آیه 61 سوره مریم
| <<60 | آیه 61 سوره مریم | 62>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
آن بهشتهای عدنی که خدای مهربان برای بندگان (صالح) خود در غیب این جهان وعده فرمود، و البته وعده خدا یقین به انجام می‌رسد.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
جنّاتِ بدل از (الْجَنَّةَ) در آیه قبلی است. «بِالْغَیْبِ»: حرف (بِ) حالیّه و ذوالحال ضمیر (ها) است که عائد موصول و محذوف است. یعنی: بهشت را وعده داده است و از دیده ایشان پنهان است. و یا این که حرف (بِ) سببیّه است و معنی چنین می‌شود: به سبب تصدیق غیب و ایمان بدان. «وَعْد»: مصدر و به معنی اسم مفعول، یعنی مَوْعُود است. «مَأْتِیّاً»: آینده. اسم مفعول و به معنی اسم فاعل است.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدَ الرَّحْمنُ عِبادَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّهُ كانَ وَعْدُهُ مَأْتِيًّا «61»
بهشتهاى جاويدى كه خداى رحمان از غيب به بندگانش وعده داده، مسلّماً وعده‌ى او تحقّق يافتنى است.
لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً إِلَّا سَلاماً وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِيها بُكْرَةً وَ عَشِيًّا «62»
در آنجا سخن بيهوده‌اى نمى‌شنوند، (و گفتارشان) جز سلام (نيست) و در آنجا هر صبحگاه و شامگاه، روزى آنان آماده است.
تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِي نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ كانَ تَقِيًّا «63»
اين، همان بهشتى است كه به هر يك از بندگان پرهيزكار خود به ارث مى‌دهيم.
نکته ها
در آيه قبل كلمه‌ى «جنّت» به صورت مفرد بكار رفته بود، «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ»، ولى در اين آيه كلمه‌ى «جَنَّاتِ» به صورت جمع مطرح شده و اين نشان مى‌دهد كه باغ و بوستان اهل
جلد 5 - صفحه 291
بهشت مجموعه‌اى از بوستان‌هاى متعدّد است.
اين تعبير شايد به خاطر آن باشد كه هر يك از بهشتيان داراى چهار باغ مى‌باشند كه در سوره‌ى الرّحمن به آن اشاره شده است: «وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ ... وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ» «1» يعنى براى هركس كه اهل تقوا باشد، دو باغ است و پس از توصيف دو باغ مى‌فرمايد: غير اين دو باغ، دو باغ ديگر نيز هست كه روى هم مى‌شود چهار باغ كه اين دو باغ يا نزديك‌ترند و يا سطح پايين‌ترى دارند و يا به خاطر اختلاف درجات اهل بهشت، نوع باغها نيز تفاوت دارد. «2»
قرآن كريم از تحقّق يافتن وعده‌هاى الهى بارها سخن به ميان آورده است، از جمله فرمود: «وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» «3» كيست كه از خداوند با وفاتر باشد؟
ستايش بهشت به اينكه در آنجا لغوى نمى‌شنوند، هم توصيه به امروز ماست كه از لغو دورى كنيم و هم اشاره به اين است كه سخنان ياوه كفّار و شنيده‌هايى كه مؤمنان را در دنيا رنج مى‌داد، در آنجا نيست.
در جمله‌ى «نُورِثُ ... مَنْ كانَ تَقِيًّا» هم به تقوا اشاره شده است كه كليد بهشت است و هم تعبير ارث آمده كه به معناى رسيدن به مال و نعمت بدون رنج و زحمت است. گرچه تقوا كليد بهشت است، امّا آن همه پاداش، ارث خدا به ماست و اعمال ما به اين اندازه پاداش ندارد و در حقيقت پاداشهاى ما ارثى است كه از طرف خداوند بدون رنج به ما مى‌رسد.
در حديثى مى‌خوانيم: هر انسانى در بهشت و دوزخ جايگاهى دارد؛ اگر اهل بهشت شد، جايگاه دوزخى او به دوزخيان ارث مى‌رسد و اگر اهل دوزخ شد، جايگاه بهشتى او به بهشتيان ارث مى‌رسد. «4»
شخصى به امام صادق عليه السلام از درد معده‌اش شكايت كرد. حضرت به او فرمودند: دو نوبت غذا بخور، صبح وغروب، و بين آن دو غذا نخور كه موجب فساد بدن مى‌شود. آنگاه اين آيه را «رِزْقُهُمْ فِيها بُكْرَةً وَ عَشِيًّا» تلاوت كردند. «5»
«1». الرحمن، 46- 62.
«2». تفسير كشف‌الاسرار.
«3». توبه، 111.
«4». نورالثقلين، ج 2، ص 31.
«5». تفسير نورالثقلين؛ محاسن برقى.
جلد 5 - صفحه 292
پیام ها
1- استقرار در باغهاى بهشت هميشگى است. «جَنَّاتِ عَدْنٍ» «1»
2- سرچشمه‌ى آن همه الطاف موعود، لطف خداوند رحمان است. «وَعَدَ الرَّحْمنُ»
3- ما امروز حقيقت وعده‌هاى خداوند را درك نمى‌كنيم. «بِالْغَيْبِ»
4- كلام رايج بهشتيان، سلام است. لا يَسْمَعُونَ ... إِلَّا سَلاماً محيط بهشت، محيطى امن و سالم است و بهشتيان، هم از فرشتگان سلام مى‌شنوند، «سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ» «2» و هم از دوستان خود. «فَسَلامٌ لَكَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ» «3»
5- در بهشت تنوّع زمان (بامداد و غروب) وجود دارد. «بُكْرَةً وَ عَشِيًّا»
6- در بهشت هم امنيّت روحى است، «إِلَّا سَلاماً» و هم تأمين نيازهاى جسمى. «رِزْقُهُمْ فِيها بُكْرَةً وَ عَشِيًّا»
7- در عطا كردن بهشت، برگرداندن و نقضى در كار نيست و اين، قوى‌ترين نوع مالكيّت است. «4» «نُورِثُ»
8- بهشت، ميراث پرهيزكاران است. «نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ كانَ تَقِيًّا»
«1». كلمه‌ى «عدن» به معناى اقامت است.
«2». زمر، 73.
«3». واقعه، 91.
«4». تفسير كشف‌الاسرار.پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
