آیه 14 سوره مطففین
| <<13 | آیه 14 سوره مطففین | 15>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
چنین نیست، بلکه ظلمت ظلم و بد کاریهاشان بر دلهای تیره آنها غلبه کرده است (که قرآن را انکار می‌کنند).
این چنین نیست که می گویند، بلکه گناهانی که همواره مرتکب شده اند بر دل هایشان چرک و زنگار بسته است [که حقایق را افسانه می پندارند.]
نه چنين است، بلكه آنچه مرتكب مى‌شدند زنگار بر دلهايشان بسته است.
حقا، كه كارهايى كه كرده بودند بر دلهاشان مسلط شده است.
چنین نیست که آنها می‌پندارند، بلکه اعمالشان چون زنگاری بر دلهایشان نشسته است!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
- ران: رين: زنگ. به معنى غلبه و تغطيه نيز آمده است «ران على قلبه» بر قلبش زنگار گذاشت.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
كَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ «14» كَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ «15» ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصالُوا الْجَحِيمِ «16» ثُمَّ يُقالُ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ «17»
چنين نيست، بلكه آنچه كسب مى‌كردند بر دلهايشان زنگار نهاده است.
آنان در آن روز از (الطاف) پروردگارشان محجوب و محرومند. و آنگاه آنان به دوزخ وارد خواهند شد. سپس (به آنان) گفته خواهد شد: اين همان چيزى است كه آن را دروغ مى‌پنداشتيد.
نکته ها
«رين» به معناى زنگار است كه بر اجناس قيمتى مى‌نشيند. امام باقر عليه السلام مى‌فرمايد: هرگاه گناه بر انسان غالب شود، اميدى به رستگارى او نخواهد بود و اين است معناى «كَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ». «1»
امام باقر عليه السلام فرمود: هيچ بنده‌اى نيست مگر آنكه قلبش سفيد است. با انجام هر گناه، در آن سفيدى نقطه‌ى سياهى پديد مى‌آيد و اگر توبه كند، آن سياهى محو مى‌شود و اگر اصرار بر گناه كند، سياهى توسعه يافته و تمام سفيدى قلب را فرامى‌گيرد و ديگر انسان به خير و سعادت برنمى‌گردد. «2»
«1». تفسير مجمع البيان.
«2». تفسير نور الثقلين.
جلد 10 - صفحه 418
امام رضا عليه السلام فرمود: مراد از «إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ» آن است كه از پاداش خداوند محرومند وگرنه خداوند مكان ندارد. «1»
پیام ها
1- افسانه پنداشتن قرآن، ناشى از ناپاكى دل است. «كَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ»
2- گناه، روح انسان را دگرگون و از درك حق باز مى‌دارد. «بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ»
3- فطرت انسان سالم است، آنچه آن را مى‌پوشاند، گناه است. «رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ»
4- در فرهنگ قرآن، قلب و روح مركز درك حقايق است. «رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ»
5- اصرار و تداوم بر گناه، سبب زنگار قلب است. «ما كانُوا يَكْسِبُونَ»
6- عمل، سرمايه انسان است كه با آن، خوبى‌ها يا بدى‌ها را كسب مى‌كند. «كانُوا يَكْسِبُونَ»
7- زنگار گناه كه در دنيا مانع درك حقيقت است، در آخرت نيز مانع دريافت الطاف الهى مى‌شود. «إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ»
8- مأموران دوزخ، دوزخيان را سرزنش مى‌كنند. «ثُمَّ يُقالُ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
كَلاَّ بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ «14»
كَلَّا: (ردع است از قول مكذّبان) يعنى نه چنين است كه آنها گويند، بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ: بلكه غلبه كرده و زنگ نهاده بر قلب‌هاى ايشان، ما كانُوا يَكْسِبُونَ: آنچه بودند كه به جا مى‌آوردند از آثام و معاصى، يعنى قلوب ايشان به سبب غلبه خباثت كفر و معاصى زنگ گرفته و تاريك گشته و بدين
«1» بحار الانوار، ج 7، باب 3، ص 42 روايت 14 بنقل از محاسن.
