آیه 90 سوره انبیاء
<<89 | آیه 90 سوره انبیاء | 91>> | ||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
ما هم دعای او را مستجاب کردیم و یحیی را به او عطا فرمودیم و جفتش را (که نازا بود) برای او شایسته (همسری و قابل ولادت) گردانیدیم، زیرا آنها در کارهای خیر تعجیل میکردند و در حال بیم و امید ما را میخواندند و همیشه به درگاه ما خاضع و خاشع بودند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
رهبا: رهب: ترس «الرهبة و الرهب: مخافة مع تحرز و اضطراب». ولى بسيارى مطلق ترس گفته اند.
خاشعين: خشوع: تذلل و تواضع.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ زَكَرِيَّا إِذْ نادى رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ «89»
و زكريّا (را ياد كن) آنگاه كه پروردگارش را ندا داد: پروردگارا! مرا تنها مگذار و (فرزندى به عنوان وارث به من عطا فرما و البتّه كه) تو خود، بهترين وارثان هستى.
فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ «90»
پس (دعاى) او را مستجاب كرديم و يحيى را به او بخشيديم، و همسرش را (كه نازا بود) براى او شايسته قرار داديم (و اين بخاطر آن بود كه) همانا آنان در كارهاى نيك، شتاب داشتند و مارا از روى اميد و بيم مىخواندند و در برابر ما فروتن بودند.
نکته ها
انبيا با پيش آمدن هر مشكلى، به درگاه خداوند شتافته و گشايش آن را از پروردگار خويش خواستار مىشدند. در آيات قبل به نمونههايى از اين درخواستها برخورد داشتيم. «1»
رسول خدا صلى الله عليه و آله هنگام جنگ خندق به درگاه خداوند چنين عرضه داشت: خدايا! تو عبيدةبن الحارث را روز بدر از من گرفتى و حمزه را روز احد، و اين علىّ است. آنگاه اين آيه را تلاوت فرمودند: «رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ» «2» امام صادق عليه السلام دربارهى «رَغَباً وَ رَهَباً» فرمود: رغبت آن است كه در حال دعا كف دست را به سوى آسمان قرار دهى و رهبت آن است كه پشت دستها به طرف آسمان نمايى. «3»
«1». دعاهاى حضرت نوح، ايوب، يونس را در آيات گذشته خوانديم.
«2». بحار، ج 38، ص 309.
«3». كافى، ج 2، ص 497.
جلد 5 - صفحه 490
پیام ها
1- هرگز از رحمت الهى مأيوس نشويم. «وَ زَكَرِيَّا إِذْ نادى» (خداوند حتّى به انسانى كهنسال همچون زكريا عليه السلام از همسرى نازا فرزند عنايت مىكند.)
2- ذكر كلمهى «رب» و تكرار آن در دعا، درخواستها را با اجابت مقرون مىسازد. «نادى رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِي»
3- در هنگام دعا، خداوند را با آن صفتى كه با خواسته ما تناسب بيشترى دارد ياد كنيم. «لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ»
4- ايمان به «خَيْرُ الْوارِثِينَ» بودن خداوند، با آرزوهاى طبيعى مثل علاقه به فرزند و طلب آن از پروردگار، منافاتى ندارد. «لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ»
5- دعاى انبيا مستجاب است. «فَاسْتَجَبْنا»
6- فرزند، عطيه الهى است. «وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى»
7- خداوند به اولياى خود نظر خاص دارد. سه بار كلمه «لَهُ» تكرار شده است. «فَاسْتَجَبْنا لَهُ- وَ وَهَبْنا لَهُ- أَصْلَحْنا لَهُ»
8- دست خداوند بسته نيست و مىتواند زن نازا را هم شايستهى بارورى گرداند. «أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ»
9- انسان مىتواند از طريق دعا نازائى را اصلاح كند. «فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ»
10- سعادت كامل، زمانى است كه همهى اعضاى خانواده در انجام كار خير، با يكديگر شريك، همفكر و همگام باشند. «إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ»
11- آنچه مايهى ارزش بيشتر كارهاى خوبست، سرعت و نشاط در انجام آنهاست. «يُسارِعُونَ»
12- بيم و اميد نسبت به خداوند (خوف و رجا)، دو عنصر ارزشمند، حتّى براى پيامبران است. «رَغَباً وَ رَهَباً»
13- در هنگام دعا بايد خدا را با حالت خوف ورجا خواند. «يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً»
14- اولياى الهى، تنها در مقابل او سر تعظيم فرود مىآورند. «لَنا خاشِعِينَ» نه «خاشعين لنا»
جلد 5 - صفحه 491
15- كمالات انسانى زمانى با ارزش است كه دائمى باشد نه زودگذر و موقت. «كانُوا يُسارِعُونَ يَدْعُونَنا وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ»
16- سرعت در كار خير و دعا همراه با بيم و اميد، در استجابت دعا مؤثر است. فَاسْتَجَبْنا لَهُ ... كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ يَدْعُونَنا ...
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم