمین خواهد رسید؟! 
+
سید علی خامنه‌ای در مشهد بار دیگر در جلسات درس آیت‌الله میلانی حضور یافت که تا سال ۱۳۴۹ ادامه داشت. او از ابتدای حضور در مشهد، به تدریس سطوح عالی فقه و اصول (رسائل، مکاسب و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]]) و برگزاری جلسات [[تفسیر قرآن|تفسیر]] برای عموم همت گماشت. در این جلسات جمعیت کثیری از قشر جوان به ویژه دانشجویان حضور پیدا می‌کردند.
  
−
ایشان در مشهد از ادامه درس دست برنداشتند و جز ایام تعطیل یا مبازره و زندان و مسافرت، به طور رسمى تحصیلات فقهى و اصول خود را تا سال ۱۳۴۷ در محضر اساتید بزرگ حوزه مشهد به ویژه آیت الله میلانى ادامه دادند. همچنین از سال ۱۳۴۳ که در مشهد ماندگار شدند در کنار تحصیل و مراقبت از پدر پیر و بیمار، به تدریس کتب فقه و اصول و معارف دینى به طلاب جوان و دانشجویان نیز مى‌پرداختند.
+
==آثار و تألیفات==
−
 
 
−
== آثار و تألیفات ==
 
 
آیت الله خامنه‌ای تحقیق و تألیف را از دوران طلبگی آغاز کرده و تقریرات دروس استادان خود را می‌نوشتند. اندیشه‌‌های ایشان در قالب مجموعه‌ای مفصل به نام «حدیث ولایت» جمع‌آوری شده است. کتاب‌های متعددی نیز به صورت موضوعی از سخنان و پیام‌های مکتوب وی گردآوری و منتشر شده است. «فلسطین از منظر آیت الله خامنه‌ای»، کتابی است به زبان فارسی، نوشته سعید صلح‌میرزائی‌ که حاوی نظرات و بیانات آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره مسأله [[فلسطین]] است. آثار تألیفی آیت الله سید علی خامنه‌ای عبارتند از:
 
آیت الله خامنه‌ای تحقیق و تألیف را از دوران طلبگی آغاز کرده و تقریرات دروس استادان خود را می‌نوشتند. اندیشه‌‌های ایشان در قالب مجموعه‌ای مفصل به نام «حدیث ولایت» جمع‌آوری شده است. کتاب‌های متعددی نیز به صورت موضوعی از سخنان و پیام‌های مکتوب وی گردآوری و منتشر شده است. «فلسطین از منظر آیت الله خامنه‌ای»، کتابی است به زبان فارسی، نوشته سعید صلح‌میرزائی‌ که حاوی نظرات و بیانات آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره مسأله [[فلسطین]] است. آثار تألیفی آیت الله سید علی خامنه‌ای عبارتند از:
 +
[[پرونده:Kham (1).jpg|thumb|left|آثار مقام معظم رهبری]]
  
−
# [[چهار کتاب اصلی علم رجال]]
+
#[[چهار کتاب اصلی علم رجال]]
−
# پیشوای صادق
+
#پیشوای صادق
−
# از ژرفای نماز
+
#از ژرفای نماز
−
# صبر
+
#صبر
−
# روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا
+
#روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا
−
# گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد
+
#گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد
−
# طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن: مجموعه سخنان آیت الله خامنه‌ای است که در رمضان سال ۱۳۵۳ش در مسجد امام حسن (ع) مشهد ایراد شده است. این کتاب در اواسط دهه ۱۳۵۰ش با نام سید علی حسینی منتشر شد و در اسناد ساواک به تألیف آن توسط آیت الله خامنه‌ای اشاره شده است.
+
#طرح کلی اندیشه اسلامی در [[قرآن]]: مجموعه سخنان آیت الله خامنه‌ای است که در ماه رمضان سال ۱۳۵۳ش در مسجد امام حسن (ع) مشهد ایراد شده است. این کتاب در اواسط دهه ۱۳۵۰ش با نام سید علی حسینی منتشر شد و در اسناد ساواک به تألیف آن توسط آیت الله خامنه‌ای اشاره شده است.
 +
#غناء: این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای درباره غِناء است که در سال‌های ۱۳۷۸-۱۳۸۸ش ارائه شده است.
 +
#انسان ۲۵۰ ساله، کتابی حاوی بخش‌هایی از سخنان پراکنده و برخی از نوشته‌های آیت‌الله خامنه‌ای درباره زندگی سیاسی [[ائمه|امامان شیعه]].
 +
#شعاعی از نیّر اعظم با عنوان فرعی «رهیافتی به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای درباره [[حضرت محمد]] صلی الله علیه و آله و سلم». این کتاب مجموعه‌ای از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره پیامبر اسلام(ص) است که در موقعیت‌های مختلف بیان کرده است.
 +
#آفتاب در مصاف، مجموعه سخنان آيت‌الله خامنه‌ای درباره [[امام حسین]] (علیه السلام) و حوادث قبل و بعد از قیام [[کربلا]] است. این سخنان از بین بیانات سالهای ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ش او جمع‌آوری شده است.
  
 
کتاب‌هایی که توسط ایشان ترجمه شده‌اند، عبارتند از:
 
کتاب‌هایی که توسط ایشان ترجمه شده‌اند، عبارتند از:
  
−
# آینده در قلمرو اسلام، نوشته [[سید قطب]].
+
#آینده در قلمرو اسلام، نوشته [[سید قطب]].
−
# صلح [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]](ع): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ، نوشته شیخ راضی آل یاسین.
+
#صلح [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] (علیه السلام): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ، نوشته شیخ راضی آل یاسین.
−
# [[تفسیر فی ظلال القرآن]]، نوشته سید قطب.
+
#جلد اول [[فى ظلال القرآن (کتاب)|تفسیر فی ظلال القرآن]]، نوشته سید قطب.
−
# مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
+
#مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
−
# ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته سید قطب.
+
#ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته سید قطب.
  
 
==مبارزات سیاسى==
 
==مبارزات سیاسى==
  
−
آیت الله خامنه‌اى به گفته خویش «از شاگردان فقهى، اصولى، سیاسى و انقلابى [[امام خمینى]] هستند». اما نخستین جرقه‌هاى سیاسى و مبارزاتى و دشمنى با طاغوت را مجاهد بزرگ و شهید راه [[اسلام]] شهید «[[شهید نواب صفوی|سید مجتبى نواب صفوى]]» در ذهن ایشان زده است، هنگامی‌ که نواب صفوى با عده‌اى از فدائیان اسلام در سال ۳۱ به مشهد رفته در مدرسه سلیمان خان، سخنرانى پرهیجان و بیدارکننده‌اى در موضوع احیاى اسلام و حاکمیت احکام الهى، و فریب و نیرنگ شاه و انگلیس و دروغگویى آنان به ملت ایران، ایراد کردند.
+
به گفته آیت الله خامنه‌اى نخستین جرقه‌هاى سیاسى و مبارزاتى و دشمنى با [[طاغوت]] را «[[شهید نواب صفوی|سید مجتبى نواب صفوى]]» در ذهن ایشان زده است. هنگامی‌ که شهید نواب صفوى با عده‌اى از «فدائیان اسلام» در سال ۱۳۳۱ به [[مشهد]] رفته و در مدرسه سلیمان خان، سخنرانى پرهیجان و بیدارکننده‌اى در موضوع احیاى [[اسلام]] و حاکمیت [[احکام شرعی|احکام]] الهى، و فریب و نیرنگ شاه و انگلیس و دروغگویى آنان به ملت [[ایران]]، ایراد کردند، آیت الله خامنه‌اى که آن روز از طلاب جوان مدرسه سلیمان خان بود، به شدت تحت تأثیر سخنان آتشین نواب واقع شد.  
−
 
 
−
آیت الله خامنه‌اى آن روز از طلاب جوان مدرسه سلیمان خان بودند، به شدت تحت تأثیر سخنان آتشین نواب واقع شدند. ایشان مى‌گویند: «همان وقت جرقه‌هاى انگیزش انقلاب اسلامى به وسیله نواب صفوى در من به وجود آمده و هیچ شکى ندارم که اولین آتش را مرحوم نواب در دل ما روشن کرد».
 
−
 
 
−
'''همراهی با نهضت امام خمینى:'''
 
  
−
آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۴۱ که در قم حضور داشتند و حرکت انقلابى و اعتراض‌آمیز [[امام خمینى]] علیه سیاست‌هاى ضداسلامى و آمریکا پسند محمدرضا شاه پهلوى، آغاز شد، وارد میدان مبارزات سیاسى شدند و شانزده سال تمام با وجود فراز و نشیب‌هاى فراوان و شکنجه‌ها و تعبیدها و زندان‌ها مبارزه کردند و در این مسیر از هیچ خطرى نترسیدند.
+
'''اولین بازداشت:'''
  
−
'''ماموریت امام به آیت الله خامنه‌ای و بازداشت ایشان:'''
+
آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۴۱ که در [[قم]] حضور داشت و حرکت انقلابى و اعتراض‌آمیز [[امام خمینى]] (قدس سره) علیه سیاست‌هاى ضداسلامى و آمریکا پسند محمدرضا شاه پهلوى، آغاز شد، وارد میدان مبارزات سیاسى شد و در [[ماه محرم|محرم]] سال ۱۳۴۲ش از سوى امام خمینى مأموریت یافت که پیام ایشان را به [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله میلانى]] و علماى [[خراسان]] در خصوص چگونگى برنامه‌هاى تبلیغاتى روحانیون در ماه محرم و افشاگرى علیه سیاست‌هاى آمریکایى شاه و اوضاع ایران و حوادث قم، برساند. او این مأموریت را انجام داد و خود نیز براى تبلیغ، عازم شهر بیرجند شد و در راستاى پیام امام خمینى، به تبلیغ و افشاگرى علیه رژیم پهلوى و آمریکا پرداخت. بدین خاطر در ۹ محرم «۱۲ خرداد ۱۳۴۲» دستگیر و یک شب بازداشت شد و فرداى آن به شرط این که منبر نرود و تحت نظر باشند آزاد شد. با پیش آمدن حادثه خونین ۱۵ خرداد، باز هم ایشان را از بیرجند به مشهد آورده، تحویل بازداشتگاه نظامى دادند و ده روز در آنجا با سخت‌ترین شرایط و شکنجه و آزارها زندانى شد.
−
 
 
−
نخستین بار در [[ماه محرم|محرم]] سال ۱۳۸۳ از سوى امام خمینى قدس سره مأموریت یافتند که پیام ایشان را به آیت الله میلانى و علماى [[خراسان]] در خصوص چگونگى برنامه‌هاى تبلیغاتى روحانیون در ماه محرم و افشاگرى علیه سیاست‌هاى آمریکایى شاه و اوضاع ایران و حوادث قم، برسانند. ایشان این مأموریت را انجام دادند و خود نیز براى تبلیغ، عازم شهر بیرجند شدند و در راستاى پیام امام خمینى، به تبلیغ و افشاگرى علیه رژیم پهلوى و آمریکا پرداختند. بدین خاطر در ۹ محرم «۱۲ خرداد ۱۳۴۲» دستگیر و یک شب بازداشت شدند و فرداى آن به شرط این که منبر نروند و تحت نظر باشند آزاد شدند. با پیش آمدن حادثه خونین ۱۵ خرداد، باز هم ایشان را از بیرجند به مشهد آورده، تحویل بازداشتگاه نظامى دادند و ده روز در آنجا با سخت‌ترین شرایط و شکنجه و آزارها زندانى شدند.
 
  
 
'''دومین بازداشت:'''
 
'''دومین بازداشت:'''
 +
[[پرونده:Kham (2).jpg|thumb|left|مقام معظم رهبری در زندان ساواک]]
  
−
در بهمن ۱۳۴۲ ([[رمضان]] ۱۳۸۳) آیت الله خامنه‌اى با عده‌اى از دوستانشان بر اساس برنامه حساب شده‌اى به مقصد کرمان حرکت کردند. پس از دو-سه روز توقف در کرمان و سخنرانى و منبر و دیدار با علما و طلاب آن شهر، عازم زاهدان شدند. سخنرانى‌ها و افشاگرى هاى پرشور ایشان به ویژه در ایام ششم بهمن - سالگرد انتخابات و رفراندوم قلابى شاه - مورد استقبال مردم قرار گرفت. در روز پانزدهم رمضان که مصادف با میلاد [[امام حسن]] علیه السلام بود، صراحت و شجاعت و شور انقلابى ایشان در افشاگرى سیاست‌هاى شیطانى و آمریکایى رژیم پهلوى، به اوج رسید و ساواک شبانه ایشان را دستگیر و با هواپیما روانه تهران کرد. رهبر بزرگوار، حدود دو ماه ـ به صورت انفرادى ـ در زندان قزل قلعه زندانى شدند و انواع اهانت‌ها و شکنجه‌ها را تحمل کردند.  
+
در بهمن ۱۳۴۲ ([[رمضان]] ۱۳۸۳) آیت الله خامنه‌اى با عده‌اى از دوستانشان بر اساس برنامه حساب شده‌اى به مقصد کرمان حرکت کردند. پس از دو-سه روز توقف در کرمان و سخنرانى و منبر و دیدار با علما و طلاب آن شهر، عازم زاهدان شدند. سخنرانى‌ها و افشاگرى هاى پرشور ایشان به ویژه در ایام ششم بهمن - سالگرد انتخابات و رفراندوم قلابى شاه - مورد استقبال مردم قرار گرفت. اوج سخنرانی افشاگرانه ایشان در روز پانزدهم ماه [[ماه رمضان|رمضان]] مصادف با میلاد [[امام حسن]] علیه السلام بود که پس از آن [[ساواک]] شبانه ایشان را دستگیر و با هواپیما روانه [[تهران]] کرد. او اینبار حدود دو ماه ـ به صورت انفرادى ـ در زندان قزل قلعه زندانى شدند و انواع اهانت‌ها و شکنجه‌ها را تحمل کرد.  
  
 
'''سومین و چهارمین بازداشت:'''
 
'''سومین و چهارمین بازداشت:'''
  
−
کلاس‌هاى [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[حدیث]] و اندیشه اسلامى ایشان در مشهد و تهران با استقبال کم‌نظیر جوانان پرشور و انقلابى مواجه شد. همین فعالیت‌ها سبب عصبانیت ساواک شد و ایشان را مورد تعقیب قرار دادند. بدین خاطر در سال ۱۳۴۵ در تهران مخفیانه زندگى مى‌کردند و یک سال بعد - ۱۳۴۶ - دستگیر و محبوس شدند. همین فعالیت‌هاى علمى و برگزارى جلسات و تدریس و روشنگرى عالمانه و مصلحانه بود که موجب شد آن بزرگوار بار دیگر توسط ساواک جهنمى پهلوى در سال ۱۳۴۹ نیز دستگیر و زندانى گردند.
+
آیت الله خامنه‌ای در زمره‌ی روحانیونی بود که اندکی پس از تبعید امام خمینی به [[ترکیه]] با نگارش نامه‌ای به دولت وقت ـ دولت امیرعباس هویدا ـ در ۲۹ بهمن ۱۳۴۳ به اوضاع نابسامان کشور و تبعید امام خمینی اعتراض کردند. سیدعلی خامنه‌ای به همراه عبدالرحیم ربانی شیرازی، علی فیض مشکینی، [[ابراهیم امینی]]، مهدی حائری تهرانی، [[حسینعلی منتظری نجف آبادی|حسینعلی منتظری]]، احمد آذری قمی، [[آیت الله علی قدوسی|علی قدوسی]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، سید محمد خامنه‌ای و [[محمدتقی مصباح یزدی]] اعضای گروه یازده نفر بودند که با هدف تقویت و اصلاح [[حوزه علمیه قم|حوزه‌ی علمیه‌ی قم]] برای مبارزه با رژیم پهلوی شکل گرفت. از این گروه به‌عنوان اولین تشکیلات سری حوزه‌ی علمیه‌ی قم یاد می‌شود، فعالیت این گروه در اواخر سال ۱۳۴۵ش توسط ساواک کشف و به دنبال آن برخی از اعضا دستگیر و برخی دیگر، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای تحت تعقیب قرار گرفتند.
 +
 
 +
در پی دستگیری و تبعید آیت‌الله سید حسن قمی در فروردین ۱۳۴۶ که به دنبال سخنرانی ضد رژیم او در [[مسجد گوهرشاد]] صورت گرفت، آیت‌الله خامنه‌ای از آیت‌الله میلانی خواست به این اقدام اعتراض کند. این اقدام وی سبب شد مأموران ساواک از حضور او در مشهد اطلاع یافته و در ۱۴ فروردین همان سال، در مراسم [[تشییع جنازه]] آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی، وی را دستگیر کنند و او را تا ۲۶ تیر همان سال در زندانی کنند.
  
