آیه 7 سوره کهف: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تفسیر آیه)
(تفسیر آیه)
 
(۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۷۱: سطر ۷۱:
  
 
2- همه‌ى آنچه روى زمين است، باغها، گل‌ها، ميوه‌ها، حيوانات، آبها، معادن، رنگ‌ها، بوها، زينت زمين است. «زِينَةً لَها» امّا براى انسان‌هاى رشد يافته، ايمان، زينت و آرايش است. «2»
 
2- همه‌ى آنچه روى زمين است، باغها، گل‌ها، ميوه‌ها، حيوانات، آبها، معادن، رنگ‌ها، بوها، زينت زمين است. «زِينَةً لَها» امّا براى انسان‌هاى رشد يافته، ايمان، زينت و آرايش است. «2»
 
+
-----
 
«1». تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 361 و ج 3، ص 243.
 
«1». تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 361 و ج 3، ص 243.
  
سطر ۸۷: سطر ۸۷:
  
 
7- به زيبايى‌هاى ظاهرى دنيا مغرور نشويم، كه همه با خاك يكسان مى‌شود. «صَعِيداً جُرُزاً»
 
7- به زيبايى‌هاى ظاهرى دنيا مغرور نشويم، كه همه با خاك يكسان مى‌شود. «صَعِيداً جُرُزاً»
 +
----
 +
«1». آزمايش در مواردى بكار مى‌رود كه انسان قدرت انتخاب داشته باشد.
 +
 
}}
 
}}
 +
  
 
|-|
 
|-|
سطر ۹۶: سطر ۱۰۰:
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
  
وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَيْها صَعِيداً جُرُزاً «8»
 
  
«1» نهج البلاغه، خطبه 144.
+
إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً «7»
 +
 
 +
بعد از آن جهت تسليه حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله مى‌فرمايد:
 +
 
 +
إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ‌: بدرستى كه ما قرار داديم آنچه بر روى زمين است از معادن و نباتات و حيوانات و انواع مخلوقات. زِينَةً لَها: آرايش براى اهل زمين. نزد بعضى مراد به زينت، مردانند. و نزد محققين، مراد انبياء و اولياء يا علما و حفظه قرآنند كه زينت زمين در حقيقت به ايشان است. و جمعى گويند: آرايش زمين به رجال اللّه كه آنها را اوتاد الارض گويند، زيرا قيام عالم به وجود آنها بسته و نزد اهل حق اينها ائمه هدى مى‌باشند كه دنيا و آنچه در آنست به وجود آنها برقرار باشد. هر يك در عصر خود؛ و لذا نسبت حضرت حجت بن الحسن (عجل اللّه تعالى فرجه الشريف) به قائم، به همين جهت است (ببقائه بقيت الدّنيا) «1». خلاصه آنكه فرمايد: ما آنچه در زمين است از اقسام نعم، آرايش براى اهل زمين قرار داده‌ايم. يا انبياء و اولياء و علما را سبب انتظام عالم گردانيده‌ايم.
 +
 
 +
لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا: تا بيازمائيم ايشان را، يعنى به ايشان معامله‌
 +
 
 +
«1» دعاى عديله- مفاتيح الجنان محدّث قمى رحمه اللّه.
 +
 
 +
جلد 8 - صفحه 13
  
جلد 8 - صفحه 14
+
آزمايندگان كنيم تا ظاهر گردد كه كداميك ايشان نيكوتر است از جهت كردار.
  
بعد از آن در عدم ثبات حطام دنيويه مى‌فرمايد:
+
يعنى كيست شكر الهى به تقديم رساند به وسيله طاعات و صرف نعم در آنچه رضاى خداست، و كيست كفر و ناسپاسى ورزد به سبب كسب معاصى و صرف نعم در خلاف رضاى سبحانى. يا كدام، راه حق اختيار مى‌كند و كدام در طريق باطل قدم مى‌نهد. يا چه كس است كه روى از نعم فانيه دنيويه گردانيده و بالكليه متوجه مولى مى‌شود، و چه كس است كه دلبستگى به آنها نموده از فيوضات ربّانيّه محروم شود.
  
وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَيْها صَعِيداً جُرُزاً: و بدرستى كه قرار داده‌ايم آنچه بر روى زمين است زمين هامون بى‌گياه و بنا، يعنى بعد از آنكه آبادان كرده باشيم ويران كنيم و عمارات را خراب نمائيم، پس دلبستگى به آنها پيدا مكنيد.
+
حضرت امير المؤمنين عليه السلام در ذيل خطبه‌اى فرمايد: مبعوث ساخت پيغمبران خود را به چيزى كه تخصيص داده بود ايشان را به آن از وحى، و گردانيد ايشان را حجت بر خلق خود، تا لازم نگردد حجتى براى آنها به واگذاشتن چيزى كه عذر براى آنها باشد، يعنى جاى عذر براى آنها نگذاشته كه بتوانند گفت ما نمى‌دانستيم. پس خواندند هر يك از انبيا مردم را به لسان راستى به راه حق؛ آگاه باشيد بتحقيق ظاهر و آشكار نمود احوال خلق را آشكار كردنى به ارسال رسل، نه از جهت آنكه ندانسته باشد آنچه پنهان دارند از حالات محفوظه مستوره ايشان و مكنونات درونه آنان، بلكه از جهت امتحان است كه كدام، بهترند از حيث عمل تا ثواب و عقاب مكافى و مساوى با كردار باشد بدون جبر و اجبار .. «1».
  
حضرت امير المؤمنين عليه السلام در خطبه‌اى فرمايد: خيرها زهيد و شرّها عنيد و جمعها ينفد و ملكها يسلب و عامرها يخرب فما خير دار تنقض نقض البناء و عمر يفنى فيها فناء الزّاد و مدّة تنقطع انقطاع السّير «1» خير دنيا ناياب است، و شرّ آن مهيا و آماده جمع شدن. اموال آن، نيست شونده، و پادشاهى آن گرفته شده، و آباد آن خراب مى‌شود. پس چه چيز است خير سرائى كه شكسته و خراب گردد مثل خرابى بنيان، و عمرى كه نيست شود اندك اندك، مثل نيست شدن توشه سفر، و زمانى كه به آخر رسد، مثل آخر رسيدن سير مسافر.
+
تبصره: خاتمه آيه دليل است بر بطلان قول مجبره، زيرا منطوق آيه صريح است بر آنكه افعال، صادر از بندگان باشد بالاختيار.
  
  
سطر ۱۵۰: سطر ۱۶۳:
 
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
 
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
وَ إِنّا لَجاعِلُون‌َ ما عَلَيها صَعِيداً جُرُزاً «8»
+
إِنّا جَعَلنا ما عَلَي‌ الأَرض‌ِ زِينَةً لَها لِنَبلُوَهُم‌ أَيُّهُم‌ أَحسَن‌ُ عَمَلاً «7»
 
 
و محققا ‌ما قرار ميدهيم‌ آنچه‌ ‌که‌ ‌بر‌ روي‌ زمين‌ ‌است‌ ساده‌ بدون‌ گياه‌ و خشك‌ بدون‌ آب‌ ‌اينکه‌ آيه شريفه‌ اشاره‌ بمسئله معاد ‌است‌ ‌که‌ ‌اينکه‌ زميني‌ ‌که‌ مزيّن‌ ‌بود‌ بانواع‌ گل‌هاي‌ الوان‌ و ميوه‌هاي‌ شيرين‌ و خضرويّات‌ و اشجار و ‌غير‌ اينها برمي‌گزيند گردانيم‌ صاف‌ و ساده‌ بيابان‌ بدون‌ گياه‌ و خشك‌ ‌که‌ اصلا باران‌ ‌بر‌ ‌او‌ نازل‌ نشده‌ ‌باشد‌ و آب‌ ‌در‌ ‌او‌ نباشد ‌شما‌ ‌هم‌ چهار روز ‌در‌ ‌اينکه‌ زمين‌ خرّم‌ و خندان‌ مشغول‌ لهو و لعب‌ لكن‌ بكلّي‌ فاني‌ مي‌شويد و خاك‌ مي‌شويد و ‌از‌ ‌بين‌ ميرويد چنانچه‌ اوضاع‌ دنيا بكلّي‌ تغيير مي‌كند خورشيد و ستارگان‌ گرفته‌ ميشوند.
 
