قیام توابین: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{متوسط}} | {{متوسط}} | ||
| − | {{تقویم|روز= | + | {{تقویم|روز= 1 ربیع الثانی|سال= سال ۶۵ هجری قمری}} |
پس از شهادت [[امام حسین علیه السلام|ابا عبدالله الحسین]] علیه‌السلام و یاران وفادارش در [[کربلا]] بدست سپاهیان [[یزید بن معاویه|یزید بن معاویه]] و عدم یارى آن حضرت از سوى مسلمانان و دوستداران [[اهل بیت]] علیهم‌السلام، یک حالت سرخوردگى و پشیمانى در مسلمانان پدید آمد. در شهر [[کوفه]] که بزرگترین مرکز [[شیعه|شیعیان]] عالم [[اسلام]] بود، ندامت و پشیمانى شیعیان به خاطر عدم نصرت [[امام حسین]] علیه‌السلام و تنها گذاشتن وى در کربلا شدت بیشترى داشت و از این بابت، خودشان را سرزنش کرده و خطاکار مى دانستند. | پس از شهادت [[امام حسین علیه السلام|ابا عبدالله الحسین]] علیه‌السلام و یاران وفادارش در [[کربلا]] بدست سپاهیان [[یزید بن معاویه|یزید بن معاویه]] و عدم یارى آن حضرت از سوى مسلمانان و دوستداران [[اهل بیت]] علیهم‌السلام، یک حالت سرخوردگى و پشیمانى در مسلمانان پدید آمد. در شهر [[کوفه]] که بزرگترین مرکز [[شیعه|شیعیان]] عالم [[اسلام]] بود، ندامت و پشیمانى شیعیان به خاطر عدم نصرت [[امام حسین]] علیه‌السلام و تنها گذاشتن وى در کربلا شدت بیشترى داشت و از این بابت، خودشان را سرزنش کرده و خطاکار مى دانستند. | ||
نسخهٔ ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۳۳
|
تقویم هجری قمری |
| روز واقعه:1 ربیع الثانی |
| سال ۶۵ هجری قمری |
پس از شهادت ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام و یاران وفادارش در کربلا بدست سپاهیان یزید بن معاویه و عدم یارى آن حضرت از سوى مسلمانان و دوستداران اهل بیت علیهم‌السلام، یک حالت سرخوردگى و پشیمانى در مسلمانان پدید آمد. در شهر کوفه که بزرگترین مرکز شیعیان عالم اسلام بود، ندامت و پشیمانى شیعیان به خاطر عدم نصرت امام حسین علیه‌السلام و تنها گذاشتن وى در کربلا شدت بیشترى داشت و از این بابت، خودشان را سرزنش کرده و خطاکار مى دانستند.
آنان پس از مراسم هاى عزادارى امام حسین علیه‌السلام و گفتگوهاى جمعى به این نتیجه رسیدند که این ننگ و ندامت را نمى توانند از خود دور کنند، مگر با کشته‌شدن در راه اهداف ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام و گرفتن انتقام از قاتلان وى.[۱]
رهبرى این جنبش را چند تن از سران سالخورده شیعه عراق بر عهده داشتند که معروفترین آنان عبارت بودند از: سليمان بن صرد خزاعى، عبدالله بن وال تمیمى، رفاعة بن شداد بجلى، عبدالله بن سعد ازدى و مسیب بن نجبه فزارى.
قیام توابین از سال ۶۱ قمرى پس از شهادت امام حسین علیه‌السلام شکل گرفت و به تدریج فراگیر شد و طرفداران بسیارى پیدا کرد و به مدت چهار سال شکل گیرى جنبش نیرو و امکانات قابل توجهى فراهم گردید. بدین منظور رهبران قیام، نخستین روز ربيع الثانى سال ۶۵ قمرى را آغاز رسمى حرکت خود از شهر بزرگ کوفه تعیین کردند.
در این زمان، "یزید بن معاویه" به هلاکت رسیده بود و "مروان بن حکم" در شام و غرب عالم اسلام و "عبدالله بن زبیر" در مکه و شرق و جنوب عالم اسلام، حکمرانى مى کردند و شهر کوفه در سیطره عبدالله بن زبیر و طرفدارانش قرار داشت.
در آغاز عده اى درصدد درگیر کردن توابین با عامل عبدالله بن زبیر در کوفه را داشتند، ولى با زیرکى "عبدالله بن زبیر"، استاندار وقت کوفه و اعلام پشتیبانى وى از توابین، هیچ گونه جنگى در کوفه به وقوع نپیوست.[۲]
توابین که تعدادشان چهار هزار رزمنده عاشق شهادت بود از کوفه به پادگان "نخیله" و از نخیله به سوى کربلا حرکت کردند و مدتى در آن جا به سوگوارى پرداختند و بسیار گریه و ناله کرده و از خداى سبحان، به خاطر گناه و جرم خویش، طلب غفران نمودند و آن‌گاه به سوى سرزمین "جزیره (بین النهرین)" رهسپار شدند و در منطقه "عین الوردة" با سپاهیان مروان بن حکم به فرماندهى "عبیدالله بن زیاد" مواجه شدند.
در آغاز، گروهى از توابین به فرماندهى "مسیب بن نجبه فزارى" با گروهى از سپاه عبیدالله بن زیاد درگیر شدند و با مجاهدت و دلاورى هاى توابین، سپاه عبیدالله متحمل شکست سنگین شد و بسیارى از شامیان کشته و بسیارى زخمى گردیدند و تنها عده اى موفق به فرار از صحنه نبرد شدند.
عبیدالله بن زیاد که تعداد سى هزار نفر از شامیان را فرماندهى مى کرد، براى بار دوم سپاهى به استعداد دوازده هزار مرد جنگنده به فرماندهى "حصین بن نمیر" به نبرد توابین فرستاد و این بار نیز پیروزى با خداجویان توابین بود ولى تاریکى شب، مانع پیروزى نهایى آنان گردید.[۳]
اما بار سوم عبیدالله بن زیاد در همان شامگاه با تمام نیرو و تجهیزات جنگى به نبرد توابین شتافت و جنگ خونینى میان طرفین شعله‌ور گردید. سلیمان بن صرد که با سپاهى سنگین از دشمن روبرو شده بود، از زین اسب به پایین آمد و شمشیرش را از غلاف بیرون آورد و غلاف آن را شکست و به یاران خود گفت: عبادالله! من اراد البکور الى ربه، والتوبة من ذنبه، والوفاء بعهده، فالیّ؛ اى بندگان خدا! هر کسى مى خواهد که بامداد فردا در نزد پروردگارش باشد، از گناه و جرمش توبه کند و به پیمان خویش وفا کند، پس با من بیاید.
در این هنگام، تعداد زیادى از یاران او از اسب پیاده شده و بى باکانه به صفوف عظیم دشمن زدند. تعداد اندک شهادت طلبان توابین، صحنه میدان را بر انبوه جنایتکاران شام تیره و تنگ کردند و اگر پیروزى هاى آنان به همان صورت ادامه مى یافت، پیروزى نهایى نصیب آنان مى شد، ولى شامیان به جاى نبرد تن به تن توابین را آماج تیرهاى بى امان خویش قرار دادند و در این میان فرمانده شجاع توابین، یعنى "سلیمان بن صرد"، مورد اصابت تیر "یزید بن حصین بن نمیر" قرار گرفت و دلاورانه به شهادت رسید و پس از او "مسیب بن نجبه" فرماندهى توابین را بر عهده گرفت ولى پس از مبارزاتى، او نیز به شهادت رسید.[۴]
از آن پنج فرمانده و امیر توابین هر کدام پس از دیگرى، فرماندهى را بر عهده گرفته و با سربازان عبیدالله بن زیاد به نبرد پرداختند ولى در میان میدان به شهادت رسیدند و تنها "رفاعة بن شداد بجلى" به همراه عده اى اندک از توابین از تاریکى شب استفاده کرده و خود را از آن واقعه هولناک نجات داده و به کوفه برگشتند و در قیام مختار بن ابى‌عبیده ثقفى که پس شهادت توابین به وقوع پیوست، شرکت نمودند.[۵]
پانویس
منابع
- موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.
 |
|||
| قبل از واقعه | |||
| شرح واقعه |
| ||
| پس از واقعه | |||
| بازتاب واقعه | |||
| وابسته ها | |||