 
'''پنجمین بازداشت:'''
 
'''پنجمین بازداشت:'''
  
−
حضرت آیت الله خامنه‌اى مدظله درباره پنجمین بازداشت خویش توسط ساواک مى‌نویسد: «از سال ۴۸ زمینه حرکت مسلحانه در ایران محسوس بود. حساسیت و شدت عمل دستگاه‌هاى جارى رژیم پیشین نیز نسبت به من، که به قرائن دریافته بودند چنین جریانى نمى‌تواند با افرادى از قبیل من در ارتباط نباشد، افزایش یافت. سال ۵۰ مجدداً و براى پنجمین بار به زندان افتادم. برخوردهاى خشونت آمیز ساواک در زندان آشکارا نشان مى‌داد که دستگاه از پیوستن جریان‌هاى مبارزه مسلحانه به کانون‌هاى تفکر اسلامى به شدت بیمناک است و نمى‌تواند بپذیرد که فعالیت‌هاى فکرى و تبلیغاتى من در مشهد و تهران از آن جریان‌ها بیگانه و به کنار است. پس از آزادى، دایره درس‌هاى عمومى تفسیر و کلاس‌هاى مخفى ایدئولوژى و... گسترش بیشترى پیدا کرد».
+
آیت الله خامنه‌اى درباره پنجمین بازداشت خویش توسط ساواک مى‌نویسد: «از سال ۴۸ زمینه حرکت مسلحانه در ایران محسوس بود. حساسیت و شدت عمل دستگاه‌هاى جارى رژیم پیشین نیز نسبت به من، که به قرائن دریافته بودند چنین جریانى نمى‌تواند با افرادى از قبیل من در ارتباط نباشد، افزایش یافت. سال ۵۰ مجدداً و براى پنجمین بار به زندان افتادم. برخوردهاى خشونت آمیز ساواک در زندان آشکارا نشان مى‌داد که دستگاه از پیوستن جریان‌هاى مبارزه مسلحانه به کانون‌هاى تفکر اسلامى به شدت بیمناک است و نمى‌تواند بپذیرد که فعالیت‌هاى فکرى و تبلیغاتى من در مشهد و تهران از آن جریان‌ها بیگانه و به کنار است. پس از آزادى، دایره درس‌هاى عمومى [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و کلاس‌هاى مخفى ایدئولوژى و... گسترش بیشترى پیدا کرد».
  
 
'''بازداشت ششم:'''
 
'''بازداشت ششم:'''
  
−
در بین سال‌هاى ۱۳۵۰ـ۱۳۵۳ درس‌هاى تفسیر و ایدئولوژى آیت الله خامنه‌اى در سه مسجد «کرامت»، «امام حسن علیه السلام» و «میرزا جعفر» مشهد مقدس تشکیل مى‌شد و هزاران نفر از مردم مشتاق به ویژه جوانان آگاه و روشن‌فکر و طلاب انقلابى و معتقد را به این سه مرکز مى‌کشاند و با تفکرات اصیل اسلامى آشنا مى‌ساخت. درس [[نهج البلاغه]] ایشان از شور و حال دیگرى برخوردار بود و در جزوه‌هاى پلى کپى شده تحت عنوان: «پرتوى از نهج البلاغه» تکثیر و دست به دست مى‌گشت.
+
در بین سال‌هاى ۱۳۵۰ـ۱۳۵۳ درس‌هاى تفسیر و ایدئولوژى آیت الله خامنه‌اى در سه [[مسجد]] «کرامت»، «امام حسن علیه السلام» و «میرزا جعفر» مشهد مقدس تشکیل مى‌شد و هزاران نفر از مردم مشتاق به ویژه جوانان آگاه و روشن‌فکر و طلاب انقلابى و معتقد را به این سه مرکز مى‌کشاند و با تفکرات اصیل اسلامى آشنا مى‌ساخت. درس [[نهج البلاغه]] ایشان از شور و حال دیگرى برخوردار بود و در جزوه‌هاى پلى کپى شده تحت عنوان: «پرتوى از نهج البلاغه» تکثیر و دست به دست مى‌گشت.
  
−
طلاب جوان و انقلابى که درس حقیقت و مبارزه را از محضر ایشان مى‌آموختند، با عزیمت به شهرهاى دور و نزدیک ایران، افکار مردم را با آن حقایق نورانى آشنا و زمینه را براى انقلاب بزرگ اسلامى آماده مى‌ساختند. این فعالیت‌ها موجب شد که در دى ماه ۱۳۵۳ ساواک بى‌رحمانه به خانه آیت الله خامنه‌اى در مشهد هجوم برده، ایشان را دستگیر و بسیارى از یادداشت‌ها و نوشته‌هایشان را ضبط کنند. این ششمین و سخت‌ترین بازداشت ایشان بود و تا پاییز ۱۳۵۴ در زندان کمیته مشترک شهربانى زندان بودند. در این مدت در سلولى با سخت‌ترین شرایط نگه داشته شدند. سختى‌هایى که ایشان در این بازداشت تحمل کردند، به تعبیر خودشان «فقط براى آنان که آن شرایط را دیده‌اند، قابل فهم است». پس از آزادى از زندان، به مشهد مقدس برگشتند و باز هم همان برنامه و تلاش‌هاى علمى و تحقیقى و انقلابى ادامه داشت. البته دیگر امکان تشکیل کلاس‌هاى سابق را به ایشان ندادند.
+
این فعالیت‌ها موجب شد که در دى ماه ۱۳۵۳ ساواک بى‌رحمانه به خانه آیت الله خامنه‌اى در مشهد هجوم برده، ایشان را دستگیر و بسیارى از یادداشت‌ها و نوشته‌هایشان را ضبط کنند. این ششمین و سخت‌ترین بازداشت ایشان بود و تا پاییز ۱۳۵۴ در زندان کمیته مشترک شهربانى زندان بودند. در این مدت در سلولى با سخت‌ترین شرایط نگه داشته شدند. سختى‌هایى که ایشان در این بازداشت تحمل کردند، به تعبیر خودشان «فقط براى آنان که آن شرایط را دیده‌اند، قابل فهم است». پس از آزادى از زندان، به مشهد مقدس برگشتند و باز هم همان برنامه و تلاش‌هاى علمى و تحقیقى و انقلابى ادامه داشت. البته دیگر امکان تشکیل کلاس‌هاى سابق را به ایشان ندادند.
  
 
'''در تبعید:'''
 
'''در تبعید:'''
 +
[[پرونده:Kham (3).jpg|thumb|left|مقام معظم رهبری در ایرانشهر]]
 +
 +
به دنبال درگذشت آیت‌الله [[سید مصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶ در [[نجف]] اشرف، و تحولاتی که در پی آن پدید آمد، نهضت اسلامی وارد مرحله‌ی نهایی خود شد و حرکتهای جدی برای پیروزی انقلاب آغاز گردید. رژیم پهلوی هم در واکنش به این فعالیتها، با سرکوب و خفقان فعالیتهای مبارزان را محدودتر کرد. به دنبال اجرای این سیاست، برخی از مبارزان سرشناس به تبعید محکوم شدند که آیت‌الله خامنه‌ای هم در زمره‌ی آنان بود. او توسط رژیم پهلوى به سه سال تبعید در ایرانشهر محکوم گردید. در اواسط سال ۱۳۵۷ با اوج‌گیرى مبارزات عموم مردم مسلمان و انقلابى ایران، ایشان از تبعیدگاه آزاد شده به مشهد مقدس بازگشتند و در صفوف مقدم مبارزات مردمى علیه رژیم پهلوى قرار گرفت.
 +
 +
'''در آستانه پیروزى انقلاب:'''
 +
 +
با شتاب گرفتن روند فروپاشی حکومت پهلوی و نمایان شدن نشانه‌های پیروزی نهایی نهضت اسلامی، [[امام خمینی]] در ۲۲ دی ۱۳۵۷ فرمان تشکیل [[شورای انقلاب اسلامی]] را صادر کرد. آیت‌الله خامنه‌ای که از سوی امام به عضویت آن شورا انتخاب شده بودند، با نقش محوری که در تحولات انقلاب اسلامی در مشهد داشت، این شهر را ترک و در اواخر دی ۱۳۵۷ به [[تهران]] آمد و در مدرسه‌ی رفاه مستقر شد و همگام با دیگر مبارزان، به‌ویژه [[شهید بهشتی]]، [[مرتضی مطهری|شهید مطهری]] و [[شهید مفتح]] برای تدارک مرحله‌ی نهایی پیروزی انقلاب اسلامی و برنامه‌ریزی برای آینده، نقش فعالی برعهده گرفت. پس از تشکیل کمیته‌ی استقبال از امام خمینی توسط شورای انقلاب اسلامی مسئولیت کمیته‌ی تبلیغات آن را عهده‌دار شد.
  
−
رژیم جنایتکار پهلوى در اواخر سال ۱۳۵۶، آیت الله خامنه‌اى را دستگیر و براى مدت سه سال به ایرانشهر تبعید کرد. در اواسط سال ۱۳۵۷ با اوج‌گیرى مبارزات عموم مردم مسلمان و انقلابى ایران، ایشان از تبعیدگاه آزاد شده به مشهد مقدس بازگشتند و در صفوف مقدم مبارزات مردمى علیه رژیم سفاک پهلوى قرار گرفتند و پس از پانزده سال مبارزه مردانه و مجاهدت و مقاومت در راه خدا و تحمل آن همه سختى و تلخى، ثمره شیرین قیام و مقاومت و مبارزه؛ یعنى پیروزى انقلاب کبیر اسلامى ایران و سقوط خفت بار حکومتِ سراسر ننگ و ظالمانه پهلوى، و برقرارى حاکمیت [[اسلام]] در این سرزمین را دیدند.
+
به دنبال بسته شدن فرودگاههای کشور به دستور بختیار و ممانعت از بازگشت امام خمینی به ایران، آیت‌الله خامنه‌ای به همراه آیت‌الله بهشتی و چند تن از روحانیون مبارز سرشناس در اعتراض به این اقدام دولت، در مسجد دانشگاه تهران تحصن عظیمی را سامان‌دهی کردند که با پیوستن سایر علما، دانشگاهیان و مردم ابعاد وسیعی به خود گرفت.
  
−
'''در آستانه پیروزى:'''
+
شب قبل از آغاز تحصن، آیت‌الله بهشتی در بهشت‌زهرا سخنرانی کرد و آیت‌الله خامنه‌ای قطعنامه‌ای را که خود تهیه کرده بود برای مردم قرائت نمود و با این برنامه، تحصن روز بعد در مسجد دانشگاه تهران قطعیت یافت. آیت‌الله خامنه‌ای در طول تحصن با تشکیل ستادی و با مشارکت برخی از مبارزین متحصن به اقداماتی دست زدند که عمده‌ترین آنها انجام سخنرانی، انتشار اعلامیه و انتشار نشریه‌ای به نام «تحصن» بود. متحصنان در روز هشتم بهمن با صدور اعلامیه‌ای تأکید کردند تا باز شدن فرودگاهها به روی امام خمینی به تحصن خود ادامه خواهند داد. این تحصن که تا صبح روز ۱۲ بهمن ادامه یافت، مسجد دانشگاه تهران را به کانونی تأثیرگذار در روند مبارزه تبدیل کرد.
  
−
در آستانه پیروزى انقلاب اسلامى، پیش از بازگشت [[امام خمینى]] از پاریس به تهران، «شوراى انقلاب اسلامى» با شرکت افراد و شخصیت هاى مبارزى همچون [[شهيد مرتضی مطهرى|شهید مطهرى]]، [[شهید بهشتی|شهید بهشتى]]، [[علی اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمى رفسنجانى]] و... از سوى امام خمینى در ایران تشکیل گردید، آیت الله خامنه‌اى نیز به فرمان امام بزرگوار به عضویت این شورا درآمد. پیام امام توسط شهید مطهرى به ایشان ابلاغ گردید و با دریافت پیام رهبر کبیر انقلاب، از مشهد به تهران آمدند.
+
در لحظه‌ی تاریخی ورود امام خمینی به میهن در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، آیت‌الله خامنه‌ای به همراه علما، روحانیون و مبارزان اسلامی برای استقبال از امام خمینی در فرودگاه مهرآباد حضور یافت. در طول دهه‌ی فجر انقلاب اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای همواره در کنار امام خمینی بود و در بسیاری از امور به ایشان مشورت می‌داد و همچنین مسئولیت کمیته‌ی تبلیغات دفتر امام را با هدف مقابله با توطئه‌های خبری و تبلیغاتی مخالفان داخلی و خارجی حکومت اسلامی، مقابله با فرصت‌طلبی‌های احزاب و گروههای گوناگون سیاسی، تنظیم و انتشار اخبار و انتشار نشریه‌ای به نام «امام» بر عهده داشت. خود نیز چند مقاله نوشت و در آن نشریه منتشر کرد.
  
 
==فعالیت‌های پس از انقلاب==
 
==فعالیت‌های پس از انقلاب==
  
−
آیت الله خامنه‌اى پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همچنان پرشور و پرتلاش به فعالیت‌هاى ارزشمند اسلامى و در جهت نزدیکتر شدن به اهداف انقلاب اسلامى پرداختند که همه در نوع خود و در زمان خود بى‌نظیر و بسیار مهم بودند که در این مختصر فقط به ذکر رئوس آن‌ها مى‌پردازیم:
+
آیت الله خامنه‌اى پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همچنان پرشور و پرتلاش به فعالیت‌هاى ارزشمند اسلامى و در جهت نزدیکتر شدن به اهداف انقلاب اسلامى پرداختند که همه در نوع خود و در زمان خود کم‌نظیر و بسیار مهم بودند که در این مختصر فقط به ذکر رئوس آن‌ها مى‌پردازیم:
  
−
*پایه‌گذارى «حزب جمهورى اسلامى» با همکارى و همفکرى علماى مبارز و هم‌رزم خود: شهید بهشتى، [[محمدجواد باهنر|شهید باهنر]]، هاشمى رفسنجانى و... در اسفند ۱۳۵۷؛
+
*پایه‌گذارى «حزب جمهورى اسلامى» با همکارى و همفکرى علماى مبارز و هم‌رزم خود از جمله: [[شهید بهشتی|شهید بهشتى]]، [[محمدجواد باهنر|شهید باهنر]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمى رفسنجانى]] و... در اسفند ۱۳۵۷؛
 
*معاونت وزارت دفاع در سال ۱۳۵۸؛
 
*معاونت وزارت دفاع در سال ۱۳۵۸؛
 
*سرپرستى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، ۱۳۵۸؛
 
*سرپرستى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، ۱۳۵۸؛
 
*[[امام جمعه]] تهران، ۱۳۵۸؛
 
*[[امام جمعه]] تهران، ۱۳۵۸؛
 +
 +
[[پرونده:Kham (4).jpg|thumb|left|مقام معظم رهبری در نماز جمعه]]
 +
 
*نماینده امام خمینی قدس سره در شوراى عالى دفاع، ۱۳۵۹؛
 
*نماینده امام خمینی قدس سره در شوراى عالى دفاع، ۱۳۵۹؛
 
*نماینده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى، ۱۳۵۸؛
 
*نماینده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى، ۱۳۵۸؛
−
*حضور فعال و مخلصانه در لباس رزم در جبهه‌هاى دفاع مقدس. در سال ۱۳۵۹ با شروع جنگ تحمیلى [[عراق]] علیه [[ایران|ایران]] و تجاوز ارتش متجاوز صدام به مرزهاى ایران؛ با تجهیزات و تحریکات قدرت‌هاى شیطانى و بزرگ از جمله آمریکا و شوروى سابق؛
+
*حضور فعال و مخلصانه در لباس رزم در جبهه‌هاى دفاع مقدس؛
−
*ترور نافرجام ایشان توسط منافقین در ششم تیرماه ۱۳۶۰ در مسجد ابوذر تهران؛
+
*ترور نافرجام ایشان توسط [[نفاق|منافقین]] در ششم تیرماه ۱۳۶۰ در مسجد ابوذر تهران؛
−
*ریاست جمهورى؛ به دنبال شهادت [[محمد علی رجایی|محمدعلى رجایى]] دومین رئیس جمهور ایران، آیت الله خامنه‌اى در مهرماه ۱۳۶۰ با کسب بیش از شانزده میلیون رأى مردمى و حکم تنفیذ امام خمینى قدس سره به مقام ریاست جمهورى ایران اسلامى برگزیده شدند. همچنین از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ براى دومین بار به این مقام و مسئولیت انتخاب شدند.
+
*ریاست جمهورى؛ به دنبال شهادت [[محمد علی رجایی|محمدعلى رجایى]] دومین رئیس جمهور ایران، آیت الله خامنه‌اى در مهرماه ۱۳۶۰ با کسب بیش از شانزده میلیون رأى مردمى و حکم تنفیذ امام خمینى به مقام ریاست جمهورى ایران اسلامى برگزیده شدند. همچنین از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ براى دومین بار به این مقام و مسئولیت انتخاب شدند.
 