جلد 14 - صفحه 102
سبب معرفت حق و باطل بر ايشان مخفى شده و راه خير و نصيحت بر دل‌هاى آنها بسته شده.
تنبيه- حق تعالى لطيفه ربّانيّه روحانيّه از عالم قدس در اين قلب جسمانى قرار داده كه تعبير شود از آن به قلب انسانى و اوست مدرك عالم عارف و اوست مخاطب و معاتب و مانند آئينه صاف و شفاف باشد. هر زمانى كه بنده گناه كند، نقطه سياهى در قلب هويدا شود. اگر توبه نمايد، بر طرف و الّا متراكم شود گناه، تا آنكه سياه گردد. زيرا كثرت افعال سبب حصول ملكات است به حدّى كه در ضلالت و نافرمانى منغمر گردد.
عيّاشى به اسناد خود از زراره روايت نموده از حضرت باقر عليه السّلام: ما من عبد مؤمن الّا و فى قلبه نكتة بيضاء فإذا اذنب ذنبا خرج فى تلك النّكتة نكتة سوداء فاذا تاب ذهب ذلك السّواد و ان تمادى فى الذّنوب زاد ذلك السّواد حتّى يغطّى البياض فإذا اغطى البياض لم يرجع صاحبه الى خير ابدا. هيچ بنده مؤمن نباشد مگر كه در قلب او نقطه سفيدى هست. چون گناه كند نقطه سياه در ميان آن پيدا شود. چون توبه كند، آن سياهى زايل گردد و اگر گناه متمادى شود و مداومت نمايد، آن سياهى زياد شود تا آنكه تمام آن نقطه سفيد را بپوشاند و هرگاه آن سفيدى به كلّى پوشيده گردد، صاحب او هرگز به گرد كار خير نگردد و دائم در معاصى باشد و بعد از آن فرمود: اين است فرمايش الهى: (كَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ). «1»
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ «1» الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ «2» وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ «3» أَ لا يَظُنُّ أُولئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ «4»
لِيَوْمٍ عَظِيمٍ «5» يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ «6» كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ «7» وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ «8» كِتابٌ مَرْقُومٌ «9»
وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «10» الَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ «11» وَ ما يُكَذِّبُ بِهِ إِلاَّ كُلُّ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ «12» إِذا تُتْلى عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ «13» كَلاَّ بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ «14»
كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ «15» ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصالُوا الْجَحِيمِ «16» ثُمَّ يُقالُ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ «17»
ترجمه
واى بر كم فروشان
آنانكه چون ميستانند به پيمانه از مردم تمام مى‌ستانند
و چون پيمانه ميكنند براى دادن مال آنان يا وزن مى‌نمايند زيان ميرسانند
آيا گمان ندارند آن گروه كه آنها بر انگيخته ميشوند
در روزى بزرگ
روز كه مى‌ايستند مردم نزد پروردگار جهانيان
نه چنين است همانا نوشته اعمال گناهكاران در مكان پست و زندان سخت است
و چه ميدانى تو چيست زندان سخت آن
نوشته‌ئى است واضح نوشته شده
واى در چنين روز بر تكذيب كنندگان
آنانكه تكذيب ميكنند روز جزا را
و تكذيب نميكند آنرا مگر هر متجاوز گناهكارى
چون خوانده ميشود بر او آيات ما گويد افسانه‌هاى پيشينيان است
نه چنين است بلكه احاطه كرده بر دلهاشان آنچه بودند كه عمل ميكردند
نه چنين است همانا آنها از پروردگارشان در چنين روز محروم شدگانند
پس همانا آنها در افتادگانند بدوزخ
پس گفته ميشود اين است آنچه كه بوديد آنرا تكذيب مينموديد.
تفسير
قمّى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه نازل شد بر پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در
جلد 5 صفحه 359
وقت ورود بمدينه طيّبه و اهل آن در آن روز بدترين مردم بودند در كيل نمودن و بعد خوب شدند و آن عمل را ترك كردند و ويل نقل شده كه نام چاهى است در جهنّم و ظاهرا كلمه عذاب و تهديد است يعنى واى بحال كم فروشان كه وقتى ميخواهند بكيل و پيمانه مال خود را از مردم بگيرند كاملا استيفاء حق خودشان را مينمايند و وقتى بخواهند مال مردم را بكيل و وزن تحويل بدهند كمتر ميدهند و زيان ميرسانند بصاحب مال آيا يقين ندارند كه آنها در روز بزرگى مبعوث ميشوند براى حساب و جزا چنانچه از امير المؤمنين عليه السّلام نقل شده و آن روزى است كه مردم در پيشگاه الهى مى‌ايستند و در عرق خودشان غوطه ورند و از تنگى جا قادر بر حركت نيستند چنانچه مستفاد از روايات وارده در اين مقام است نبايد كم فروشى كنند و از روز جزا غافل باشند همانا كتاب و نامه اعمال گناهكاران در سجّين است كه ظاهرا براى مبالغه در سجن و بمعناى زندان سخت است و خداوند براى اهميّت بسختى آن فرموده و چه ميدانى تو كه سجّين چيست و چه جاى بدى است و قمّى ره نقل فرموده كه آنچه خداوند نوشته براى فجّار از عذاب در سجين است و از امام باقر عليه السّلام نقل فرموده كه سجين طبقه هفتم زمين است و علّيّين آسمان هفتم است و در مجمع از آن حضرت نقل نموده كه امّا اهل ايمان پس بالا برده ميشود اعمال و ارواحشان بسوى آسمان و باز ميشود براى ايشان درهاى آن و امّا كافر پس بالا برده ميشود كار و روحش ولى چون بآسمان رسد منادى حق ندا كند كه فرود آوريد او را بسوى سجين و آن واديى است در حضرموت كه نامش برهوت است و مستفاد از نقل كافى از امام كاظم و قمّى ره از امام صادق عليهما السلام آنست كه سجّين مقام اعداء و ستمكاران بائمه اطهار است و توضيح زيادترى از اين آيات در آيات آتيه بيايد ان شاء اللّه تعالى و آن كتاب كه در سجّين است كتابى است نوشته شده واضح و آشكار كه شياطين از آن آگاه و آنرا ميخوانند واى در روز قيامت بحال كسانيكه منكر روز جزا بودند و منكر آن روز نميشود مگر هر متجاوز از حقّ و حقيقت كه بسيار گناهكار و متجرّى و بى‌مروّت باشد كه چون قرآن بر او خوانده شود گويد مسطورات بى‌اصل پيشينيان است نه چنين
جلد 5 صفحه 360
است و نبايد تفوّه بآن شود بلى گناهان آنها غلبه و احاطه بر دلهاشان نموده چنانچه در كافى و عيّاشى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه نيست هيچ بنده مؤمنى مگر آنكه در قلبش نقطه سفيدى است پس چون گناه كند در آن نقطه نقطه سياهى ظاهر گردد پس اگر توبه نمود آن نقطه زائل ميگردد و اگر اصرار در گناه پيدا كرد آن نقطه سياه زياد ميشود تا ميپوشاند آن سفيدى را و چون پوشاند آنرا هرگز صاحبش رجوع بهيچ خيرى ننمايد و اين مراد است از قول خداوند كلا بل ران على قلوبهم ما كانوا يكسبون حقّا و قطعا آنها از رحمت و ثواب و كرامت پروردگارشان در آن روز محجور و ممنوع و محجوبند چنانچه از روايات ائمه اطهار استفاده ميشود و فرموده‌اند چون خداوند حالّ در مكان نيست تا كسى از خود او محجوب شود پس آنان فرود آيندگان و گداخته شوندگان در آتش جهنّم خواهند بود پس براى مزيد خفّت و ملامت بآنها گفته شود اين جهنّمى است كه شما در دنيا تكذيب مينموديد آنرا و منكر بوديد و در كافى از امام كاظم عليه السّلام نقل نموده كه مراد امير المؤمنين عليه السّلام است و ظاهرا مشار اليه كلمه هذا را بيان فرموده و اشاره بآنست كه انكار ولايت هم مانند انكار معاد موجب خلود در آتش است و اللّه اعلم.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
كَلاّ بَل رانَ عَلي قُلُوبِهِم ما كانُوا يَكسِبُون‌َ «14»
چنين نيست بلكه غلبه كرده بر دلهاي آنها آنچه را که بودند كسب ميكردند.
جلد 18 - صفحه 40
(كلا) يعني چنين نيست که ميگويند قرآن اساطير الاولين است بلكه قرآن:
تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ مِن رَب‌ِّ العالَمِين‌َ سجده آيه 2 تَنزِيل‌ُ الكِتاب‌ِ مِن‌َ اللّه‌ِ العَزِيزِ الحَكِيم‌ِ إِنّا أَنزَلنا إِلَيك‌َ الكِتاب‌َ بِالحَق‌ِّ ... الايه زمر آيه 1 و 2 وَ إِنَّه‌ُ لَتَنزِيل‌ُ رَب‌ِّ العالَمِين‌َ نَزَل‌َ بِهِ الرُّوح‌ُ الأَمِين‌ُ عَلي قَلبِك‌َ لِتَكُون‌َ مِن‌َ المُنذِرِين‌َ شعراء آيه 192 الي 194. و غير اينها از آيات بلكه منشأ تكذيب آنها:
بَل رانَ عَلي قُلُوبِهِم ما كانُوا يَكسِبُون‌َ ران بمعني غلبه است، ما كانوا يكسبون فعل معاصي است که در اخبار بسيار داريم که در قلب انسان نكته بيضاء خال سفيدي است که قلب را روشن ميكند مثل خورشيد که صفحه زمين را روشن كرده و چون معصيت كرد يك خال سياه گوشه اينکه خال سفيد احداث ميشود چنانچه بسا گوشه خورشيد بواسطه بعض كرات مثل قمر منكسف ميشود هر چه معاصي زياد شود نور كم ميشود و ظلمت معاصي زياد ميشود که تمام صفحه آن نكته بيضا، سياه ميشود چنانچه در كسوف كلي تمام صفحه خورشيد را ميگيرد عالم ظلماني ميشود اگر اينکه سياهيها بتوبه رد شد از روي آن نقطه بيضاء باز قلب روشن ميشود و اگر متراكم شد و حال توبه پيدا نكرد بلكه سياهي روي سياهي آمد معاصي روي معاصي ديگر
لا يرجي بخير
است. منشأ تكذيب اينکه كفار اينکه است که ميفرمايد: ما كانُوا يَكسِبُون‌َ ديگر قابل هدايت نيستند که در خبر است:
صار قلبه منكوسا.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 14)- گناهان زنگار دلهاست! قرآن در این آیه بار دیگر به ریشه اصلی طغیان و سرکشی آنها اشاره کرده، می‌افزاید: «چنین نیست که آنها می‌پندارند، بلکه اعمالشان چون زنگاری بر دلهاشان نشسته» و از درک حقیقت وامانده‌اند (کلا بل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون). چرا که نور و صفای نخستین را که به حکم فطرت خداداد در آن بوده گرفته، به همین دلیل پرتو انوار وحی در آن منعکس نمی‌گردد! در حدیثی از پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله می‌خوانیم: «هنگامی که بنده گناه کند، نکته سیاهی در قلب او پیدا می‌شود، اگر توبه کند، و از گناه دست بردارد و استغفار نماید قلب او صیقل می‌یابد، و اگر باز هم به گناه برگردد سیاهی افزون می‌شود، تا تمام قلبش را فرا می‌گیرد، این همان زنگاری است که در آیه «کلا بل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون» به آن اشاره شده».
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج12، ص132
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
