آیه 62 سوره مؤمنون

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ ۚ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<61 آیه 62 سوره مؤمنون 63>>
سوره : سوره مؤمنون (23)
جزء : 18
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و ما هیچ نفسی را بیش از وسع و توانایی او تکلیف نمی‌کنیم و نزد ما کتابی است (از لوح محفوظ الهی) که آن کتاب سخن به حق گوید و به هیچ کس هرگز ستم نخواهد شد.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

We task no soul except according to its capacity, and with Us is a book that speaks the truth, and they will not be wronged.

معانی کلمات آیه

  • وسعها: وسع: طاقت و توانايى آن در اصل به معنى فراخى و گسترش است. منظور از آن پائين‌‏تر از طاقت است گويند: اين در وسع انسان است يعنى مى‌‏تواند آن را انجام دهد.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ لا نُكَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها وَ لَدَيْنا كِتابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ «62»

و ما هيچ كس را جز به مقدار توانش تكليف نمى‌كنيم، و نزد ما كتابى است كه به حقّ سخن مى‌گويد (و بر كار مردم گواه است) و به آنان هيچ ستمى نمى‌شود.

نکته ها

در فقه قاعده‌اى به نام قاعده‌ى «نفى عُسر و حَرَج» وجود دارد، كه مبناى آن همين آيه است. يعنى هرگاه تكليفى موجب سختىِ غير قابل تحمّل گرديد، آن تكليف ساقط مى‌شود.

پیام ها

1- گرچه سبقت و سرعت در كارهاى خير ارزش دارد، ولى افراط ممنوع است.

«إِلَّا وُسْعَها»

2- تكليف همه‌ى انسان‌ها يكسان نيست. هر كس به مقدار توانِ جسمى، فكرى و ماليش مكلّف است و خداوند تكليف غنى را از فقير نمى‌خواهد. «لا نُكَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها»

3- در جهان‌بينى الهى، هيچ كس گرفتار عقده و احساس حقارت نمى‌شود، چون بيش از توانش تكليفى ندارد. «إِلَّا وُسْعَها» (آرى هر كس توانى دارد و وظيفه‌اى، پس بايد آرامش داشته باشيم)

4- نظام آفرينش، حساب و كتاب دارد. «وَ لَدَيْنا كِتابٌ»

5- برخى از شرايط مديريّت در اين آيه ذكر شده است، از جمله:

الف: آشنايى به توانايى افراد و واگذارى كار به مقدار توان آنان. «وُسْعَها»

ب: نظارت دقيق بر كار و وظايف آنان. «كِتابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ»

ج: عدالت در تنبيه يا تشويق آنان. «وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌6، ص: 112

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج‏7، ص137

منابع