*ریاست شوراى انقلاب فرهنگی، ۱۳۶۰؛
 
*ریاست شوراى انقلاب فرهنگی، ۱۳۶۰؛
 
*ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۳۶۶؛
 
*ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۳۶۶؛
−
*ریاست شوراى بازنگرى قانون اساسى، ۱۳۶۸؛
+
*ریاست [[شورای بازنگری در قانون اساسی|شوراى بازنگرى قانون اساسى]]، ۱۳۶۸؛
−
*رهبرى و [[ولایت]] امت، که از سال ۱۳۶۸، روز چهاردهم خرداد پس از رحلت رهبر کبیر انقلاب امام خمینى قدس سره توسط مجلس خبرگان رهبرى به این مقام والا و مسئولیت عظیم انتخاب شدند، و چه انتخاب مبارک و درستى بود که پس از رحلت امام راحل، با شایستگى تمام توانستند امت مسلمان ایران، بلکه مسلمانان جهان را رهبرى نمایند.
+
*رهبرى و [[ولایت]] امت، که از سال ۱۳۶۸، روز چهاردهم خرداد پس از رحلت رهبر کبیر انقلاب [[امام خمینی|امام خمینى]] (قدس سره) توسط مجلس خبرگان رهبرى به این مقام والا و مسئولیت عظیم انتخاب شدند.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
  
−
* [http://farsi.khamenei.ir/ پايگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله العظمی سيد علی خامنه ای]
+
*[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/16337 ولایتی، علی اکبر، مدخل "خامنه ای، آیت الله سیدعلی" در دائره المعارف بزرگ اسلامی]، بازیابی: ‏۵ مرداد ۱۳۹۸
−
* [[ویکی شیعه]]
+
*[http://www.leader.ir/langs/fa/index.php?p=bio پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری]، بازیابی: ‏۲۶ تیر ۱۳۹۱
 +
*[[ویکی شیعه]]
  
 
==پيوندها==
 
==پيوندها==
سطر ۱۴۱: سطر ۱۴۸:
 
|رده= دارد
 
|رده= دارد
 
}}
 
}}
−
 
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
−
<gallery mode=packed heights=170px>
+
<gallery mode="packed" heights="170">
−
پرونده:خامنه (1).jpg|سید علی حسینی خامنه ای در نوجوانی
+
پرونده:خامنه (1).jpg|alt=رهبری در اوایل تحصیل|سید علی حسینی خامنه ای در نوجوانی
−
 
+
پرونده:خامنه (22).jpg|سید علی حسینی خامنه ای در نوجوانی
 +
پرونده:خامنه (3).jpg|از راست: سید علی حسینی خامنه ای، عباس غله زاری و ناشناس
 +
پرونده:خامنه (4).jpg|از راست: عباس واعظ طبسی، سید علی حسینی خامنه ای و [[شهید سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|شهید عبدالکریم هاشمی نزاد]]
 +
پرونده:خامنه (5).jpg|سید محمدجواد فضل الله و سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:خامنه (13).jpg|1. [[امام خمینی|سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی]]، 2. سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:خامنه (6).jpg|سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:خامنه (7).jpg|از راست: سید فخرالدین رحیمی، سید علی حسینی خامنه ای و ناشناس در دوران تبعید
 +
پرونده:اردبیلی (6).jpg|از راست: [[عبدالله جوادی آملی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی|میرکریم موسوی کریمی]] (عبدالکریم موسوى اردبيلى)، [[محمدمهدی ربانی املشی|محمدمهدی ربانی رانکوهی]] (ربانی املشی)، سید علی حسینی خامنه ای و مرتضی مقتدایی
 +
پرونده:خامنه (8).jpg|1. سید علی حسینی خامنه ای، 2. [[آیت الله سید عبدالله شیرازی|سیدعبدالله موسوی شیرازی]] در راهپیمایی
 +
پرونده:محمدجواد باهنر (5).jpg|از راست: [[مرتضی مطهری]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی|اکبر هاشمی بهرمانی]] (رفسنجانی)، ناشناس، سید علی حسینی خامنه ای و [[محمدجواد باهنر]]
 +
پرونده:خامنه (18).jpg|alt=رهبری و شهید دستغیب|سید علی حسینی خامنه ای و شهید [[سید عبدالحسین دستغیب]]
 +
پرونده:احمد جنتی (22).jpg|1. سید علی حسینی خامنه ای، 2. عبدالرحیم ربانی شیرازی، 3. [[احمد جنتی]] و 4. میرکریم موسوی کریمی (عبدالکریم موسوی اردبیلی)
 +
پرونده:خامنه (9).jpg|alt=رهبری در کنار پدر عزیزشان|[[سید جواد خامنه ای|سید جواد حسینی خامنه ای]] و سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:اسدالله مدنی (111).jpg|1. [[سید محمود طالقانی]]، 2. [[شهید سید اسدالله مدنی]]، 3. سید علی حسینی خامنه ای، 4. [[محمدرضا مهدوی کنی]]، 5. میرکریم موسوی کریمی (عبدالکریم موسوی اردبیلی) و 6. علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)
 +
پرونده:خامنه ای0.jpg|سید علی حسینی خامنه ای در لباس احرام و در سرزمین وحی (حج سال 58 شمسی)
 +
پرونده:خامنه (10).jpg|از راست: ناشناس، سید علی حسینی خامنه ای و شهید [[شهید مصطفی چمران|مصطفی چمران]] (لحظاتی بعد از ترور)
 +
پرونده:خامنه (11).jpg|alt=رهبری با لباس شخصی|سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:138912151214370829 11595-جهان-آرا.jpg|alt=رهبری در دفاع مقدس|از راست: ناشناس، سید علی حسینی خامنه ای و شهید محمد جهان آرا
 +
پرونده:احمد جنتی (3).jpg|از راست: سید علی حسینی خامنه ای، صادق خلخالی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، احمد جنتی، [[سید احمد خمینی|سید احمد موسوی مصطفوی خمینی]] و [[شهید بهشتی|شهید سید محمد حسینی بهشتی]]
 +
پرونده:ابوالقاسم خزعلی (15).jpg|از راست: سید مهدی یثربی، [[یوسف صانعی]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[مسلم ملکوتی]]، سید روح الله خاتمی، میرکریم موسوی کریمی (عبدالکریم موسوی اردبیلی)، علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)، اکبر هاشمی بهرمانی (رفسنجانی)، سید علی حسینی خامنه ای، احمد جنتی و [[ابوالقاسم خزعلی]]
 +
پرونده:مسلم ملکوتی (5).jpg|از راست: علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)، سید علی قاضی عسکر، سید روح الله خاتمی، سید علی حسینی خامنه ای و مسلم ملکوتی
 +
پرونده:حسن علی مروارید (12).jpg|alt=آیت الله مروارید و رهبری|از راست: مهدی غفاری، [[سید محمود هاشمی شاهرودی]]، [[حسن‌علی مروارید|حسن علی مروارید]]، علی مروارید، سید علی حسینی خامنه ای، علی‌اكبر الهی خراسانی در خانه پدری آیت‌الله خامنه‌ای - [[مشهد]]
 +
پرونده:مرعشی (26).jpg|alt=آیت الله مرعشی نجفی و رهبری|از راست: ناشناس، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب الدین حسینی مرعشی نجفی]]، محمد محمدی گلیایگانی و سید علی خامنه ای
 +
پرونده:احمد جنتی (05).png|از راست: سید عبدالمجید ایروانی، محمدرضا مهدوی کنی، سید علی حسینی خامنه ای، [[آیت الله محی الدین انوری|محمدباقر محی الدین انواری]]، احمد جنتی، محسن مجتهد شبستری و محمدآقا امامی (امامی کاشانی)
 +
پرونده:خامنه (14).jpg|alt=آیت الله بهاءالدینی و رهبری|سید علی حسینی خامنه ای و [[سید رضا بهاءالدینی]]
 +
پرونده:ابراهيم اميني (5).jpg|از راست: اکبر هاشمی بهرمانی (رفسنجانی)، سید علی حسینی خامنه ای، مسلم ملکوتی، ناشناس، محمد دانش زاده قمی و [[ابراهیم امینی]]
 +
پرونده:خامنه (15).jpg|alt=آیت الله بهجت و رهبری|سید علی حسینی خامنه ای و [[محمدتقی بهجت فومنی|محمدتقی بهجت]]
 +
پرونده:خامنه (16).jpg|alt=عیادت رهبری از علامه حسن زاده|[[علامه حسن زاده آملی|حسن حسن زاده آملی]] و سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:خامنه (19).jpg|مجتبی شهیدی کلهری (مجتبی تهرانی) و سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:خامنه (20).jpg|alt=رهبری و آیت الله خوشوقت|سید علی حسینی خامنه ای و عزیزالله خوشوقت
 +
پرونده:خامنه (17).jpg|از راست: جعفر ناصری، [[آیت الله ناصری|محمدعلی ناصری دولت آبادی]] و سید علی حسینی خامنه ای
 +
پرونده:جعفر سبحانی (144).jpg|از راست: [[جعفر سبحانی]] و سید علی حسینی خامنه ای درون ضریح [[امام رضا علیه السلام]]
 +
پرونده:امینی نجف آبادی (6).jpg|از راست: سید علی حسینی خامنه ای، سید محسن خرازی و ابراهیم امینی
 +
پرونده:خامنه (12).jpg|alt=شناسنامه رهبری|شناسنامه سید علی حسینی خامنه ای
 
