آیه 4 سوره اسراء
| <<3 | آیه 4 سوره اسراء | 5>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و در کتاب (تورات، یا در لوح محفوظ و کتاب تکوین الهی) خبر دادیم و چنین مقدر کردیم که شما بنی اسرائیل دو بار حتما در زمین فساد و خونریزی می‌کنید و تسلط و سرکشی سخت ظالمانه می‌یابید (یک بار به قتل اشعیا و مخالفت ارمیا، و بار دیگر به قتل زکریا و یحیی).
ما در تورات به بنی اسرائیل خبر دادیم که قطعاً دو بار در زمین فساد می کنید و [در برابر طاعت خدا] به سرکشی و طغیان [و نسبت به مردم به برتری جویی و ستمی] بزرگ دچار می شوید.
و در كتاب آسمانى[شان] به فرزندان اسرائيل خبر داديم كه: «قطعاً دو بار در زمين فساد خواهيد كرد، و قطعاً به سركشىِ بسيار بزرگى برخواهيد خاست. »
و بنى اسرائيل را در آن كتاب خبر داديم كه: دو بار در زمين فساد خواهيد كرد و نيز سركشى خواهيد كرد، سركشى‌كردنى بزرگ.
ما به بنی اسرائیل در کتاب (تورات) اعلام کردیم که دوبار در زمین فساد خواهید کرد، و برتری‌جویی بزرگی خواهید نمود.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
قضينا: قضاء در اصل به معنى فيصله دادن به امر است، به معناى حكم حتم، بيان و مانند آن نيز آيد، آن در آيه به معنى بيان و اعلام است.
لتعلن: علوّ: در آيه به معنى غلبه و تكبر و طغيان است. «لتعلنّ» حتما تجاوز مى كنيد. «علوا»: غلبه كردند.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً «4»
ما در كتاب (تورات)، به بنى‌اسرائيل اعلام كرديم كه قطعاً شما دوبار در زمين فساد مى‌كنيد و برترى‌جويىِ بزرگى خواهيد كرد.
نکته ها
ممكن است دو نوبت فساد بنى‌اسرائيل؛ يك بار به خاطر شهادت شعيا و مخالفت ارميا و
جلد 5 - صفحه 20
يك بار هم به خاطر قتل زكريّا و يحيى بوده باشد، البتّه احتمال ماجراهاى ديگرى نيز داده شده كه در آيات بعد به آن اشاره مى‌شود.
بهشت مخصوص كسانى است كه از هرگونه برترى‌طلبى و استكبار دورى كنند، نه كسانى كه خود را برتر و بزرگ‌تر از ديگران بدانند. «تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذِينَ لا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَ لا فَساداً» «1»
پیام ها
1- كتاب‌هاى آسمانى، از آينده نيز خبر داده‌اند. «قَضَيْنا»
2- سوابق قوم يهود، در تورات هم ثبت شده است. «فِي الْكِتابِ»
3- فساد، شامل انواع فسادهاى جانى، فرهنگى، اقتصادى، نظامى و سياسى مى‌شود. «لَتُفْسِدُنَّ» مطلق آمده است.
4- برترى‌جويى و فساد در زمين، از خصلت‌هاى دنياطلبان است. «لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ وَ لَتَعْلُنَّ»
5- فسادى خطرناك‌تر است كه ريشه‌ى استكبارى داشته باشد و تكرار شود. لَتُفْسِدُنَ ... مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَ
6- گاهى مستضعفين نيز مستكبر مى‌شوند. «وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً»
«1». قصص، 83.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً «4»
«1» تفسير ابو الفتوح جلد 6، صفحه 274.
«2» تفسير عيّاشى، جلد 2، صفحه 280 و 281.
«3» علل الشرايع، جلد اوّل باب 21، صفحه 29- تفسير قمى، جلد 2، صفحه 14.
جلد 7 - صفحه 329
بعد از آن شمه‌اى از گزارشات بنى اسرائيل را بيان فرمايد كه:
وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ: و اعلام كرديم و خبر داديم بنى اسرائيل را.
فِي الْكِتابِ: در كتاب تورات كه: لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ: هر آينه البته البته فساد مى‌كنيد در زمين دو مرتبه.
مفسرين «1» را اقوالى است: 1- فساد اول قتل زكريا عليه السّلام و فساد دوم قتل يحيى عليه السّلام بنابر قول ابن عباس و ابن مسعود و ابن زيد پس مسلط گردانيد خداى تعالى در كشتن زكريا شاپور ذو الاكتاف را و در كشتن يحيى عليه السّلام بخت النصر را بر ايشان.
2- مراد فساد اول كشتن شعيب و دومى كشتن يحيى عليه السّلام و در اول بخت النصر مسلط و در دومى يكى از سلاطين بابل.
