(ای پیغمبر) بگو: هر چه را در دل پنهان داشته و یا آشکار کنید خدا به همه آنها آگاه است و به هر چه در آسمانها و زمین است داناست، و خدا (به قدرت کامله) بر همه چیز تواناست.
بگو: اگر آنچه [از نیّت های فاسد و افکار باطل] در سینه های شماست، پنهان دارید یا آشکار کنید، خدا آن را می داند. و نیز آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، می داند و خدا بر هر چیز تواناست.
بگو: «اگر آنچه در سينه‌هاى شماست نهان داريد يا آشكارش كنيد، خدا آن را مى داند، و [نيز] آنچه را در آسمانها و آنچه را در زمين است مى‌داند، و خداوند بر هر چيزى تواناست.»
بگو: هر چه در دل داريد، چه پنهانش كنيد و چه آشكارش سازيد، خدا به آن آگاه است. او هر چه را كه در آسمانها و زمين است مى‌داند و بر هر كارى تواناست.
بگو: «اگر آنچه را در سینه‌های شماست، پنهان دارید یا آشکار کنید، خداوند آن را می‌داند؛ و (نیز) از آنچه در آسمانها و زمین است، آگاه می‌باشد؛ و خداوند بر هر چیزی تواناست.
Say, ‘Whether you hide what is in your hearts or disclose it, Allah knows it, and He knows whatever there is in the heavens and whatever there is in the earth; and Allah has power over all things.’
Say: Whether you hide what is in your hearts or manifest it, Allah knows it, and He knows whatever is in the heavens and whatever is in the earth, and Allah has power over all things.
Say, (O Muhammad): Whether ye hide that which is in your breasts or reveal it, Allah knoweth it. He knoweth that which is in the heavens and that which is in the earth, and Allah is Able to do all things.
Say: "Whether ye hide what is in your hearts or reveal it, Allah knows it all: He knows what is in the heavens, and what is on earth. And Allah has power over all things.
معانی کلمات آیه
صدور: سينه ها، مفرد آن صدر است.
تبدوه: ابداء: آشكار كردن، اصل آن بدوّ بمعنى ظهور و آشكار شدن است.[۱]
«29» قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
بگو: اگر آنچه در سينه‌ها داريد پنهان سازيد يا آشكارش نماييد، خداوند آن را مى‌داند و (نيز) آنچه را در آسمانها وآنچه را در زمين است مى‌داند و خدا بر هر چيز تواناست.
نکته ها
آمدن اين آيه به دنبال آيه‌ى تقيّه، شايد اشاره به اين باشد كه مبادا به اسم تقيّه، با كفّار پيوند پنهانى برقرار نماييد، بلكه بدانيد خدا بر افكار ونيّات شما آگاه است.
پیام ها
1- به كسانى كه به اسم تقيّه در صدد ارتباط با كفّار هستند، هشدار دهيد. «قُلْ إِنْ تُخْفُوا»
2- سينه‌ى انسان، صندوق اسرار اوست. «تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ»
3- علم خداوند به آشكار و نهان، به زمين و آسمان، يكسان است. «تُخْفُوا ... تُبْدُوهُ ... يَعْلَمْهُ اللَّهُ»
4- توجّه به علم خداوند، مايه‌ى زنده شدن وجدان مذهبى و مانع گناه و توجيه آن است. «يَعْلَمْهُ اللَّهُ»
5- از خدايى كه به اسرار تمام آسمانها آگاه است، چه چيز را مى‌توان پنهان كرد؟
«يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ»
6- قدرت مطلق خداوند، پشتوانه تهديد او نسبت به مخالفان است. «إِنْ تُخْفُوا ... وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ «29»
بعد از آن، در تهديد آنانكه به رغبت قلبى با اهل كفر و خلاف موافقت و مساعدت نمايند مى‌فرمايد:
قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ: بگو اى پيغمبر به امت، اگر پنهان داريد آنچه در سينه‌هاى شما يعنى قلبهاى شما است از موالات كفار و مخالفين و غير
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 66
آن، أَوْ تُبْدُوهُ: يا آشكار و ظاهر كنيد آن را، يَعْلَمْهُ اللَّهُ: مى‌داند خداى تعالى به علم ازلى، وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ: و مى‌داند آنچه در آسمانها است از اصناف علويات، وَ ما فِي الْأَرْضِ: و آنچه در زمين است از انواع سفليات. پس به اعمال و اقوال ظاهريه و باطنيه شما عالم خواهد بود، كوچك و بزرگ امور از ذره تا دره و خطرات قلبيه و لمحات عينيه، حتى حركت مور سياه در ليله ظلما در صخره سما در قعر دريا، كلّى و جزئى آن از علم الهى مخفى نيست، تمام را دانا و بينا باشد. وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ: و خداى تعالى بر همه چيز توانا است و قدرت او بر تمام مقدورات احاطه نموده، پس هر چه مى‌كنيد در آشكارا و نهانى مى‌داند، و جزا و پاداش آن را قادر است. و چون چنين است، پس مخالفت و معصيت او ننمائيد و به صميم قلب، منقاد و مطيع اوامر او شويد و از نواهى و محرمات سبحانى احتراز و دورى كنيد تا سعادت دنيا و آخرت را دريابيد. بنابراين تأخير عذاب و عقاب مستحقان، نه به جهت عجز سبحانى است، بلكه به حكمت و مصلحت و اتمام حجت باشد كه شايد توبه و تدارك نمايند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ «29»
ترجمه
بگو اگر پنهان كنيد آنچه در سينه‌هاى شما است يا آشكار سازيد آنرا ميداند آنرا خدا و ميداند آنچه را در آسمانها و آنچه در زمين است و خدا بر هر چيزى تواناست..
تفسير
اگر محبت كفار را مسلمين در دل خودشان پنهان نمايند و ظاهرا با مسلمين دوستى كنند و هم چنين اگر در سينه آنها محبت مسلمين و اسلام جاى گير شده باشد و ظاهرا با كفار براى مصلحتى مدارا كنند و آميزش نمايند بر خدا پوشيده نمى‌ماند هيچ امرى و اوست عالم بهر سرّ و علنى و علم و قدرت او احاطه ذاتى بتمام موجودات دارد از آسمان و زمين و هر چه متعلق علم و قدرت شود پس نبايد معصيت او را نمود نه سرا و نه علنا و اوست توانا و قادر بر انتقام و عذاب هر كس از اهل عصيان و نفاق.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
قُل إِن تُخفُوا ما فِي صُدُورِكُم أَو تُبدُوه‌ُ يَعلَمه‌ُ اللّه‌ُ وَ يَعلَم‌ُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الأَرض‌ِ وَ اللّه‌ُ عَلي كُلِّ شَي‌ءٍ قَدِيرٌ «29»
بگو اي پيغمبر اكرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بمؤمنين که اگر محبّت كفّار را در سينه‌هاي خود مخفي كرديد يا ظاهر نموديد خداوند متعال از باطن و ظاهر شما خبر دارد و ميداند آنچه را در آسمانها و زمين باشد و بر هر چيزي توانا است.
از اينکه آيه چند جمله استفاده ميشود: 1- آنكه لازم است عداوت كفّار و دشمنان دين باطنا و ظاهرا مگر در مورد تقيّه که باطنا بايد عداوت باشد ولي ظاهرا
جلد 3 - صفحه 168
اظهار دوستي كند چنانچه بر خلاف اينکه باشيد خدا ميداند و قدرت بر انتقام دارد انتقام خواهد كشيد.
2- صدر بمعني سينه است چون سينه مقدّم بر اعضاء بدن است و لذا هر مقدّم را صدر گويند: صدر مجلس، صدر العلماء، صدر الدين، صدر الدوله، صدر اعظم، صدر السادات و امثال اينها.
و مراد از صدور در اينجا قلوب است چون جايگاه قلب سينه است، و مراد از صدر و قلب نفس انسان و روح آن است زيرا محبّت و عداوت از صفات نفس است و ملكات نفسانيّه است و البتّه صفات نفساني در باطن است و بر سايرين مخفي است فقط خود انسان ميداند بلكه بسا بر خودش هم امر مشتبه ميشود لكن بر خدا مخفي نيست و مشتبه نميشود، و تعبير از نفس بقلب و صدر براي اينست که توجّه نفس اولا بقلب است يعني نفس ملكوتي و امّا نفس حيواني بدماغ است.
3- جمله وَ يَعلَم‌ُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الأَرض‌ِ بمنزله علّت است يعني كسي که از جميع آنچه در عالم علوي و سفلي موجود است مطّلع است و دانا است از ما في الضمير بنده خبر ندارد چنانچه جمله وَ اللّه‌ُ عَلي كُلِّ شَي‌ءٍ قَدِيرٌ تهديد است که بداند خدا انتقام خواهد كشيد.
اشكال- بسيار از صفات نفسانيّه غير اختياري است و امور قهريّه است و مورد عقوبت واقع نميشود.
جواب- صفات نفسانيّه آنهايي که غير اختياري است تا مادامي که آثار خارجيّه بر آن مترتّب نسازد مورد مؤاخذه نيست لكن مسلّما نقص و عيب است بايد بطريق علم اخلاقي تدريجا زائل كند، و امّا صفاتي که منشأ آنها امور خارجيّه است مثل محبت و عداوت امريست اختياري و قابل مؤاخذه است.
169
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 29)- در آیه قبل، دوستی و همکاری با کافران و دشمنان خدا شدیدا مورد نهی واقع شده، در این آیه به کسانی که ممکن است از حکم تقیه سوء استفاده کنند، هشدار داده می‌فرماید: «بگو: اگر آنچه را در سینه‌های شماست، پنهان سازید یا آشکار کنید، خداوند آن را می‌داند» (قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِی صُدُورِکُمْ أَوْ تُبْدُوهُ یَعْلَمْهُ اللَّهُ).
نه تنها اسرار درون شما را می‌داند بلکه «آنچه را که در آسمانها و آنچه را در
ج1، ص277
زمین است (نیز) می‌داند (و علاوه بر این آگاهی وسیع) خداوند بر هر چیزی تواناست» (وَ یَعْلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