</gallery>
 
</gallery>
  
−
[[رده:علمای معاصر|حسینی خامنه ای،سيد علی]]
+
[[رده:علمای معاصر|خامنه ای،سيد علی]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
سطر ۱۵۵: سطر ۱۹۴:
 
[[رده:دولتمردان]]
 
[[رده:دولتمردان]]
 
[[رده:شخصیت ها]]
 
[[رده:شخصیت ها]]
 +
[[رده:مقاله های ضروری]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۸

Confirm3.jpg

آیت الله العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای، (۱۳۱۸ - ش) رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران، و از مراجع بزرگ تقلید شیعه است. ایشان از روحانیون مبارز و مجاهد علیه رژیم پهلوی بود و نقش مؤثری در پیروزی انقلاب اسلامی داشت. آیت الله العظمی خامنه‌اى پس از انقلاب نیز مسؤلیت‌های مهمی چون ریاست جمهوری، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و امامت جمعه تهران را برعهده داشته است. آثاری چون: «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»، «روح توحید، نفی عبودیت غیر خدا» و دو ترجمه «صلح امام حسن» و «آینده در قلمرو اسلام» از تألیفات ارزنده ایشان می‌باشد.

۲۲۰px
نام کامل سید على حسینی خامنه‌ای
زادروز ۱۳۱۸ شمسی
زادگاه مشهد

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، امام خمینى، آیت الله میلانى، علامه طباطبائى،...


آثار

طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا، پیشوای صادق، از ژرفای نماز، چهار کتاب اصلی علم رجال، غناء، انسان ۲۵۰ ساله،...


دوران کودکی

سید علی حسینی خامنه‌ای فرزند مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید جواد حسینی خامنه‌ای، در فروردین‌ماه سال ۱۳۱۸ شمسی چشم به جهان گشود. زندگى خانواده او در کودکی اش با قناعت و سختی همراه بود. ایشان در ضمن بیان نخستین خاطره‌هاى زندگى خود از وضع و حال زندگى خانواده شان چنین مى‌گویند: «پدرم روحانى معروفى بود، اما خیلى پارسا و گوشه‌گیر... زندگى ما به سختى مى‌گذشت. من یادم هست شب‌هایى اتفاق مى‌افتاد که در منزل ما شام نبود!...».

تحصیلات و استادان

سید علی خامنه‌ای از چهار سالگى به همراه برادر بزرگش سید محمد، به مکتب سپرده شد تا الفبا و قرآن را یاد بگیرند. سپس، دو برادر در مدرسه تازه تأسیس اسلامى «دارالتعلیم دیانتى» دوران تحصیل ابتدایى را گذراندند.

وی هم‌زمان با تحصیل در کلاس پنجم دبستان، تحصیلات مقدماتی حوزوی را نیز آغاز کرد. شوق وافر او به تحصیلات حوزوی و تشویق والدین سبب شد که پس از اتمام دوره‌ی دبستان، وارد دنیای طلبگی شود.

او کتب ادبى از قبیل «جامع المقدمات»، «سیوطى»، «مغنى» را نزد مدرسان مدرسه «سلیمان خان» و «نواب» خواند و پدرش نیز بر درس فرزندانش نظارت مى‌کرد. کتاب «معالم» را نیز در همان دوره خواند.

سپس «شرایع الاسلام» و «شرح لمعه» را در محضر پدرش و مقدارى را نزد مرحوم «آقا میرزا مدرس یزدى» و «رسائل» و «مکاسب» را در حضور مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینى و بقیه دروس سطح فقه و اصول را نزد پدرش خواند و دوره مقدمات و سطح را به طور کم‌سابقه و شگفت‌انگیزى در پنچ سال و نیم به اتمام رساند.

حوزه علمیه نجف اشرف:

آیت الله خامنه‌اى که از هیجده سالگى در مشهد درس خارج فقه و اصول را نزد مرجع بزرگ مرحوم آیت الله العظمى میلانى شروع کرده بود، در سال ۱۳۳۶ به قصد زیارت عتبات عالیات، به همراه خانواده عازم نجف اشرف شد و در مدت اقامت خود در آنجا درس‌هاى خارج مجتهدان بزرگ حوزه نجف از جمله مرحوم سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودى، میرزا باقر زنجانى، سید یحیى مدرسی یزدى، و میرزا حسن بجنوردى حاضر شد، ولی به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در آن شهر، به مشهد بازگشت و به مدت یک سال دیگر در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد. سپس در سال ۱۳۳۷ شمسی برای ادامه تحصیل عازم حوزه‌ی علمیه‌ی قم شد.

حوزه علمیه قم:

آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ در حوزه علمیه قم به تحصیلات عالى در فقه و اصول و فلسفه، مشغول شدند و از محضر اساتیدی چون آیت الله العظمى بروجردى، امام خمینى، شیخ مرتضى حائرى یزدى و علامه طباطبائى استفاده کرد. در سال ۱۳۴۳، از مکاتباتى که با پدرش داشت، متوجه شد که یک چشم پدر نابینا شده است، در پی این خبر او برای مواظبت از پدر و مادر به مشهد بازگشت که خود در این مورد مى‌گوید: «به مشهد رفتم و خداى متعال توفیقات زیادى به ما داد. به هر حال به دنبال کار و وظیفه خود رفتم. اگر بنده در زندگى توفیقى داشتم، اعتقادم این است که ناشى از همان برّى است که به پدر، بلکه به پدر و مادر انجام داده‌ام».

سید علی خامنه‌ای در مشهد بار دیگر در جلسات درس آیت‌الله میلانی حضور یافت که تا سال ۱۳۴۹ ادامه داشت. او از ابتدای حضور در مشهد، به تدریس سطوح عالی فقه و اصول (رسائل، مکاسب و کفایه) و برگزاری جلسات تفسیر برای عموم همت گماشت. در این جلسات جمعیت کثیری از قشر جوان به ویژه دانشجویان حضور پیدا می‌کردند.

آثار و تألیفات

آیت الله خامنه‌ای تحقیق و تألیف را از دوران طلبگی آغاز کرده و تقریرات دروس استادان خود را می‌نوشتند. اندیشه‌‌های ایشان در قالب مجموعه‌ای مفصل به نام «حدیث ولایت» جمع‌آوری شده است. کتاب‌های متعددی نیز به صورت موضوعی از سخنان و پیام‌های مکتوب وی گردآوری و منتشر شده است. «فلسطین از منظر آیت الله خامنه‌ای»، کتابی است به زبان فارسی، نوشته سعید صلح‌میرزائی‌ که حاوی نظرات و بیانات آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره مسأله فلسطین است. آثار تألیفی آیت الله سید علی خامنه‌ای عبارتند از:

آثار مقام معظم رهبری
  1. چهار کتاب اصلی علم رجال
  2. پیشوای صادق
  3. از ژرفای نماز
  4. صبر
  5. روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا
  6. گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد
  7. طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن: مجموعه سخنان آیت الله خامنه‌ای است که در ماه رمضان سال ۱۳۵۳ش در مسجد امام حسن (ع) مشهد ایراد شده است. این کتاب در اواسط دهه ۱۳۵۰ش با نام سید علی حسینی منتشر شد و در اسناد ساواک به تألیف آن توسط آیت الله خامنه‌ای اشاره شده است.
  8. غناء: این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای درباره غِناء است که در سال‌های ۱۳۷۸-۱۳۸۸ش ارائه شده است.
  9. انسان ۲۵۰ ساله، کتابی حاوی بخش‌هایی از سخنان پراکنده و برخی از نوشته‌های آیت‌الله خامنه‌ای درباره زندگی سیاسی امامان شیعه.
  10. شعاعی از نیّر اعظم با عنوان فرعی «رهیافتی به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای درباره حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم». این کتاب مجموعه‌ای از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره پیامبر اسلام(ص) است که در موقعیت‌های مختلف بیان کرده است.
  11. آفتاب در مصاف، مجموعه سخنان آيت‌الله خامنه‌ای درباره امام حسین (علیه السلام) و حوادث قبل و بعد از قیام کربلا است. این سخنان از بین بیانات سالهای ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ش او جمع‌آوری شده است.

کتاب‌هایی که توسط ایشان ترجمه شده‌اند، عبارتند از:

  1. آینده در قلمرو اسلام، نوشته سید قطب.
  2. صلح امام حسن (علیه السلام): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ، نوشته شیخ راضی آل یاسین.
  3. جلد اول تفسیر فی ظلال القرآن، نوشته سید قطب.
  4. مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
  5. ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته سید قطب.

مبارزات سیاسى

به گفته آیت الله خامنه‌اى نخستین جرقه‌هاى سیاسى و مبارزاتى و دشمنى با طاغوت را «سید مجتبى نواب صفوى» در ذهن ایشان زده است. هنگامی‌ که شهید نواب صفوى با عده‌اى از «فدائیان اسلام» در سال ۱۳۳۱ به مشهد رفته و در مدرسه سلیمان خان، سخنرانى پرهیجان و بیدارکننده‌اى در موضوع احیاى اسلام و حاکمیت احکام الهى، و فریب و نیرنگ شاه و انگلیس و دروغگویى آنان به ملت ایران، ایراد کردند، آیت الله خامنه‌اى که آن روز از طلاب جوان مدرسه سلیمان خان بود، به شدت تحت تأثیر سخنان آتشین نواب واقع شد.

اولین بازداشت:

آیت الله خامنه‌اى از سال ۱۳۴۱ که در قم حضور داشت و حرکت انقلابى و اعتراض‌آمیز امام خمینى (قدس سره) علیه سیاست‌هاى ضداسلامى و آمریکا پسند محمدرضا شاه پهلوى، آغاز شد، وارد میدان مبارزات سیاسى شد و در محرم سال ۱۳۴۲ش از سوى امام خمینى مأموریت یافت که پیام ایشان را به آیت الله میلانى و علماى خراسان در خصوص چگونگى برنامه‌هاى تبلیغاتى روحانیون در ماه محرم و افشاگرى علیه سیاست‌هاى آمریکایى شاه و اوضاع ایران و حوادث قم، برساند. او این مأموریت را انجام داد و خود نیز براى تبلیغ، عازم شهر بیرجند شد و در راستاى پیام امام خمینى، به تبلیغ و افشاگرى علیه رژیم پهلوى و آمریکا پرداخت. بدین خاطر در ۹ محرم «۱۲ خرداد ۱۳۴۲» دستگیر و یک شب بازداشت شد و فرداى آن به شرط این که منبر نرود و تحت نظر باشند آزاد شد. با پیش آمدن حادثه خونین ۱۵ خرداد، باز هم ایشان را از بیرجند به مشهد آورده، تحویل بازداشتگاه نظامى دادند و ده روز در آنجا با سخت‌ترین شرایط و شکنجه و آزارها زندانى شد.

دومین بازداشت:

مقام معظم رهبری در زندان ساواک

در بهمن ۱۳۴۲ (رمضان ۱۳۸۳) آیت الله خامنه‌اى با عده‌اى از دوستانشان بر اساس برنامه حساب شده‌اى به مقصد کرمان حرکت کردند. پس از دو-سه روز توقف در کرمان و سخنرانى و منبر و دیدار با علما و طلاب آن شهر، عازم زاهدان شدند. سخنرانى‌ها و افشاگرى هاى پرشور ایشان به ویژه در ایام ششم بهمن - سالگرد انتخابات و رفراندوم قلابى شاه - مورد استقبال مردم قرار گرفت. اوج سخنرانی افشاگرانه ایشان در روز پانزدهم ماه رمضان مصادف با میلاد امام حسن علیه السلام بود که پس از آن ساواک شبانه ایشان را دستگیر و با هواپیما روانه تهران کرد. او اینبار حدود دو ماه ـ به صورت انفرادى ـ در زندان قزل قلعه زندانى شدند و انواع اهانت‌ها و شکنجه‌ها را تحمل کرد.

سومین و چهارمین بازداشت:

آیت الله خامنه‌ای در زمره‌ی روحانیونی بود که اندکی پس از تبعید امام خمینی به ترکیه با نگارش نامه‌ای به دولت وقت ـ دولت امیرعباس هویدا ـ در ۲۹ بهمن ۱۳۴۳ به اوضاع نابسامان کشور و تبعید امام خمینی اعتراض کردند. سیدعلی خامنه‌ای به همراه عبدالرحیم ربانی شیرازی، علی فیض مشکینی، ابراهیم امینی، مهدی حائری تهرانی، حسینعلی منتظری، احمد آذری قمی، علی قدوسی، اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خامنه‌ای و محمدتقی مصباح یزدی اعضای گروه یازده نفر بودند که با هدف تقویت و اصلاح حوزه‌ی علمیه‌ی قم برای مبارزه با رژیم پهلوی شکل گرفت. از این گروه به‌عنوان اولین تشکیلات سری حوزه‌ی علمیه‌ی قم یاد می‌شود، فعالیت این گروه در اواخر سال ۱۳۴۵ش توسط ساواک کشف و به دنبال آن برخی از اعضا دستگیر و برخی دیگر، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای تحت تعقیب قرار گرفتند.

در پی دستگیری و تبعید آیت‌الله سید حسن قمی در فروردین ۱۳۴۶ که به دنبال سخنرانی ضد رژیم او در مسجد گوهرشاد صورت گرفت، آیت‌الله خامنه‌ای از آیت‌الله میلانی خواست به این اقدام اعتراض کند. این اقدام وی سبب شد مأموران ساواک از حضور او در مشهد اطلاع یافته و در ۱۴ فروردین همان سال، در مراسم تشییع جنازه آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی، وی را دستگیر کنند و او را تا ۲۶ تیر همان سال در زندانی کنند.

پنجمین بازداشت:

آیت الله خامنه‌اى درباره پنجمین بازداشت خویش توسط ساواک مى‌نویسد: «از سال ۴۸ زمینه حرکت مسلحانه در ایران محسوس بود. حساسیت و شدت عمل دستگاه‌هاى جارى رژیم پیشین نیز نسبت به من، که به قرائن دریافته بودند چنین جریانى نمى‌تواند با افرادى از قبیل من در ارتباط نباشد، افزایش یافت. سال ۵۰ مجدداً و براى پنجمین بار به زندان افتادم. برخوردهاى خشونت آمیز ساواک در زندان آشکارا نشان مى‌داد که دستگاه از پیوستن جریان‌هاى مبارزه مسلحانه به کانون‌هاى تفکر اسلامى به شدت بیمناک است و نمى‌تواند بپذیرد که فعالیت‌هاى فکرى و تبلیغاتى من در مشهد و تهران از آن جریان‌ها بیگانه و به کنار است. پس از آزادى، دایره درس‌هاى عمومى تفسیر و کلاس‌هاى مخفى ایدئولوژى و... گسترش بیشترى پیدا کرد».

بازداشت ششم:

در بین سال‌هاى ۱۳۵۰ـ۱۳۵۳ درس‌هاى تفسیر و ایدئولوژى آیت الله خامنه‌اى در سه مسجد «کرامت»، «امام حسن علیه السلام» و «میرزا جعفر» مشهد مقدس تشکیل مى‌شد و هزاران نفر از مردم مشتاق به ویژه جوانان آگاه و روشن‌فکر و طلاب انقلابى و معتقد را به این سه مرکز مى‌کشاند و با تفکرات اصیل اسلامى آشنا مى‌ساخت. درس نهج البلاغه ایشان از شور و حال دیگرى برخوردار بود و در جزوه‌هاى پلى کپى شده تحت عنوان: «پرتوى از نهج البلاغه» تکثیر و دست به دست مى‌گشت.

