بیان الائمة و خطبة البیان فی المیزان (کتاب)
«بيان الائمة و خطبة البيان في الميزان» تألیف علامه سید جعفر مرتضی عاملی (متوفی ۱۴۴۱ ق) در موضوع مهدویت و به زبان عربى است. این اثر، نقد و بررسى رواياتى از معصومين (علیهم‌السلام) كه در دو کتاب «بيان الائمة» و «خطبة البيان» در زمينه «نشانه‌هاى ظهور» امام مهدى (علیه‌السلام) نقل شده، مى‌باشد.
 | |
| نویسنده | سید جعفر مرتضی عاملی |
| موضوع | مهدویت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
مؤلف
سید جعفر مرتضی عاملی (۱۴۴۱-۱۳۶۴ ق)، علامه محقق و نویسنده برجسته معاصر شیعه در لبنان بود. وی از شاگردان شیخ مرتضى حائرى، سید على علامه فانى، سید مهدى روحانى و سید موسى شبیرى زنجانى بود. علامه جعفر مرتضی، افزون بر کار تألیف و تدریس و ایراد سخنرانى، به تأسیس بنیادهاى مختلف فرهنگى، احداث مراکز عبادى مانند مسجد و حسینیه، سرپرستى مراکز علمی و پژوهشى مانند «المرکز الاسلامى للدراسات» و «حوزة الامام على بن ابی‌طالب(علیه السلام)» همت گماشت.
آثار علمی ایشان در پیراستن و تصحیح دیدگاه‌ها نسبت به حوادث و رویدادهاى تاریخ اسلام جایگاه بلندى دارند. الصحیح من سیرة النبى الاعظم، مأساة الزهراء، الحیاة السیاسیة للامام الحسن، الآداب الطبیة فى الاسلام، حقائق هامة حول القرآن الکریم، از مهمترین تألیفات اوست.
محتوای كتاب
دو کتاب «بيان الائمه» و «خطبة البيان» يا «الخطبة الافتخاريه» از آثاری مى‌باشند كه تحريف و جعل در آن‌ها كاملاً مشهود است و با استفاده سوء از عواطف منتظران حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه)، مطالب كذب و نادرست و تحريف شده‌اى را در قالب نشانه‌هاى ظهور به جامعه مشتاقان ديدار امام عصر(عج) ارائه داده‌اند تا از راه بازارگرمى به اهداف شوم خود برسند.
سید جعفر مرتضی عاملی در دو بخش و چند فصل و ساماندهى مناسب خود به نقد و ارزيابى احاديث و روايات ساختگى اين دو كتاب به طور مفصل پرداخته تا به گوشه‌اى از وظايف خود در قبال اين تحريفات پرداخته باشد. روش مؤلف اين گونه است كه اول روايات كتب فوق را آورده و سپس سند و متن آن‌ها را مورد بررسى و تحليل قرار مى‌دهد و اشكالات وارده بر هر كدام را به طور صريح بيان مى‌دارد.
نگارنده در بخش اوّل، كتاب «بيان الائمه» را در ترازوى نقد و سنجش قرار مى‌دهد: نخست نگاهى گذرا، به اين اثر دارد و بيان مى‌كند كه نويسنده «بيان الائمه»، روايات بسيارى را جمع‌آورى نموده و سعى كرده آن‌ها را به گونه‌اى كه برايش معلوم بوده و به ذهنش خطور كرده، تفسير نمايد. مؤلف «بيان الائمه» بخشى از روايات خود را به كتاب‌هاى معروف و بخشى ديگر را به كتاب‌هايى ارجاع مى‌دهد كه ناشناخته و كسى نام آن‌ها را نشنيده است و ظاهراً هيچ وجود خارجى ندارند و برخى از روايات را به امام على(ع) نسبت داده، بدون اين كه منابع آن‌ها را بازگو نمايد و برخى ديگر را به اشخاص مجهول و ناشناخته نسبت داده است. سپس به تعريف تصحيف و تحريف مى‌پردازد. در ادامه به ذكر نمونه‌هايى از اين جعليات از جمله حوادث ايران و عراق، نفت منطقه ظهران، نعمت برق، اتم، نابودكننده جهان، هواپيماهاى جت بمب افكن و شيطان هوايى را طى رواياتى كه در كتاب فوق آمده، بيان و به نقد و ارزيابى آن‌ها مى‌پردازد و پرده از چهره اين تحريفات و اخبار ساختگى بر مى‌دارد.
بخش دوم و در سه فصل به سه متن از اثر «خطبة البيان» مى‌پردازد و به كندوكاو، درباره پيش گويى‌هاى ائمه(ع) در مورد نشانه‌هاى ظهور كه منسوب به حضرت امیرالمؤمنین(ع) مى‌باشد، پرداخته است. براى «خطبة البيان» سه متن روايت كرده‌اند كه با هم اختلاف كلى و هيچ كدام سندى كه به توان به آن‌ها اعتماد كرد، ندارند. سپس مؤلف به بازشناسايى افراد و شخصيت‌هايى كه در لابه لاى اين اثر، نامشان آمده است، مى‌پردازد. در ادامه به ذكر نمونه‌هايى از اين اخبار ساختگى؛ از جمله صخره بيت المقدس، عيسى(ع) و دجال، مدينه و بيت المقدس، عيسى(ع) و دفن امام مهدى(عج)، انتقال نور، كه طى رواياتى در اين اثر بازگو شده و به نقد و بررسى و تحليل اين اخبار از زواياى گوناگون مى‌پردازد. همين روش را مؤلف در دو متن ديگر خطبه البيان ادامه مى‌دهند.
منابع
- "امام مهدى(عج) در آينه قلم"، پايگاه اطلاع رسانى سراسرى اسلامى (پارسا).
- نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