 
 
إِذَا الشَّمس‌ُ كُوِّرَت‌ وَ إِذَا النُّجُوم‌ُ انكَدَرَت‌ تكوير آيه 1 و 2 آسمان‌ها پيچيده‌ مي‌شود يَوم‌َ نَطوِي‌ السَّماءَ كَطَي‌ِّ السِّجِل‌ِّ لِلكُتُب‌ِ انبياء ‌آيه‌ 104 كوه‌ها ‌از‌ ‌هم‌ پاشيده‌ مي‌شود و بحركت‌ مي‌آيد و ‌از‌ جا كنده‌ مي‌شود و زمين‌ و درياها خشك‌ مي‌شود.
 
  
وَ إِذَا الجِبال‌ُ سُيِّرَت‌ ‌الي‌ ‌قوله‌ وَ إِذَا البِحارُ سُجِّرَت‌ تكوير آيه 3 و 6 و صفحه‌ زمين‌ ‌با‌ كوه‌ها صاف‌ مي‌شود وَ يَسئَلُونَك‌َ عَن‌ِ الجِبال‌ِ فَقُل‌ يَنسِفُها رَبِّي‌ نَسفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفصَفاً لا تَري‌ فِيها عِوَجاً وَ لا أَمتاً طه‌ ‌آيه‌ 105 و 106 لذا ميفرمايد وَ إِنّا لَجاعِلُون‌َ گفتيم‌ هيچ‌ امري‌ ‌در‌ عالم‌ تحقق‌ پيدا نمي‌كند ‌تا‌ مشيت‌ الهي‌ تعلق‌ نگيرد ما قَطَعتُم‌ مِن‌ لِينَةٍ أَو تَرَكتُمُوها قائِمَةً عَلي‌ أُصُولِها فَبِإِذن‌ِ اللّه‌ِ حشر ‌آيه‌ 5 و گفتيم‌ امور مخصوصه‌ بحضرت‌ باري‌ بمتكلم‌ وحده‌ بيان‌ مي‌فرمايد مثل‌ أَن‌ِ اعبُدُونِي‌ هذا صِراطٌ مُستَقِيم‌ٌ يس‌ آيه 61 و بسيار موارد ديگر و اما آنچه‌ باسباب‌ ‌ يا ‌ توسط ملائكه‌ انجام‌ ميفرمايد بمتكلم‌ ‌مع‌ الغير تعبير ميفرمايد مثل‌ همين‌ جمله‌ ‌ما عليها ‌از‌ اموري‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌آيه‌ قبل‌ بيان‌ فرمود ‌که‌ باعث‌ زينة زمين‌ ميشود ‌از‌ معادن‌ و جبال‌ و نباتات‌ و حيوانات‌ و آبها صعيدا جرزا بلكه‌ دنيا فاني‌ و زائل‌ ميشود و ثبات‌ و بقايي‌ ‌براي‌ ‌او‌ نيست‌.
+
محققا ‌ما قرار داديم‌ آنچه‌ ‌بر‌ روي‌ زمين‌ ‌است‌ زينت‌ ‌از‌ ‌براي‌ زمين‌ ‌براي‌ اينكه‌ امتحان‌ كنيم‌ اهل‌ زمين‌ ‌را‌ كدام‌ يك‌ ‌از‌ ‌آنها‌ عملش‌ بهتر ‌است‌ إِنّا جَعَلنا ما عَلَي‌ الأَرض‌ِ ‌از‌ معادن‌ و جمادات‌ و نباتات‌ و حيوانات‌ و مياه‌ زينة لها اسباب‌ زينت‌ و محل‌ استفاده‌ اهل‌ زمين‌ ‌از‌ مؤمن‌ و كافر خوب‌ و بد مطيع‌ و عاصي‌ عادل‌ فاسق‌ لنبلوهم‌ ‌براي‌ امتحان‌ ‌آنها‌ ‌که‌ جميع‌ ‌آنها‌ ‌را‌ امتحان‌ قرار داديم‌ غني‌ بغناء ‌خود‌ امتحان‌ ميشود فقير بفقر ‌خود‌ ‌اگر‌ ‌بر‌ طبق‌ دستور الهي‌ مصرف‌ كرد و غافل‌ نشد و علاقه‌مند باين‌ زخارف‌ نشد و ‌از‌ ‌خدا‌ و دين‌ و احكام‌ دينيّه‌ دست‌ برنداشت‌ بلكه‌ اينها ‌را‌ وسيله‌ سعادت‌ و رستگاري‌ قرار داد و بتوسط اينها تحصيل‌ آخرت‌ كرد ‌از‌ بذل‌ و احسان‌ و اعمال‌ صالحه‌ ‌اينکه‌ مشمول‌ أَيُّهُم‌ أَحسَن‌ُ عَمَلًا هست‌ و امّا ‌اگر‌ غرق‌ دنيا شد و طغيان‌ و سركشي‌ و وسيله‌ فسق‌ و فجور قرار داد و بمال‌ و جاه‌ مغرور شد و دست‌ ‌از‌ دين‌ و آخرت‌ برداشت‌ ‌حتي‌ دعوي‌ خدايي‌ كرد و ‌در‌ مقام‌ ظلم‌ و تعدّي‌ و كفر و ضلالت‌ افتاد بعقوبت‌ دچار مي‌شود و مكرر گفته‌ايم‌ ‌که‌ امتحانات‌ الهي‌ ‌براي‌ ‌اينکه‌ نيست‌ ‌که‌ ‌بر‌ ‌خدا‌ چيزي‌ مخفي‌ ‌باشد‌ بلكه‌ ‌بر‌ ‌خود‌ بنده‌ و ‌بر‌ ديگران‌ معلوم‌ شود و همين‌ نحو ‌که‌ ‌خدا‌ باين‌ نعم‌ امتحان‌ ميفرمايد ببلاها و مصائب‌ و گرفتاريها ‌هم‌ امتحان‌ ميكند لِيَمِيزَ اللّه‌ُ الخَبِيث‌َ مِن‌َ الطَّيِّب‌ِ.
  
