خط شکسته نستعلیق
از انواع خوشنویسی در ایران، «خط شکسته نستعلیق» است که دارای پیچش‌ها و حرکت‌های بسیار زیبایی است. مشخصهٔ بارز آن، روان‌نویسی و تندنویسی است. این خط از ابداعات ایرانیان است که مستقیماً در پیوند با خط تعلیق و نستعلیق می‌باشد.
از اوایل قرن یازدهم و آخر دورهٔ صفویه، خط شکسته نستعلیق بدلیل کثرت کاربرد و نیاز به تندنویسی بوجود آمد. مهم‌ترین خوشنویس این خط، درویش عبدالمجید طالقانی (۱۱۷۰ - ۱۱۸۵ ق) است. ابداع و استخراج شکسته نستعلیق را از نستعلیق در اوایل قرن یازدهم به مرتضی قلیخان شاملو و برخی نیز به محمد شفیع هروی معروف به شفیعا نسبت داده‌اند. هنرمندان دیگر این خط میرزا غلامرضا اصفهانی و سید علی اکبر گلستانه در قرن سیزدهم می‌باشند که شیوهٔ درویش عبدالمجید را ادامه دادند.
شکسته نستعلیق بعد از یک دوران کوتاه رکود، امروزه مورد توجه خوشنویسان واقع شده است. حروف و کلمات در این نوع خوشنویسی از شکل‌های متنوع زیبایی برخوردار است. حرکت در این خط از نستعلیق آزادتر است. از شکسته نستعلیق برای نوشتن متن‌های ادبی و شاعرانه فارسی، بهره گرفته می‌شود. این نوع خوشنویسی در نقاشی‌خط و گرافیک نیز کاربرد وسیعی دارد.
منابع
- انواع خطوط ایرانی، غلامرضا مشعشعی کتابخانه مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، بازدید در ۱۵ بهمن ۱۳۹۳.