3- فساد اول طغيان جالوت كه داود عليه السّلام او را كشت، و دوم- سلطه بخت النصر.
وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً: و هرآينه البته البته سركشى و تكبر و جرئت كنيد بر خداوند سبحان جرئت بزرگى كه مستوجب سخط و غضب الهى شويد.
در كافى «2» و عياشى «3» و برهان «4» روايت از حضرت صادق عليه السّلام كه تفسير فرموده دو فساد را به كشتن حضرت على بن ابى طالب عليه السّلام و طعن حضرت امام حسن عليه السّلام و علو كبير را تفسير فرموده به كشتن حضرت امام حسين عليه السّلام. بنابراين فرمايش حضرت، باطن آيه شريفه را بيان فرمايد.
تنبيه: آيه شريفه بر وجه اعجاز باشد نسبت به بنى اسرائيل، زيرا اين قضيه
«1» مجمع البيان، جلد 3، صفحه 398 تا 400.
«2» روضه كافى، جلد 8، صفحه 206، حديث 250.
«3» تفسير عيّاشى جلد 2، صفحه 281.
«4» تفسير برهان جلد 2، صفحه 406.
جلد 7 - صفحه 330
اخبار از غيب و بعد هم مخبر بر وفق خبر صادق آمد. و ايضا اخبار پيغمبر ما ايشان را از اين واقعه، يكى از معجزات آن سرور و حقانيت و صادقيت آن حضرت را ثابت كرد، زيرا اعلام اين امر، ممكن نيست مگر به وحى الهى و تعليم سبحانى.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً «4» فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ وَ كانَ وَعْداً مَفْعُولاً «5» ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَ أَمْدَدْناكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ جَعَلْناكُمْ أَكْثَرَ نَفِيراً «6» إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها فَإِذا جاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِيَسُوؤُا وُجُوهَكُمْ وَ لِيَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ كَما دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِيُتَبِّرُوا ما عَلَوْا تَتْبِيراً «7» عَسى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَ إِنْ عُدْتُمْ عُدْنا وَ جَعَلْنا جَهَنَّمَ لِلْكافِرِينَ حَصِيراً «8»
ترجمه
- و اعلام نموديم به بنى اسرائيل در كتاب كه هر آينه فساد خواهيد نمود البتّه در زمين دو بار و هر آينه سركشى خواهيد كرد البته سركشى بزرگ
پس چون آمد وعده اوّل آن دو برانگيزيم بر شما بندگانى را از خودمان صاحبان شوكت و قوّت بسيار پس جستجو كنند ميان منزلها و باشد وعده‌اى بجا آورده
پس برگردانيم براى شما غلبه بر آنها را و مدد نمائيم شما را بمالها و پسرها و گردانيم شما را بيشتر از جهت نفرات
اگر خوبى كنيد خوبى كرديد براى خودتان و اگر بدى كنيد پس براى خودتان است پس چون آمد وعده ديگر بار برانگيزيم تا بد سازند رويهاتان را و تا داخل شوند در مسجد چنانچه داخل شدند آنرا اوّل بار و تا هلاك كنند آنچه را غالب شدند بر آن هلاك كردنى
اميد است كه پروردگار شما رحم كند بر شما و اگر عود كنيد عود خواهيم نمود و قرار داديم جهنّم را براى كافران زندان.
