پس اگر بازايستادند پس همانا خداوند آمرزنده مهربان است..
تفسير
چون خداوند ارحم الراحمين است با آنهمه سوابق كفار قريش مسلمانان را امر فرمود كه هر وقت آنها امان آوردند متعرض آنها نشوند چون توبه آنها قبول است و رحمت و مغفرت الهى شامل حال آنها خواهد شد.
(پس اگر منتهي شدند و دست از شرك و كفر برداشتند همانا خداوند آمرزنده و بخشاينده است) فَإِنِ انتَهَوا انتهاء بمعني نهي و منع پذيرفتن است يعني اگر مشركين دست از قتال و اخراج و فتنه برداشتند و از كفر و شرك هم برگشتند و مسلمان شدند خداوند آمرزنده و داراي رحمت است، و از فضل و رحمتش آنان را مي‌بخشد
1- سوره آل عمران آيه 91
جلد 2 - صفحه 356
و حكم جهاد با آنان برداشته ميشود اگر چه قبلا مرتكب قتل و آزار مسلمين شده باشند که «
الاسلام يجب‌ّ ما قبله
» و اگر از اخراج و مقاتله در مسجد الحرام منتهي شدند حكم دفاع و اعتداء بمثل برداشته ميشود.
و اگر از معاصي قبل از ثبوت حكم توبه كنند حكم حدّ هم برداشته ميشود بلكه خداوند از كليه معاصي آنها ميگذرد و ميآمرزد علاوه بر اينكه مورد عنايات و رحمتهاي خود آنان را قرار ميدهد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 192)- ولی از آنجا که اسلام همیشه نیش و نوش و انذار و بشارت را با هم می‌آمیزد تا معجون سالم تربیتی برای گنهکاران فراهم کند در این آیه راه بازگشت را به روی آنها گشوده می‌فرماید: «اگر (دست از شرک بردارند) و از جنگ خودداری کنند، خداوند غفور و مهربان است» (فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