این فعالیت‌ها موجب شد که در دى ماه ۱۳۵۳ ساواک بى‌رحمانه به خانه آیت الله خامنه‌اى در مشهد هجوم برده، ایشان را دستگیر و بسیارى از یادداشت‌ها و نوشته‌هایشان را ضبط کنند. این ششمین و سخت‌ترین بازداشت ایشان بود و تا پاییز ۱۳۵۴ در زندان کمیته مشترک شهربانى زندان بودند. در این مدت در سلولى با سخت‌ترین شرایط نگه داشته شدند. سختى‌هایى که ایشان در این بازداشت تحمل کردند، به تعبیر خودشان «فقط براى آنان که آن شرایط را دیده‌اند، قابل فهم است». پس از آزادى از زندان، به مشهد مقدس برگشتند و باز هم همان برنامه و تلاش‌هاى علمى و تحقیقى و انقلابى ادامه داشت. البته دیگر امکان تشکیل کلاس‌هاى سابق را به ایشان ندادند.

در تبعید:

مقام معظم رهبری در ایرانشهر

به دنبال درگذشت آیت‌الله سید مصطفی خمینی در اول آبان ۱۳۵۶ در نجف اشرف، و تحولاتی که در پی آن پدید آمد، نهضت اسلامی وارد مرحله‌ی نهایی خود شد و حرکتهای جدی برای پیروزی انقلاب آغاز گردید. رژیم پهلوی هم در واکنش به این فعالیتها، با سرکوب و خفقان فعالیتهای مبارزان را محدودتر کرد. به دنبال اجرای این سیاست، برخی از مبارزان سرشناس به تبعید محکوم شدند که آیت‌الله خامنه‌ای هم در زمره‌ی آنان بود. او توسط رژیم پهلوى به سه سال تبعید در ایرانشهر محکوم گردید. در اواسط سال ۱۳۵۷ با اوج‌گیرى مبارزات عموم مردم مسلمان و انقلابى ایران، ایشان از تبعیدگاه آزاد شده به مشهد مقدس بازگشتند و در صفوف مقدم مبارزات مردمى علیه رژیم پهلوى قرار گرفت.

در آستانه پیروزى انقلاب:

با شتاب گرفتن روند فروپاشی حکومت پهلوی و نمایان شدن نشانه‌های پیروزی نهایی نهضت اسلامی، امام خمینی در ۲۲ دی ۱۳۵۷ فرمان تشکیل شورای انقلاب اسلامی را صادر کرد. آیت‌الله خامنه‌ای که از سوی امام به عضویت آن شورا انتخاب شده بودند، با نقش محوری که در تحولات انقلاب اسلامی در مشهد داشت، این شهر را ترک و در اواخر دی ۱۳۵۷ به تهران آمد و در مدرسه‌ی رفاه مستقر شد و همگام با دیگر مبارزان، به‌ویژه شهید بهشتی، شهید مطهری و شهید مفتح برای تدارک مرحله‌ی نهایی پیروزی انقلاب اسلامی و برنامه‌ریزی برای آینده، نقش فعالی برعهده گرفت. پس از تشکیل کمیته‌ی استقبال از امام خمینی توسط شورای انقلاب اسلامی مسئولیت کمیته‌ی تبلیغات آن را عهده‌دار شد.

به دنبال بسته شدن فرودگاههای کشور به دستور بختیار و ممانعت از بازگشت امام خمینی به ایران، آیت‌الله خامنه‌ای به همراه آیت‌الله بهشتی و چند تن از روحانیون مبارز سرشناس در اعتراض به این اقدام دولت، در مسجد دانشگاه تهران تحصن عظیمی را سامان‌دهی کردند که با پیوستن سایر علما، دانشگاهیان و مردم ابعاد وسیعی به خود گرفت.

شب قبل از آغاز تحصن، آیت‌الله بهشتی در بهشت‌زهرا سخنرانی کرد و آیت‌الله خامنه‌ای قطعنامه‌ای را که خود تهیه کرده بود برای مردم قرائت نمود و با این برنامه، تحصن روز بعد در مسجد دانشگاه تهران قطعیت یافت. آیت‌الله خامنه‌ای در طول تحصن با تشکیل ستادی و با مشارکت برخی از مبارزین متحصن به اقداماتی دست زدند که عمده‌ترین آنها انجام سخنرانی، انتشار اعلامیه و انتشار نشریه‌ای به نام «تحصن» بود. متحصنان در روز هشتم بهمن با صدور اعلامیه‌ای تأکید کردند تا باز شدن فرودگاهها به روی امام خمینی به تحصن خود ادامه خواهند داد. این تحصن که تا صبح روز ۱۲ بهمن ادامه یافت، مسجد دانشگاه تهران را به کانونی تأثیرگذار در روند مبارزه تبدیل کرد.

در لحظه‌ی تاریخی ورود امام خمینی به میهن در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، آیت‌الله خامنه‌ای به همراه علما، روحانیون و مبارزان اسلامی برای استقبال از امام خمینی در فرودگاه مهرآباد حضور یافت. در طول دهه‌ی فجر انقلاب اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای همواره در کنار امام خمینی بود و در بسیاری از امور به ایشان مشورت می‌داد و همچنین مسئولیت کمیته‌ی تبلیغات دفتر امام را با هدف مقابله با توطئه‌های خبری و تبلیغاتی مخالفان داخلی و خارجی حکومت اسلامی، مقابله با فرصت‌طلبی‌های احزاب و گروههای گوناگون سیاسی، تنظیم و انتشار اخبار و انتشار نشریه‌ای به نام «امام» بر عهده داشت. خود نیز چند مقاله نوشت و در آن نشریه منتشر کرد.

فعالیت‌های پس از انقلاب

آیت الله خامنه‌اى پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همچنان پرشور و پرتلاش به فعالیت‌هاى ارزشمند اسلامى و در جهت نزدیکتر شدن به اهداف انقلاب اسلامى پرداختند که همه در نوع خود و در زمان خود کم‌نظیر و بسیار مهم بودند که در این مختصر فقط به ذکر رئوس آن‌ها مى‌پردازیم:

  • پایه‌گذارى «حزب جمهورى اسلامى» با همکارى و همفکرى علماى مبارز و هم‌رزم خود از جمله: شهید بهشتى، شهید باهنر، هاشمى رفسنجانى و... در اسفند ۱۳۵۷؛
  • معاونت وزارت دفاع در سال ۱۳۵۸؛
  • سرپرستى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، ۱۳۵۸؛
  • امام جمعه تهران، ۱۳۵۸؛
مقام معظم رهبری در نماز جمعه
  • نماینده امام خمینی قدس سره در شوراى عالى دفاع، ۱۳۵۹؛
  • نماینده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى، ۱۳۵۸؛
  • حضور فعال و مخلصانه در لباس رزم در جبهه‌هاى دفاع مقدس؛
  • ترور نافرجام ایشان توسط منافقین در ششم تیرماه ۱۳۶۰ در مسجد ابوذر تهران؛
  • ریاست جمهورى؛ به دنبال شهادت محمدعلى رجایى دومین رئیس جمهور ایران، آیت الله خامنه‌اى در مهرماه ۱۳۶۰ با کسب بیش از شانزده میلیون رأى مردمى و حکم تنفیذ امام خمینى به مقام ریاست جمهورى ایران اسلامى برگزیده شدند. همچنین از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ براى دومین بار به این مقام و مسئولیت انتخاب شدند.
  • ریاست شوراى انقلاب فرهنگی، ۱۳۶۰؛
  • ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۳۶۶؛
  • ریاست شوراى بازنگرى قانون اساسى، ۱۳۶۸؛
  • رهبرى و ولایت امت، که از سال ۱۳۶۸، روز چهاردهم خرداد پس از رحلت رهبر کبیر انقلاب امام خمینى (قدس سره) توسط مجلس خبرگان رهبرى به این مقام والا و مسئولیت عظیم انتخاب شدند.

منابع

پيوندها


آرشیو عکس و تصویر

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=سید_علی_حسینی_خامنه_ای&oldid=149549»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا