آیه 80 سوره اسراء

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از آیه 80 اسراء)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَقُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطَانًا نَصِيرًا

مشاهده آیه در سوره


<<79 آیه 80 سوره اسراء 81>>
سوره : سوره اسراء (17)
جزء : 15
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و بگو که بارالها مرا (همیشه به هر جا روم به مکّه یا مدینه یا عالم قبر و محشر) به قدم صدق داخل و به قدم صدق خارج گردان و به من از جانب خود حجت روشنی که دائم یار و مددکار باشد عطا فرما.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And say, ‘My Lord! ‘Admit me with a worthy entrance, and bring me out with a worthy departure, and render me a favourable authority from Yourself.’

معانی کلمات آیه

مدخل: (به ضم ميم و فتح خاء): مصدر ميمى است به معنى داخل كردن؛ هكذا «مخرج» به معنى خارج كردن. اسم مكان هم به كار مى ‏روند.[۱]

نزول

ابن عباس گوید: رسول خدا صلى الله علیه و آله هنگامى که در مکه بودند از طرف خداوند مأموریت یافتند به مدینه مهاجرت کنند، سپس این آیه نازل گردید.[۲]

شهر بن حوشب از عبدالرحمن بن غنم روایت کند که یهودیان نزد پیامبر آمدند و گفتند: یا محمد اگر تو پیامبرى برو به سرزمین شام زیرا آن سرزمین محل ظهور انبیاء است. پیامبر گفتار آن‌ها را تصدیق فرمود، سپس غزوه تبوک پیش آمد و رسول خدا صلی الله علیه و آله اراده شام فرمود. وقتى که به تبوک رسیدند آیاتى چند از سوره اسراء نازل گردید که از زمره آن‌ها آیه 76 بوده است، سپس مأموریت یافت که به مدینه برگردد. جبرئیل گفت: از خداى خود چیزى بخواه و این آیه نازل گردید.[۳] اگر چه بعضى اسناد این حدیث را ضعیف تلقى کرده اند.[۴]

و نیز گویند هنگامى که پیامبر مکه را فتح نمود و قصد داشت داخل آن بشود این آیه نازل شد[۵].[۶]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً «80»

و بگو: پروردگارا! مرا با ورودى نيكو و صادقانه وارد (كارها) كن و با خروجى نيكو بيرون آر و براى من از پيش خودت سلطه و برهانى نيرومند قرار ده.

جلد 5 - صفحه 107

نکته ها

صدق، بهترين وصف و حالت يك كار و يك شخص در آغاز و انجام آن است. چه بسا كارهايى كه آغاز غير صادقانه دارد و با قصد ريا، سمعه، فريب، برترى‌جويى و مانند آن شروع مى‌شود، يا آغازى صادقانه دارد، ولى پايانى آميخته به غرور، عُجب، منّت، حبط و سوءعاقب پيدا مى‌كند و بركات آن محو مى‌شود. رمز شكست بسيارى از حركت‌ها، نبود صداقت در آنها و قطع امداد الهى از آن است.

امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: هرگاه براى ورود به كارى، ترس و وحشت داشتى اين آيه را بخوان و اقدام كن. «1»

انسان به جايى مى‌رسد كه از «صديقين» مى‌شود، هرچه مى‌گويد عمل مى‌كند و هرچه را عمل مى‌كند، مى‌گويد. «2» قلب و زبان و عملش يكى مى‌شود.

از مصاديق «سلطان نصير»، مى‌توان داشتن جانشينى لايق، يارى باوفا و وزيرى دلسوز و كاردان را برشمرد.

پیام ها

1- خواسته‌هاى خود را در برابر خداوند به زبان بياوريم. «وَ قُلْ رَبِّ»

2- دعايى كه همراه با نماز و بعد از آن باشد، اثر بيشترى دارد. أَقِمِ الصَّلاةَ ... فَتَهَجَّدْ ... وَ قُلْ رَبِ‌ ...

3- دعا كردن را هم بايد از خدا آموخت كه چگونه بخوانيم وچه بخواهيم. وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي‌ ...

4- يكى از اصول مديريّت، آينده‌نگرى و دورانديشى است. «أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ»

5- مهم‌تر از آغاز نيك، پايان و فرجام خوب است. نبايد به آغاز شيرين دلخوش‌بود، بلكه بايد از خطر بدعاقبتى به خدا پناه برد. «أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ»

6- رهبرى يك نهضت جهانى كه شروع و پايانش صادقانه و بى‌انحراف باشد،


«1». تفسير نورالثقلين.

«2». تفسير الميزان.

جلد 5 - صفحه 108

بدون دعا و استمداد از خدا و دريافت امداد الهى ممكن نيست. «رَبِ‌ أَخْرِجْنِي»

7- همه‌ى امور به دست خداست و بايد از او مدد خواست‌ «أَدْخِلْنِي‌ أَخْرِجْنِي‌ اجْعَلْ»

8- كسب قدرت براى اهداف مقدّس ارزش دارد. «وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً»

9- مؤمن، نصرت و امداد را تنها از خدا مى‌طلبد. «مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. پرش به بالا صحیح ترمذى و تفسیر ابن مردویه.
  3. پرش به بالا تفسیر ابن ابى حاتم و کتاب دلائل از بیهقى.
  4. پرش به بالا صاحب لباب النقول فی اسباب النزول.
  5. پرش به بالا تفسیر على بن ابراهیم.
  6. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 509.

منابع