ملا حسین واعظ کاشفی: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{مدخل دائرة المعارف|[[اثر آفرینان]]}} | {{مدخل دائرة المعارف|[[اثر آفرینان]]}} | ||
| − | '''''کاشفی سبزواری | + | '''''حسین کاشفی سبزواری هروی؛''''' |
| − | قرن: 9 | + | قرن: 9 (وفات: 910 ق) |
| − | + | [[فقیه]]، [[محدث]]، حافظ، مفسر، واعظ، صوفى، ادیب و شاعر؛ مشهور به ملا حسین كاشفى یا ملاحسین واعظ. در سبزوار به دنیا آمد. دوره ى جوانى را در آن شهر گذراند و در آنجا و نیشابور و هرات نشو و نما یافت. در زمان سلطان حسین میرزاى بایقرا در هرات و نیشابور به وعظ و ارشاد مى پرداخت و با صوتى خوش آیات [[قرآن]] و [[احادیث]] نبوى را با عبارات و اشارات مناسب بیان مى كرد. | |
| − | + | وى از ملازمان امیرعلى شیرنوایى بود. پس از ملاقات مولانا [[جامی|جامى]] و معاشرت با وى طریقت نقشبندیه را پذیرفت. درباره ى مذهب وى اختلاف است، وى را به جهت گرایش به [[تصوف]] ملازمت با امیر علی شیر نوایى و نسبت خانوادگى نزدیك به ملا عبدالرحمان جامى [[اهل سنت|سنى]] مذهب، و به جهت نگارش كتاب «[[روضة الشهدا (کتاب)|روضة الشهداء]]» و محل رشد و تربیتش سبزوار كه از شهرهاى اهل [[تشیع]] بوده، [[شیعه]] مذهب دانسته اند. به هر حال وى در هرات به شیعه بودن و در سبزوار به [[اهل سنت|تسنن]] اشتهار داشت. كاشفى در هرات درگذشت. | |
| − | + | '''از آثار وى:''' | |
| − | + | * «[[جواهر التفسير (کتاب)|جواهرالتفسیر لتحفة الامیر]]»، به نام امیر علی شیرنوایى؛ | |
| + | * «مختصر الجواهر»، تفسیرى دیگر در حدود بیست هزار سطر؛ | ||
| + | * «جامع الستین» در تفسیر «[[سوره یوسف|سوره یوسف]]»؛ | ||
| + | * «المواهب العلیة»، معروف به «تفسیر حسینى» به نام سلطان حسین بایقرا؛ | ||
| + | * «[[روضة الشهدا (کتاب)|روضة الشهداء]]» در [[مقتل|مقاتل]] و ذكر مصیبت [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام و واقعه‌ى [[كربلا]] كه چون اهل منبر از روى این كتاب مى‌خواندند به [[روضه خوانی|روضه خوان]] مشهور شدند؛ | ||
| + | * «الاربعین» در احادیث [[موعظه]]؛ | ||
| + | * «المرصد الاسنى» در شرح [[اسماء الحسنی|اسماءاللَّه الحسنى]]؛ | ||
| + | * «اخلاق محسنى»؛ | ||
| + | * «مخزن الانشاء» در فن ترسل كه براى سلطان حسین بایقرا و امیر علی شیرنوایى در 907 ق، تألیف نموده؛ | ||
| + | * «انوار سهیلى» در تدابیر حكم و آداب از زبان حیوانات، بازنویسى از «كلیله و دمنه» نصراللَّه منشى كه آن را براى امیر شیخ احمد سهیلى از امراى عهد سلطان حسین بایقرا نوشت؛ | ||
| + | * «اسرار قاسمى» در سحر و طلسمات و كیمیا؛ | ||
| + | * «بدایع الافكار فى صنایع الاشعار»، در ذكر صناعات ادبى؛ | ||
| + | * شرح [[مثنوى]] مولوى؛ | ||
| + | * «لب المثنوى»؛ | ||
| + | * «لب اللب مثنوى»؛ | ||
| + | * «اختیارات النجوم» به نام «الواح القمر»؛ | ||
| + | * «السبعة الكاشفیة»، شامل هفت وسیله در علم [[نجوم]]. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، ج5، ص15. | + | |
| + | *[[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، ج5، ص15. | ||
[[رده:فقیهان]] | [[رده:فقیهان]] | ||
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۰۷
حسین کاشفی سبزواری هروی؛
قرن: 9 (وفات: 910 ق)
فقیه، محدث، حافظ، مفسر، واعظ، صوفى، ادیب و شاعر؛ مشهور به ملا حسین كاشفى یا ملاحسین واعظ. در سبزوار به دنیا آمد. دوره ى جوانى را در آن شهر گذراند و در آنجا و نیشابور و هرات نشو و نما یافت. در زمان سلطان حسین میرزاى بایقرا در هرات و نیشابور به وعظ و ارشاد مى پرداخت و با صوتى خوش آیات قرآن و احادیث نبوى را با عبارات و اشارات مناسب بیان مى كرد.
وى از ملازمان امیرعلى شیرنوایى بود. پس از ملاقات مولانا جامى و معاشرت با وى طریقت نقشبندیه را پذیرفت. درباره ى مذهب وى اختلاف است، وى را به جهت گرایش به تصوف ملازمت با امیر علی شیر نوایى و نسبت خانوادگى نزدیك به ملا عبدالرحمان جامى سنى مذهب، و به جهت نگارش كتاب «روضة الشهداء» و محل رشد و تربیتش سبزوار كه از شهرهاى اهل تشیع بوده، شیعه مذهب دانسته اند. به هر حال وى در هرات به شیعه بودن و در سبزوار به تسنن اشتهار داشت. كاشفى در هرات درگذشت.
از آثار وى:
- «جواهرالتفسیر لتحفة الامیر»، به نام امیر علی شیرنوایى؛
- «مختصر الجواهر»، تفسیرى دیگر در حدود بیست هزار سطر؛
- «جامع الستین» در تفسیر «سوره یوسف»؛
- «المواهب العلیة»، معروف به «تفسیر حسینى» به نام سلطان حسین بایقرا؛
- «روضة الشهداء» در مقاتل و ذكر مصیبت اهل بیت علیهم السلام و واقعه‌ى كربلا كه چون اهل منبر از روى این كتاب مى‌خواندند به روضه خوان مشهور شدند؛
- «الاربعین» در احادیث موعظه؛
- «المرصد الاسنى» در شرح اسماءاللَّه الحسنى؛
- «اخلاق محسنى»؛
- «مخزن الانشاء» در فن ترسل كه براى سلطان حسین بایقرا و امیر علی شیرنوایى در 907 ق، تألیف نموده؛
- «انوار سهیلى» در تدابیر حكم و آداب از زبان حیوانات، بازنویسى از «كلیله و دمنه» نصراللَّه منشى كه آن را براى امیر شیخ احمد سهیلى از امراى عهد سلطان حسین بایقرا نوشت؛
- «اسرار قاسمى» در سحر و طلسمات و كیمیا؛
- «بدایع الافكار فى صنایع الاشعار»، در ذكر صناعات ادبى؛
- شرح مثنوى مولوى؛
- «لب المثنوى»؛
- «لب اللب مثنوى»؛
- «اختیارات النجوم» به نام «الواح القمر»؛
- «السبعة الكاشفیة»، شامل هفت وسیله در علم نجوم.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج5، ص15.
