آیه 3 سوره لقمان
| <<2 | آیه 3 سوره لقمان | 4>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
که هدایت و رحمت است برای نیکوکاران عالم.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«هُدیً وَ رَحْمَةً»: حال آیات می‌باشند.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
سیمای سوره‌ى لقمان
اين سوره، از سوره‌هاى مكّى است و به مناسبت نام لقمان، كه در تمام قرآن تنها دوبار، آن هم در اين سوره آمده، لقمان ناميده شده است. ششمين سوره از سوره‌هاى هفتگانه «لامات» است كه با حروف مقطّعه‌ى «الم» آغاز شده است.
محتواى سوره‌ى لقمان را مى‌توان در اين موارد خلاصه نمود:
1- بيان عظمت و اهميّت قرآن در هدايت بشر.
2- تقسيم انسان‌ها به نيكوكار و مستكبر و بيان سرنوشت آنان.
3- بيان برخى معجزات علمى قرآن از قبيل قانون جاذبه و زوجيّت گياهان.
4- نصايح و موعظه‌هاى حكيمانه‌ى لقمان به فرزندش.
5- دلايل ايمان به مبدأ و معاد.
6- بيان علوم اختصاصى خداوند، مانند: زمان مرگ و برپايى قيامت.
جلد 7 - صفحه 226
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشنده‌ى مهربان
الم «1» تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْحَكِيمِ «2»
الف، لام، ميم. اين، آياتِ كتابِ سراسر حكمت است.
هُدىً وَ رَحْمَةً لِلْمُحْسِنِين «3»
كه (مايه) هدايت و رحمت، براى نيكوكاران است.
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ «4»
آنان كه نماز به پا مى دارند و زكات مى پردازند و تنها آنان به آخرت يقين دارند.
نکته ها
از مجموع بيست و نه سوره قرآن كه با حروف مقطّعه آغاز مى‌شود، در بيست و چهار مورد، پس از آن حروف، عظمت قرآن مطرح شده، شايد بيانگر آن است كه قرآن از همين حروف الفبا كه در اختيار شماست تأليف يافته، ولى هيچ كس از شما نمى‌تواند همانند آن را بياورد.
عموم نويسندگان، كتابِ خود را خالى از نقص نديده وبه خاطر نقص‌ها واشكالات كتابشان، از خواننده عذرخواهى مى‌كنند و از پيشنهادها و انتقادها استقبال مى‌كنند؛ تنها خداوند است كه درباره‌ى كتاب خود با صراحت مى‌فرمايد: «الْكِتابِ الْحَكِيمِ» تمام آياتش، محكم و بر اساس حكمت است. كتابى استوار و خلل‌ناپذير كه هيچ نقص و عيبى در آن راه ندارد.
نماز، جامع همه‌ى كمالات معنوى است مانند: طهارت، تلاوت قرآن، اقرار به توحيد و
جلد 7 - صفحه 227
نبوّت و ولايت، ذكر و دعا، سلام، قيام، ركوع، سجود و توجّه به حقّ؛ و زكات جبران همه‌ى كاستى‌هاى مادّى است.
در قرآن، مفهوم «زكات»، گسترده‌تر از آن است كه در فقه آمده، زيرا علاوه بر زكاتِ فقهى، عموم كمك‌هاى مالى را شامل مى‌شود.
خداوند در يك جا، قرآن را مايه‌ى هدايت متّقين مى‌خواند، «هُدىً لِلْمُتَّقِينَ» «1» و در جاى ديگر آن را مايه‌ى هدايت و بشارت مؤمنان مى‌داند، «هُدىً وَ بُشْرى لِلْمُؤْمِنِينَ» «2» و در اين سوره، قرآن را مايه‌ى هدايت و رحمت براى نيكوكاران مى‌شمرد، «هُدىً وَ رَحْمَةً لِلْمُحْسِنِينَ» پس قرآن مراحل سه گانه‌ى تكامل را در بردارد، مايه‌ى هدايت، بشارت و رحمت است. «3»
پیام ها
1- ارشاد و هدايت، بايد بر اساس حكمت باشد. «آياتُ الْكِتابِ الْحَكِيمِ هُدىً»
2- قرآن، عين هدايت و رحمت است و در اين زمينه هيچ گونه نقص و نارسايى ندارد. «هُدىً وَ رَحْمَةً» (كلمه‌هاى «هُدىً» و «رَحْمَةً» در قالب مصدرى آمده كه نشان مبالغه مى‌باشد. «4»)
3- ارشاد و هدايت، بايد همراه رحمت و محبّت باشد. «هُدىً وَ رَحْمَةً»
4- نيكوكاران، آمادگى پذيرش حقّ را دارند. «هُدىً وَ رَحْمَةً لِلْمُحْسِنِينَ»
5- نماز و زكات، از يكديگر جدا شدنى نيستند. «يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ»
6- اقامه‌ى نماز و پرداخت زكات بايد سيره‌ى دائمى باشد. («يُقِيمُونَ» و «يُؤْتُونَ»، در قالب مضارع آمده كه نشان استمرار است)
7- چون اسلام دين جامعى است، تكليف‌هاى آن نيز جامع و همه جانبه است.
«1». بقره، 2.
«2». نمل، 2.
«3». تفسير نمونه، ذيل آيه.
«4». گاهى مى‌گويند: فلانى شيرين سخن است و گاهى مى‌گويند: فلانى شكر است كه اين تعبير بيانگر آن است كه تمام وجود و حركات و كلام و نگاهش يكپارچه شيرين است.
جلد 7 - صفحه 228
تكليف بدنى: «نماز»، مالى: «زكات» و قلبى: «يقين». «الصَّلاةَ، الزَّكاةَ، يُوقِنُونَ»
8- ارتباط با خدا (اقامه‌ى نماز) و ارتباط با مردم (پرداختن زكات)، همراه با ايمان به قيامت ارزشمند است. «وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ»
9- نيكوكار كسى است كه هم به مسائل اقتصادى توجّه دارد و هم به مسائل معنوى. لِلْمُحْسِنِينَ الَّذِينَ يُقِيمُونَ ... يُؤْتُونَ
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