كُل‌ُّ مَن‌ عَلَيها فان‌ٍ وَ يَبقي‌ وَجه‌ُ رَبِّك‌َ ذُو الجَلال‌ِ وَ الإِكرام‌ِ الرحمن‌ ‌آيه‌ 26
+
انفال‌ آيه 38 و حجة ‌بر‌ همه‌ تمام‌ شود
  
جلد 12 - صفحه 330
+
329
 
 
26 و 27 چه‌ رسد بنعمت‌هاي‌ ‌او‌ و بليّات‌ ‌او‌ و آنچه‌ خداوند خلق‌ فرموده‌ ‌از‌ ملائكه‌ و جن‌ّ و انس‌ و حيوان‌ و نبات‌ و جماد چه‌ ‌در‌ عالم‌ علوي‌ و چه‌ ‌در‌ عالم‌ سفلي‌ ‌تا‌ روز بعث‌ و نشور.
 
 
}}
 
}}
 
|-|
 
|-|
سطر ۱۶۹: سطر ۱۷۶:
 
===برگزیده تفسیر نمونه===
 
===برگزیده تفسیر نمونه===
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
 
{{نمایش فشرده تفسیر|
(آیه 8)- سپس می‌گوید: ولی این زرق و برقها پایدار نیست «و ما (سر انجام) قشر روی زمین را خاک بی‌گیاهی قرار می‌دهیم»! (وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَیْها صَعِیداً جُرُزاً).
+
(آیه 7)- این آیه ترسیمی از وضع این جهان به عنوان یک میدان آزمایش برای انسانها، و توضیحی برای خط سیر انسان در این مسیر است.
 +
 
 +
نخست می‌گوید: «ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم» (إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ زِینَةً لَها).
 +
 
 +
ج3، ص26
 +
 
 +
جهانی پر زرق و برق ساختیم که هر گوشه‌ای از آن دل را می‌برد، دیدگان را به خود مشغول می‌دارد، و انگیزه‌های مختلف را در درون آدمی بیدار می‌کند، تا در کشاکش این انگیزه‌ها و درخشش این زرق و برقها و چهره‌های دل‌انگیز و دلربا، انسان بر کرسی آزمایش قرار گیرد و میزان قدرت ایمان و نیروی اراده و معنویت و فضیلت خود را به نمایش بگذارد.
  
آری! این منظره زیبا که در فصل بهار در دامان صحرا و کوهسار می‌بینیم به همین حال باقی نمی‌ماند، فصل خزان فرا می‌رسد برگها پژمرده می‌شوند، شاخه‌ها عریان می‌شوند، و آوای حیات به خاموشی می‌گراید.
+
لذا بلافاصله اضافه می‌کند: «تا آنها را بیازماییم کدامینشان بهتر عمل می‌کنند»؟ (لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا).
  
زندگی پر زرق و برق انسانها نیز همین گونه است. این نعمتهای گوناگون، این پستها و مقامها و مانند آن نیز جاودانی نیستند، روزی فرا می‌رسد که به جز یک قبرستان خشک و خاموش از این جامعه‌ها چیزی باقی نمی‌ماند و این درس عبرت بزرگی است.
+
این هشداری است به همه انسانها و همه مسلمانها که در این میدان آزمایش الهی فریب زرق و برقها و کثرت عمل را نخورند بلکه بیشتر به حسن عمل بیندیشند.
 
}}
 
}}
 
|-|
 
|-|
سطر ۱۸۱: سطر ۱۹۴:
  
 
==تفسیر های فارسی==
 
==تفسیر های فارسی==
==={{ترجمه تفسیر المیزان|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{ترجمه تفسیر المیزان|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر خسروی|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر خسروی|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر عاملی|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر عاملی|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر جامع|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر جامع|سوره=18 |آیه=7}}===
  
 
==تفسیر های عربی==
 
==تفسیر های عربی==
==={{تفسیر المیزان|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر المیزان|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر مجمع البیان|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر مجمع البیان|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر نور الثقلین|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر نور الثقلین|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر الصافی|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر الصافی|سوره=18 |آیه=7}}===
==={{تفسیر الکاشف|سوره=18 |آیه=8}}===
+
==={{تفسیر الکاشف|سوره=18 |آیه=7}}===
 
</tabber>
 
</tabber>
  

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۱

مشاهده آیه در سوره

إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا

مشاهده آیه در سوره


<<6 آیه 7 سوره کهف 8>>
سوره : سوره کهف (18)
جزء : 15
نزول : مکه

ترجمه های فارسی

ما آنچه را که در زمین جلوه‌گر است زینت و آرایش ملک زمین قرار دادیم تا مردم را امتحان کنیم که کدام یک عملشان نیکوتر خواهد بود.

مسلماً ما آنچه را [از درخت، نبات، حیوان، دریا و دیگر آثار] روی زمین است، زینت زمین قرار دادیم تا آنان را آزمایش کنیم که کدامشان از جهت عمل نیکوترند.

در حقيقت، ما آنچه را كه بر زمين است، زيورى براى آن قرار داديم، تا آنان را بيازماييم كه كدام يك از ايشان نيكوكارترند.

ما هر چه در روى زمين است زينت آن قرار داديم، تا امتحانشان كنيم كه كدامشان به عمل بهترند.

ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می‌کنند!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Indeed We have made whatever is on the earth an adornment for it that We may test them [to see] which of them is best in conduct.

Surely We have made whatever is on the earth an embellishment for it, so that We may try them (as to) which of them is best in works.

Lo! We have placed all that is on the earth as an ornament thereof that We may try them: which of them is best in conduct.

That which is on earth we have made but as a glittering show for the earth, in order that We may test them - as to which of them are best in conduct.

معانی کلمات آیه

«زِینَةً»: آنچه وسیله آرایش و پیرایش باشد. جمال و زیبائی.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا «7»

البتّه ما آنچه را روى زمين است، زينت براى آن قرار داديم تا آنان را بيازماييم كه كدامشان بهتر و نيكوتر عمل مى‌كنند.

وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَيْها صَعِيداً جُرُزاً «8»

و ما (سرانجام) آنچه را روى آن است، به صورت خاك و زمينى بى‌گياه قرار مى‌دهيم.

نکته ها

«صعيد» به خاك و مطلق روى زمين گفته شده است. «جُرُز»، زمين بى‌گياه است.

خداوند، كلمه‌ى‌ «لِنَبْلُوَهُمْ» مربوط به مسئله‌ى آزمايش مردم را در ميان دو كلمه‌ى‌ «جَعَلْنا» و «لَجاعِلُونَ» قرارداد كه يكى مربوط به سرسبزى زمين است و ديگرى مربوط به بى‌گياهى آن، تا اشاره باشد به اينكه آزمايش و امتحان مردم در لابلاى سبزى و شادابى و خشكى و غم‌ها مى‌باشد، امّا آنچه مهم است عملكرد انسان و پيروزى اوست.

در روايات مراد از «أَحْسَنُ عَمَلًا» كار عاقلانه و همراه با تقواست كه ذخيره‌ى قيامت نيز شده باشد. «1»

پیام ها

1- دليل ايمان نياوردن كفّار، سرمستى به جلوه‌هاى دنياست. لَمْ يُؤْمِنُوا ... جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً

2- همه‌ى آنچه روى زمين است، باغها، گل‌ها، ميوه‌ها، حيوانات، آبها، معادن، رنگ‌ها، بوها، زينت زمين است. «زِينَةً لَها» امّا براى انسان‌هاى رشد يافته، ايمان، زينت و آرايش است. «2»


«1». تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 361 و ج 3، ص 243.

«2». «حَبّب اليكم الايمان و زَيّنه فى قلوبكم». حجرات، 7.

جلد 5 - صفحه 143

3- زينت‌ها، وسيله‌ى آزمايش است. «زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ» تا معلوم شود چه كسى فريفته شده و خود را مى‌فروشد و چه كسى با قناعت و زهد و برخورد كريمانه، آنها را مقدّمه‌ى عمل صالح قرار مى‌دهد.

4- آزمايش، نشانه‌ى اختيار انسان است. «1» «لِنَبْلُوَهُمْ»

5- كيفيّت عمل مهم است، نه مقدار و كمّيت آن. «أَحْسَنُ عَمَلًا»، نه «اكثر عملا»

6- زيبايى گل‌ها و طبيعت فانى است، ولى كار نيك ماندگار است. أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ... صَعِيداً جُرُزاً

7- به زيبايى‌هاى ظاهرى دنيا مغرور نشويم، كه همه با خاك يكسان مى‌شود. «صَعِيداً جُرُزاً»


«1». آزمايش در مواردى بكار مى‌رود كه انسان قدرت انتخاب داشته باشد.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً «7»

بعد از آن جهت تسليه حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله مى‌فرمايد:

إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ‌: بدرستى كه ما قرار داديم آنچه بر روى زمين است از معادن و نباتات و حيوانات و انواع مخلوقات. زِينَةً لَها: آرايش براى اهل زمين. نزد بعضى مراد به زينت، مردانند. و نزد محققين، مراد انبياء و اولياء يا علما و حفظه قرآنند كه زينت زمين در حقيقت به ايشان است. و جمعى گويند: آرايش زمين به رجال اللّه كه آنها را اوتاد الارض گويند، زيرا قيام عالم به وجود آنها بسته و نزد اهل حق اينها ائمه هدى مى‌باشند كه دنيا و آنچه در آنست به وجود آنها برقرار باشد. هر يك در عصر خود؛ و لذا نسبت حضرت حجت بن الحسن (عجل اللّه تعالى فرجه الشريف) به قائم، به همين جهت است (ببقائه بقيت الدّنيا) «1». خلاصه آنكه فرمايد: ما آنچه در زمين است از اقسام نعم، آرايش براى اهل زمين قرار داده‌ايم. يا انبياء و اولياء و علما را سبب انتظام عالم گردانيده‌ايم.

لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا: تا بيازمائيم ايشان را، يعنى به ايشان معامله‌

«1» دعاى عديله- مفاتيح الجنان محدّث قمى رحمه اللّه.

جلد 8 - صفحه 13

آزمايندگان كنيم تا ظاهر گردد كه كداميك ايشان نيكوتر است از جهت كردار.

يعنى كيست شكر الهى به تقديم رساند به وسيله طاعات و صرف نعم در آنچه رضاى خداست، و كيست كفر و ناسپاسى ورزد به سبب كسب معاصى و صرف نعم در خلاف رضاى سبحانى. يا كدام، راه حق اختيار مى‌كند و كدام در طريق باطل قدم مى‌نهد. يا چه كس است كه روى از نعم فانيه دنيويه گردانيده و بالكليه متوجه مولى مى‌شود، و چه كس است كه دلبستگى به آنها نموده از فيوضات ربّانيّه محروم شود.

حضرت امير المؤمنين عليه السلام در ذيل خطبه‌اى فرمايد: مبعوث ساخت پيغمبران خود را به چيزى كه تخصيص داده بود ايشان را به آن از وحى، و گردانيد ايشان را حجت بر خلق خود، تا لازم نگردد حجتى براى آنها به واگذاشتن چيزى كه عذر براى آنها باشد، يعنى جاى عذر براى آنها نگذاشته كه بتوانند گفت ما نمى‌دانستيم. پس خواندند هر يك از انبيا مردم را به لسان راستى به راه حق؛ آگاه باشيد بتحقيق ظاهر و آشكار نمود احوال خلق را آشكار كردنى به ارسال رسل، نه از جهت آنكه ندانسته باشد آنچه پنهان دارند از حالات محفوظه مستوره ايشان و مكنونات درونه آنان، بلكه از جهت امتحان است كه كدام، بهترند از حيث عمل تا ثواب و عقاب مكافى و مساوى با كردار باشد بدون جبر و اجبار .. «1».

تبصره: خاتمه آيه دليل است بر بطلان قول مجبره، زيرا منطوق آيه صريح است بر آنكه افعال، صادر از بندگان باشد بالاختيار.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً «7» وَ إِنَّا لَجاعِلُونَ ما عَلَيْها صَعِيداً جُرُزاً «8»

ترجمه‌

همانا ما قرار داديم آنچه بر زمين است زيورى براى آن تا آزمايش كنيم ايشانرا كه كدامشان خوبترند از راه كردار

و همانا ما هر آينه ميگردانيم آنچه را بر آن است زمينى ويران.

تفسير

- خداوند زمين را بانواع زيورها از قبيل انهار و اشجار و اثمار و ازهار و انوار بياراست تا بيازمايد دنيا طلبان و آخرت جويان را و معلوم و ممتاز فرمايد كسانيرا كه در دنيا زهد و تقوى را شعار خود قرار داده و چشم از زخارف آن پوشيده‌اند از كسانيكه شيفته و فريفته و دلبسته بآنها شده و از آخرت چشم پوشيده‌اند

جلد 3 صفحه 406

و براى سرگرمى باين نعم فانيه از نعم باقيه باز مانده‌اند و بعضى گفته‌اند مراد از زينت زمين انبياء و اوصياء و اولياء و علماء و صلحاء ميباشند كه زمين بوجود ايشان زيور دارد و مراد از آزمايش الهى نسبت بمردم ظهور متابعت آنها است از ايشان كه موجب حسن عمل و عاقبت است و خداوند در روز مقرّرى تمام آرايش و پيرايشهاى دنيوى را نيست و نابود ميفرمايد بطوريكه آثار آبادى و عمران از روى زمين بكلّى محو ميشود و بصورت بيابانى بى‌گياه و آب و عرصه‌اى ويران و خراب جلوه‌گر خواهد شد پس دنيا و ما فيها هر چه باشد قابل دلبستگى مرد خردمند نيست.

دنيى آنقدر ندارد كه بر او رشك برند

يا وجود و عدمش را غم بيهوده خورند

نظر آنانكه نكردند بدين مشتى خاك‌

الحق انصاف توان داد كه صاحب نظرند

اين سرائى است كه البتّه خلل خواهد يافت‌

خنك آنقوم كه در بند سراى دگرند

اين در صورتى است كه انسان بداند بقدر عمر دنيا عمر ميكند واى بحال ما با اين عمرهاى كوتاه كه تحقيقا بقدر چشم بهم زدنى بيش نيست. صعيد روى زمين است و جرز قمّى ره فرموده بمعناى خراب است و از امام باقر عليه السّلام روايت شده كه روئيدنى در آن نيست و مراد ترغيب بزهد در دنيا و تنبيه بر مقصود از حسن عمل است و در كافى از امام سجّاد عليه السّلام نقل نموده كه خدا دوست نداشت زيورهاى دنيا و لذائذ فعليّه آنرا براى هيچيك از دوستانش و ترغيب نفرمود ايشان را بدنيا و زيورهاى موجوده و ظاهر فريبنده آن و جز اين نيست كه آفريد دنيا و اهلش را براى آزمايش آنها در آن كه كدام يك از ايشان براى آخرتشان بهتر عمل ميكنند و مقصود از آزمايش الهى مكرّر ذكر شد كه اتمام حجّت و بروز استعدادات و نيل بمقامات براى بندگان باستحقاق است.

جلد 3 صفحه 407

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


إِنّا جَعَلنا ما عَلَي‌ الأَرض‌ِ زِينَةً لَها لِنَبلُوَهُم‌ أَيُّهُم‌ أَحسَن‌ُ عَمَلاً «7»

محققا ‌ما قرار داديم‌ آنچه‌ ‌بر‌ روي‌ زمين‌ ‌است‌ زينت‌ ‌از‌ ‌براي‌ زمين‌ ‌براي‌ اينكه‌ امتحان‌ كنيم‌ اهل‌ زمين‌ ‌را‌ كدام‌ يك‌ ‌از‌ ‌آنها‌ عملش‌ بهتر ‌است‌ إِنّا جَعَلنا ما عَلَي‌ الأَرض‌ِ ‌از‌ معادن‌ و جمادات‌ و نباتات‌ و حيوانات‌ و مياه‌ زينة لها اسباب‌ زينت‌ و محل‌ استفاده‌ اهل‌ زمين‌ ‌از‌ مؤمن‌ و كافر خوب‌ و بد مطيع‌ و عاصي‌ عادل‌ فاسق‌ لنبلوهم‌ ‌براي‌ امتحان‌ ‌آنها‌ ‌که‌ جميع‌ ‌آنها‌ ‌را‌ امتحان‌ قرار داديم‌ غني‌ بغناء ‌خود‌ امتحان‌ ميشود فقير بفقر ‌خود‌ ‌اگر‌ ‌بر‌ طبق‌ دستور الهي‌ مصرف‌ كرد و غافل‌ نشد و علاقه‌مند باين‌ زخارف‌ نشد و ‌از‌ ‌خدا‌ و دين‌ و احكام‌ دينيّه‌ دست‌ برنداشت‌ بلكه‌ اينها ‌را‌ وسيله‌ سعادت‌ و رستگاري‌ قرار داد و بتوسط اينها تحصيل‌ آخرت‌ كرد ‌از‌ بذل‌ و احسان‌ و اعمال‌ صالحه‌ ‌اينکه‌ مشمول‌ أَيُّهُم‌ أَحسَن‌ُ عَمَلًا هست‌ و امّا ‌اگر‌ غرق‌ دنيا شد و طغيان‌ و سركشي‌ و وسيله‌ فسق‌ و فجور قرار داد و بمال‌ و جاه‌ مغرور شد و دست‌ ‌از‌ دين‌ و آخرت‌ برداشت‌ ‌حتي‌ دعوي‌ خدايي‌ كرد و ‌در‌ مقام‌ ظلم‌ و تعدّي‌ و كفر و ضلالت‌ افتاد بعقوبت‌ دچار مي‌شود و مكرر گفته‌ايم‌ ‌که‌ امتحانات‌ الهي‌ ‌براي‌ ‌اينکه‌ نيست‌ ‌که‌ ‌بر‌ ‌خدا‌ چيزي‌ مخفي‌ ‌باشد‌ بلكه‌ ‌بر‌ ‌خود‌ بنده‌ و ‌بر‌ ديگران‌ معلوم‌ شود و همين‌ نحو ‌که‌ ‌خدا‌ باين‌ نعم‌ امتحان‌ ميفرمايد ببلاها و مصائب‌ و گرفتاريها ‌هم‌ امتحان‌ ميكند لِيَمِيزَ اللّه‌ُ الخَبِيث‌َ مِن‌َ الطَّيِّب‌ِ.

انفال‌ آيه 38 و حجة ‌بر‌ همه‌ تمام‌ شود

329

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 7)- این آیه ترسیمی از وضع این جهان به عنوان یک میدان آزمایش برای انسانها، و توضیحی برای خط سیر انسان در این مسیر است.

نخست می‌گوید: «ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم» (إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَی الْأَرْضِ زِینَةً لَها).

ج3، ص26

جهانی پر زرق و برق ساختیم که هر گوشه‌ای از آن دل را می‌برد، دیدگان را به خود مشغول می‌دارد، و انگیزه‌های مختلف را در درون آدمی بیدار می‌کند، تا در کشاکش این انگیزه‌ها و درخشش این زرق و برقها و چهره‌های دل‌انگیز و دلربا، انسان بر کرسی آزمایش قرار گیرد و میزان قدرت ایمان و نیروی اراده و معنویت و فضیلت خود را به نمایش بگذارد.

لذا بلافاصله اضافه می‌کند: «تا آنها را بیازماییم کدامینشان بهتر عمل می‌کنند»؟ (لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا).

این هشداری است به همه انسانها و همه مسلمانها که در این میدان آزمایش الهی فریب زرق و برقها و کثرت عمل را نخورند بلکه بیشتر به حسن عمل بیندیشند.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع