آیه 24 سوره شعراء

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

قَالَ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۖ إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ

مشاهده آیه در سوره


<<23 آیه 24 سوره شعراء 25>>
سوره : سوره شعراء (26)
جزء : 19
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

موسی جواب داد: خدای آسمانها و زمین است و آنچه ما بین آنهاست، اگر به یقین باور دارید.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

He said, ‘The Lord of the heavens and the earth and whatever is between them,—should you have conviction.’

معانی کلمات آیه

«رَبُّ»: خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هُوَ رَبُّ ... «إِن کُنتُم مُّوقِنینَ»: اگر به دنبال باور درست و سخن منطقی بوده باشید و هدف شما از این سؤال، درک و فهم حقیقت باشد.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


قالَ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ «24»

(موسى) گفت: پروردگار آسمان‌ها وزمين وآنچه ميان آنهاست، اگر باور داريد.

قالَ لِمَنْ حَوْلَهُ أَ لا تَسْتَمِعُونَ «25»

(فرعون) به اطرافيان خود گفت: آيا نمى‌شنويد (چه حرف‌هايى مى‌زند)؟

قالَ رَبُّكُمْ وَ رَبُّ آبائِكُمُ الْأَوَّلِينَ «26»

(بار ديگر موسى) گفت: او پروردگار شما و پروردگار نياكان شماست.

«1». اسراء، 102.

«2». تفسير الميزان.

جلد 6 - صفحه 306

نکته ها

قرآن مى‌گويد: دعواى انبيا با مخالفانشان بر سر ربوبيّت خداوند يعنى مديريّت و قانونگذارى خداوند و لزوم اطاعت از دستورات اوست وگرنه مخالفان آنان، اللّه را به عنوان خالق جهان قبول داشتند. سخن كسانى كه امروز مى‌گويند: دين از سياست جداست، همانند سخن كسانى است كه مى‌گويند: حساب آفريدن جهان به اراده خداوند از حساب اداره كردن آن جداست. (خداوند خلق كند، ولى ما حكومت كنيم) قرآن و عقل، حقّ ربوبيّت و تكليف كردن و اطاعت شدن را تنها از كسى مى‌داند كه خالق است، نه ديگران. كسى كه آفريد مى‌داند چه قانونى وضع كند. «أَ لا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ» «1»

بعضى جمله‌ى‌ «إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ» را اين گونه معنا كرده‌اند كه موسى گفت: من مى‌دانم كه سؤال شما براى فهميدن نيست، بلكه براى طفره رفتن است، ولى اگر شما در جستجوى حقيقت باشيد، در نظم ونظام هستى فكر كنيد، ربوبيّت ويكتايى او را خواهيد فهميد.

پیام ها

1- بايد به سؤال‌هاى اعتقادى، پاسخ صريح و روشن داد. «قالَ فِرْعَوْنُ وَ ما رَبُّ الْعالَمِينَ قالَ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»

2- تمام هستى يك خدا دارد. «رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» (بر خلاف مشركان كه به خدايان متعدّد عقيده داشتند).

3- تمام هستى تحت يك‌تدبير، نظارت وحركت تكاملى قرار دارند. «رَبُّ الْعالَمِينَ»

4- ذات خداوند قابل شناسايى نيست، بايد او را از راه آفريده‌هايش شناخت و معرّفى كرد. «رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» (فرعون از چيستى وچگونگى خداوند سؤال‌كرد، ولى موسى از آفريده‌هاى او پاسخ داد چون ذات قابل شناخت نيست)

5- هر كسى نمى‌تواند وحدت تدبير تمام هستى را درك كند. «إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ» اهل يقين هرگاه به آفرينش آسمان‌ها و زمين نگاه عميق كنند، ربوبيّت الهى را

«1». ملك، 14.

جلد 6 - صفحه 307

درك مى‌كنند.

6- جوسازى، حقّ‌پوشى و حرف منطقى ديگران را قطع كردن، ابزار كار طاغوت‌هاست. «أَ لا تَسْتَمِعُونَ» (مناظره‌ى موسى و فرعون علنى بود.)

7- ربوبيّت خداوند نسبت به انسان‌هاى موجود، انسان‌هاى گذشته و آسمان و زمين يكسان است. رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌ ... رَبُّكُمْ وَ رَبُّ آبائِكُمُ‌ ... (تدبير و نظارت ومديريّت خداوند بر آيات آفاقى (آسمان‌ها و زمين)، و آيات انفسى (انسان‌ها) يكسان است.)

پانویس

منابع