تفسير
- خداوند حكم و اثبات و اعلام فرمود به بنى اسرائيل در كتاب تورية كه شما دو مرتبه حتما مرتكب فساد خواهيد شد در زمين و طغيان و سركشى بزرگى خواهيد نمود و چون موعد فساد مرتبه اولى رسيد مبعوث كنيم بر شما
جلد 3 صفحه 343
بندگانى را از خودمان كه داراى شوكت و قوّت و قدرت زياد باشند در جنگ و امر شما را بآنها واگذار ميكنيم و كمك از شما نميكنيم براى مجازات و عقوبت دنيوى شما بر فساد اوّل خودتان و آن جماعت كه بر شما مسلّط شدند رحم بر صغير و كبير شما نخواهند نمود تا اين درجه كه در ميان منازل شما تجسّس ميكنند براى آنكه به بينند كسى يا چيزى باقى مانده كه بكشند يا اسير كنند يا بغارت ببرند و اين انتقام الهى بقدرى مسلّم و يقينى است وقوع آن كه بايد وعده منجز و بجا آورده دانست آنرا و در جوامع از امير المؤمنين عليه السّلام نقل نموده كه عبيدا بجاى عبادا قرائت فرموده و آن هم اگر چه جمع عبد است ولى مناسب‌تر بودنش با انتقام بر ارباب ذوق پوشيده نيست چون بيشتر در مملوك و زير دست خلق استعمال ميشود پس بر ميگردانيم براى شما دولت و غلبه بر كسانيرا كه مسلّط نموديم بر شما و كمك ميكنيم شما را بمالها و پسرها و قرار ميدهيم شما را بيش از پيش از حيث اعوان و انصار و عساكر مهيّا براى جنگ با دشمن چون نفير بر اين قبيل افراد اطلاق ميشود اگر خوبى كنيد ثواب و نتيجه و پاداش آن بخود شما عائد ميشود و اگر بدى كنيد عقاب و نتيجه و كيفر آن بشما واصل خواهد شد و اينكه احسان و اسائه هر دو متعدّى بلام شده است ظاهرا براى ازدواج اسائه با احسان است و الّا معمولا اسائه بايد متعدّى بعلى شود و در عيون از امام رضا عليه السّلام نقل نموده كه اسائه بسا باشد كه مغفور شود و چون وعده فساد مرتبه اخرى و عقوبت آن برسد بعث ميكنيم بر شما مردمى را براى آنكه رويهاى شما را تغيير دهند باثر بدى و تا داخل شوند در مسجد بيت المقدّس و شهر آن چنانچه داخل شدند در آن كسانيكه مبعوث بودند در مرتبه اولى و تا نابود و هلاك گردانند آنچه را غلبه نمودند بر آن يا در مدّت استيلاء و غلبه خودشان نابود و هلاك نمودنى آشكار و با اين وصف باز جاى اميدوارى است برحمت خداوند در صورت توبه و انابه كه شما را بحال اوّل باز گرداند و ادامه دهد نعمت خود را بر شما و اگر معاودت نمائيد بفساد خداوند هم معاودت ميفرمايد در دنيا بانتقام و در آخرت هم جايگاه دائم محصور شما را جهنّم قرار خواهد داد كه حبس مخلّد باشيد در آن اگر ايمان نياوريد به پيغمبر آخر الزّمان و كافر از دنيا برويد و بعد از قول خداوند فاذا جاء
جلد 3 صفحه 344
وعد الآخرة جمله بعثنا عليكم كه متعلّق ليسوؤا وجوهكم است مقدّر شده براى دلالت كلام سابق بر آن و در بيان اين دو فساد و دو انتقام اختلاف شديدى بين مفسّرين عامّه و خاصّه روى داده بعضى فساد اول را بقتل زكريّا و فساد دوم را بقتل يحيى على نبيّنا و اله و عليهما السلام تفسير نموده‌اند و انتقام اوّل را خروج بخت نصر و دخول آن در بيت المقدّس و تخريب او آن مكان شريف را و قتل عام از بنى اسرائيل دانسته‌اند و انتقام دوّم را گفته‌اند بدست سلاطين فارس و روم بوده و اسم منتقم را باختلاف ططوس و هردوس و فردوس ذكر كرده‌اند و فاصله بين دو فساد را گفته‌اند دويست و ده سال بوده و بنظر حقير فساد و انتقام اوّل اشاره بقصّه جالوت و طالوت است كه شرح آن در ضمن آياتى در سوره بقره گذشت و فساد و انتقام دوم اشاره بقتل حضرت يحيى و خروج بخت نصر است كه در ذيل آيه او كالّذى مرّ على قرية در سوره بقره بيان شد چون ظاهرا مسلّم است كه قتل حضرت يحيى در فساد دوّم بوده و قتل حضرت زكريّا مسلّم نيست و بعضى گفته‌اند آنحضرت بمرگ طبيعى از دنيا رفته است و مشهور آنستكه خروج بخت نصر براى خونخواهى حضرت يحيى بوده و بقدرى او از بنى اسرائيل كشته كه خون آنحضرت از جوش افتاده است و غلبه سلاطين فارس و روم بر بنى اسرائيل سابقه ذكر در قرآن ندارد و انسب آنستكه اين دو واقعه سبق ذكرى يا شهرت خارجى داشته باشد تا اشاره بمجهول نباشد و غلبه بنى اسرائيل بر اعداء را كه بعضى بردّ كورش همدانى اسراء آنها را به بيت المقدّس و عود استقلالشان تفسير نموده‌اند و در صافى اين كمك با آنها را ببهمن بن اسفنديار نقلا نسبت داده نيز خلاف ظاهر آيه شريفه است چون مستفاد از آن غلبه تامّه خود بنى اسرائيل است بر اعداء كه بكشته شدن جالوت بدست حضرت داود براى آنها حاصل گرديد اينها همه شواهد و مؤيّدات نظريه حقير است كه ذكر شد ولى چون در آيه شريفه تعيين مصداق نشده و از مفسّرين اقوال مختلفه‌اى نقل شده است بهتر احاله علم آنست باهل آن كه ائمه اطهار عليهم السلامند در كافى و عيّاشى ره از امام صادق عليه السّلام روايت نموده است كه مراد از دو مرتبه فساد كشتن امير المؤمنين عليه السّلام و ضربت زدن بامام حسن عليه السّلام است و مراد از علوّ كبير شهادت امام حسين عليه السّلام است و بندگان پر قوّت و قدرت خدا كسانى هستند كه قبل از ظهور
جلد 3 صفحه 345
امام زمان قيام بخونخواهى آل محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مينمايند و قتله ايشانرا ميكشند كه محتمل است مراد مختار بن ابى عبيده ثقفى و اعوان او باشند و مراد از وعده حتمى خدا ظهور امام زمان است و مراد از عود غلبه بر اعداء رجعت حسينى است كه آنحضرت با هفتاد نفر از اصحاب بدنيا بر ميگردند در زمان حيات حضرت حجّت عليه السّلام و عيّاشى علاوه نموده كه امام حسين عليه السّلام بر مردم سلطنت ميكند تا موى ابرويش بر چشمش بريزد و ظاهرا مراد تطبيق امثال قضاياى واقعه در بنى اسرائيل باشد بر اين امّت و اللّه اعلم ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ قَضَينا إِلي بَنِي إِسرائِيل‌َ فِي الكِتاب‌ِ لَتُفسِدُن‌َّ فِي الأَرض‌ِ مَرَّتَين‌ِ وَ لَتَعلُن‌َّ عُلُوًّا كَبِيراً «4»
و خبر داديم و اعلام نموديم بسوي بني اسرائيل در كتاب تورية که هر آينه شما فساد ميكنيد در روي زمين دو مرتبه و هر آينه طغيان و سركشي و بلند پروازي ميكنيد بسيار بلند پروازي بزرگي مفسّرين در بيان مرتين فساد هر كدام چيزي گفتند تمام بي‌مدرك و تفسير برأي است و خيال بافي و خداوند بيان نفرموده ما نميتوانيم بدون مدرك صحبت كنيم لكن فساد بني اسرائيل از سير در شرك و بت پرستي و قتل انبياء و خرابي بيت المقدس و از بين بردن تورية چندين مرتبه و سلاطين مشرك آنها و خون ريزيهاي زياد بسيار بوده و ما در مجلد اوّل كلم الطيب از صفحه 262 الي صفحه 274 در 12 ص شرح فسادها و ظلمها و شركهاي آنها را از كتب خود يهود که تعبير بعهد قديم ميكنند و كتب وحي ميشمارند بيان كرده‌ايم از زمان بعد از موسي تا زمان عروج مسيح مستدعي هستم لطفا مراجعه فرمائيد وَ قَضَينا إِلي بَنِي إِسرائِيل‌َ قضي الهي فعل حق است و در اينجا بمعني فرستاديم و خبر داديم بسوي بني اسرائيل (في الكتاب) که ظاهرا تورية باشد لَتُفسِدُن‌َّ فِي الأَرض‌ِ فساد در زمين شرك و ظلم و تعدي و تجاوز و امثال اينها است مرتين چه اندازه از انبياء را كشتند سوزانيدند در ديگ
جلد 12 - صفحه 222
جوشانيدند زنده زير خاك كردند محتمل است بگوئيم مره اولي بعد از زمان حضرت موسي بوده تا زمان حضرت داود و سليمان و مره ثانيه بعد از زمان سليمان بوده تا زمان مسيح و اللّه العالم وَ لَتَعلُن‌َّ عُلُوًّا كَبِيراً هر سلطان كافر مشركي از آنها چه اندازه اخراج بلد كردند چه اندازه اسير كردند چه اندازه كشتند و بيت المقدس را خراب كردند و در تمام كوچه‌هاي اورشليم بت نصب كردند و ديگر اسمي از موسي و تورات نبود.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 4)- سپس به ذکر گوشه‌ای از تاریخ پرماجرای بنی اسرائیل پرداخته، می‌گوید: «و ما در کتاب (تورات) به بنی اسرائیل اعلام کردیم که شما در زمین، دو بار فساد خواهید کرد، و راه طغیان بزرگی را در پیش خواهید گرفت» (وَ قَضَیْنا إِلی بَنِی إِسْرائِیلَ فِی الْکِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِی الْأَرْضِ مَرَّتَیْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا کَبِیراً).
منظور از کلمه «الارض» به قرینه آیات بعد سرزمین مقدس فلسطین است که «مسجد الاقصی» در آن واقع شده است.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
